جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
حکمت متعالیه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
تعداد رکورد ها : 873
عنوان :
هرمنوتیک انتولوژیک صدرایی و مسئله زبان دین
نویسنده:
محمد بیدهندی، مهدی دسترنج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا)
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
زبان قرآن
,
هرمنوتیک
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه دین
,
هرمنوتیک انتولوژیک صدرایی
,
رابطه کلام و وجود
کلیدواژههای فرعی :
اشتراک معنوی وجود ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
ساحت دین ,
معتزله (اهل سنت) ,
قوس صعود ,
قوس نزول ,
گزاره دینی ,
فرامتن ,
حروف مقطعه ,
هستی شناسی اسلامی ,
وحی الهی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
تفسیر به رأی ,
متن مقدس ,
متن شناسی کتب مقدس ,
اشتراک معنوی ,
راسخین درعلم ,
کلام برتر ,
کلام میانی ,
کلام پایین ,
متشابهات قرآنی ,
نقش متن ,
پیش فرض و تاویل ,
داوری متن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
از مسائل اساسی زبان دین، بررسی وجه معناداری و گستره معرفتبخشی متن مقدّس است. در این ساحت، ملاصدرا ابتدا در قوس نزول، به تطبیق میان «معرفت»، «کلام» و «وجود» میپردازد تا از تطابق این سه، برای تبیین فلسفی نحوه تجلّی یافتن حقایقِ وحیانی در قالب الفاظ متن مقدّس بهره ببرد و در قوس صعود، فرایندی را برای فهم متن مقدّس ارائه داده است که بازسازی آن، الگوی هرمنوتیک انتولوژیک وی را شکل میدهد. مسئله اصلی این مقاله، تبیین وجه معناداری زبان دین و گستره شناختاری آن در الگوی هرمنوتیک صدرایی است که فهم متن مقدّس از بررسی این الگو و عوامل مؤثر در فرایند، به دست میآید. مهمترین یافتههای این پژوهش، ترسیم نقش سهگانه فرد، متن و مؤلّف در نسبت با هم در الگوی هرمنوتیکی صدرا و استفاده از این الگو در تبیین گستره شناختاری زبان دین در ساحت متن و همچنین از متن به فرامتن است. این یافتهها با محوریَت کتاب مفاتیحالغیب و شرح مبانی فلسفی لازم از حکمت متعالیّه به دست آمده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انیت و یقین آور بودن برهان صدیقین سینوی
نویسنده:
محمدتقی کرمی,سیدحسن سعادت مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
برهان شبه لمی
,
اثبات وجود خدا
,
برهان صدیقین
,
برهان ان (منطق)
,
برهان لم
کلیدواژههای فرعی :
علت تامه ,
حکمت متعالیه ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
استقرا ,
ارزش معرفتی برهان انی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برهان صديقين ابن سينا برای اثبات وجود خدا، يكی از مقبول ترين براهين اثبات وجود خدا محسوب می شود. يكی از چالش های مطرح در مورد اين برهان، بحث از لمی بودن يا انی بودن آن است. بر اساس يك برداشت مشهور و سنتی از كلمات ابن سينا، برهان انی مفيد يقين نيست و لذا در مساله اثبات وجود خدا كار آمدی ندارد. اقامه برهان لمی نيز برای خداوند ممكن نيست؛ زيرا در برهان لمی، سير از علت به معلول صورت می گيرد و خداوند علت ندارد. برای برون رفت از اين معضله، برخی اين برهان را نوعی برهان انی دانسته اند كه در آن سير از ملازمات عامه برای اثبات مطلوب صورت می گيرد و لذا يقين آور است. گروه دوم اين برهان را برهان شبه لمی دانسته اند، و برخی نيز به لمی بودن اين برهان اعتقاد دارند. در اين مقاله، تلاش شده است از انی بودن برهان مورد بحث دفاع شود. انی دانستن اين برهان، با مبانی فلسفی ابن سينا سازگار است و برهان انی نيز از نظر ابن سينا يقين آور است. البته كلمات ابن سينا درباره انی بودن يا لمی بودن براهين خدا شناسی به طور عام و برهان صديقين به شكل خاص، قدری متعارض است. اما شايد بتوان با توجه به مبانی ابن سينا، اين تعارضات را برطرف كرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 23
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی دیدگاه ابن میمون درباره نقش عقل و شرع در استکمال انسان، بر مبنای رویکرد صدرایی
نویسنده:
حجت ابراهیم نجف آبادی، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
کمال حقیقی انسان
,
انسان
,
حکمت عملی
,
حکمت متعالیه
,
خلق
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
عقل(منطق)
,
ابنمیمون
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
مراتب کمال انسانی ,
غایت خلقت ,
01. خداشناسی (کلام) ,
علم نفس ,
تورات ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
فرایض دینی ,
جایگاه شناسی انسان (مسائل جدید کلامی) ,
افعال نفس ,
حرکت جوهری ,
ماهیت غایت ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
دین یهود (ادیان غرب) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
فضایل خلقی ,
رشد جامعه ,
دلالة الحائرین ,
تعاملات حسنه ,
شکوفایی عقلی ,
عامل استکمال انسان ,
فضائل نطقیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
ابن میمون آندلسی "عقل" را مهمترین ممیّزه انسان از سایر حیوانات و نعمتی از جانب خداوند برای بشر می داند که مهمترین عامل پیونددهنده بین او و حق تعالی می باشد. به باور این متفکر، میزان بهره گیری از این گوهر است که مراتب افراد در قرب نسبت به باریتعالی را تعیین نموده و بهره گیری از عقل و علم در عرصه اجتماعی را نیز موجب رشد جامعه و تعاملات حسنه در میان مردم می داند. ابن میمون به عنوان یک خاخام برجسته یهودی، پیروی از فرامین شریعت حضرت موسی که مطابقت با موازین خرد و حکمت دارد را راهی می داند که می تواند انسان را به کمالات مادی و معنوی نائل نموده و زمینه شکوفایی عقلی و خُلقی جامعه را فراهم آورد. در همین راستا وی مراتبی را برای سیر تکاملی انسان برشمرده و معتقد است که صرفاً وصول به مرتبه پایانی که دربرگیرنده معرفت به حقایق و خصوصاً معرفت به خداوند و افعال اوست می تواند سعادت حقیقی را برای انسان فراهم آورد. با این حال به عقیده ابن میمون، هیچ یک از این محاسن نمی تواند توجه کننده قول به محوریّت انسان در میان مخلوقات و اینکه او غایت خلقت است، محسوب گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حاکمیت اصل تطابق عوالم در تبیین «تجسم اعمال» در حکمت متعالیه
نویسنده:
نرجس رودگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: جامعة المصطفی العالمیة,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد(کلام)
,
معاد جسمانی
,
حکمت متعالیه
,
تجسم اعمال
,
اصل تطابق عوالم
کلیدواژههای فرعی :
سلسله مراتب عالم ,
اتحاد عاقل و معقول ,
وجود رابط ,
وجود مستقل ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
وجود رابط معلول ,
علم نفس ,
تشان ,
اعمال جوارحی و جوانحی ,
هستی شناسی اسلامی ,
افعال نفس ,
حرکت جوهری ,
علیت ,
بساطت وجود ,
وحدت قوای نفس ,
وحدت تشکیکی وجود ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
جهان شناسی ملاصدرا ,
ارجاع علیت به تشأن ,
عدم بقای عرض ,
انقلاب عرض به جوهر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
نظریه «تجسم اعمال» به معنای تجسم یافتن نیّتها، افکار و اعمال انسان در نشئه بعد، یکی از آموزههای مطرح در معادشناسی اسلامی است که مدافعان و منتقدانی دارد. ملاصدرا با استفاده از اصول شاخص حکمت متعالیه، براهینی برای اثبات عقلانی این موضوع ارائه داده است. اصل حاکم بر این براهین «تطابق عوالم»است. تطابق عوالم به معنای حضور عوالم مادون در عوالم مافوق به نحو اعلی و اشرف در حکمت متعالیه بر مبنای اصول صرافت، بساطت و تشکیک وجود و وجود رابط معلول، اثبات میشود. ملاصدرا با اصل تطابق عوالم، تجسم اعمال را اثبات و تبیین مینماید. اثبات تجسم اعمال طبق اصل تطابق عوالم به نوعی اثبات معاد جسمانی را نیز در پی دارد. علاوه بر اینکه استدلال دیگر ملاصدرا بر معاد جسمانی بر مبنای اتحاد عاقل و معقول و قابل ارجاع به استدلال، طبق تطابق عوالم است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی ارزشیابی ملاصدرا از براهین وجود خدا
نویسنده:
محمد انتظام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
الهیات(کلام جدید)
,
اثبات وجود خدا
,
حکمت متعالیه
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علم حصولی ,
شواهد الربوبیه ,
برهان صدیقین (اثبات خدا) ,
نفس آدمی ,
مراتب هستی ,
ممکن الوجود ,
واجب الوجود ,
برهان حدوث (اثبات خدا) ,
برهان لمی (منطق) ,
اصل علیت ,
الحدوث ,
کمالات وجودی ,
صفات الهی در حکمت متعالیه ,
حدوث ,
صفات الهی ,
علم حضوری ,
نظام هستی ,
کمالات وجودی انسان ,
قرآن ,
برهان امکان و وجوب (اثبات خدا) ,
عقل مفارق ,
برهان ان ,
صفات خدا ,
برهان شبه لم ,
ملاک منطقی ,
ملاک غیر منطقی ,
برهان پدیده محور ,
علم نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
ماهیت ممکن ,
علیت ,
برهان امکان ,
برهان حدوث ,
برهان صدیقین ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
عین ربط بودن معلول ,
برهان صدیقین در حکمت متعالیه ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
برهان لمّ (مقابل برهان انّ) ,
برهان انّ (مقابل برهان لمّ) ,
صورت منطقی برهان صدیقین ,
برهان مکمل ,
صورت برهان صدیقین ,
برهان از طریق وحدت عالم ,
برهان تغییر ماهیت ,
تعمیم علیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
تحلیل و بررسی براهین وجود خدا، بخش مهمی از اهتمام و دلمشغولی صدرالمتالهین را در مباحث خداشناسی، به خود اختصاص داده است. ارزشیابی این برهانها بر اساس ملاکهای مختلف، از جمله تلاشهای ستودنی او به شمار میرود که کمتر مورد توجه واقع شده است. در این مقاله، پس از اشاره به عناوین این برهانها و بیان دستهبندیهای مختلف صدرا از آنها، ملاکهای ارزشیابی برهانها معرفی میشود. سپس، مهمترین ملاکها را ـ که ملاکهای طرحشده در دانش منطق است و بر اساس آنها برهانهای وجود خدا به برهان «ان» و برهان «ان مطلق» و «دلیل» تقسیم میشود ـ تبیین کرده، مستندات آنها را بیان خواهیم کرد؛ و آنگاه، نشان خواهیم داد که به لحاظ معیارهای منطقی، ارزش معرفتی برهان صدیقین و دیگر برهانهای وجود خدا، تفاوتی ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 55 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت نور و تحقق تبعی ظلمت در اندیشه سهروردی
نویسنده:
محمود هدایت افزا، عباس شیخ شعاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت اشراق
,
اصالت نور
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
نور (حکمت اشراق)
,
نورشناسی سهروردی
,
ظلمت شناسی سهروردی
,
تحقق تبعی ظلمت
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
حکمت متعالیه ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
المشارع و المطارحات ,
حکمت مشاء ,
حکمت یونان باستان ,
اصالت ,
موجود بالذات ,
مجعول بالذات ,
اتحاد عرضی وجود و ماهیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
قرآن ,
ترکیب انضمامی ,
اسماعیلیه ,
بالتبع ,
بالعرض ,
فلسفه یونان ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
ماهیت ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
ترکیب انضمامی ,
تشکیک در وجود ,
مجعول بالعرض ,
مقوله بندی اشراقی موجودات ,
موجود بالتبع ,
تعالیم زردتشت ,
اصالت عام ماهیت ,
غنای ذاتی نور ,
مجعول بالتبع ,
اعتباریت اخص وجود ,
تشکیک در نور ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
شیخ اشراق در برخی آثار خود ـ علاوه بر نور ـ بر تحقق ظلمت در عالم خارج نیز تصریح نموده است. در نوشتار پیش رو ضمن اشاره به تلقی سهروردى از نور و ظلمت، مقولهبندى اشراقی موجودات، تصریحات شیخ اشراق بر تحقق تبعی ظلمت، پیشینه تفکر وى و توجه به معانی مختلف مفاهیم «اصیل» و «اعتباری»؛ نسبت بین نور و ظلمت در اندیشه شیخ اشراق و فرآیند تطبیق این دو بر مفاهیم وجود و ماهیت مورد تحلیل قرار گرفته است. در این راستا مشخص گردیده که معنای نور نزد سهروردی، أخص از معنای وجود نزد ملاصدرا است و به همین دلیل گاه از سوی صدرا و برخی شارحان وی نسبت تناقضگویی به سهروردی داده مىشود؛ اما لحاظ معانی وجود و ماهیت در اصطلاحات شیخ احسائی و تطبیق آن بر نور و ظلمت سهروردی، تفسیر نوینی از «اصالت وجود» در پیش روی ما قرار مىدهد که در پرتو این نگرش، نظام فلسفی سهروردی، قدرى منسجمتر و پویاتر به نظر میرسد. در این تفسیر نور یا وجود «موجود بالذات» و ظلمت یا ماهیت، «موجود بالتبع» ـ و نه بالعرض ـ به شمار مىرود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 143 تا 172
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حلّ چالش ثنویت ذهن و عین در حکمت متعالیه ملّاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان، حسین قاسمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
اختلاف تشکیکی
,
عقل فعال
,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی)
,
حقیقت هستی
,
صور محض
,
قیام صدوری صور نفسانی
کلیدواژههای فرعی :
نفس آدمی ,
مشاء ,
استکمال نفس ,
ظهور ظلی ,
وحدت شخصی وجود ,
واقع نمایی ,
سوفسطایی ,
صور محض ,
جعل وجود ,
حکمت متعالیه ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
رابطه عین و ذهن ,
ثنویت ذهن و عین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از دیرباز، مسئله نسبت ذهن و عین ـ و ملاک واقع نمایى آن ـ در مکاتب مختلف فلسفى مطرح بوده است. افلاطون واقع نمایىِ ذهن را براساس «وجود عینى مُثُل، وجود پیشینى نفس، و تذکّرى بودن معرفت» تبیین کرد. ارسطو نیز وحدت ذهن و عین را در «صور مجرّد» جست و جو نمود. در جهان اسلام، «تمایز وجود و ماهیت» باعث شد تا تقرّر ماهوى بیش از پیش برجسته گردد و معضل وجود ذهنى جدّى تر پیگیرى شود. ابن سینا بر این اساس بود که «خدا و عقل فعّال» را به عنوان موجوداتِ مجرّد، ضامن این حاکویت دانست. نویسندگان این مقاله تلاش مىکنند نشان دهند ملّاصدرا، بهتر از پیشینیان خود، به این مسئله پرداخته است. او ثنویت ذهن و عین را با استفاده از «اصالت وجود، اصل تشکیک در حقیقت وجود، اصل تعلّق جعل به وجود، قیام صدورى صور علمیه به نفس و حرکت اشتدادى نفس»، به وحدت مى رساند. او با استفاده از این اصول، هر دو ساحت ذهن و عین را در حقیقت عینیه واحده وجود به وحدت مىرساند. تعبیر وى از وجود ذهنى در مرتبه وحدت تشکیکى وجود «وجود ظلّى»، و در مرتبه وحدت شخصى وجود «ظهور ظلّى» است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی در باب سلوک عرفانی
نویسنده:
اعظم اسلامی نشلجی، رضا اکبریان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
وحدت شخصی وجود
,
سلوک عرفانی
,
قرب الهی
,
وحدت شخصی
,
وحدت شخصی وجود
,
قرب الهی
,
حکمت متعالیه
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
,
سلوک در حقایق الهی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
برهان صدیقین (اثبات خدا) ,
حقیقت وجود ,
ادراک حضوری خداوند ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
برهان صدیقین ,
قرآن ,
اصالت واقعیت (=وجود ,
قرآن ,
ماهیت ,
تقدم وجود بر ماهیت ,
طریقت ,
حقیقت وجود(صفات) ,
مسیر الی الله ,
الگوی تشکیکی اتصالی هستی ,
انوار متکثره ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
در این مقاله سعی بر آن است تا به مسئله سلوک عرفانی در تفکر فلسفی ملاصدرا و علامه طباطبایی بپردازیم. مهمترین هدف پژوهش حاضر این است که نشان دهد که نوآوریهای علامه طباطبایی در این مسئله، بر اساس مبانی نظری فلسفه او، چه بوده است. ملاصدرا اسفار اربعه خود را بر اساس آموزههای عرفانی ابنعربی، بهخصوص سفرهای چهارگانه انسان برای سلوک در حقایق الهی تنظیم میکند و تلاش دارد تفسیری فلسفی از سلوک عرفانی انسان در مسیر الی الله ارائه کند. او مقصد سلوک عرفانی را رسیدن به ساحت وجود بر محور معرفت و حکمت نظری میداند و از قرب الهی نیز در همین پارادایم صحبت میکند ولی آن را متفرع بر حکمت نظری و مباحث وجودشناسی میداند. علامه طباطبایی با اثبات وحدت شخصی وجود به عنوان اولین مسئله فلسفی، با ظرافت تمام، طرح ملاصدرا از سلوک عرفانی را با توجه به مبانی خویش تغییر میدهد. در فلسفه او سلوک عرفانی جهت نزدیکشدن به واقعیت مطلق و رسیدن به قرب الهی بدون واسطههایی که ملاصدرا مطرح میکند، محقق میشود
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 19
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حل معضل نسبیت گرایی اخلاقی در فلسفه کانت و ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان، حسین قاسمی، محمد محمدرضایی، حسین هوشنگی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل عملی
,
نسبیت اخلاق
,
فلسفه کانت
,
حکمت متعالیه
,
فلسفة تطبیقی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
مقایسه تطبیقی کانت و ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
ملکات نفسانی ,
جاودانگی اخلاق ,
مصلحت ,
اشاعره (اهل سنت) ,
تجرد خیال ,
معتزله (اهل سنت) ,
معرفت اخلاقی ,
ایدئالیسم استعلایی ,
الزام اخلاقی ,
خیر اعلا ,
قانون اخلاق ,
فعل انسانی ,
اخلاق و حکمت عملی ,
حکم اخلاقی ,
نقد عقل محض کانت ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
خودمختاری اراده ,
origins of morality ,
وحدت شخصی نفس ,
عقلانیت عملی محض ,
فضایل نظری اخلاقی ,
جهان شمولی اخلاق ,
وحدت قوای نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
مطالعه جوامع گوناگون نشان می دهد که کردارهای اخلاقی انسان بسته به تفاوت های فردی و اجتماعی، و بسته به تغییر و تحولات انسان متفاوت بوده است. وجود تفاوت های فردی، اجتماعی، و تنوع نیازهای انسان در گذر زمان، این مساله را مطرح ساخته است که آیا اخلاق امری نسبی است یا مطلق؟ با این که کانت و ملاصدرا به دو منظومه فکری متفاوت وابسته اند، هر دو در حل این مساله دغدغه مشترکی دارند. این دو فیلسوف با ابتنای اخلاق بر «عقل عملی»تلاش می کنند تا جهان شمولی و جاودانگی انسان را اثبات کرده و اخلاق را از خطر نسبیت برهانند. نزد کانت «قانون اخلاق» و «عقلانیت عملی محض» انسان از ویژگی کلیت و همگانی بودن برخوردار است. و انسان با عضویت در «جهان معقول» و «مطلق خواهی فطری» خود، جاودانه می شود. از نظر ملاصدرا انسان «کون جامعی» است که در مرتبه نظر، حقائق کلی و در مرتبه عمل، جزئیات فعل را ادراک می کند. همچنین بر اساس اصل «تجرد خیال» و «وحدت شخصی نفس»، انسان و ملکات نفسانی از بقا و جاودانگی برخوردار می گردند. در این مقاله قصد داریم با روش تطبیقی همراه با تحلیل مبانی این دو فیلسوف، راهکاری برای نسبیت گرایی اخلاقی جستجو کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 145 تا 170
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخبار از معدوم از منظر ویلیامسون و ملاصدرا و پاسخ به چالش دیدگاه آن ها در چهارچوب نظریه علامه طباطبایی
نویسنده:
رضا اکبریان، سیاوش اسدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
ذهن و عین
,
تیموتی ویلیامسون
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هستی شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
عدم
,
خبر از معدوم
,
احکام وجود(عرفان نظری)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
وجود ذهنی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
عین ,
اثبات وجود ذهنی ,
امکان گرایی ,
گزاره حقیقی ,
وجود ضروری ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
حقایق خارجیه ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
عدم مطلق ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
وجود خارجی(اصطلاح وابسته) ,
امکان(جهت قضیه) ,
ضرورت(جهت قضیه) ,
خبر از عالم واقع ,
انحفاظ ماهیت در ذهن ,
انحفاظ ماهیت در خارج ,
مساوقت وجود و شئ ,
اشیاء انتزاعی ,
وجود ضروری شئ ,
نظریه وجود ضروری ,
وجود مفهومی ,
صفت شئ ممکن ,
تصور معدوم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
این مقاله در تلاش است به این مسائل پاسخ گوید که: ملاصدرا و ویلیامسون چه راهکاری را برای پاسخ به مساله اخبار از معدوم ارائه می دهند و نقاط اشتراک و افتراق این راهکارها چیست و به علاوه هریک از این راهکارها با چه چالش هایی روبروست. ویلیامسون برای حل این مساله، ضمن تاکید بر مساوقت شیء و موجود، به وجود ضروری اشیا قائل می شود. به این نحو که «جهت امکان» را مربوط به صفات اشیا، از جمله وجود انضمامی آن ها می داند، اما برای وجود منطقی اشیا، «جهت ضرورت» را درنظر می گیرد و اخبار از معدوم را در چهارچوب این نظریه تبیین می کند. ملاصدرا نیز مساله اخبار از معدوم را با ارائه نظریه «وجود ذهنی» پاسخ می دهد. در این نظریه، که خود مبتنی بر نظریه وحدت تشکیکی وجود است، وجود ذهنی مرتبه ای از حقیقت واحده وجود درنظر گرفته و بر انحفاظ ماهیت در ذهن و خارج تاکید می شود. پس، برای اخبار از معدوم باید معدوم خارجی به وجود ذهنی، که ماهیت مربوط به آن تجلی یا ظل همین وجود ذهنی است، موجود باشد، اما هریک از این راهکارها با چالش هایی روبروست. از جمله این که در ساختار فلسفی ملاصدرا، بحث از چگونگی تصور معدومات مسکوت گذاشته شده است و انحفاظ ماهیت، در ذهن و خارج، بر مبنای وجودشناسی ملاصدرا غیر قابل توجیه است. از سوی دیگر، در دیدگاه ویلیامسون، وجود ضروری اشیا نمی تواند مبین واقعیت خارجی آن ها باشد؛ اما علامه طباطبایی، به جای آن که همانند ملاصدرا، پاسخ به مساله اخبار از معدوم را در دستگاه وجود و ماهیت مطرح سازد، آن را در دستگاه وجود و عدم سامان می دهد. به این نحو که واقعیت خارجی را همان وجود می داند که یا مطلق یا مقید به اعدام است و عدم، از باب توسع، از واقعیت خارجی انتزاع و موضوع گزاره ها قرار می گیرد. بنابراین، موضوع قراردادن اعدام در گزاره ها را یک فعالیت عقلی و در ارتباط با واقعیت، که می تواند چالش های پیش روی دیدگاه های ملاصدرا و ویلیامسون را برطرف سازد، مطرح می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 43
مشخصات اثر
ثبت نظر
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
تعداد رکورد ها : 873
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید