جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 30
جایگاه عقل در روش‌شناسی کلامی علامه مجلسی
نویسنده:
محمدعظیمی، محمد غفوری نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
موسوعة مصطلحات علم الکلام الإسلامي المجلد 1
نویسنده:
سميح دغيم
نوع منبع :
کتاب , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت لبنان: مکتبة لبنان ناشرون,
چکیده :
موسوعة مصطلحات علم الكلام الإسلامي، فرهنگ‌نامه‌اى در علم كلام اسلامى، تأليف آقاى دكتر سميح دغيم است. نويسنده محترم هدف خود را عرضه علم كلام اسلامى در قالب فرهنگ‌نامه با استناد به آثار كلامى دو فرقه اشعريه و معتزله دانسته است. هر چند اين فرهنگ‌نامه به گفته مؤلف محترم آن، از ويژگى‌هايى؛ همچون تنوع منابع، انتخاب موضوعات اساسى و اصلى و ارائه تعاريف عمده درباره هر اصطلاح برخوردار است، ضعف‌هايى نيز دارد كه برخى از آنها بدين قرارند: غفلت از آثار مهم مذاهب مختلف، عدم جامعيت در قياس با اصطلاحات كلام اسلامى، به‌كارگيرى غير اصطلاح به جاى اصطلاح، عدم ارجاع اصطلاحات مرتبط با يكديگر، فقدان نظم منطقى متون، تكرار متن، و مطالب بى‌ارتباط. اسناد جملات به نويسنده و كتاب به صورت رمز؛ مانند (ب، ف، 248، 2) كه حرف (ب) به البغدادى، (ف) به كتاب الفرق بين الفرق، عدد (248) به صفحه، و (2) به سطر آن اشارت دارد؛ استفاده از آثار علماى كلامى از حسن بصرى (110ق) تا قاسم بن محمد بن على (1029ق). نسخه حاضر در برنامه به قلم دكتر سميح دغيم به زبان عربى نگارش يافته و در قطع وزيرى با جلد گالينگور در دو جلد كه (ج اول از حرف أ تا ف و ج دوم ازق تا ى) مجموعا بالغ بر 1687 صفحه است براى بار نخست در سال 1998‌م توسط مكتبه لبنان ناشرون، بيروت منتشر شده است. "جلد اول" از حرف الف تا حرف "ق" را شامل می شود.
تاملاتی پیرامون هماوردی های غزالی با فلاسفه
نویسنده:
عین اله خادمی، محمدکاظم نیک مرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
این مساله روشن است که غزالی با فلاسفه به مخالفت برخاسته است، با توجه به اختلاف اندیشمندان در تفسیر ماهیت این مخالفت، یکی از تفسیرهایی که خیلی زیاد مطرح می شود، این است که ماهیت این نزاع، نزاع دین با عقل، یا چالش دین با فلسفه، یا هماوری علم کلام با فلسفه است. شاید آنچه باعث شده این متفکران چنین تفسیری بکنند، این باشد که غزالی خودش را مدافع و حجت دین اسلام دانسته و از این موضع به تکفیر فلاسفه پرداخته است. اما نهایت استنباطی که از آثار ایشان می شود این است که او بعنوان یکی از علمداران دین، بعضی از عقاید برخی از فلاسفه، بویژه عقاید ابن سینا و فارابی را کفر تشخیص داده، نه اینکه بطور کلی عقل و تعقل و فلسفه را کفر بداند. البته تشخیص غزالی، بصورت یک قضیه جزئیه و بدون تعیین مصداق، می تواند درست باشد. اما هنگامی که غزالی، ابن سینا و فارابی را، بعنوان مصادیق کفر معرفی می کند؛ هم در صحت این تشخیص، و هم در استفاده از حربه تکفیر، بعنوان تنها راه حل مشکل، جای تردید و پرسش وجود دارد. هدف از طرح این تردیدها و پرسشها، صرفا جلوگیری از خلط مبحث، بوده نه بررسی صحت و سقم آنها. هدف نهایی این نوشتار، تبیین این نکته است که، ماهیت این هماوردی، بیشتر، از نوع هماوردی یک استنباط کلامی از دین (اسلام)، با یک استنباط فلسفی از همان دین است.
صفحات :
از صفحه 77 تا 101
بررسی تطبیقی اصول روش شناختی کلام اجتماعی و جامعه شناسی دین با تأکید بر کارکردگرایی
نویسنده:
روح الله شاکری زواردهی، مرضیه عبدلی مسینان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشکده الهیات و معارف اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کلام اجتماعی از حوزه های مطالعاتی اندیشه اجتماعی اسلام و شاخه ای از الهیات اجتماعی اسلامی است که به تبیین و دفاع از آموزه های ایمانی و دیدگاه های دینی درباب مسائل اجتماعی می پردازد. مهم ترین اصول روش شناختیِ کلام اجتماعی عبارتند از: سنجش اعتبار تاریخی، واقع گرایی و معناداری، اعتبار هرمنوتیکی، روشمندی اجتهاد و استنباط معارف. در مقابل، اصول روش شناختی جامعه شناسی دین در فهم موضوع و دستیابی به غایت در تقسیم پارادیمی به سه دسته اثباتی، تفسیری و انتقادی قابل تفکیک است. تبیین کارکردی، نمونه ای از سنخ تبیین های روش اثباتی است که مبتنی بر دو اصل: اصالت کل و اصالت سودمندی با ویژگی هایی چون تأکید بر سودمندی اشیا، نفی معیارهای ماوراءطبیعی و نسبی گرایی می باشد. در مقابل، منطق کارکردی کلام اجتماعی، یک منطق کارکردی جدید با محوریت آموزه های دینی و فاقد ویژگی های توجیه کارکردی جامعه شناسی دین و پیامدهای عرفی کننده آن است. عدم توجه استقلالی به کارکردهای دنیوی دین و تقدم حقانیت بر کارکرد ازجمله مهم ترین اسباب تمایز منطق کارکردی متکلمان از توجیه کارکردی جامعه شناسان دین هستند.
صفحات :
از صفحه 27 تا 47
کلام اجتماعی (چیستی، خاستگاه و رویکرد)
نویسنده:
روح الله شاکری زواردهی، مرضیه عبدلی مسینان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : انجمن کلام اسلامی حوزه,
چکیده :
«کلام اجتماعی» شاخه ای از الهیات اجتماعی اسلامی است که به استنباط، تبیین و دفاع از آموزه های اعتقادی و دیدگاه های دینی در باب مسائل اجتماعی می پردازد. متکلمان اسلامی در طول تاریخ و در سایه رویکرد حداکثری به دین، توجه همه جانبه ای به حضور دین در تمامی ابعاد زندگی اجتماعی بشر داشته اند؛ هرچند میراث اجتماعی آنان در قالب رشته مستقلی گنجانده نشد، چرا که این تحقیقات اجتماعی نخست در اروپا و آمریکا و در واکنش به شرایط اجتماعی غرب و مسیحیت، ظهور کرد و پس از آن در سایر سرزمینهای اسلامی نمایان شد. کلام اجتماعی در مقایسه با علوم اجتماعی دیگر، به دلیل ویژگی های ممتاز روش شناسی، جهان شناسی و انسان شناسی، در نظریه پردازی برای مسائل جامعه، قابلیت رشد و شکوفایی دارد.
صفحات :
از صفحه 109 تا 126
تحلیل انتقادی کاربرد «حکمت الهی» در کلام شیعه
نویسنده:
جنان ایزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
صفت حکمت الهی در کلام شیعه برای اثبات برخی قواعد و اصول اعتقادی به‌کار رفته است. متکلمان شیعه در استدلال‌های خود هدف آفرینش انسان یا مکلف نمودن او را تعیین می‌کنند و وسیله‌های لازم برای رسیدن به هدف را بر او واجب می‌دانند و آنچه را که مانع رسیدن به هدف می‌بینند بر خدا قبیح می‌شمارند. در این نوشتار با روش تحلیل منطقی کفایت ادلۀ مبتنی بر حکمت الهی، در قاعدۀ لطف، عدل الهی، ضرورت نبوت و امامت، و ضرورت معاد، در آثار معروف‌ترین متکلمان شیعه مورد بررسی قرارگرفته‌اند. در این ادله خلل‌های مشترکی وجود دارد که ریشه در روش به‌کارگیری حکمت الهی در استدلال‌های کلامی دارد. به نظر می‌رسد که ادلّۀ متکلمان در تعیین غرض الهی فاقد کفایت است: آنچه آنان واجب علی الله می‌دانند ابزارهای منحصر به فرد و غیر قابل جایگزین برای اهداف الهی نیستند؛ و گاهی افعال ربوبی با افعال بشری قیاس می‌شوند.
صفحات :
از صفحه 137 تا 158
روش‌شناسی کلامی شیخ حر عاملی در مقام دفاع در حوزه‌های ردّ شبهات و مکاتب معارض
نویسنده:
محمد غفوري نژاد،ام البنين خالقيان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
روش شناسي علم كلام، بررسي راه هايي است كه ما را در علم كلام به استنباط عقايد و دفاع از آن م يرساند. متكلم در مقام استنباط، به معرفت صحيحي از آموزههاي دين ميرسد و در مقام دفاع، آن معرفت را تبيين، تنظيم و اثبات م يكند و به رد شبهات و عقايد معارض مي پردازد. در اين نوشتار از ميان پنج مرحلة مقام دفاع، با مروري بر آثار كلامي متعدد شيخ حر، روش هاي مورد استفادة وي را در دو مرحلة اخير بررسيد هايم. شيخ حر در مقام رد شبهات و مكاتب معارض از روش هايي همچون: رد صورت و مادة استدلال، بيان تضاد در ديدگاه شبهه گر، رد مباني يا لوازم ديدگاه خصم، ذكر مثال و حكايت، تبيين مفردات، تنبيه بر استثناي موجود يا قرائن حالي، ارجاع به بديهيات، طرح سؤال و مطالبة دليل از خصم بهره برده است.
صفحات :
از صفحه 45 تا 64
روش شناسی کلامی شیخ مفید
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی، حسین صدیقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این نوشتار، به شیوه نگارش آثار کلامی شیخ مفید، میزان بهره مندی وی از نقل و عقل، رویکرد او در موارد تعارض عقل و نقل و شیوه مواجهه با آراء دیگران پرداخته شد و در پایان برای تعیین حدود دقیق این روش، آن را با سایر روش ها مقایسه کرده است.
روش شناسی کلامی ابوصلاح حلبی
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی، محمد امیریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابوصلاح حلبی، فقیه و متکلم امامی قرن پنجم و از شاگردان سید مرتضی و شیخ طوسی است. به لحاظ روش کلامی، متلق به مکتب عقل گرایی غیر فلسفی متکلمان شیعی بغداد است. این مقاله به بیان تفکرا ایشان پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 143 تا 156
روش شناسی کلامی أئمه در رد أنظار مخالف
نویسنده:
محمدجواد ادرکنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
روشهای بکار گرفته شده در عملیات رد کلامی (نظرات مخالف) از جانب أئمه (علیهم السلام)چیست؟، و اصول حاکم بر این روشها چه بوده است؟ هدف از تحقیق بر پایه جمع‌آوری این روشها و اصول حاکم بر آن، بازشناسی ابعاد علمی عملی أئمه شیعه (علیهم السلام) در نوع تعامل با مخالفان می‌باشد، لذا دامنه تحقیق نیز شامل مجموعه أحادیثی است که در آن از این نوع تعامل گزارش شده و با استفاده از إظهارات و تحقیقات علمی عالمان علوم إسلامی به جمع‌بندی و استخراج روشها از این أحادیث مبادرت شده است.در طول پایان نامه، به دوازده روش إشاره می‌گردد و گزارشاتی نیز که شاهد بر این روشهاست إرائه خواهد شد، این روشها عبارتند از: رد بر أساس مسلمات دینی، رد پیش فرض نادرست، رد به دلیل عدم رعایت قواعد زبانی در استنباط، رد بر أساس ابداء احتمال، رد ملازمات، رد بر أساس قیاس ذو الحدین، روش نقضی، روش قیاس أولویت، روش تبیین، روش آزمودن، روش پیشگیرانه و روش تشبیه.در بحث از اصول حاکم بر این روشها، فهرستی از این اصول و شرائط ارئه شده است. اصول و شرایطی چون توجه به زمان و مکان و وضعیت مخاطب، و تنظیم سطح رد بر أساس اقتضائات این عوامل که رویکردهائی همچون تدرج در رد و پرهیز از بکارگیری مواد شبهه انگیز بدنبال داشته إرائه گشت، همچنین تأثیر تقیه بر أمر رد در قالب مواردی همچون ممنوعیت موقتی أصحاب از مناظرات و نیز روی آوردن به استفاده از مقبولات خصمتبیین شد.کلید واژه‌هادر این تحقیق: نفی ملازم، رد، نظر مخالف، نقض، ناسازگاری با مسلمات
  • تعداد رکورد ها : 30