جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 334
تحلیل و بررسی پاسخ‌های ابن رشد به ابوحامد غزالی در بحث علم الهی
نویسنده:
سمیه حسینی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
غزالی از اندیشمندانی است که به صراحت در دفاع از عقاید دینی خود در مقابل فیلسوفان ایستاده و آن‌ها را در طرح بیست مسئله دینی متهم به بدعت و کفر نموده است. سال‌ها بعد ابن‌رشد به عنوان یک فقیه و فیلسوف برجسته، درصدد پاسخ به غزالی برآمده که این نوشتار به تقابل میان این دو دانشمند در بحث علم الهی می‌پردازد. این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی به بیان نظریه‌های این دو دانشمند پرداخته و نظریه‌های ابن رشد را بر اساس نظر ابن سینا و صدرالمتألین مورد سنجش و ارزیابی قرار داده است. اگرچه پاسخ‌های ابن‌رشد به ابوحامد غزالی تا حدودی توانسته است اشکال‌های سخنان غزالی را آشکار کند ولی در نهایت او با غزالی همراه شده و بر جداسازی فلسفه از دین تأکید می‌کند. غزالی سعی می‌کند بیشتر مبانی فلسفی دیدگاه فیلسوفان درباره علم الهی را مورد نقد قرار دهد. ابن رشد علم الهی را از نوع حصولی و فعلی می‌داند و معتقد است خداوند چون علت موجودات است، از آن جهت که به ذات خود علم دارد به موجودات علم دارد اما درک تفصیلی این مسئله را خارج از دسترس درک بشر دانسته و در همین اندازه خود را متوقف می‌بیند و بیشتر نقدهای غزالی را بر نظر ابن سینا دراین‌باره می‌پذیرد. بررسی نظر ابن‌سینا نشان می‌دهد فهم غزالی و ابن رشد از نظر وی اشتباه بوده و تبیین ابن رشد بیش از ابن سینا قابل مناقشه است. نقد‌های غزالی در رشد و بالندگی فلسفه اسلامی نقش داشت تا آن‌که حکمت متعالیه توانست با در اختیار داشتن مبانی مستحکم فلسفی در تبیین علم خداوند و بسیاری از مسائل فلسفی دیگر هم‌سو با متون دینی موفق ظاهر شود به نحوی که راه را بر بسیاری از سوء برداشت‌ها ببندد.
مشخصات اثر
مقایسه آراء غزالی و ابن‌رشد پیرامون رابطه فلسفه و دین (عقل و وحی)
نویسنده:
عبدالله نیک سیرت
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پایان‌نامه سعی شده تا به تطبیق و مقایسه دیدگاه دو اندیشمند و متفکر بزرگ اسلامی، یعنی ابوحامد غزالی و ابوالولید ابن‌رشد در خصوص رابطه فلسفه و دین (عقل و وحی) پرداخته شود. تلاش ما بر آن بوده که این مقارنه و مقایسه، به دور از هرگونه پیشداوری و تعصب انجام گیرد. جان کلام اندیشه غزالی این بود که علم و فلسفه حدود خاصی دارند، لذا اعتقاد و ایمان دینی را نمی‌توان با استدلال علمی و فلسفی فهمید، اگر هم چنین کنیم این ایمان علم‌زده و عقل زده است و کاری از پیش نمی‌برد جز اینکه بر شک و حیرت می‌افزاید. از طرف دیگر، ابن‌رشد معتقد بود که نظر برهانی در موجودات و جهان هستی حق است و شریعت بدان دستور داده، لذا هرگز به مخالفت با آنچه در شرع آمده، منجر نمی‌گردد، زیرا حق با حق معاوضه ندارد بلکه هماره موافق با آن است و بدان شهادت می‌دهد. بدینطریق ابن‌رشد اثبات میکند که دین طالب نظر عقلی است و نظر عقلی همان فلسفه است .
مشخصات اثر
تهافت ابن رشد في كتابه تهافت التهافت
نویسنده:
خالد كبير علال
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب
وضعیت نشر :
الجزائر: دار کنوز الحکمة,
چکیده :
کتاب «تهافت ابن رشد في كتابه تهافت التهافت» نوشته خالد كبير علال، نقدی است بر کتاب «تهافت التهافت» ابن رشد. تهافت التهافت، از بزرگترین آثار کلامی – فلسفی ابن رشد به عربی است و جوابیه ای به تهافت الفلاسفه که در آن به بیان پریشان گویی و تناقض آرای حکما پرداخته شده بود و در بیست مسئله ادله آنان را نقد و بررسی کرده است. ابوالولید محمد بن رشد کتاب "تهافت التهافت" را در پاسخ به "تهافت الفلاسفة" غزالی به رشته تحریر درآورده است، تا «نشان دهد که بیشتر آنچه غزالی در کتابش آورده است از ارزش تصدیقی و اقناعی برخوردارند و به مرتبه یقین و برهان نمی‌ رسند». غزالی در بیست مسأله بر فلاسفه خرده گرفته در سه مورد حکم به تکفیر ایشان داده است. ابن‌ رشد یک به یک این مسائل را طرح کرده و به مقابله با غزالی رفته است. او فحاشی‌ های غزالی را با فحاشی پاسخ داده، اما آنجا که پای انتقاد و استدلال در میان است در بسیاری موارد به غزالی حق داده است و ابن‌ سینا را به کج‌ فهمی متهم کرده است. تهافت به معنای تناقض و تناقض گویی است و تهافت الفلاسفه یعنی تناقض گویی فلاسفه. مسائل بیست گانه ای که غزالی به نظر خود به فیلسوفان خرده گرفته و ابن رشد آنها را رد کرده می توان اینگونه تقسیم کرد: 1- اتصال خدا با عالم: شامل چهار مسئله اول کتاب (قدم عالم - ابدیت عالم و زمان – خدا فاعل و صانع عالم است - عجز فیلسوفان از اثبات وجود صانع) 2- یگانگی خدا و عجز فیلسوفان از اثبات آن (مسئله پنجم) 3- صفات خدا (از مسئله ششم تا دوازدهم را در بر می گیرد) 4- علم خدا به جزئیات (مسئله سیزدهم) 5- مسائل فلکی و طبیعی (از مسئله چهاردهم تا شانزدهم) 6- سببیت (مسئله هفدهم) 7- نفس انسانی (مسئله هجدهم و نوزدهم) 8- بعث اجساد و حشر ارواح (مسئله بیستم)
مشخصات اثر
درّة الفاخرة فی تحقیق مذاهب الصوفیة و المتکلمین و الحکماء المتقدمین
نویسنده:
عبدالرحمن بن احمد جامی؛ محققان: بدیع الملک بن امامقلی عمادالدوله، نیکلاس هیر، علی موسوی بهبهانی؛ ناظران: مهدی محقق: چارلز آدامز؛ شارح: عبدالغفور لاری
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران: موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران - دانشگاه مک گیل: مرکز بین المللی گفتگوی تمدنها,
چکیده :
«الدرة الفاخرة فی تحقیق مذهب الصوفیة و المتکلمین و الحکماء المتقدمین»، به زبان عربى، نوشته نور الدین عبدالرحمن جامى صوفى، شاعر و ادیب شهیر قرن نهم هجرى، اثرى است که نویسنده در آن به محاکمه میان متکلمان و متصوفان و فلاسفه مى‏ پردازد. کتاب، بدون آنکه داراى باب‏ بندى و فصل‏ بندى خاصى باشد، یازده مسئله را مطرح مى ‏کند که همه آنها مدت چند قرن محل نزاع میان متکلمان و فیلسوفان و عرفاء بوده است. مسائل مطرح شده، به ترتیبى که در کتاب آمده، به قرار زیر است: 1. مفهوم وجود خدا و نسبت آن به ذات او، بدین معنا که آیا وجود حق عین ذات اوست یا زاید بر آن است؟ 2. وحدت خدا و ضرورت اثبات آن 3. ماهیت صفات خدا و ارتباط آنها با ذات او، بدین معنا که آیا صفات خدا عین ذات اوست یا زاید بر آن است؟ 4. ماهیت علم خدا و مسئله نسبت دادن علم به خدا، بدان صورت که معارض با یگانگى یا واجب الوجودى او نباشد؛ 5. علم خدا به جزئیات و مسائلى که از نسبت دادن این‏گونه علم به خدا لازم مى‏ آید؛ 6. ماهیت اراده خدا و اینکه آیا اراده، صفتى متمایز از علم اوست یا چنین نیست؟ 7. ماهیت قدرت خدا و مسئله وابسته به آنکه خدا، فاعل مختار است یا چنین نیست؟ 8. مسئله ازلى بودن عالم یا آغاز داشتن آن و بحث در اینکه آیا عالم قدیم مى ‏تواند از فاعل مختار نتیجه شود یا نه؟ 9. ماهیت کلام خدا و مسئله قدیم بودن یا مخلوق بودن قرآن 10. افعال اختیارى بندگان و اینکه انجام گرفتن آنها به قدرت خداى تعالى است؛ 11. صدور عالم از خدا و بحث در مسئله امکان صدور معلول ‏هاى مختلف از علت واحد. جامى، در مورد هر یک از این مسائل نخست، مذاهب متقابل متکلمان و فیلسوفان و سپس مذهب متصوفه را بیان مى‏ کند، ولى مذهب صوفیه را تنها به‏ صورت مذهب معقولى در مقابل مذاهب کلامى یا فلسفى نمایش نمى ‏دهد، بلکه آشکارا آن را به ‏صورت مذهب برترى معرفى مى ‏کند، خواه بدان باشد که وى نظرهاى متقابل کلامى و فلسفى را در مورد مسئله واحد با هم سازش مى ‏دهد و خواه بدان که وى از مسائلى که لزوما از مذاهب مورد قبول متکلمان یا فیلسوفان نتیجه می ‏شود، اجتناب مى‏ ورزد؛
مشخصات اثر
بیان الحق بضمان الصدق (العلم الالهی)
نویسنده:
ابوالعباس فضل بن محمد لوکری؛ محقق: ابراهیم دیباجی؛ ناظران: مهدی محقق، محمد نقیب عطاس
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران: موسسه بین المللی اندیشه و تمدن اسلامی مالزی (ایستاک),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
«بیان الحق بضمان الصدق» مهمترين اثر ابوالعباس فضل بن محمد لوكري مي باشد كه در آن روش استاد خود بهمنيار را در كتاب «التحصيل» و استاد استاد خود ابن سينا را در «شفا» برگزيده و سعي نموده كه با عباراتي هر چه ساده‌ تر و موجزتر ميراث علمي سلف خود را به اهل علم و دانشجويان زمان خود معرفي نمايد. او در جاي جاي اين كتاب از شفاي ابن سينا و تحصيل بهمنيار بدون اينكه مأخذ را ياد كند استفاده كرده و گاهي عين عبارت آن دو را آورده است. مؤلف كتاب خود را در دو جزء قرار داده در جزء اول سخن از موضوع فلسفه اولي و منفعت آن به ميان مي‌ آورد و سپس به تعريف جوهر و عرض و هيولي و صورت مقولات نه گانه عرضي مي‌ پردازد و از موضوعاتي همچون تقدم و تاخر و قوه و فعل و كليات پنجگانه سخن به ميان مي‌ آورد. در جزء دوم سخن از علل چهارگانه و فاعليت مبد اول و صدور افعال از مبادي عاليه و اقسام حركت سخن به ميان مي‌ آورد و از موضوعاتي همچون قضاي الهي و سعادت و شقاوت اخروي و منفعت عبادات در دنيا و آخرت بحث و گفتگو مي‌ نمايد.
مشخصات اثر
کلمات المکنونة
نویسنده:
محمد بن شاه مرتضی فیض کاشانی؛ ناظر: محمد امامی کاشانی؛ محقق: علیرضا اصغری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران: مدرسه عالی شهید مطهری,
چکیده :
کتاب «الکلمات مکنونة من علوم اهل الحکمة و المعرفة» یکی از رسائل مهم فیض کاشانی مي باشد که در آن عرفان، حکمت و شریعت به نحو خاصی به هم آمیخته شده که ملمع عربی و فارسی است. این رساله، ادوار کامل عرفان نظری را به طرزی مورد بحث قرار داده که مباحث آن شاهد گویای جامعیت و بینش عمیق ملا محسن است. در این اثر فیض از اسرار سر به مهر، مکتوم و مکنون بر وفاق اهل معنا سخن گفته و جای جای به کلمات اولیاء الله و عرفای محقق استشهاد نموده و از نظریات علمی خواجه نصیرالدین طوسی و اندیشه‌ های صدرالمتالهین شیرازی و آرای عرفانی محی الدین بن عربی استفاده نموده است.
مشخصات اثر
صراط المستقیم الی مستحقی التقدیم المجلد 1
نویسنده:
علی بن یونس عاملی نباطی؛ محقق: محمدباقر بهبودی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران: مکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریة,
چکیده :
«الصراط المستقيم إلى مستحقي التقديم»، نوشته علامه زين الدين على بن يونس نباطى بياضى، متوفاى 877 ق است. اين كتاب، به زبان عربى و در موضوع اثبات اصول عقايد خصوصا امامت ائمه اطهار (ع) مى‌ باشد. موضوع اصلی این کتاب، کلام و عقائد است ولی به منظور اثبات امامت و خلافت بلافصل علی بن ابیطالب (ع) بخشی از فضائل و مناقب ائمه را ذکر می‌ کند. این اثر که سبب شهرت بیاضی گردیده است درباره مسائل مهم کلامی مانند: اثبات واجب الوجود و صفات او، جبر و تفویض، وجوب بعثت، عصمت انبیا، معجزه، اثبات وصی و صفات او، اثبات امامت علی (ع)، وجوب عصمت امام، نص پیامبر (ص) بر امامت علی (ع) و اولادش، علائم ظهور امام مهدی (عج)، رد شبهات وارد شده بر شیعه امامیه بحث کرده است.
مشخصات اثر
بررسی آراء خاص کلامی ابن‌ابی‌الحدید
نویسنده:
غلامحسین احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مطالب رساله در چهار بخش تنظیم شده است بخش اول توحید، بخش دوم، نبوت و بخش سوم امامت و بخش چهارم معاد. و هر بخش مشتمل بر چندفصل و هر فصل دارای چندین مساله است . در بخش اول به اثبات واجب‌الوجود و صفات ثبوتی و سلبی و در پایان به افعال واجب‌الوجود پرداخته شده است . عمده اختلاف و نزاع در فصل عینیت صفات با ذات و افعال خداوند مطرح شده است . در بخش دوم ضرورت بعثت انبیا و عصمت انبیا ذکر شده است و در مساله عصمت بحث گسترده ابن‌ابی‌الحدید در مورد جایزبودن گناهان صغیره‌ای که باعث نفرت نشود، بیان گردیده است . در بخش سوم مسائل مربوط به امامت همچون وجوب امام افضل‌بودن امام و منصوص بودن مطرح شده است و در این فصلها است که مذهب ابن‌ابی‌الحدید آشکار می‌شود و صریحا" بیان می‌کند که تبعیت با ابوبکر بیعت صحیح و شرعی است که شرائط آن عصر آن را اقتضا می‌کرد. با اینکه ابوبکر با خلیفه بلافصل رسول خدا می‌داند اما امیرالمومنین(ع) را افضل صحابه می‌داند و قول معتزله بغداد را پذیرفته است . در پایان این بخش نظر ابن‌ابی‌الحدید در مورد آنانی که با علی(ع) جنگیدند مطرح شده است . او با تبعیت از معتزله آنها را فاسق می‌داند اما معتقد است که عایشه توبه کرده و با حال توبه از دنیا رفته است . در بخش چهارم مسائل مربوط به معاد مطرح گردیده، مسائلی از قبیل بهشت و جهنم، عذاب قبر و صراط و توبه و امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر و در پایان بحث ایمان مطرح شده است .
مشخصات اثر
فلسفه آفرینش بسیاری از موجودات از قبیل ، حیوانات و گیاهان و ... که نه تنها سودی برای ما انسانها ندارند؛ بلکه برخی آنها مضر نیز می‌باشند، چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
براي روشن شدن پاسخ به چند نکته اشاره مي کنيم: 1. خداوند متعال وجودي كامل و غني است، در او نقصي نيست تا با انجام چيزي آن نقص را برطرف سازد. 2. آفرينش نوعي احسان و فيض از جانب خدا نسبت به موجودات ممكن است. چنين آفرينشي «حسن ذاتي» دارد و اقدام به چنين ف بیشتر ...
مشخصات اثر
عوالم ممکنه و نظام احسن در اندیشه ی فخر الدّین رازی
نویسنده:
عبدالله تراواوی، امیر دیوانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
دیدگاه عوالم ممکنه و نظام احسن در اندیشه ی فخر الدّین رازی، از دو قسمت، تشکیل شده است:1- این که یک موجود توانا وجود دارد که علمش، قدرتش و تمام صفات دیگر که دارد، کامل و مطلق است و از تمام صفات نقص، مبرّا است.2- این موجود واحدی که خدا است، اگر اراده کند جهانی با نظام احسن خلق کند؛ می تواند این فعل را انجام دهد، امّا از آن جایی که، مخلوق ، نمی تواند، مطلق باشد؛ همیشه میان اجزا عالم مخلوق، خلئی وجود دارد که از این طریق، حرکت اجزا، امکان خواهد داشت؛ یا در نهایت این جهان، یا هر جهان دیگر، خلئی وجود دارد، با وجود این خلأ؛ خداوند می تواند به خلق یک جهان با نظام احسن، بسنده کند و می تواند عوالم مختلف در یک اندازه کمال یا اندازه های مختلف در کمال، در آن خلأ بیافریند و به هیچ دلیلی، نمی توان، قدرت خداوند را محدود کرد و گفت: تنها خداوند، یک جهان را آفرید یا می آفریند، بلکه قدرتش و تمام صفاتش کامل و مطلق و همیشگی است و همیشه، دستش برای خلق کردن جهان ها، باز است؛ علاوه بر این، نمی توان به طور قطعی گفت: نظام جهان فعلی ما، بهترین نظام ممکن است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 334