جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حکمت مشاء
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 31
عنوان :
مفهوم الاراده فی الفلسفه الاسلامیه المشائیه
نویسنده:
سعید البوسکلاوی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: دار المشرق,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
جبر و اختیار(کلام)
,
اختیار
,
اختیار انسان
,
آزادی اراده
,
آزادی اراده
,
آزادی اراده (فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
مشاء ,
حکمت مشاء ,
فلسفه مشاء ,
فلسفه مشائی ,
فلسفه مشا ,
فلسفه مشاء اسلامی ,
ابن سینا و فلسفه مشاء ,
فلسفه اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
3- فلسفه قرون وسطی اسلامی ,
کد کنگره:
BBR 55 / ج 2 ب 9
چکیده :
ترجمه ماشینی: این کتاب به موضوع خاصی می پردازد که از جهات مختلف به آن پرداخته شده است که همان مسئله فلسفی و مشکل آفرین اراده است. نویسنده تأکید میکند که جنبهای که او برای کتابش انتخاب کرده است، هرگز مطالعهای به تنهایی به آن اختصاص نداده است، بلکه در میان موضوعات نزدیک، از نظر معنا یا روح فلسفی، درباره آن صحبت شده است. در اینجا او موضوع خود را با روشی روشن به ما ارائه می دهد که ایده ها و اطلاعات خود را به شیوه ای منظم و تدریجی جهت می دهد. در ابتدا، نویسنده به مفهوم اراده به عنوان یک اصل فیزیکی طبیعی پرداخته است و پیامدهای بین مفاهیم طبیعت و اراده را از طریق سه اصل مشترک در جهان طبیعی و اختیاری برجسته می کند: اصول قدرت، تصویر و هدف. سپس به ماهیت حرکت اختیاری و خصوصیات آن پرداخت; آیا این یک حرکت طبیعی، خودکار است یا یک حرکت اختیاری؟ شایان ذکر است که برخی از فیلسوفان مانند ابن باجه، ابن رشد و ارسطو در این پژوهش سهم بزرگ و اساسی داشتند. نویسنده برای اثبات بیشتر بر نظریههای آنها تکیه میکند و گاه وجه مشترک بین آنها را نشان میدهد که پژوهش را بسیار غنی میکند! در فصل دوم به بررسی جنبه روانی یا اراده به عنوان یک اصل حیوانی می پردازد. او در اینجا به مفهوم روح و اهمیت آن برای فیلسوفان اسلام بستگی دارد و سپس کارکرد اراده سیاسی و مدیریتی را آشکار می کند، زیرا روح از طریق اراده بدن را هدایت می کند و حرکات آن را مدیریت می کند. بنابراین، نویسنده در فصل سوم خود میرسد تا به اراده بهعنوان یک اصل انسانی و مدنی بپردازد تا محتوای تکانه، که محتوایی حیوانی و طبیعی است، تحت کنترل و حاکمیت عقل باشد. در مورد روش اتخاذ شده در پژوهش، روشی تحلیلی و عاری از اغراق در تفسیر است و هرگز از متن یا زمینه خارج نمی شود. به طور خلاصه، ما این کتاب را به همه محققان در زمینه فلسفه توصیه می کنیم، زیرا شامل نظرات مردانی است که در زمینه مورد مطالعه نقش عمده ای داشتند. سپس فراموش نمی کنیم که نویسنده در میان بسیاری از موضوعات دیگر به موضوع خاص وصیت نامه نیز اختصاص داشته و به تنهایی به آن پرداخته است. همچنین متذکر می شویم که این نوع مطالعات در حال افزایش است و ما کتاب های مشابه جدیدی دریافت کرده ایم، بنابراین به کتاب جدیدی که همیشه محبوب نیست خوش آمدید!
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تامل در تسلسل
نویسنده:
علیرضا کهنسال
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
تسلسل
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
برهان تطبیق
,
حکمت مشاء
,
سلسله بی نهایت
,
شرایط تسلسل
,
شرط فعلیت
,
تناهی و عدم تناهی
,
عدد و زمان
,
تسلسل
چکیده :
نگارنده در این نوشتار مختصری از نتیجه تاملات خود را در موضوع «تسلسل» فراروی خوانندگان دانشور نهاده است. این نوشتار حاوی دعاویی است که نویسنده کوشیده است آنها را به ضرب برهان اثبات کند:
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت وجود و اصالت ماهیت؛ مواجهه دو مسئله فلسفی یا دو نظام فلسفی؟
نویسنده:
رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
حکمت متعالیه
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
اشارات و تنبیهات ,
کتاب المشاعر ,
حکمت مشاء ,
حرکت اشتدادی ,
نظام فلسفی ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
حرکت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اشتداد وجود ,
مسئله فلسفی ,
تصویر از عالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
مسئله اصالت وجود و اصالت ماهیت در ابتدا ممکن است به صورت دو مسئله مقابل هم جلوه نمایند ولی در واقع دو نظام با مجموعهای از اصول در تقابل با یکدیگر قرار گرفتهاند که در صف مقدم آن دو، اصالت وجود و اصالت ماهیت قرار دارند. برای مثال، توجه به دلیل مبتنیبر حرکت اشتدادی نشان میدهد که ملاصدرا نظام مبتنیبر اصول اصالت ماهیت، نفی حرکت اشتدادی در ماهیت، و تلقی خاص مشائیان از حرکت در کیف را مورد نقد قرار داده است. از سوی دیگر اصالت وجود بهتنهایی در مواجهه با حرکت اشتدادی کارایی ندارد و نیازمند قرارگرفتن در نظامی متشکل از نظریات اصالت وجود، وحدت وجود، و اشتداد وجود است. بنابراین ملاصدرا نوع نگاه خود به عالم و تصویر برآمده از آن را در مقابل نوع نگاه طرفداران اصالت ماهیت و تصویر برآمده از آن نگاه قرار داده و به صحت تصویر خود حکم کرده است هرچند که در مقام انتقال تصویر ذهنی خود از واقعیت به دیگران، مجبور به تقطیع بخشهای متفاوت این تصویر از یکدیگر و آوردن آنها در یک ترتیب خطی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی در عرفان فلسفی قونويی
نویسنده:
غلامرضا حسينپور
نوع منبع :
مقاله , خلاصه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بنیاد حکمت اسلامی صدرا,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عرفان فلسفی (عرفان)
,
حکمت مشاء
,
فناری
,
قونوی
چکیده :
مفتاحالغيب صدرالدين قونوي، بعنوان اولين اثر در علم عرفان نظري، مباني عرفان نظري يا فلسفي را بنيان نهاد زيرا ابن عربي كه به پدر عرفان نظري اسلامي مشهور است، فرصت اين مهم را نيافت و لذا قونوي بود كه مبادرت به اين امر ورزيد. قونوي در كنار حكمت مشاء و حكمت اشراق، مكتبي را پايهگذاري كرد كه ميتوان آن را عرفان فلسفي خواند. وي با تمام بدبينيش به عقل نظري، اذعان ميكند كه كشف و ذوق با عقل نظري در همۀ مراحل موافق است زيرا تناقضي در حجت عقل نظري نميبيند اما ادراك اين حجت را از تصور بشري محجوب ميداند. تلاش قونوي آنست تا ميان قواعد كشفي عرفا و نظريات حكما، انسي حاصل كند. او در بسياري از مواضع خود، از اشارات ابن سينا و بويژه شرح خواجه نصيرالدين طوسي بر آن بهره ميبرد، بگونهيي كه ميتوان زبان فلسفي مورد استفادة قونوي را حكمت مشاء، خصوصاً اشارات ابن سينا قلمداد كرد كه در فلسفي كردن عرفان قونوي، سهم بسزايي دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی خداشناسی ابن سینا و خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
محمد حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
حکمت مشاء
,
اراده
,
ابن سینا
,
عینیت صفات
,
فلسفه بوعلی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
علم
,
قدرت
,
الهیات و معارف اسلامی
,
اثبات ذات
,
مبانی فلسفه و کلام
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بررسی تطبیقی خداشناسی ابن سینا و خواجه نصیر الدین طوسی با توجه به اینکه نظام فلسفی ابن سینا تاثیرات فراوانی بر فیلسوفان بعد از خود گذاشته است، دارای اهمیت می باشد، و مساله اساسی در این پژوهش این می باشد که با تطبیق آراء ابن سینا در حوزه خداشناسی بمعنی الاخص بر آراءخواجه نصیر الدین طوسی مواضع خلاف و وفاق روشن گردد. ضرورت این نوع تحقیق از این رو است که اولا پرداختن به الهیات بمعنی الاخص جزء وظایف دانش پژوه کلام می باشد و ثانیا تحقیق در مسایل ذات و صفات به تثبیت باورهای دینی و اعتقادی می انجامد. روش در این پژوهش توصیفی تحلیلی با الگوی تطبیقی است. و از مهمترین یافته های این تحقیق می توان به موارد ذیل اشاره کرد:خواجه در مسایلی مانند اثبات ذات اله و برخی صفات الهی مانند قدرت، به روش سایر متکلمین عمل ننموده و طریق ابن سینا را پیش گرفته است، چنانکه در اثبات ذات از برهان امکان و وجوب استفاده می نماید.خواجه طوسی در مساله علم الهی پیش از ایجاد رای ابن سینا که ارتسام صورت اشیاءدر ذات است را نفی می نماید. و خواجه در مرحله پس از ایجاد به علم حضوری در خداوند قایل می باشد.خواجه در مساله اراده الهی همچون ابن سینا اراده را به علم الهی ارجاع می دهد، با این تفاوت که ابن سینا حب و عشق الهی را منشاء تخصیص اراده به امری می داند ولی خواجه علم به مصلحت را منشاء این تخصیص می داند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گزینش نظریه ارجح در میان نظریات ملاصدرا پیرامون علم به مادیات و در مادیات
نویسنده:
الهه زارع، جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
هستی شناسی مادی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
علم به مادیات
,
علم به ماده از نظر ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
علم حصولی ,
شواهد الربوبیه ,
تجرد ,
حکمت اشراق ,
حکمت الهی ,
حکمت مشاء ,
وجود منبسط ,
الوجود ,
تجرد ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
تجرد نفس ناطقه ,
قرآن ,
تشکیک وجود ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
شی ء مادی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
علم واجب ,
قرآن ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط) ,
علم حضوری ,
عقل در حکمت مشاء ,
تساوق علم با هستی محض ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
ملاصدرا در باره علم حضوری در باب وجودهای مادی دارای سه رویکرد متفاوت است. ایشان در مواضع بسیاری امور جسمانی را که شامل انواع اجسام و اعراض میباشند، از حوزه علم حضوری خارج میداند و معتقد است آنها نه نزد خود حضور دارند نه نزد واقعیت دیگری حضور مییابند و نه واقعیت دیگری نزد آنها امکان حضور دارد. ایشان بنا به مبنایی دیگر معتقد به معلوم واقع شدن مادیات نزد علت مجردشان هستند. اما بنا بر رویکرد سوم در مواضع متعدد دیگر برای کلیه موجودات ادراک و شعور قائل شدهاند. وی در این دیدگاه، علم و وجود را مساوق میداند. بعلاوه به نظر ایشان حضور، شرط علم و در واقع همان حقیقت علم است. تجرد هم شرط حضور است. بنابراین لازم میآید امور جسمانی هم دارای نوعی علم حضوری و تجرد باشند، پس هم میتوان از فرض وجود معلوم در نزد آنها سخن گفت و هم از فرض معلوم واقع شدن آنها به علم حضوری. در این نوشتار سعی ما بر این بوده است که بنا به تعاریف و مبانی ای که ملاصدرا در مورد علم ارائه دادهاند، مواضع ایشان در این امر را مورد تفکیک قرار داده و در نهایت به بررسی این امر بپردازیم که کدام سخن صدرا را میتوان به نحو مستدل نظر نهایی و دقیق ایشان در این مساله قلمداد کرد. بنا بر دلایل ارایه شده در پایان مقاله نظریه و رویکرد سوم ترجیح داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی در حدوث جسمانی نفس
نویسنده:
قاسم سبحانی فخر، هادی یساقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
جسمانیه الحدوث
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
شواهد الربوبیه ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
رابطه نفس و بدن ,
ملکات نفسانی ,
حکمت مشاء ,
کمالات نظری نفس ,
کمالات ثانیه نفس ,
قدم نفوس ,
بقا و خلود نفس ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
روحانیه الحدوث ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
بقاء نفس ,
ملکه ,
قدم نفوس کامل ,
مفارقت نفس از بدن ,
بلوغ صبری نفس ,
استکمال ماده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
حکیمان مشایی معتقدند نفس انسانی روحانیةالحدوث و البقاء است. در قبال این نظریه، صدرالمتألهین معتقد است که نفس جسمانیةالحدوث و روحانیةالبقاء است. عمده دلیل روی آوردن ملاصدرا به این نظریه، اشکالهایی است که به نظریه روحانیةالحدوث وارد کرده است. این مقاله معانی حدوث جسمانی نفس را با استفاده از عبارات ملاصدرا تبیین نموده، روشن میکند که عبارات ملاصدرا در این باره یکسان نیست. سپس اشکالهای ملاصدرا بر نظریه روحانیةالحدوث را بیان کرده است؛ و در پایان به دفاع از مشاء به اشکالهای ملاصدرا پاسخ داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 106
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معرفت حق بر مبنای حکمت متعالیه
نویسنده:
محمد طباطبایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان صدیقین (اثبات خدا)
,
خداشناسی
,
براهین اثبات واجب
,
01. خداشناسی (کلام)
,
وحدت الهی
,
وحدت مطلقه
,
حکمت سیاسی متعالیه
,
حکمت متعالیه
,
براهین توحید(حکمت نظری)
,
برهان صدیقین
کلیدواژههای فرعی :
تسلسل ,
تشکیک در وجود ,
امکان ماهوی ,
حکمت اشراق ,
ممکن الوجود ,
واجب الوجود ,
اشارات و تنبیهات ,
برهان اسد و اخصر ,
حکمت مشاء ,
اصل علیت ,
اهل بیت(ع) ,
قرآن ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
ماهیت ممکن ,
امکان ذاتی ,
وحدت تشکیکی وجود ,
تسلسل ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
حد وسط برهان صدیقین ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
برهان صدیقین که بر پایه امکان ماهوی و استحاله دور و تسلسل شکل گرفته بود، پس از مرحوم بوعلی، در مکتب حکمت متعالیه شکوفا شد و در آثار فلسفی و کلامی اثر فراوانی گذاشت. گرچه حکیم سبزواری، تقریر صدرای شیرازی را خالی از اشکال نمیدیدند، اما نوآوری مرحوم علامه طباطبایی و حضرت آیة الله جوادی آملی در برهان مذکور، جایگاه این تقریر را در میان براهین اثبات وجود خدا مشخص میسازد؛ چرا که برهان صدیقین محکمترین و شریفترین برهانهای توحیدی است و حد وسط آن غیر از واجب تعالی نیست. تقریر اسد و اخصر علامه طباطبایی از این برهان، علاوه بر اثبات وجود، وحدت حقه حقیقیه را نیز برای حضرت حق اثبات میکند و تنها با اعتماد به بطلان سفسطه نزدیکترین راه را به سوی معرفت و اثبات خداوند متعال نشان میدهد. سخن از تقریر برهانی است که نیاز به هیچ مقدمهای نداشته، میتواند اولین مساله فلسفی باشد. آنچه در تکمیل این تقریر مهم است، این است که برای اثبات مبدأ تعالی، نیاز به هیچ یک از مبادی تصدیقی نباشد و تنها به یک سلسله مبادی تصوری بسنده شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 110
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات (عقل فعال، عقول عرضیه یا خدا؟)
نویسنده:
جهانگیر مسعودی، اعظم پیش بین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
ملاصدرا
,
الله
,
ادراک کلیات
,
ادراک کلیات
,
عقول عرضیه
,
حکمت متعالیه
,
عقول عرضیه
,
عقل فعال
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
ادراک کلیات عقلی
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
ادراک عقلی ,
حرکت جوهری ,
فنا فی الله ,
اتصال به عقل فعال ,
اتحاد با عقل فعال ,
استکمال نفس ,
تعریف علم ,
حکمت مشاء ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
خودشناسی ,
اشراق ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
فناء ,
اشراق ,
عالم عقل ,
احساس ,
اتحاد نفس با عقل فعال ,
نوس ,
علم نفس ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
ماهیت علم ,
مُثُل ,
مرگ (فقه) ,
مراحل ادراک ,
خلاقیت نفس ,
تعقل(معرفت شناسی) ,
احساس (معرفت شناسی) ,
تخیل(مراتب علم) ,
آفرینش صور ,
نظریه انعکاس ,
نظریه ترشح صور بر نفوس ,
رب النوع انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
ملاصدرا در مباحث خود در باره درک کلیات مطالب گوناگون و متفاوتی را مطرح کرده است؛ وی از یک سو چنین میگوید که در ادراکات حسی و خیالی، نفس مبدع و آفریننده این صور است و سپس با حرکت جوهری و استکمالی خویش به مراتب بالای ادراک یعنی ادراک عقلی دست یافته و متحد با جوهر مفارق عقلی به نام عقل فعال میشود و صور کلی را در عقل فعال مشاهده کرده و یا اینکه عقل فعال صور کلیات را به او افاضه میکند (دیدگاه مشایی). از سوی دیگر گاهی از اتحاد نفس با مثل (ارباب انواع) و عقول عرضیه سخن میگوید (دیدگاه اشراقی). در برخی موارد هم با نگاه خاص و ویژه خود به این نکته اشاره میکند که نفس در مراتب عالی سیر استکمالی خویش فانی در ذات حق تعالی میشود و حقایق اشیاء را آنچنانکه هستند، در ذات حق میبیند. در این نوشتار ضمن بیان دیدگاه نهایی ایشان بر اساس مبانی حکمت متعالیه به این نکته اشاره شده است که برای جمع میان این دیدگاهها میتوان از دو رویکرد و تفسیر فلسفی و عرفانی در قضیه بهره برد. درک کلیات با فناء در ذات حق بیشتر با تفسیر عرفانی سازگار است و جمع میان دو دیدگاه مشایی و اشراقی عمدتا با تکیه بر دیدگاه خاص فلسفی ملاصدرا امکانپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حکمناپذیری مرتبه ذات الهی و دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی
نویسنده:
مجید ظهیری، جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذات الهی
,
ذات الهی
,
صفات الهی
,
صفات خدا
,
دستگاه منطقی معرفتی ارسطویی
,
لا اسم و لا رسم له
,
اعتبار عرفانی صفات
,
حکم ناپذیری مقام ذات
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
سکوت ,
ذات (منطق) ,
الهیات سلبی ,
حکمت مشاء ,
لابشرط مقسمی ,
بساطت ذات ,
تعینات ذات ,
ذات (اسماء ذات الهی) ,
اطلاق ذات ,
اطلاق ,
ذات اسمی ,
اسماء ذات ,
وجود لابشرط مقسمی ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اسماء ذات (فلسفه) ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
معقول ثانیة فلسفی ,
درک ذات خدا ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
اصل امتناع اجتماع نقیضین ,
اطلاق مقسمی ,
سکوت معرفت شناسانه ,
استحاله اجتماع نقیضین ,
دستگاه ارسطویی مشائی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
مرتبه ذات الهی پیچیدهترین اعتبارات عرفانی است؛ مرتبه اطلاق مقسمی که حتی حمل واژههای مقام، مرتبه، اعتبار عرفانی، و اطلاق بر آن محل تردید است. درباره وجود لابشرط مقسمی دو اختلاف وجود دارد؛ یکی اختلاف میان فلاسفه و عرفا و دیگر اختلاف میان خود عرفا. اختلاف میان فلاسفه و عرفا در این است که این مرتبه صرفا از معقولات ثانیه فلسفی است و مابهازای خارجی ندارد، چنانکه فلاسفه معتقدند یا حقیقه الحقایق است، آنچنان که عرفا باور دارند. اختلاف میان عرفا نیز در تبیین «لا اسم و لا رسم له» و شرایط و لوازم حمل و سخنگفتن در این مقام است. برخی معتقدند هر حملی حتی حمل اطلاق، وجود، وحدت، وجوب، و بساطت بر این مقام نادرست است، چنانکه سلب آن نیز نادرست است و درباره این مقام فقط سکوت سزاوار است. این گروه در این مقام سخنان بهظاهر تناقضآمیزی مطرح میکنند. برخی نیز معتقدند تعبیر «لا اسم و لا رسم له» به این معنا نیست که امکان اشاره به آن مقام با لفظی از الفاظ و اسمی از اسما انکار شده باشد بلکه فقط اگر حملی منجر به تعین در مقام ذات شود، نادرست خواهد بود. در این مقاله ضمن تحلیل آرای مختلف، به این نتیجه خواهیم رسید که حتی حمل برخی محمولها همچون اطلاق مقسمی، وجوب، و وجود نیز منجر به تعین در مقام ذات میشود و با « لا اسم و لا رسم له»، به علت مشروطبودن انتزاع از حاق ذات به احاطه علمی و نیز مساویبودن معقول ثانی با معلومبودن و متعین و محدودبودن به حدود فهم، قابل جمع نخواهد بود. فرضیه پیشنهادی نویسندگان این است که دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی توان تبیین و توجیه حکمناپذیری مقام ذات را ندارد، لکن این به معنای توجیهناپذیری مطلق آن نیست و نمیتوان از آن خردستیزی یافتههای عارفان را نتیجه گرفت. همچنین عرفان هیچ الزامی برای کوتاهآمدن در برابر دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی ندارد و میتواند در تبیین و توجیه عقلانی ـ منطقی نظریات خود، فارغ از این پارادایم، دستگاههای منطقی ـ معرفتشناختی دیگر را نیز محک بزند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
تعداد رکورد ها : 31
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید