جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 508
سعادت و فضیلت در اندیشه اخلاقی فیض کاشانی
نویسنده:
ماریه سیدقریشی، وحید دهقانی فیروزآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فیض در تبیین مفهوم عام فضیلت به این نکته اشاره می کند که هر امر خیری که انسان را در نیل به سعادت اخروی یاری رساند، فضیلت است و هرچه انسان را به هر نحوی از سعادت اخروی دور کند، رذیلت است. از منظر وی به طور کلی فضایلی که انسان را در نیل به سعادت یاری می رسانند، به چهار دسته تقسیم می شوند: فضایل نفسانی، فضایل بدنی، فضایل اجتماعی، فضایل توفیقی. فضیلت به معنای خاص و یا همان فضایل اخلاقی، در حقیقت جزئی از فضایل نفسانی هستند که عبارت اند از: حکمت، شجاعت، عفت و عدالت. فیض سعادت را به دو قسم مظنون (دنیوی) و حقیقی (اخروی) تقسیم می کند. از دیدگاه وی کمال و سعادت نهایی انسان منحصر به شناخت خدای متعال است، البته سعادت امری ذو مراتب است و مراتب سعادت انسان ها ارتباط مستقیمی با درجات ایمان و توحید آنها دارد. بالاترین مرتبه سعادت، در حقیقت مرتبه ای است که انسان به معرفت شهودی نسبت به پروردگار خویش دست می یابد؛ اما با این حال افرادی که از ایمان تقلیدی هم برخوردارند، به مرتبه از سعادت نائل می شوند.
صفحات :
از صفحه 125 تا 140
الاهیات اخلاقی در اندیشه‌ی غزالی و فیض
نویسنده:
منصوره حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
الاهیات اخلاقی اصطلاحی در حوزه‌ی مسیحیت کاتولیک است و امروز از زیرمجموعه‌های الاهیات عملی محسوب می‌شود. الاهی‌دانان مسیحی با روی‌آوردن به الاهیات عملی و نگرش انتقادی به عرف سکولار معاصر، می‌کوشند زندگیِ مبتنی بر ایمان را ممکن ساخته، راه‌های عملیاتی برای نجات دین و ایمان از وضعیت بحرانی در شرایط مدرن را به وجود آورند. الاهیات عملی را در حوزه‌ی اسلام، می‌توان دانشی دانست که در آن، به مباحث عملی دین (فقه و اخلاق) از منظر کلام و عقلانیت پرداخته می‌شود و در این راستا، راه‌های صحیح برای رسیدن به مقاصد دینی را به ما می‌آموزد. آرا و اندیشه‌های غزالی و فیض، این دو دانشمند متأله مسلمان، به‌رغم تفاوتشان در مذهب، بنابر نیازهای زمانه‌ی خویش طرح گردیده و برخوردار از مبانی عقلی نیز بوده است. این دو اندیشمند در دفاع عملی از دین، روش‌های متفاوتی داشته‌اند، اما هر دوی آن‌ها امروزه از کسانی محسوب می‌شوند که دین را تنها نجات‌دهنده‌ی بشریت از دام‌های اخلاقی، دنیاگرایی و مادی‌گرایی و انحراف می‌دانستند.
صفحات :
از صفحه 161 تا 188
تأثیر ویژگی‌های روانی انسان در شکل‌گیری باور از منظر قرآن کریم با تأکید بر «خودبرتربینی»
نویسنده:
محسن میری (حسینی)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
معرفت و به طور خاص باور و اعتقاد آدمی، یکی از مهم‌ترین ارکان در تعین هویت انسان و شکل‌گیری فرد و اجتماع است که از دیرباز مورد توجه و پژوهش‌های فراوانی از منظرها و نیز از جهات مختلف بوده است. به حتم باورهای انسانی همانند سایر پدیده‌های دیگر، همان‌گونه که در برخی از امور تأثیرگذار است، از عوامل و علل معرفتی و غیر معرفتی نیز اثر می‌پذیرد. قرآن کریم، این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معرفت را با همه ابعاد آن مورد توجه قرار داده و ضمن بیان فرایندها و روندهای این تعامل، هنجارها و بایسته‌های این تعامل را برای دستیابی انسان به سعادت و کمال بیان فرموده است. این مقاله ضمن بیان نکاتی مقدماتی، برخی عوامل تأثیرگذار بر باور از دیدگاه قرآن کریم را ـ با تأکید بر مورد «تکبر» برمی‌رسد. اهمیت از این دست از مباحث، از آن‌رو است که یکی از راه‌های اسلامی سازی علوم، طراحی نظریه‌ای سامان‌مند و جامع درباره هنجارهای باور بر اساس قرآن کریم و سنت پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 80
نقش تعقل فلسفی در تعمیق فهم قرآن کریم
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، روح الله آدینه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
به طور کلی، تمام علوم انسانی متأثر از انگاره‌های فلسفی است و علم تفسیر متون دینی از این امر جدا نیست. به نظر می‌رسد مفسرانی که در فلسفه صاحب تفکر و اندیشه‌اند در مبانی و روش تفسیر و فهم آیات قرآن به قواعد و ملزومات روش تفلسف خود پایبند باشند. دغدغه و مسئله پژوهشِ حاضر فهم و شناخت امکانات منحصر به فردی است که روش تعقل فلسفی در تفسیر و فهم عمیق آیات قرآن کریم در اختیار مفسر قرار می‌دهد. برای تبیین و توضیح این مسئله، با ابتنا بر نظریات موجود، ابتدا از مفاهیمی همچون تفسیر و تأویل و عقل بحث می‌شود و سپس، با تبیین دقیق تفسیر عقلی و تفاوت آن با تفسیر به رأی، ادله موافقان و مخالفان تفسیر عقلی بیان می‌گردد و با تمسک به نظریات مختلفی که در باب رویکرد تعقل فلسفی به تفسیر وجود دارد، مهم‌ترین امکانات تفسیری این روش در فهم آموزه‌های وحیانی بازشناسی می‌شود. از این رهگذر، نگاهی اجمالی به کاربست روش مذکور در تفسیر المیزان، اثر شهیر فیلسوف و مفسر قرآن کریم علامه طباطبایی، خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 111 تا 138
تأثیر مبانی فلسفی ملاصدرا در برداشت‌های حدیثی او در حوزه مباحث نفس و معاد
نویسنده:
جلیل قاسمی، عزیزالله فیاض صابری، حسن نقی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
صدرالمتألهین شیرازی، مؤسس مکتبی است که به عنوان حکمت متعالیه شناخته می‌شود. وی با بهره‌بردن از میراث سلف خود راه جدیدی را فراروی جویندگان حقیقت گشوده است. یکی از ویژگی‌های مکتب فلسفی او استفاده فراوان از آیات و روایات معصومان‌(ع) در آثار فلسفی خود می‌باشد. وی براساس مبانی فلسفی که خود موفق به تأسیس آن‌ها شده است، تبیین خاصی از منابع نقلی از جمله روایات ارائه داده است. در این مقاله نخست علت رویکرد ملاصدرا به روایات بررسی شده و سپس با ذکر نمونه‌هایی به تأثیر مبانی فلسفی ملاصدرا در برداشت‌های او از احادیث با محوریت مباحث نفس و معاد پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 91 تا 111
ذاتی و عرضی در دین
نویسنده:
ابوالفضل ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
يكی از پرسش های بنيادين درباره آموزه های دين، طبقه بندی آنهاست. محـور بحـث ايـن نوشتار تقسيم به ذاتی و عرضی است كه توسط برخی نويسندگان بيان شده اسـت. در ايـن ديدگاه معنای مورد نظراز اين دو واژه متفاوت از ساير واژه های مشـابه آن اسـت. در ايـن رويكرد، تعاليم عرضی نود و نه درصد احكام را دربرمی گيرد واينها اسلام حقيقی نيسـتند، لذا ما ملزم به عمل به آنها نيستيم. در ديدگاه مذكور دو دليل عمده بر عرضی دانستن بيشتر احكام اسلامی اين است كه اينها مصداق شـرطيات كاذبـة المقـدم هسـتند يـا در پاسـخ بـه پرسش از شارع طرح شده اند. در ارزيابی اين ادله می توان گفـت هـيچ يـك از آنهـا تمـام نيستند. شرطيات كاذبةالمقدم مبتلا به مشـكلاتی از جملـه مغالطـه خلـط انگيـزه وانگيختـه است. استدلال دوم نيز دارای مشكلاتی است كه از جمله آنها مغالطه تعمـيم حكـم مـورد استثنا به كل موارد است. در مقاله حاضر شيوه گـرداوری اطلاعـات، كتابخانـه ای و روش پردازش آنها تحليلی انتقادی است.
صفحات :
از صفحه 87 تا 116
ملاک تشخیص مصیبت‌های آزمونی از کیفری
نویسنده:
سید محمد مرتضوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سنت آزمون یکی از سنت‌های قطعی خداوند است که به شکل مصیبت و نعمت بروز می‌کند. از سوی دیگر بازتاب برخی از گناهان نیز گاهی به صورت مصیبت بروز می‌کند و در مواردی انسان‌ها نمی‌توانند تشخیص دهند مصیبتی که گرفتار آن‌اند آزمون الهی است تا صبر کنند، یا کیفر گناهان است تا توبه کنند و چه ملاکی برای تشخیص این نوع مصیبت وجود دارد. مقاله حاضر با بررسی آیات قرآن، مصائب را به سه گروه تقسیم و برای هر گروه ملاک‌هایی را جهت تشخیص آن‌ها به این شرح مطرح کرده است: 1. مصائب آزمونی: ملاک تشخیص آن‌ها تحمل‌پذیر بودن، آرامش پس از ابتلا، دریافت پاداش پس از اتمام، ابتلا از خداوند و اتمام از بنده و... می‌باشد 2. مصائب کیفر گناهان جمعی: ملاک تشخیص این نوع مصائب، فراگیر بودن، نبود فرصت بازسازی و نابودی جمعی می‌باشد 3. مصائب کیفر گناهان شخصی: ملاک تشخیص این نوع مصائب، فراگیر نبودن، ناتوانی در تغییر مصیبت، برطرف شدن مصیبت با توبه و بازگشت به خداوند و تبدیل شدن مصیبت به خوشی پس از توبه می‌باشد. مشروح مستند ملاک‌های یادشده را باید در متن مقاله جستجو کرد.
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
مبانی نظری حسن خلق در قرآن و حدیث
نویسنده:
راضیه حیدری، سهراب مروتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
چکیده :
حسن ‌خلق، موضوعی است که در قرآن و روایات بسیار مورد تاکید قرار گرفته است و همواره از مسلمانان خواسته شده است که با دیگران با حسن‌‌ خلق برخورد کنند. لازمه‌ی این دستور پی بردن به مبانی نظری حسن‌ خلق است، زیرا زمانی امید آن می‌رود که حسن خلق آنچنان در جامعه‌ای همه گیر شود که مبانی نظری آن از آیات قرآن کریم و احادیث معصومین علیهم‌السلام به درستی استخراج شده باشد و هر فردی دقیقا بداند که باید چه نوع نگاهی به خدا، انسان و جهان داشته باشد که باعث بروز رفتارهای صحیح اجتماعی شود. در این مقاله سعی شده است پس از تبیین معنای دقیق واژه حسن‌خلق، مبانی نظری آن در سه دسته خداشناسی، انسان‌شناسی و جهان‌شناسی بررسی شده و در هر دسته با استناد به آیات و روایات مشخص شود که هر کدام از این موارد چه تاثیری در حسن‌ خلق دارند. نتیجه به دست آمده اینکه حسن‌ خلق در فرد تا حدود زیادی به نوع شناخت و نگاه وی به خداوند، انسان و جهان بستگی دارد و تاثیر این معارف و نگاه‌ها در خوش‌ اخلاق بودن فرد نسبت به سایر علل بیان شده در این زمینه، بنیادی‌تر و با اهمیت‌تر به نظر می‌رسد.
صفحات :
از صفحه 9 تا 43
اهمیت و جایگاه عشق بین همسران در سبک زندگی اسلامی
نویسنده:
محبوبه موسایی پور، حسین هوشنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
چکیده :
در دهکده جهانی معاصر، سبک ها و شیوه های متعددی برای زندگی همسران مطابق با ادیان، سلایق، آداب، رسوم و فرهنگ های مختلف در جوامع وجود دارد. مسلما دین مبین اسلام به عنوان یک دین پیشرو و به عنوان کامل ترین آنها، الگو و سبک خاص و ویژه ای برای همسران در همه حوزه ها از جمله حوزه عاطفی دارد که باید مورد توجه و تبیین دقیق قرار گیرد تا جوانان، خانوده ها و در یک کلام اجتماع اسلامی با آن آشنا شده، به ارزشهای اصیل دین خود نزدیک و آن را در زندگی خود عینیت بخشند. بر این اساس مقاله حاضر به تبیین اهمیت و جایگاه عشق به عنوان یک فضیلت اخلاقی-اسلامی در حوزه عاطفی سبک زندگی همسران با روش توصیفی تحلیلی پرداخته است. آن چه آموزه های قرآن و دیگر متون اسلامی-اخلاقی بر آن تاکید دارند، عشق و محبت بر اساس ویژگی های شخصیتی، معنوی و روحانی همسر است که نه تنها داشته های ظاهری و جسمانی را نفی نمی کند بلکه آن ها را تحت تاثیر قرار داده، دلنشین تر و جذاب تر می کند و می تواند در مسیر کمال، انسان را به سوی عشق الهی رهنمون سازد.
صفحات :
از صفحه 163 تا 205
تأویل قرآن به مقامات اهل بیت (ع)؛ مبانی و پیش فرض ها
نویسنده:
امین حسین پوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
تأویل قرآن از موضوعات پرگفت‌وگو در فرهنگ اسلامی است. یکی از مباحث چالش برانگیز در این حوزه نیز چگونگی تعامل و تفسیر روایات فراوانی است که آیاتی از قرآن را بر اهل بیت (ع) تطبیق نموده است. برخی دانشوران قرآن پژوه شیعی تلاش نموده‌اند تا راهکارهایی در جهت تحلیل این روایات پیشنهاد دهند و روشن سازند که معنای باطنی یاد شده در این روایات چه پیوندی با ظاهر آیه دارند و چگونه از آن ظاهر به این باطن می‌توان رسید. «قاعدۀ جری و تطبیق»، «هدف نهایی خلقت و اتحاد ملاک در مصادیق گوناگون»، «قاعدۀ وضع الفاظ برای روح معنا»، «مجاز در اِسناد یا دیگر آرایه‌های بلاغی» و «هم سنخی طینت‌ها و اتحاد اراده‌ها» از جملۀ این راهکارهای پیشنهادی است. نوشتار پیش رو به بررسی این راهکارها و ارزیابی آنها می‌پردازد و در نهایت، نظریۀ برگزیدۀ خود را که مبنای «کنایی بودن تعابیر قرآنی» است، فرادید می‌نهد.
  • تعداد رکورد ها : 508