جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه فارسى استاد محمد مهدى فولادوند از قرآن کریم در حال حاضر در شمار یکى از بهترین و موفق ترین ترجمه ها قرار داد که به دور از گرایش هاى خاص و رویکردهاى افراطى به انجام رسیده است. مترجم محترم در این ترجمه اصل را بر روانى و خوشخوانى نهاده و ترجمه اى شایسته و در خور تقدیر ارائه داده است. این اثر، ترجمه اى مبسوط و گاه تفسیرآمیز از قرآن کریم است که سطح علمى و تحقیقى آن در خور اعتناست. ولى با وجود همه محاسن و ارزش هایش همانند سایر ترجمه ها در خور نقد و بررسى و داراى نقاط قوت و ضعف علمى است. در این نوشتار ترجمه یاد شده از ابعاد مختلف صرفى، نحوى و ادبى مورد بررسى قرار مى گیرد.

موسوعة العلامة البلاغى مشتمل بر آثار محمدجواد بن حسن بلاغى نجفى (1280- 1352ق)، اثر سيد منذر حكيم و محمد الحسّون و جمعى از محققین است كه در نه جلد منتشر شده است. جلد اول و دوم پيرامون تفسير آلاء الرحمن علامه بلاغى است. آلاء الرّحمن فى تفسير القرآن، تفسيرى است ناتمام به زبان عربى شامل سوره فاتحة الكتاب، بقره، آل عمران و قسمت كمى از سوره نساء. بلاغى، انگيزه و چگونگى نگارش اين تفسير را در نامه‌اى به شاگرد خود، ميرزا على اردوبادى غروى، بدين شرح بيان كرده است: «به توفيق خدا... از ذيحجّه 1349ق به تأليف تفسيرى درباره قرآن كريم، موافق اصول علم و مذهب شيعه شروع كردم؛ زيرا كه من ديدم اهّم تفاسير نزد ما، مثل تبيان و مجمع البيان، در لغت و صرف كلمه و قرائات، و تفاسير امثال عطا و مجاهد... و اشباه‌هم بسيار بيانات كرده‌اند و... بحرانى... احاديث را بدون تحقيقى در آنها نقل مى‌كند و در مزاياى قرآن شريف بياناتى نمى‌نمايد.» با توجه به اين ديد انتقادى است كه خود به پرداختن تفسيرى دست مى‌زند تا در عين اختصار، حق مطلب را در تبيين و تفسير مفاهيم و معارف قرآنى ادا كند.» اين تفسير داراى مقدمه‌اى است كه مطالبى بدين شرح در آن بررسى شده است: حقيقت اعجاز، دلالت آن بر حقانيت پيامبران، تنوّع معجزات، فلسفه فرستادن قرآن به عنوان يك معجزه براى اعراب جاهلى، امتياز قرآن بر ديگر معجزات از جهات گوناگون (تاريخى، استدلالى، نداشتن تضاد و تناقض، تشريع يك نظام اجتماعى عادلانه، اشتمال آن بر اخلاق و علم غيب و جز آن)، چگونگى جمع‌آورى قرآن در يك مصحف و زمان آن، عدم تحريف لفظى قرآن به ويژه از ديدگاه شيعه امامى، اختلاف قرائات، نياز به تفسير قرآن و شرايط و شئون آن، نقد تفسيرهايى چون الدّر المنثور و كشّاف، بحث عام و خاص و ادراك عقلى و قلبى. تفسير آلاء الرحمن مشتمل بر مطالب متنوعى است كه از جمله آنهاست: بقاء نفس پس از مرگ، شفاعت، جبر و اختيار، تعدّد زوجات در اسلام، محكمات و متشابهات، وضع انجيلها، نبوّت مسيح، امر به معروف و نهى از منكر، ميراث كلاله، مسائل عول و تعصيب، ميراث پيامبر(ص)، ازدواج موقّت، حرمت ميگسارى و سابقه آن در اديان پيشين، تيمّم و وضو. مؤلف اين تفسير از بحث‌هاى خشك علمى، لغوى، منطقى، فلسفى و كلامى پرهيز كرده است، ولى گاهى، با بهره‌گيرى از روش مزجى در زمينه‌هاى گوناگون، از فلسفه و لغت و روايات براى تبيين يك مفهوم استفاده كرده است. مفسّران پس از وى در ايران از پژوهش‌هاى او بهره گرفته‌اند. مؤلف برخى از مآخذى را كه در نگاشتن اين تفسير مورد استفاده وى بوده، در مقدمه ياد كرده است.

بسیاری از مردم این سوال در ذهنشان هست که چرا نام امام علی ع در قرآن نیامده وقتی کسی درعظمت و جلالت و فضایل به امام علی ع نمی رسد؟ جواب این سوال را به تفصیل در کتاب حاضر می توانید پیدا کنید که دقیق و مفصل به این موضوع پرداخته است.

سیر الی الله یک کتاب عرفانی اخلاقی است که با تذکر فضایل اخلاقی سعی می کند بنده ساده را به سالکی حق جو تبدیل کند و به مقام والای بندگی برساند...

پژوهشی است در باره اثبات وجود امام دوازدهم شیعیان، حضرت امام مهدی(ع) که در آن قصه ها و تشرف های اشخاص به محضر امام زمان، و دعاها و ذکرهای رسیده از آن حضرت و نیز دلایل حقانیت خلافت امام علی به بحث گذاشته شده است. در کتاب دوازده دلیل برای اثبات وجود امام زمان نوشته شده که عبارت اند از: دلایل عقلی، ادله ای از تورات، قرآن، کلام پیامبر(ص) و وقایع تاریخی. کتاب پس از طرح دو دلیل عقلی برای ضرورت وجود امام (لزوم داشتن محور و مدار، و لزوم نیابت و خلافت) به وقایعی از صدر اسلام در باره وصیت پیامبر، ماجرای سپاه اسامه، لیلة المبیت، جنگ احزاب، جنگ خیبر، بت شکنی علی(ع)، جنگ تبوک و اعزام امام علی به یمن اشاره کرده و در پایان این بخش، به شرح واقعه غدیر خم پرداخته است. وی، در ضمن مباحث، شخصیت امام علی و حقانیت خلافت وی را تبیین نموده و آنگاه به آیاتی از تورات و قرآن کریم در باره امام زمان می پردازد. نویسنده به بررسی و تحلیل رخداد سقیفه پرداخته و حاصل آن را خلافت خلفایی چون معاویه، یزید، مروان، عبدالملک، ولید، و یکایک خلفای بنی امیه و خلفای بنی عباس می داند و در کتاب، با نگاهی گذرا، به شخصیت و خلافت آنها اشاره کرده و در پی آن، امامت امام علی(ع) و رخدادهای دوران خلافت او، و امامت یکایک امامان را بر رسیده است.

الخرائج و الجرائح کتابی در ذکر معجزات پیامبر(ص) و ائمه(ع) نوشته سعید بن هِبة‌ُالله مشهور به قطب الدین راوندی، متوفای ۵۷۳ق است. قطب‌الدین ابوالحسین سعید بن عبدالله بن حسین بن هبةالله راوندی کاشانی (متوفای ۵۷۳ هجری قمری) معروف به قطب راوندی محدث، مفسر، متکلم، فقیه، فیلسوف و مورخ شیعه در قرن ششم هجری و از شاگردان شیخ طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان است. وی دارای تألیفات بسیاری است که معروف‌ترین اثر وی کتاب الخرائج و الجرائح است. ابن شهر آشوب مازندرانی و شیخ منتجب الدین رازی از شاگردان او هستند. علت نام گذاری: چنانکه از مقدمه کتاب برمی‌آید، مراد از خرائج و جرائح، معجزاتی است که از جانب معصومان صادر و خارج شده و اخباری که این معجزات را گزارش می‌کنند، از اعتبار کافی برخوردارند. او در مقدمه تصریح کرده است: «لأن معجزاتهم التی خرجت علی أیدیهم مصححة لدعاویهم لأنها تکسب المدعی صدق قوله.» ویژگی‌ها: انواع مختلف معجزات کلامی و غیر کلامی در این کتاب آمده و به یک نوع اکتفا نشده است. در ذکر روایات به قدر نیاز اکتفا شده و مقدمات و توضیحات غیرمرتبط با مطلب اصلی حذف گشته‌اند. ساختار: مؤلف، همچنان که در مقدمه کتاب بیان کرده، کتاب خود را بدین ترتیب منظم کرده: مقدمه، شامل توضیحاتی پیرامون معجزه و انگیزه نگارش آن و فهرست ابواب کتاب. ابواب کتاب شامل پانزده باب، ۱۳ باب در معجزات پیامبر و ائمه دوازده‎گانه، یک باب در دلائل بر صحت ادعای نبوت پیامبر(ص) و ائمه (ع) و باب دیگر شامل دلائل قرآنی بر امامت دوازده امام. ملحقات کتاب شامل: نوادر المعجزات، که کتابی روایی صرف است و هیچ بحث کلامی و... ندارد. الموازاة بین معجزات نبینا صلی الله علیه و آله و أوصیائه علیهم السلام، و معجزات الأنبیاء المتقدمین، (برابری معجزات پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله با بقیه پیامبران). کتاب امّ المعجزات، که بحثی مفصل در وجوه مختلف اعجاز قرآن دارد و شبهات مختلف را در مورد قرآن مطرح کرده و جواب داده است. کتاب الفرق بین الحیل و المعجزات که راه تشخیص معجزه را از شعبده و... بیان کرده. کتاب علامات و مراتب نبینا و أوصیائه صلوات الله علیهم أجمعین در اواخر کتاب هم بحثی در علائم ظهور امام عصر عج دارد و علائم قبل از ظهور و هنگام ظهور را جداگانه بیان نموده است. ترجمه: ج‍ل‍وه‌ه‍ای‌ اع‍ج‍از م‍ع‍ص‍وم‍ی‍ن‌ ترجمه کتاب الخرائج و الجرائح کتاب الخرائج و الجرائح توسط علامه محمد شریف خادم به فارسی ترجمه شده و با نام «کفایة المؤمنین فی معجزات الأئمة المعصومین» منتشر شده است. البته این ترجمه به صورت نسخه خطی است. ترجمه دیگر این کتاب با نام جلوه‌های اعجاز معصومین(ع) بوسیله غلامحسن محرمی با همکاری مجتبی طبری فراهانی در قم توسط دفتر انتشارات اسلامی‫ به سال ۱۳۷۶ چاپ شده است. چاپ: در سال ۱۳۰۱ق همراه کفایة الأثر و اربعین علامه مجلسی چاپ شد. سید محمد باقر موحد ابطحی مقدمه مفصلی پیرامون زندگی نامه مؤلف و کتاب نگاشته است. تحقیق کتاب نیز بر عهده ابطحی بوده که ضمن تحقیقی جامع، تمام روایات و آیات قرآن استخراج شده و چون این کتاب از مصادر بحار بوده متن کتاب با منقولات علامه مجلسی در بحار الانوار تطبیق داده شده است. ضمناً برای کلمات مشکل توضیح و تفسیری از کتب لغت ضمیمه شده است. نسخه بدل‌های کتاب نیز در پاورقی آمده‌اند. در پایان هر جلد، فهرست مندرجات آن جلد آمده و در پایان جلد سوم هم فهرست‌های متنوع ده گانه‌ای ذکر شده است. چاپ سنگی، با کتابت علی بن مومن طالقانی، دارالطباعه نایب ابراهیم، ۱۳۰۵ق این کتاب در سه جلد، به زبان عربی از طرف مؤسسة امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف قم در سال ۱۴۰۹ ه‍.ق، به چاپ رسیده است.

عقايد و انديشهھاى بنیادى اسلام كه از آنھا به عنوان اصول عقايد ياد مىشود پايه و اساس آيین حیاتبخش اسلام را تشكیل مىدھند و در شكلگیرى رفتار مسلمانان اثر مىگذارند، زيرا به طور كلّى رفتار انسانھا- خودآگاه يا ناخودآگاه- تحت تأثیر اصول عقايد و به عبارت ديگر، جھان بینى قرار دارد. از اين رو، براى استقرار و تثبیت نظام ارزشى و رفتارى اسلام، بايد مبانى عقیدتى آن مورد بررسى قرار گیرد. اگر دين را به درختى تناور و بارور، تشبیه كنیم، مبانى عقیدتى، به مثابه ريشهھاى آن ھستند. اين ريشهھا بايد در پرتو چراغ عقل، در اعماق قلب انسان پابرجا گردد تا میوهھاى شیرين و گوارا (اعمال صالح) به بارآيد و سعادت و خوشبختى انسان در دو جھان تأمین شود. از آنجا كه خداى متعال، ما را به نیروى عقل و انديشه، مجھز ساخته، بايد در نظام آفرينش، تأمّل و تدبّر كنیم تا به حكمت خداوند پىببريم. از اين رو، تحقیق و شناخت مبانى عقیدتى و دقت در محتواى دعوت پیامبران و توجه به معجزات آنان، بايد به كمك عقل انجام گیرد. تقلید از ديگران بدون سنجش عقلى، در مورد عقايد، محكوم است. دانشمندان اسلامى، از نخستین سالھاى ظھور اسلام، به تبیین عقايد اسلامى پرداخته و كتابھايى در علم كلام، در سطوح مختلف، به رشته تحرير درآوردهاند و در اختیار ھمگان قرار دادهاند. به تناسب مسائلى كه در ھر عصر، مطرح بود، در میان اغلب فرقهھاى اسلامى، متكلمان نامدار و مشھور، ظھور كرده و به بحث و بررسى مسائل كلامى پرداختند. كتاب و آثار برجاى مانده از آن بزرگان، با آنكه از نظر محتوا غنى و سودمند است، اما چون مطالب آنھا دستهبندى و كلاسیك و متناسب با نیازھاى فكرى عصر جديد و نسل جديد نیست، در امر آموزش كلاسیك بخوبى نمىتوان از آنھا بھره گرفت. از اين رو، تھیه و تدوين كتابھايى متناسب با پیشرفت علوم و نیازھاى فكرى نسل جوان، امرى ضرورى و اجتنابناپذير است. كتاب حاضر، در راستاى ھمین ھدف، تھیه و تدوين گرديده و سعى شده تا مطالب آن متناسب با سطح افكار و نیازھاى فكرى و عقیدتى برادران عزيز پاسدار باشد.

بررسی مسائل و موضوعات مختلف نبوت از اثبات و ضرورت آن تا عصمت و افعال انبیا در این کتاب اموزشی و مفید گردآوری شده است.

عقايد و انديشهھاى بنیادى اسلام كه از آنھا به عنوان اصول عقايد ياد مىشود پايه و اساس آيین حیاتبخش اسلام را تشكیل مىدھند و در شكلگیرى رفتار مسلمانان اثر مىگذارند، زيرا به طور كلّى رفتار انسانھا- خودآگاه يا ناخودآگاه- تحت تأثیر اصول عقايد و به عبارت ديگر، جھان بینى قرار دارد. از اين رو، براى استقرار و تثبیت نظام ارزشى و رفتارى اسلام، بايد مبانى عقیدتى آن مورد بررسى قرار گیرد. اگر دين را به درختى تناور و بارور، تشبیه كنیم، مبانى عقیدتى، به مثابه ريشهھاى آن ھستند. اين ريشهھا بايد در پرتو چراغ عقل، در اعماق قلب انسان پابرجا گردد تا میوهھاى شیرين و گوارا (اعمال صالح) به بارآيد و سعادت و خوشبختى انسان در دو جھان تأمین شود. از آنجا كه خداى متعال، ما را به نیروى عقل و انديشه، مجھز ساخته، بايد در نظام آفرينش، تأمّل و تدبّر كنیم تا به حكمت خداوند پىببريم. از اين رو، تحقیق و شناخت مبانى عقیدتى و دقت در محتواى دعوت پیامبران و توجه به معجزات آنان، بايد به كمك عقل انجام گیرد. تقلید از ديگران بدون سنجش عقلى، در مورد عقايد، محكوم است. دانشمندان اسلامى، از نخستین سالھاى ظھور اسلام، به تبیین عقايد اسلامى پرداخته و كتابھايى در علم كلام، در سطوح مختلف، به رشته تحرير درآوردهاند و در اختیار ھمگان قرار دادهاند. به تناسب مسائلى كه در ھر عصر، مطرح بود، در میان اغلب فرقهھاى اسلامى، متكلمان نامدار و مشھور، ظھور كرده و به بحث و بررسى مسائل كلامى پرداختند. كتاب و آثار برجاى مانده از آن بزرگان، با آنكه از نظر محتوا غنى و سودمند است، اما چون مطالب آنھا دستهبندى و كلاسیك و متناسب با نیازھاى فكرى عصر جديد و نسل جديد نیست، در امر آموزش كلاسیك بخوبى نمىتوان از آنھا بھره گرفت. از اين رو، تھیه و تدوين كتابھايى متناسب با پیشرفت علوم و نیازھاى فكرى نسل جوان، امرى ضرورى و اجتنابناپذير است. كتاب حاضر، در راستاى ھمین ھدف، تھیه و تدوين گرديده و سعى شده تا مطالب آن متناسب با سطح افكار و نیازھاى فكرى و عقیدتى برادران عزيز پاسدار باشد. امید است اين اثر، در ارتقاى بینش اسلامى و توحیدى شما برادران عزيز و ارجمند سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، سودمند و ثمربخش باشد و عزم شما را در پاسدارى از اسلام ناب محمّدى (ص) و ارزشھاى والاى انقلاب اسلامى، بیش از پیش، جزم كند. ان شاء اللّه.