جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
مفاتیح الغیب
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 27
فرشته شناسی در اندیشه ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبری، محمدهادی محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ملاصدرا در برخی از کتاب های خود ازجمله مفاتیح الغیب و مبدأ و معاد مباحث مستوفایی درباره فرشتگان با رویکرد دینی دارد. وی حقیقت فرشته را جوهری روحانی میداند که مخلوق خداست و شأن آن افاضه خیر، افاده علم، کشف حقیقت و امر به معروف است. او برای فرشتگان ویژگیهایی همچون رسول بودن، قرب الی الله، اطاعت از دستورات الهی، قدرت فراوان، ترس از خداوند، تسبیح دائمی، عدم جنسیت و به دنبال آن عدم ازدواج و نیز عصمت ذکر میکند و در مورد پاره ای از ویژگیهای آنان مانند عصمت دلایلی نیز اقامه میکند. در موارد فراوانی، گونه ای تلاش برای تطبیق فرشتگان با عقول و نفوس فلکی دیده میشود که به معنای همخوانی میان مجردشناسی فلسفی و فرشته شناسی دینی از دیدگاه ملاصدرا میباشد.
مشخصات اثر
عقل و ایمان از دیدگاه ملاصدرا و پاپ ژان پل دوم
نویسنده:
محسن پورمحمد
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , عبدالله جوادی آملی , امام خمینی
چکیده :
بدون تردید عقل و ایمان از مهمترین موضوعات دینی به شمار می روند و همواره مورد عنایت ویژه اندیشمندان بوده اند. دیدگاه های گوناگون و کاملا متفاوفی در خصوص رابطه عقل و ایمان در بین متفکران و اندیشمندان جهان اسلام و نیز مسیحیت مطرح شده است. هدف از این تحقیق ضمن بیان معانی و ایضاح مفهومی، پیشینه و رویکردهای عمده به عقل و ایمان در جهان اسلام و مسیحیت، بررسی آن از دیدگاه مرحوم ملاصدرا به عنوان متفکر برجسته و شاخص جهان اسلام و دیدگاه پاپ ژان پل دوم به عنوان دیدگاه رسمی جهان مسیحیت کاتولیک است. نتیجه آنکه: اسلام یک دین عقلانی است و در آن، سخن از رازی که معارض عقل باشد در میان نیست. اگرچه دین ممکن است حاوی بسیاری از مطالب فوق عقل باشد، ولی فهم و پذیرش اصول بنیادین دین از راه عقل است. و تعالیم دینی نباید با یافته های صریح عقلی ناسازگار باشند. برخلاف مسیحیت که نه تنها در اثبات اصول بنیادین خود بلکه در بسیاری از آموزه های خود نیز از خردورزی بی بهره است و به ناچار دست به دامن رازواری شده، به ایمان منهای تعقل تن در می دهد.
صفحات :
از صفحه 41 تا 80
مشخصات اثر
التفسیر الکبیر - الجزء الحادي عشر والثاني عشر (النساء: 94 - انعام: 53)
نویسنده:
الفخر الرازی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
التفسیر الکبیر - الجزء الاول والثانی (الفاتحة - البقرة: 34)
نویسنده:
الفخر الرازی؛ تحقيق: عبد الرحمن محمد
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
مفاتيح الغيب
نویسنده:
فخر الدين محمد بن عمر التميمي الرازي
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت : دار إحياء التراث العربي ,
چکیده :
التفسير الكبير، تفسيرى كلامى، نوشتۀ فخرالدين رازى، متكلم و مفسر اشعرى قرن ششم و هفتم هجرى است. تفسير كبير مهم‌ترين و جامع‌ترين اثر فخر رازى و يكى از چند تفسير مهم و برجستۀ قرآن كريم به زبان عربى است. اين كتاب به سبب حجم بسيارش به تفسير كبير مشهور شده، ولى نام اصلى آن مفاتيح الغيب است. فخر رازى، بر خلاف زمخشرى، كه هدف از تفسيرش دفاع از آموزه‌هاى معتزلى است، به صراحت به انگيزه و هدف خود در نگارش اين تفسير اشاره‌اى نكرده، ولى عملا در جاى جاى آن، به دفاع از مذهب كلامى ابوالحسن اشعرى (متوفى 334) و رد آراى مخالفان وى، به ويژه معتزله، پرداخته است.
مشخصات اثر
فخرالدین الرازی و اشهر مولفاته
نویسنده:
زهیر حمیدان
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF نسخه متنی
چکیده :
رساله مختصر حاضر به بررسی شخصیت عالم کبیر فخر رازی و تالیفات ایشان می پردازد. نکته ای که نویسنده از شخصیت فخر رازی درباره تالیفاتش می گوید این است که ایشان تحت تاثیر دو شخصیت برجسته تاریخ بوده است یکی امام غزالی و دیگر ابن سینا که حتی فخر رازی چند کتاب ابن سینا را شرح داده است مثل اشارات، قانون و عیون الحکمه. در این رساله کتب ایشان ذکر و برای بعضی موارد توضیحی مختصر درباره آن داده می شود.
مشخصات اثر
نقش شیطان در تحقق شرور اخلاقی از دیدگاه فخر رازی
نویسنده:
اکرم صالحی، رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سدیدالدین حمصی رازی
چکیده :
از نظر فخر رازی شیطان با روش کلی وسوسه، از طریق راه‌هایی همچون تزیین، وعده دهی باطل، آرزو افکنی، سحر و ...، باعث جهت دهی اراده انسان در انجام شرور اخلاقی می‌شود. از نظر او شیطان گاه در قالب بشر متمثل می‌شود و گاه مستقیما با قوای باطنی به ویژه قوای وهم و خیال مرتبط می‌گردد و از طریق وسوسه خواطر شیطانی را به انسان القا می‌کند. خواطر شیطانی باعث غفلت انسان شده و با پدید آوردن وارونگی معرفتی اراده او را از مسیر درست منحرف می سازند. او معتقد است عواملی همچون خروج مزاج عقل از اعتدال، ضعف قوه حافظه، استعانت از قوای شهوت و غضب... از جمله عوامل اثرگذار در پذیرش خواطر شیطانی و عواملی همچون استعاذه، حکمت، عبودیت، امداد ملائکه و ... از جمله موانع پذیرش این گونه خواطر هستند. هدف این مقاله یافتن پاسخ به مسئله شر به عنوان مسئله ای جدید در دوره معاصر از خلال دیدگاه فخر رازی است. برای استخراج دیدگاه فخر رازی از روش تفسیر متن و برای بازسازی دیدگاه او در مواجهه با مسئله شر از روش تحلیلی استفاده شده است.
صفحات :
از صفحه 103 تا 118
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی آراء تفسیری سیّد مرتضی در امالی با تفاسیر کشّاف، مفاتیح الغیب و المیزان در حیطه ی توحید
نویسنده:
رضا فتح فتح آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مباحث مهم در علوم قرآنی بحث تفسیر آیات متشابه است در طول تاریخ مکتب‌ها و مشرب‌های گوناگون کلامی به این مهم پرداخته‌اند. معتزله، اشاعره و امامیه از آن جمله‌اند هرکدام از این مکتب‌ها با تکیه‌بر مبانی اعتقادی و کلامی خود به‌گونه‌ای آیات را تفسیر کرده‌اند که علی‌رغم تفاوت‌هایی که باهم دارند در برخی موارد دارای شباهت نیز هستند. مسئله اساسی که این تحقیق در پی آن است بررسی تطبیقی آراء تفسیری سید مرتضی در امالی با تفاسیر کشّاف، مفاتیح الغیب و المیزان در حیطه‌ی توحید است. نخست آیات مطرح‌شده در امالی به لحاظ سبک‌شناسی و گونه شناسی بررسی‌شده و با روش تحلیل محتوا و تحلیل گفتمان، فضای گفتمانی حاکم بر میراث تفسیری وی در بغداد تحلیل گردیده سپس تفاوت‌ها و شباهت‌های آن با تفاسیر کشّاف، مفاتیح الغیب و المیزان در زمینه آیات مرتبط با توحید بررسی و تحلیل ‌شده همچنین میزان توجه هر یک از این تفاسیر به روش تفسیر قرآن به قرآن و استفاده از روایات و روش اجتهاد عقلی در طی تحقیق تبیین گردیده است. بررسی ها نشان می‌دهد که آراء تفسیری وی در امالی تحت عنوان «تأویل» بیان‌شده برای هر آیه معمولاً چند تأویل آورده و به‌جز موارد اندکی همه‌ی آن‌ها توسط وی پذیرفته ‌شده است. سبک وی در تفسیر آیات به این صورت است که از روش تفسیر قرآن به قرآن، استشهاد به اشعار و مثال‌های عرفی و روش اجتهاد عقلی فراوان استفاده کرده اما از احادیث پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و صحابه و خصوصاً اهل‌بیت کمتر بهره برده است. به لحاظ گونه شناسی مباحث أمالی شامل توحید، عدل، نبوت، معاد، جبر و اختیار، کیفیت خلقت، لغت، نحو، بلاغت، مباحث اخلاقی، تاریخی، نزول قرآن هست. به لحاظ تحلیل محتوا به مباحث کلامی خصوصاً توحید و مباحث ادبی بیشتر پرداخته ‌شده است و روش اجتهاد عقلی در تبیین آیات بیشتر به ‌کار رفته است. به لحاظ تحلیل گفتمان استفاده از واژه‌هایی مانند «تأویل» دارای ارزش تجربی، رابطه‌ای و بیانی، در برخی موارد عدم ذکر گوینده مطلب، دارای ارزش تجربی، استفاده از ضمایر «نا» و «کُم» دارای ارزش رابطه‌ای و بیان وجوه مختلف برای یک آیه و پذیرش همه‌ی آن‌ها به‌ جز موارد معدود دارای ارزش بیانی است. بینامتنیّت به‌صورت نقل ‌قول از متکلّمین، اهل لغت، نحویّون و محدّثین و غیره و بیناگفتمانیّت به‌صورت استفاده از روش اجتهاد عقلی معتزله و شعر و مثال‌های عرفی هست. بافت اجتماعی حاکم بر بغداد از نظر تنوّع فرق و مذاهب اسلامی و برخی اساتید معتزلی سید مرتضی در آراء تفسیری وی در أمالی اثرگذار بوده است. هرکدام از این تفاسیر به‌گونه‌ای با تکیه ‌بر مکتب فکری نویسنده خود از روش تفسیر قرآن به قرآن و اجتهاد عقلی بهره برده‌اند. مفاتیح الغیب و المیزان بیشتر صبغه‌ی فلسفی دارند. در این تفاسیر به‌ غیر از المیزان از روایات کمتر استفاده شده است. استفاده از مثال‌های عرفی و اشعار عرب در أمالی بسیار پررنگ است به‌گونه‌ای که مخاطب را قانع می‌کند که بدون تسلط کامل بر آن‌ها نمی‌شود قرآن را فهمید. در کشّاف و المیزان معمولاً نظر نهایی نویسنده درباره‌ی آیه مشخص می‌شود ولی در مفاتیح الغیب و مخصوصاً أمالی نظر نهایی مشخص نیست و برای آیه چند توجیه ذکر می‌شود.
مشخصات اثر
قرآن، مساله شهادت شاهدان و هدایت برگزیدگان
نویسنده:
محمد نورالهی، محمد تقی شاکر اشتیجه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
از مساله شهادت، چگونگی و آثار شهادت گروهی از برگزیدگان از انسانها در قرآن برداشت های مختلفی صورت گرفته است که عمده دیدگاه ها معطوف به ثمر بخشی شهادت انبیاء و اوصیاء در آخرت و صحنه قیامت است، اما به نظر می رسد با وجود شواهد متقن قرآنی و روائی باید پذیرفت که مساله شاهد بودن گروهی از انسانها در دنیا و آگاهی یابی الهی ایشان از اعمال و باطن امور انسانها دارای پیامد دنیوی و زمینه تحقق امری مهم و اساسی است که بنای آفرینش و دستگاه عظیم و مستحکم ارسال انبیاء و نصب اولیاء بر آن استوار و قوام یافته است؛ یعنی موضوع هدایت و کمال بخشی و رساندن هر چیز به سرانجام شایسته او، امری که خداوند متعال تنها خود را تحقق بخش آن دانسته است. نقش شاهدان بر اعمال انسان ها در این میان واسطه بودن ایشان در تحقق گونه ای از هدایت الهی است، همچنان که انبیاء واسطه هائی الهی میان انسانها و خداوند سبحان در دریافت و انتقال پیام های خداوند متعال در عرصه هدایت تشریعی هستند. در این نوشتار با بررسی تفاسیری که ذیل آیات مربوط به شهادت صورت گرفته پس از نقل و نقد برخی از دیدگاه ها، نظر برگزیده مبرهن گردیده است.
صفحات :
از صفحه 155 تا 176
مشخصات اثر
بررسی قلمرو جامعیت قرآن در نگرش تفسیری فخر رازی و آلوسی بغدادی
نویسنده:
ماشاءالله جشنی، خدیجه خدمتکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ناصر مکارم شیرازی
چکیده :
یکی از ویژگی های قرآن کریم و باورهای بنیادی مسلمانان، جامعیت کلام الهی است که همانند جهان شمولی و جاودانگی قرآن مورد توجه مفسران و قرآن پژوهان از گذشته تاکنون بوده است. امام فخر رازی (544-606) صاحب تفسیر مفاتیح الغیب و آلوسی (1217-1270)، مولف تفسیر «روح المعانی فی تفسیر العظیم و السبع المثانی» از جمله مفسرانی هستند که به موضوع جامعیت قرآن توجه کرده اند. با توجه به اینکه فخر رازی از مفسران متقدم به شمار می رود، در تفسیر جامعیت قرآن رویکردی حداقلی دارد و قرآن را در حوزه اصول و فروع دین جامع می داند، در حالی که به نظر وی مساله اشتمال قرآن با جامعیت تفاوت دارد و در مواضعی از تفسیر خود، از اشتمال قرآن بر بسیاری از علوم سخن به میان آورده است، اما آلوسی هر چند در تفسیر خود از امام فخر رازی بسیار تاثیر پذیرفته و به نقل و نقد آرای تفسیری او پرداخته است، در تبیین قلمرو جامعیت قرآن از آرا مطرح شده در باب جامعیت بهره گرفته و در کنار پذیرفتن نظریه حداقلی فخر رازی، رویکرد حداکثری در حوزه جامعیت را مطرح کرده است و دامنه آن را به اشتمال آن بر بسیاری از علوم گسترش داده است. با توجه به اینکه امروزه مقایسه تطبیقی بین اندیشه های متفکران مسلمان در حوزه پژوهش های قرآنی مورد نیاز است و از رهگذر این تطبیق ها، منشا اصلی یک اندیشه و یا اثر پذیری یک مفسر از مفسر دیگر و همچنین تحول موضوعهای قرآنی آشکار می شود، لذا نویسنده این نوشتار در پی آن است تا نگاه دو مفسر قدیم و جدید از اهل سنت را نسبت به موضوع جامعیت قرآن بررسی کند و تحول و گستردگی این موضوع را در دو زمان با هم مقایسه کند.
صفحات :
از صفحه 69 تا 88
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 27