مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
اعتکاف تاریخ تصوف خانقاه ها خرقه شطحیات صوفیان (صوفیه) مکتب های تصوف
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 722
نظریه یادآوری و مبانی آن در عرفان اسلامی با تأکید بر دیدگاه عین القضات و مولوی
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
از نظر عده ای از عارفان مسلمان، علم یادآوری حقایقی است که روح آدمی پیش از تعلق به بدن و گرفتار آمدن در حجاب دنیا مشاهده کرده است. این امر در فلسفه افلاطون به «نظریه تذکر» شهره است و بر قبول تجرد روح، نوع خاصی از ارتباط روح و جسم، و تقدم روح بر بدن مبتنی است. پیامبران و اولیای الهی برای تذکر و به یادآوردن حقایق در حجاب درون آدمی، آمده اند. دلیل ارسال قرآن که لقب ذکر دارد، نیز همین است. سالک الی اله در نهایت سلوک و وقتی که از حجاب بدر آمد، به معرفت به خویشتن می رسد؛ معرفتی که معرفت به تمام حقایق و معرفت به پروردگار است. در این مقاله، اختلاف عارفان در این مورد با توجه به مبانی فکری و ذوقی آن ها و تبیین و تحلیل «نظریه تذکر» یا «یادآوری» در عرفان اسلامی بررسی می گردد. پیش از توضیح این مطلب، اشاره ای به مبانی آن؛ یعنی، «حقیقت روح»، «ارتباط روح و بدن» و «تقدم روح بر بدن» صورت گرفته است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 54
مشخصات اثر
تصوف و عرفان اسلامی در آثار مستشرقان قرن بیستم «آنه ماری شیمل، فریتس مایر، هلموت ریتر»
نویسنده:
سیمین بهنام‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
واژه‌های عرفان و تصوف، دیرگاهی است که صاحب بخش بزرگی از ذهن و فضای ادبی و تاریخی تاریخ ادبیات ماست.واژگانی که معمولاً مترادف پنداشته می‌شوند؛ و با تفاوتی جزیی به طور خلاصه، این گونه معنی می‌شوند: «یافتن حقایق اشیاء به طریق کشف و شهود، سالک راه حق شدن و عالم را مظهر حق دانستن. »جذابیت عرفان و تصوف ایرانی- اسلامی، آن چنان قوی بوده است‌، که ذهن و توجه اکثر مستشرقان را به خود جلب کرده است؛ و در این میان بزرگانی دانش آموخته، سال‌های سال از عمر خود را صرف تحقیق، تفحص و گره‌گشایی از متون عرفانی ما کرده‌اند.افسانه‌ی رابعه‌ی عدویه (عارفه‌ی بزرگ قرن سوم هجری) که توسط «ژوئن ویل» صدر اعظم لویی نهم به اروپای سده‌ی سیزدهم برده شد، نقطه‌ی آغاز آشنایی اروپائیان با عرفان و تصوف اسلامی است. آشنایی غربیان با تصوف ایرانی- اسلامی، با تحقیقات و پژوهش‌های بزرگانی چون: رینولد. آلین نیکلسون، ادوارد هنری و ینفیلد، لویی ماسینیون و... ادامه یافت.ما از میان خیل عظیم پژوهش‌ها و کارهای گران سنگ مستشرقان به بررسی آثار سه تن از مستشرقان آلمانی زبان می‌پردازیم. پژوهش حاضر، با نهایت احترام و ارادت به همه‌ی بزرگ اندیشانی که در راستای معرفی عرفان و تصوف ایرانی- اسلامی (چه در داخل و چه در خارج) همت می‌گمارند، اساس کار خود را بر بررسی آثار خانم آنه ماری شیمل، فریتس مایر و هلموت ریتر قرار داده است؛ چرا که مطالعات و تحقیقات مستشرقان (به ویژه آلمانی) در حوزه‌ی عرفان و تصوف، امری چشمگیر و قابل تعمق است.خانم پروفسور آنه ماری شیمل، به عنوان واسطه‌ی اسلام و غرب، پژوهش‌های بسیاری در خصوص عرفان و تصوف داشته است؛ که حجم وسیع آثار باقی مانده از ایشان، موید این مطلب است. هم چنین شرق شناس مشهور، «هلموت ریتر» با دانش خاص خویش، که در حال حاضر نیز سرمشقی است برای سایر پژوهش گران و شرق شناسان، با مطالعه و تدبر در نسخ قدیمی، و هم چنین پدید آوردن کتاب کم نظیر «دریای جان» عشق و ارادت خود را به وادی سیر و سلوک عارفانه‌ی ایرانی- اسلامی بیان کرده است.فریتس مایر، نیز با کشف زوایای نهفته و دور از چشم دیگر پژوهش گران، آن چنان از زندگی بهاء‌ولد پرده بر‌می‌دارد که او را برای همیشه از سایه‌ی پسرش مولانا جلال‌الدین رومی جدا می‌سازد.هم چنین، در پژوهشی که مدت ده سال طول می‌کشد، زندگی و خط سیر فکری و عرفانی ابوسعید ابوالخیر را به جامعه‌ی عرفان پژوه تقدیم می‌کند.هر سه مستشرق بزرگوار با توان علمی خویش، تا حد امکان، سعی در بررسی علمی و منطقی و مهم‌تر از همه مستند آثار عرفانی گران مایه‌ی ادبیات ایران نموده‌اند.اگر کارهای ارزشمند و پُرمایه‌ی خانم آنه ماری شیمل، هلموت ریتر و فریتس مایر، که همگی با دیدی ژرف و کنجکاوانه و توأم با شهامت علمی، عرفان اسلامی را احیاء نموده‌اند؛ در اختیار فارسی زبانان قرار نگیرد و معرفی نشود، جامعه‌ی اسلامی ما از پژوهش‌های پُرمایه و به دور از تعصب و غرض این عالمان قله‌ی پژوهش محروم و بی-نصیب می‌ماند.
مشخصات اثر
مقایسه و بررسی تطبیقی فلسفه تربیتی مولانا و حضرت امام خمینی (ره)
نویسنده:
بیتا جمشیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
آموزش و پرورش , آموزش و پرورش , هستی شناسی(فلسفه) , خداشناسی (کلام) , شناخت شناسی , فلسفه آموزش و پرورش , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , خداشناسی , اصطلاحنامه تصوف , اصطلاحنامه عرفان , مولوی، جلال الدین محمد بن محمد , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی , مولوی، جلال الدین محمد بن محمد , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی , مولوی، جلال الدین محمد بن محمد , مولوی،جلال الدین محمد بن محمد , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی , خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی , مولوی، جلال الدین محمد بن محمد , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی , مولوی، جلال الدین محمدبن محمد , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , مولوی، جلال‌الدین محمدبن محمد , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی , مولوی، جلال‌الدین محمدبن محمد , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , مولوی، جلال‌الدین محمدبن محمد , آموزش و پرورش و تحقیقات تربیتی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
پژوهش حاضربا هدف بررسی مقایسه ای فلسفه تربیتی و تربیت عرفانی مولانا و حضرت امام خمینی (ره) انجام گرفته است درابتدا به بیان مقوله عرفان و تصوف و فلسفه پرداخته وهم چنین مثنوی وآثار امام خمینی (ره ) راکه شامل نکات اخلاقی مبتنی برمبانی عرفانی و تربیتی که درشرح چهل حدیث وتفسیرسوره حمد وسخنرانی های اخلاقی که در صحیفه نوروآثاردیگرایشان، با هدف تدوین یک فلسفه ی تربیتی درسه شاخه ی اصلی فلسفه معرفت شناسی، هستی شناسی و انسان شناسی که مقولات دینی با صبغه ای عرفانیست مورد بررسی قرارگرفته است در ادامه به بیان مسائل تعلیم و تربیت از دو منظرمولانا و امام پرداخته شده استصحبت از عرفان و تصوف به سادگی و صراحت سایر موضوعات نیست چرا که هریک از اعتقادات دینی و مذهبی مستند به شواهد تاریخی و یا بیان شفاف و صریح ازسوی بانیان یا معتقدین بدانهاست. عرفان اعتقاد به عشق مطلق است. این اعتقاد خود را مقید به باورمشخصی ازادیان نمی نماید در عین حال بخاطر بهره مندی ازروح لطیف عشق همواره جایگاه ارزنده ای درتمام ادیان ومذاهب داشته و به نوعی با آنها سازگار شده بی آنکه از اصل خود عدول کرده باشد و رمزماندگاری عرفان نیزهمین است.هدف عرفان تربیت انسان کامل است، انسانی که اقوال و افعال و اخلاق نیک را به کمال داراست. در یک کلام عرفان وظیفه تربیت انسان های کامل و خود ساخته را برعهده دارد.عرفان همچون آیینی در جست و جوی حقیقت و درپی تأمین خواسته ی همیشگی آدمی ، دست یابی به سعادتی والا و حقیقی است . نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که تفاوت معناداری بین نظرات مولانا و امام خمینی وجود ندارد امااساس و پایه ی عرفان مولانا روی ذوق و وجد گذاشته شده است و توجهی به برهان و استدلال عقلی ندارد . ولی حضرت امام با قبول این ذوق و شهود به رد استدلال نمی پردازند .
مشخصات اثر
ابن‌ابی‌جمهور، مؤسس کلام شیعی اشراقی
نویسنده:
طاهره کمالی زاده؛ رضا کوهکن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
ابن‌ابی‌جمهور احسایی از علمای متضلّع شیعی است که تا اوایل تشکیل دولت صفوی در ایران، در قید حیات بوده است. او را از این حیث که هم در قالب و روش و هم در تلقّی کلامی، تحوّلی بنیادی در کلام شیعه پدید آورد، می‌توان مؤسّس خواند و از آن‌جا که این تحوّل با تکیه بر حکمت اشراق و به مدد آن محقق می‌شود و صبغۀ آن را می‌گیرد، وی را باید «مؤسس کلام شیعی اشراقی» دانست. مقاله نشان می دهد که تحول مذکور، از حیث قالب، اساساً از طریق «روش جمع و تطبیق» صورت می‌گیرد و از حیث تلقّی، با تغییر خویشکاری، سطح وجودی و سطح خطاب علم کلام محقق می‌شود و در نتیجۀ آن، دیدگاه‌های متعارف کلامی در خصوص توحید، نبوت، امامت و معاد، بر اساس مضامین بلند و معانی عمیق اعتقادات شیعی ارتقا می‌یابد.
صفحات :
از صفحه 239 تا 255
مشخصات اثر
دل سوخته به روایت عقل پخته: مرد برهان در وادی عرفان
نویسنده:
علیرضا میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نبوغ استثنایی و شخصیت منحصر به فرد و جامعیت علمی ابن سینا در قرن پنجم، مبین ذوابعاد بودن وی است. به دلیل برجستگی او در حوزه های فلسفه و حکمت و طبابت (پزشکی)، برخی از وجوه دیگر شخصیتش، از جمله عرفان و شهود، مغفول مانده است. بررسی آثار وی در اشارات و تنبیهات، معراج نامه و رسائل، در باب نفس و عشق و...، معرف گرایش عمیق عرفانی اوست و علاوه بر تسلط علمی، نشان دهنده درگیری عملی وی با این حوزه پررمز و راز است. در این مقاله، تلاش شده است این بعد در سایه مانده ابن سینا واکاوی شده، در حد بضاعت، معرفی گردد. نوشته پیش رو با یک پرسش بنیادی در باب گرایش ابن سینا به عرفان شروع می شود و با بررسی دو دیدگاه مخالف و موافق و تقویت نظریه موافق با استشهاد به نوشته های شیخ و ارباب نظر، ادامه می یابد و در نهایت، با توجه به آثار به جامانده از ابن سینا، به ویژه متون متعلق به پایان عمر، درگیری عملی ایشان با عرفان به اثبات می رسد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
مشخصات اثر
اکبر شاه، نظریه صلح کل و روابط هندوها و مسلمانان
نویسنده:
احسان قدرت الهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
جلال الدین محمد اکبر فرزند همایون از بزرگترین پادشاهان مسلمان مغول است که حدود 50 سال (1556-1542) بر هندوستان حکمفرمایی کرد. دوره حکومت اکبر از جمله پرشکوهترین و برجسته ترین دوره های تاریخ هند به شمار آمده، دستاوردهای بسیار مهمی در همه زمینه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، از جمله وحدت پیروان ادیان مختلف این سرزمین به خصوص مسلمانان و هندوها را در برداشته است. دستیابی به چنین وحدت و انسجامی در قلمرویی گسترده با تعدد ادیان، زبان ها و نژادها، ایده آلی دست نیافتنی تلقی می شد. اما به مدد شخصیت استثنایی و درایت فوق العاده اکبر در امر حکومت و برقراری سیاست دینی خاص مبتنی بر اندیشه صوفیانه صلح کل این آرمان رویایی جامه عمل پوشید. در این مقاله که از دو بخش اصلی تشکیل شده است ابتدا به طرح عوامل تاثیرگذار داخلی و خارجی در شکل گیری شخصیت و سیاست دینی اکبر پرداخته شده، سپس نوآوری های دینی و اقدامات همه جانبه او در راستای تحقق این اندیشه مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 3 تا 24
مشخصات اثر
مفهوم ولایت یا عشق در مثنوی معنوی: از دیدگاه شیعی
نویسنده:
شهرام پازوکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
معنای درست ولایت ناظر است بر عشق و مومن عاشق بوده و ایمان عشق ورزیدن است. موضوع اصلی مثنوی نیز عشق است. مولوی در مثنوی از ماهیت عشق، راه رسیدن بدان و... سخن می گوید. مولوی از میان سه رویکرد به دین یعنی: اخباری گری، عقل گرایی و باطن گروی، راه سوم را بر گزیده است؛ چرا که این راه همان راه عشق است. به نظر او پس از پیامبر اکرم (ص)، حضرت علی (ع) مرجع نیل به این راه است. بنابراین مثنوی کتاب ولایت و مولوی شیعه نیز هست؛ البته نه در معنای رایج آن بلکه در معنای حقیقی آن یعنی اعتقاد به استمرار روح نبوی در امیرالمومنین و اعتقاد به اینکه پس از پیامبر هدایت حیی (ولایت) برای رسیدن به عشق وجود دارد.
صفحات :
از صفحه 19 تا 31
مشخصات اثر
تعالیم و آموزه های تربیتی صوفیان
نویسنده:
جمشید صدری ,ناهید ژیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
هدف غایی در تعالیم و آموزه های تربیتی صوفیه، تربیت انسان جهت نیل به کمال است، در این راستا علاوه بر بعد فردی به ابعاد فرهنگی و اجتماعی نیز توجه و تاکید شده است. تا انسان بتواند با آگاهی به موقعیت حقیقی خویش در عالم هستی به صفات و اعمال نیک آراسته و بهترین راه را برای انسانی زیستن بیابد. و با آگاهی به اینکه نفس انسان در هر لحظه منحصر به فرد است قدر لحظات را بداند. و چون در گذشته متوقف نیست کینه و دشمنی، حسد و نفرت، غیبت و تهمت و دیگر رذایل اخلاقی مجالی برای ظهور پیدا نکند. مقاله حاضر درصدد است تا دستاوردهای اخلاقی و اجتماعی آموزش صوفیان مورد بررسی و تحلیل قرار داده و در ضمن آن بتواند به این چالش که آیا عرفان و تصوف اسلامی موجب انزوا و جدایی فرد از جامعه است، پاسخ دهد.
صفحات :
از صفحه 213 تا 231
مشخصات اثر
کرامت از منظر ابن سینا و ابن عربی
نویسنده:
بهرام پروین گنابادی، حسن قادری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از متون عرفانی این گونه فهم می شود که مشایخ صوفیه به رغم گفته های مناقب نویسان از عنوان نمودن خرق عادت و کرامت غیر طبیعی و ناباورانه پرهیز می کردند و اصولا در دوران اولیه پیدایش تصوف، قدرت خارق العاده اولیا نقش چندان مهمی در جایگاهشان نداشت. اما رفته رفته با پیدایش سلسله های صوفیه این امر از این جهت که هر یک از آنان برای اثبات حقانیت خویش از آن بهره می گرفته اند، اهمیت فوق العاده ای می یابد و نوعی فخر فروشی با اثبات کرامات مشایخ، میان مریدان در می گیرد. در این مقاله قصد داریم به موضوع کرامت از منظر دو تن از برجسته ترین دانشمندان اسلامی- ابن سینا و ابن عربی- بنگریم. ابن سینا، در نمط دهم کتاب اشارات و تنبیهات به ذکر اسرار کرامات و خوارق عادات عرفا می پردازد و با آوردن مثال هایی می کوشد این پدیده را از منظر عقلانی توجیه کند. ابن عربی نیز در آثار خود از کرامات صوفیانه نمونه های زیادی را نقل می کند و ضمن تقسیم بندی خوارق عادات به معجزه، کرامات و سحر و جادو وقوع کرامات را پذیرفتنی و ممکن می داند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
مشخصات اثر
تاثیر عرفان اسلامی بر معماری ایرانی با تاکید بر تزئینات گنبد سلطانیه
نویسنده:
هاتف سیاه کوهیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
هنر در ساحت عرفان، نوعی سیر و سلوک است که در طی آن هنرمند با الهامی آسمانی و معنوی به کشف و شهود می رسد. در حقیقت هنر و معماری اسلامی پرتو و بازتابی از وحی الهی در جهان خاکی است که لطائف و ظرائف آن، اهل معرفت را به مکاشفه و شهود می رساند. بناهای سنتی در معماری اسلامی - ایرانی مصادیقی از عالم قدس و مظاهری از سنت الهی به شمار می روند که فنون و ظرافت های به کار رفته در آن با اصول روحانی و معنوی مرتبط است. کثرت آیات قرآنی در کتیبه ها و تزئینات مساجد و بقاع و امامزاده ها و گنبدها از جمله گنبد سلطانیه را که جای جای آنها را متیمن و متبرک ساخته، می توان مرتبط با مساله «ذکر» و «تسبیح» دانست که یکی از مسائل اصلی تصوف و عرفان اسلامی است. هم چنین نقش یا تصویر «ستاره» به عنوان نماد روشنایی و زیبایی که در مرکز آن کلمه «الله» و در اضلاع آن کلمه محمد (ص) یا علی (ع) قرار گرفته، از نظر عرفانی نشانه ای از ولایت معنوی خدا و اولیاء الهی در هدایت باطنی و ظاهری اهل طریقت است که به وفور در نقش و نگاره ها و تزئینات گنبدها به ویژه گنبد سلطانیه دیده می شود. اتحاد میان شریعت، طریقت و حقیقت یکی از مسائل مهم عرفانی است که در قسمت هایی از کتیبه ها و نگاره های بناهای اسلامی از جمله گنبد سلطانیه در قالب نام «الله، محمد (ص)، علی (ع)» در کنار یکدیگر به -چشم می خورد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 64
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 722