جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب کلمة هادئة فی بیان خطأ التقسیم الثلاثی للتوحید توسط عمر عبدالله کامل به رشته تحریر در آمده است. قضیه توحید از مهمترین موضوعات اعتقادی محسوب می شود، چون که پایه و اساس جمیع موضوعات عقیدتی می باشد. عقیده به توحید تا قرن هفتم و قبل از ظهور ابن تیمیه به دو قسم ربوبی و الوهی تقسیم می شد که ابن تیمیه توحید را به سه قسم الوهی و ربوبی و اسماء و صفات تقسیم نمود و چون ابن تیمیه رهبر فکری وهابیون محسوب می گردد و آنان نسبت به او احترام زیادی قائلند و عقائد او را موبه‌مو دنبال می کنند بر این عقیده جداً مسرّ بوده و به این سبب مسلمین را تکفیر می نمایند. لذا مؤلف اثر حاضر درصدد برآمده تا این تقسیم غیر معقول ابن تیمیه را بازگو کرده تا از این طریق اشتباه و بدعت او معلوم گشته و به نقد و رد اعتقاد ابن تیمیه توحید را به سه مفهوم تقسیم نموده باشد. این کتاب شامل مدخل، تمهید، مقدمه، نُه مطلب و خاتمه می باشد. مطالب آن عبارتند از: استعمالات لفظ إله در قرآن کریم، معنی الرب در لغت، استعمالات لفظ رب در قرآن کریم، بطلان کردن تثلیث توحید، حقیقت عبادت، قسم سوم از اقسام توحید در نزد ابن تیمیه بحث می کند، که به توحید اسماء و صفات پرداخته است. قاعده اثبات کردن مفصل و نفی نمودن مجمل می پردازد. و اشتراک در اسماء بین خالق و مخلوق می باشد. مؤلف پس از بررسی موضوع اعتقادی توحید و تقسیم بندی آن به دو قسم ربوبی و الوهی به این نتیجه رسیده که تقسیم موضوع اعتقادی توحید به سه قسم الوهی، ربوبی، اسماء و صفات از طرف ابن تیمیه نادرست بوده است لذا به رد این تقسیم ابن تیمیه پرداخته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

هماهنگی عقل و نقل در مسأله توحیدصفاتی از دیدگاه ملاصدرا

نویسنده:

علی محمد ساجدی، فاطمه زارع

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید صفاتی , برهان صدیقین , عقل و دین , برهان بسیط الحقیقه

کلیدواژه‌های فرعی :

تنزیه و تشبیه , رابطه عقل و وحی , ذات الهی , اصول عقاید معتزله , صفات سلبیه الهی , عقاید اشاعره , علم الهی , قرآن , فلسفه ملاصدرا , صفات خدا , حکمت متعالیه , صفات ثبوتیه ( الهی ) , صفات کمالی خداوند , عقل و وحی , صفات الهی , اراده الهی , قدرت الهی , حیات الهی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی

چکیده :

پرسش اصلی تحقیق حاضر چگونگی هماهنگی میان عقل و نقل در مسأله توحید صفاتی در منظومه فلسفی ملاصدرا است. پس از تبیین هماهنگی عقل و نقل از دیدگاه صدرا، و با ذکر پیشینه ای از آراء متکلمان(اشاعره و معتزله) در خصوص رابطه میان ذات و صفات الهی وگذری نیز به آراء ابن سینا در این موضوع، به اندیشه های صدرا درباب توحید صفاتی روی آورده، برهان وی بر نظریه"عینیت ذات وصفات"را که عمدتا بر محوریت برهان صدیقین و قاعده عقلی «بسیط الحقیقه» استوار است بیان، واستناد به آیات مربوطه را معلوم نموده ایم.آیات مورد استناد همگی دال بر این است که خدا وجود محض بوده، و واجد جمیع کمالات وجود است. همچنین، با نظر به قواعد فوق، صدرا با تحلیل دقیقی نشان می دهد که کثرت اوصاف کمالی خداوند با وحدت و بساطت ذاتش همخوانی داشته، و از ناحیه کثرت صفات، کثرت و ترکیبی در ساحت قدس ربوبی پدید نمی‏آید. ادله عقلی ملاصدرا مبنی برعینیت ذات وصفات که جمعا 5 دلیل از مجموعه آثار وی استخراج، و در پی مباحث فوق مطرح شده است، همگی با کلام نورانی مولی الموحدین امام علی(ع) که؛کمال توحید را نفی صفات از او می‏داند مهر تأیید ‏خورده، و تأثیر پذیری صدرا از آموزه‏های بلند خداشناسی در نهج البلاغه و سایر جوامع روایی را نمایان می‏سازد.در پایان نیزبه تناسب بحث از صفات به ذکراقسام صفات و نیز طرح مسئله تشبیه وتنزیه جهت نشان دادن اصل امکان شناخت صفات در حدود کارایی عقل بشری همراه با ادله عقلی و نقلی صدرا پرداخته ایم.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 81 تا 110

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تنديد بمن عدد التوحيد ( ابطال محاولة التثلیث فی التوحید و العقیدة الاسلامیة )

نویسنده:

حسن بن علي سقاف

نوع منبع :

کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست معرفی کتاب

وضعیت نشر :

عمان/ اردن: دار الامام النووی,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

عقاید اهل سنت , کتب کلام اهل سنت

کلیدواژه‌های فرعی :

توحید ربوبی , احکام خداشناسی , ادله توحید (کلام) , توحید صفاتی , تثلیث , توحید اسما و صفات , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , توحید از دیدگاه وهابیت , بدعت های اهل سنت , خداشناسی اهل سنت , خداشناسی سلفی گری ,

چکیده :

کتاب التندید بمن عدّد التوحید نوشته حسن بن علی سقاف و پیرامون موضوع توحید به رشته تحریر در آمده. مصنف در این کتاب بر آن است تا ثابت نماید آنچه در اسلام آمده یک توحید است و بحث توحید سه گانه _ توحید الوهی، توحید ربوبی ، توحید صفات _ بعد از پیامبر وارد دین گشته است. وی در ابتدا برای اثبات این موضوع به آیات کریمه واحادیث شریفه تمسک جسته. در فصل بعد این نکته را در قرآن دنبال نموده که اعتراف به صرف وجود خدا و عدم اعتقاد به وحدت او موجب ایمان نیست بلکه در نظر قرآن کافر هم شمرده میشود این نکته در مورد شخصی که توحید روبوبی را قبول دارد نیز صحیح است. در فصل بعد به قسم سوم توحید پیرامون توحید صفات واسماء الهی پرداخته است ودر ادامه این بحث به نقد تفکرات ابن تیمیه پیرامون تشبیه وتجسیم خداوند پرداخته شده. در ادامه کتاب فصلی تحت عنوان ابطال تقسیم توحید به ربوبی والوهی آمده است: ودر آن به توضیح مسائلی چون دعا ( معنا ، مفهوم و...) وسجده بر خدا وتوسل و.. پرداخته شده است. فصل بعدی به ابطال قسم سوم از توحید یعنی توحید صفات اشاره و در آن به نقد وبرسی آرائ اشاعره پرداخته شده است. در ادامه چند فرع و در پایان به چند نمونه از افکار باطل ومخالف اسلام که در کتاب (شرح الطاویه )ابن ابی عز اشاره شده.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تبیین فلسفی-کلامی مناظرات پیرامون اثبات توحید و صفات خداوند در کتاب الاحتجاج طبرسی

نویسنده:

ریحانه مهرانیان

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید ذاتی(کلام) , توحید صفاتی , شناخت خدا , الاحتجاج , طبرسی , توحید افعالی (اخلاق)

چکیده :

شناخت پروردگار و خالق هستی، بنیادی‌ترین اصل از اصول عقاید است که تحقیق پیرامون آن ضروری است. ائمه اطهار که مصادیق کامل‌ترین انسان‌ها بوده‌اند، عالی‌ترین سطح شناخت را نسبت به معبود خویش داشته‌اند؛ پس شایان تحقیق است که به منظور ارتقاء معرفت خویش نسبت به توحید و صفات خداوند، به تأمل در کلام پیشوایان هدایت در این خصوص بپردازیم. یکی از کتبی که بخش عمده‌ی آن، در بردارنده‌ی این معارف توحیدی می-باشد، کتاب شریف "الاحتجاج" طبرسی است. در این تحقیق بر آنیم که بتوانیم با تبیین فلسفی- کلامی و فهم عمیق روایات معصومین، نسبت به توحید و صفات الهی شناختی عمیق‌تر بیابیم. با توجه به محوریت کتاب "الاحتجاج" و منتظم بودن مباحث توحیدی، روش پژوهش حاضر بدین نحو است‌که ابتدا روایات توحیدی، از کتاب "الاحتجاج" استخراج شده، سپس به وسیله‌‌ی آراء فلسفی و کلامی متناطر با آن‌ها، مورد تحلیل و تبیین قرار گرفته است. دستاوردهای این تحقیق، این است که برخی آراء فلاسفه و متکلمین، قرابت زیادی با مفاد روایات دارد، از جمله این‌که هرچند شناخت حقیقت ذات خداوند، صفات و افعال الهی برای بشر غیر ممکن است، ولی این به معنای تعطیلی عقل نیست و می‌توان از طریق "تشبیه در عین تنزیه و تنزیه در عین تشبیه" نسبت به صفات خداوند شناخت پیدا کرد. همچنین براهین بسیاری را می‌توان برای اثبات خداوند، از فرمایشات معصومین برداشت نمود، مانند برهان: صدیقین، حدوث، علیت و... . دیگر آن‌که حضرات در باب صفات، قائل به عینیت صفات با ذات بوده و صفات کمالیه و سلبیه‌ی زیادی را برای خداوند برمی‌شمارند که می‌توان با استفاده از آراء فلسفی و کلامی علمای اسلام، به تفسیر و درک درستی از آن‌ها دست یافت. همچنین از جمله مسائل بحث برانگیزی که در احتجاجات آن‌ها دیده می‌شود، مسائل توحید افعالی، از جمله جبر و اختیار، قضا و قدر، شرور و... است که تبیین و تفسیر درست آن‌ها از دیدگاه‌های مختلف فلاسفه و متکلمین مسلمان، قابل برداشت است.کلمات کلیدی: الاحتجاج، طبرسی، شناخت خدا، توحید ذاتی، توحید صفاتی، توحید افعالی.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی احتجاجات امام رضا (ع) و مبانی عقلی آن

نویسنده:

نفیسه احمدوند

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه , نظم , مناظره , علویان , حجیت , انسان شناسی , خداشناسی(کلام) , صفات سلبیه , فطرت(کلام) , ولایت , امامت , توحید ذاتی(کلام) , توحید صفاتی , نبوت , احتجاج امام رضا(ع) , علم الهی , اوضاع اجتماعی , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , توحید ذاتی , توحید صفاتی(کلام) , ولایت , خداشناسی , توحید ذاتی (اخلاق) , توحید صفاتی(اخلاق) , اوضاع سیاسی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , مامون، خلیفه عباسی , هنر و علوم انسانی , مامون، خلیفه عباسی

چکیده :

عصر امام رضا علیه السلام دوران تشتت آراء و شکل گیری نحله ها و گروه های مختلف فکری و عقیدتی است .در این میان وجود کشتی نجاتی که گم گشتگان و متحیرین دریای اندیشه های گوناگون در آن آرام گیرند، ضرورت می یابد و این ناجی وجود ثامن الحجج علیهم السلام می باشد.ایشان با ارائه تبیین عقلانی از معارف ناب عقیدتی دین مبین اسلام، آن مهم را به انجام رسانید.امری که در عصر ختم نبوت ضرورتی دو چندان می یابد. اثبات وجود خداوند متعال بر اساس اصول عقلی نظیر اصل علیت و احتیاج معلول به علت در قالب براهین مختلفی نظیر برهان نظم، حدوث و حرکت از جمله مطالب مهمی است که در مناظرات امام رضا علیه السلام مطرح می شود. ایشان وحدت واجب تعالی را بر اساس اطلاق و گستره وجودی او و عدم محدودیت در ذات نامحدودش اثبات می نماید و سپس مطابق وجود بسیط و محض حق تعالی تمامی صفات کمالی را برای او اثبات و هر نقص و عدمی را از وی سلب می نماید. در اثبات ضرورت نبوت برهان هدایت عامه و عدم نقض غرض از سوی خداوند حکیم در کلمات امام رضا علیه السلام یافت می شود. معجزه وتلازم عقلی آن با صحت ادعای صاحبش دلیلی است بر صدق ادعای شخص نبی که در هر عصری متناسب با شرایط به نحوی خاص صورت میگیرد.قوس صعود و جایگاه امام در رأس قله وجود تبیین کننده ضرورت وجود امام به عنوان خلیفه خداوند در میان مخلوقات می باشد. در نتیجه امام بالضروره دارای تمام مراتب کمالی و وجودی می باشد.تعیین چنین فردی از عهده خلق خارج بوده و امری مختص به حق تعالی است که از طریق نبی یا امام قبلی به مردم اعلان می گردد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر