جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 873
مراقبه در چشم‌انداز ملاصدرا و اِولین آندرهیل
نویسنده:
هنگامه بیادار، مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مسائل مشترکی که در حوزه‌ی عرفان غربی و اسلامی ‌وجود دارد، سلوک عرفانی عارف، مراقبه، شرایط و لوازم آن است که متأله و عرفان‌پژوه انگلیسی‌تبار، خانم اولین آندر هیل نیز به‌طور‌ تخصصی به تبیین و بررسی آن پرداخته است. ملاصدرای شیرازی نیز از این مهم غفلت نورزیده است. آثار وی مشحون است از مواردی که به‌طور خاص به مسأله‌ی مراقبه پرداخته است؛ چنانچه می‌توان گفت ویژگی خاص عرفان صدرایی مبتنی بر مراقبه است. آندرهیل و ملاصدرا هر دو به شیوه‌ی خاص خودشان به این مهم پرداخته‌اند. هر دو با رویکرد مشترک به سه‌ساحتی بودن نفس انسان، به تقدم و تفوق یکی بر دیگری توجه داشته‌اند. آندر هیل با مقدم‌ دانستن احساس بر عقل و اراده، مراقبه را مبتنی بر پرورش حس عمیقی می‌داند که عارف را دم‌به‌دم به مراحل عمیق‌تر آگاهی سوق داده تا به مرحله‌ی نهایی آن که «نگریستن در ابدیت» و «اتحاد با حقیقت متعالی» است، نایل شود. ملاصدرا نیز با مقدم‌داشتن معرفت و بینش بر دو ساحت دیگر، به ذومرتبه‌بودن و تدریجی ‌بودن مراقبه تأکید داشته و غایت مراقبه را تجمیع قوای نفس برای اتحاد با عقل فعال می‌پندارد. وجه شباهت‌هایی میان این دو متفکر وجود دارد؛ ازجمله اهمیت به کشف مخلوقات در طبیعت، تمرکز نفس، تدریجی‌بودن مراقبه، ذکر در مراقبه. همچنین اختلاف دو رأی، در ساحات نفس، توجه به جایگاه عقل نظری نزد ملاصدرا و بی‌اعتبار‌دانستن آن نزد آندر هیل و نحوه‌ی ورود به مراقبه را نیز جزء وجه اختلاف‌ها می‌توان عنوان کرد.
صفحات :
از صفحه 17 تا 34
قلمرو شناخت عقل نظری و محدودیت‌‌های آن از نظر دکارت و ملاصدرا
نویسنده:
مینا مهدی‌زاده، علی کرباسی‌زاده اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مقایسه‌ی قلمروی شناخت عقل نظری و محدودیت‌های آن در سه بخش، صورت گرفته است. اول، ثابت و ازلی‌بودن یا مخلوق و مجعول‌‌بودن اصول و احکام عقلی که به‌نظر ملاصدرا، اصول عقلی فی‌نفسه ثابت و ازلی هستند، اما ازنظر دکارت، این اصول، مخلوق و تحت‌اراده‌ی خداوند هستند. دوم، محدودیت عقل در شناخت خداوند که ازنظر ملاصدرا، درک مفهومی عقلی و مابه‌ازائی از خداوند نمی‌توان داشت. وی راه حقیقی شناخت خداوند را شهود می‌داند، اما به‌نظر دکارت، مفهوم خداوند واضح‌ترین و متمایزترین مفهوم ذهنی است، هرچند درک احاطی به آن ممکن نیست. سوم، پژوهش درباره‌ی اموری که پیش‌زمینه‌ی بروز خطا و درنتیجه، ایجاد محدودیت در شناخت عقل هستند، ازجمله اشتغال به امور محسوس و هوای نفس، پیش‌داوری و تقلید و لزوم به‌کارگیری روش علمی صحیح در درک حقایق.
صفحات :
از صفحه 81 تا 106
فعل الهی غیرمداخله‌گرایانه و نظریه‌ی علیت نوصدرایی
نویسنده:
ابوتراب یغمایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
واقع‌گرایان نسبت به قوانین طبیعت و فعل الهی خاص با این مسأله رو‌به‌رو هستند که خداوند چگونه در روی‌دادن رخدادهای طبیعی که از قوانین طبیعت حاصل می‌شوند، نقش علی دارد. در پاسخ به این مسأله، مدافعان نظریه‌ی فعل الهی غیرمداخله‌گرایانه استدلال می‌کنند که خداوند در پدید‌آمدن رخدادهای طبیعی نقش علی دارد، اما فاعلیت وی مستلزم نقض قوانین طبیعت نیست. از سوی ‌دیگر و در الهیات نوصدرایی، درحالی‌که علل طبیعی نقش اعدادی دارند، خداوند علت ایجادی‌ است. در این مقاله، استدلال خواهد شد که نظریه‌ی علی نوصدراییان ضمن توضیح چگونگی نقش علی خداوند در جهان طبیعی، وجود قوانین طبیعت را محترم می‌شمارد و بنابراین، نظریه‌ای غیرمداخله‌گرایانه از فعل الهی است. در نتیجه، اگر نظریه‌های فیزیک معاصر نظریه‌ی فعل الهی غیرمداخله‌گرایانه را تأیید کنند، نظریه‌ی علی نوصدراییان را نیز تأیید می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 131 تا 144
جایگاه مثل در نظام حکمت صدرایی
نویسنده:
محمود صیدی، محمد بنیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در میان حکمای اسلامی، صدرالمتألهین بیش‌ترین مباحث را درباره‌ی ارباب انواع و نظریه‌ی مثل مطرح کرده است؛ به‌گونه‌ای که بحث کامل و همه‌جانبه‌ی این نظریه، قبل از او بى‏سابقه است. مباحث حکمت متعالیه درباره‌ی نظریه‌ی مثل به سه بخش تقسیم می‌شود: ۱. پاسخ‌گویی به تأویلات و اشکالات فیلسوفان دیگر؛ ۲. اقامه‌ی براهین پنج‌گانه در اثبات ارباب انواع؛ ۳. جایگاه این نظریه در حکمت متعالیه. از جمله‌ی این سه، می‌توان به وجود ذهنى، سایه بودن عالم ماده در قیاس با ارباب انواع، از صقع ربوبى بودن مُثل، اتحاد عاقل و معقول و اتحاد نفس با رب‌النوع، کلی بودن مثل، صورت نوعیه، غایت افراد مادی بودن مثل و... اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 127 تا 146
بررسی پاسخ حکمت متعالیه به شبهه «ارتباط علم پیشین الهی و اختیار انسان»
نویسنده:
رضا باقی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آموزه های دینی از آغاز تاکنون با چالش ها و شبهات گوناگون مواجه بوده است. برخی از این شبهات طبیعی و معلول جولان فکری آدمیان بوده و برخی معلول عناد مخالفان و غرض ورزان می باشد. از جمله شبهات در عقاید دینی، مسئله «ارتباط علم پیشین الهی با اختیار انسان» است که از دیرباز ذهن متفکران را به خود مشغول کرده است؛ یعنی یکی از پرسش های جدی این است که آیا علم آغازین خداوند به افعال آدمی موجب سلب اختیار او می گردد؟در این مقاله از روش تحلیلی توصیفی به بررسی پاسخ شبهه از دیدگاه حکمت متعالیه پرداخته ایم که معتقدند علم ازلی خداوند به افعال انسان با وصف اختیار تعلق می گیرد؛ یعنی متعلق علم ازلی الهی افعال اختیاری انسان است و در آخر، نتیجه گرفته شده که علم پیشین الهی هیچ منافاتی با اختیار انسان ندارد و سبب جبری شدن افعال آدمی نمی گردد.
حکمت متعالیه و بحران های انسان معاصر
نویسنده:
حبیب کارکن بیرق
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
دنیای مدرنِ معاصر، دنیایی است بسیار پیچیده و مرموز. «انسان مدرن»، نتیجه تجارب چند قرن گذشته است که به صورت انسان معاصر ظهور یافته است. انسان معاصر، دچار بحران ها و معضلات بسیاری است که از جمله آنها میتوان به بحران هویت، مشکلات زیست محیطی، مسائل اخلاقی، نهیلیسم و پوچی اشاره کرد. راه برون رفت از این مشکلات چیست؟ به اعتقاد نگارنده این مقاله، همه این مشکلات و مسائل، حاصل بریدن انسان معاصر از آسمان و جدایی از مابعدالطبیعه، و چاره کار به دست حکمت متعالیه ـ به منزله یکی از برترین مکاتب مابعدالطبیعی ـ است. با بهره گیری از این مکتب، زندگی معنا میگیرد؛ انسان از پوچی و بیمعنا پنداشتن زندگی رهایی مییابد و در پی آن، سایر معضلات نیز حل میشود.
درسهای اسفار جلد 5
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «درسهای اسفار» تالیف مرتضی مطهری، مجموعه درس های کتاب اسفار ملاصدرا توسط استاد شهید آیت الله مطهری در حوزه علمیه قم در سالهای 1356 و 1357 می باشد که بعد از شهادت ایشان تنظیم و چاپ شده است. استاد شهید در این درس ها قسمتی از مبحث «قوه و فعل» کتاب اسفار را تدریس نموده اند و علت انتخاب این مبحث، مطرح بودن برخی اندیشه های مارکسیستی در ارتباط با مسئله حرکت در آن دوره بوده است. این کتاب از یک سو غنای فلسفه اسلامی را نمایان می کند و از سوی دیگر دقت نظر و تسلط آن استاد شهید را بر مسائل فلسفی آشکار می سازد و همانند سایر آثار استاد از بیانی روشن و روان برخوردار است. این مجموعه شامل شش مجلد می باشد. می توان ادعا کرد این 6 جلد یک دوره ی مناسب برای شناخت هر چه بهتر فلسفه صدرالدین، بلکه فلسفه ایران و اسلام است. عناوین جلد پنجم عبارتند از: - در مبدأ و منتهای حرکت و وقوع تضاد بین این دو - در نفی حرکت بالذات از پنج مقوله دیگر - در حقیقت سکون - در وحدت عددی و نوعی و جنسی حرکت - در حقیقت سرعت و بطؤ - تضاد حرکات - آیا حرکات مستقیمه با حرکات مستدیره تضاد دارند؟ - آیا تخلل سکون بین دو حرکت ضروری است؟ - انقسام حرکت به اعتبار فاعل آن - غایت حرکت طبیعی چیست؟ - آیا مبادی حرکات مختلف می تواند در شیء واحد وجود داشته باشد؟ - مبدأ حرکت های قسری - مبدأ میل مستقیم یا مستدیر در اجسام.
درسهای اسفار جلد 2
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «درسهای اسفار» تالیف مرتضی مطهری، مجموعه درس های کتاب اسفار ملاصدرا توسط استاد شهید آیت الله مطهری در حوزه علمیه قم در سالهای 1356 و 1357 می باشد که بعد از شهادت ایشان تنظیم و چاپ شده است. استاد شهید در این درس ها قسمتی از مبحث «قوه و فعل» کتاب اسفار را تدریس نموده اند و علت انتخاب این مبحث، مطرح بودن برخی اندیشه های مارکسیستی در ارتباط با مسئله حرکت در آن دوره بوده است. این کتاب از یک سو غنای فلسفه اسلامی را نمایان می کند و از سوی دیگر دقت نظر و تسلط آن استاد شهید را بر مسائل فلسفی آشکار می سازد و همانند سایر آثار استاد از بیانی روشن و روان برخوردار است. این مجموعه شامل شش مجلد می باشد. می توان ادعا کرد این 6 جلد یک دوره ی مناسب برای شناخت هر چه بهتر فلسفه صدرالدین، بلکه فلسفه ایران و اسلام است. عناوین جلد دوم عباتند از: - آیا موضوع حرکت جسم است؟ - حکمت مشرقی - اثبات طبیعت برای متحرک و اینکه طبیعت مبدأ قریب همه حرکات است - کیفیت ربط متغیر به ثابت - نسبت حرکت با مقولات - حرکت در چه مقولاتی واقع می شود و در چه مقولاتی واقع نمی شود؟ - تحقیق در وقوع حرکت در مقولات پنجگانه.
بررسی تطبیقی رابطه ذهن و عین از منظر ملاصدرا و هگل
نویسنده:
هوشنگ زارع، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وجود رابطه ذهن و عین یا عدم رابطه و مطابقت و یا دوگانگی آن دو، همواره یکی از دغدغه های فکری فیلسوفان در طول تاریخ فلسفه و زیر بنای اندیشه بشر و همه علوم، بوده و هست. اندیشمندان شرق و غرب موضع های متفاوتی در قبال این امر اتخاذ کرده اند. تحقیق حاضر به شکل مقایسه ای و تطبیقی، دیدگاه دو فیلسوف بزرگ شرق و غرب (ملاصدرا و هگل) را در حل این معمای بزرگ می کاود. این دو فیلسوف، هر یک با روشهای خاص خود بر وحدت ذهن و عین صحه گذاشته و معتقدند با روش عقلانی و فرا رفتن از سطح ظاهری پدیده ها، می توان با عین برتر آنها متحد شد و این اتحاد وجودی است که دوگانگی ذهن و عین را از میان برمی دارد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 48
مقالات فلسفی
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: صدرا,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب«مقالات فلسفی» تالیف مرتضی مطهری به مقالات فلسفی آن متفکر شهید، اختصاص دارد که پس از شهادت ایشان به این صورت منتشر شده است. غیر از مقالات «اصالت روح»، «قرآن و مسئله ای از حیات»، «توحید و تکامل» و «پرسش های فلسفی ابوریحان بیرونی از بو علی سینا» بقیه مقالات پس از شهادت استاد منتشر شده و سایر مقالات نوشته هایی نسبتا مدون از استاد بوده که به شرح زیر است: - عقل و معقول - اصل تضاد در فلسفه اسلامی - روابط فلسفه و عرفان - فلسفه اسلامی پیش از ملا صدرا - فلسفه اسلامی از میر داماد تا عصر حاضر - حکمت صدر المتالهین - فلسفه ملاصدرا - نگاهی اجمالی به سیر فلسفه در اسلام - وجود ذهنی - خدا و جهان دیگر - ادله توحید - یادداشت های نجات ابن سینا - فایده فلسفه و منطق - درس های اشارات (شرح نمط هشتم و نهم اشارات ابن سینا) - حرکت جوهری و حرکت در فلسفه هگل
  • تعداد رکورد ها : 873