جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
08. صفات attributes
>
علم
>
ادراک
>
ادراک انسان
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 41
عنوان :
آرا معرفتی دنس اسکوتوس و مقایسه آن با آرا ابن سینا
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
دنس اسکوتوس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفة تطبیقی
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
معرفت شناسی دنس اسکوتوس
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صورت معقول ,
اشراق الهی ,
علم نفس ,
ادراک انسان ,
اشراق ,
فلسفه ارسطو ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
قوه قدسیه(اصطلاح وابسته) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حس(قوه حاسه) ,
یقین به معنی خاص(اصطلاح وابسته) ,
فرایند ادراک ,
متعلق طبیعی عقل ,
نظریه اشراق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
این نوشتار بر آن است که به بررسی و تبیین آرا فیلسوف و متکلم اسکاتلندی مدرسی، یوهانس دنس اسکوتوس (1308-1266 م.) درباره «معرفت» و مقایسه اجمالی آن با آرا معرفتی ابن سینا بپردازد. اسکوتوس ترجمه لاتین کتاب «الشفاء» ابن سینا را مطالعه کرده است و آنگونه که در ضمن این نوشتار مشاهده خواهد شد، افکار و آرا معرفتی ابن سینا بر آرا اسکوتوس در زمینه قوای ادراکی، فرایند ادراک، متعلق طبیعی عقل، اقسام معرفت و مراتب یقین و ... تاثیر بسیار داشته است. به رغم اینکه هم اسکوتوس و هم ابن سینا در حوزه افکار فلسفی به نحوی تحت تاثیر ارسطو و سنت مشاء هستند و بالطبع شباهت های فراوانی در آرا این دو متفکر وجود دارد، لکن برخی تفاوتها نیز قابل طرح است. از این جهت می توان آرا این دو متفکر را با هم مقایسه کرد چراکه زمینه منطقی برای چنین مقایسه ای وجود دارد. البته باید توجه داشت که به هر حال، اسکوتوس در فضای فکری مسیحیت می اندیشد و ابن سینا در عالم اسلامی، و این تفاوت فضا و فرهنگ را در هر مقایسه ای همواره باید مدنظر داشت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی رابطه نفس و بدن در نظام فلسفی ملاصدرا و برگسون
نویسنده:
علی پیری، فرمان ایسماعیلوف
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
برگسون
کلیدواژههای فرعی :
سنخیت ,
03. انسان شناسی Human nature ,
ادراک انسان ,
پسوخه ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
استمرار ,
افعال نفس ,
حرکت جوهری ,
احکام ماده ,
علیت ,
وحدت قوای نفس ,
زمان از نظر برگسون ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
حافظه ,
بدن شناسی ,
سیر صعودی نفس ,
تحول خلاق انسان ,
فلسفه برگسون ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
یکی از مهم ترین دغدغه های فیلسوفان و متفکران از دیرباز تاکنون بحث از نفس و چگونگی رابطه آن با بدن بوده است. ملاصدرا و هنری برگسون به عنوان فیلسوفانی از دو سنت متفاوت در تلقی خود از رابطه نفس و بدن، افقی تازه گشوده و راهی نو آغازیده اند، به گونه ای که هر دو فیلسوف نگاهی وحدت انگارانه به رابطه نفس و بدن دارند. همچنین هر دوی ایشان قائل به تمایز واقعی میان نفس و بدن نیستند، چنانکه ملاصدرا نفس را «جسمانیه الحدوث و روحانیه البقاء» می نامد، و برگسون نیز روح یا نفس را سیر صعودی و ماده و حافظه را سیر نزولی تحول خلاق انسان می داند. در این نوشتار، پس از تبیین دیدگاه این دو فیلسوف، سعی شده تا میان این دو دیدگاه، الفتی ایجاد و روزنه ای برای تطبیق و مقارنه گشوده گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هندسه تعامل ادراکات و نفس در ساختار و عملکرد شاکله
نویسنده:
عبدالله حاجی علی لالانی، کریم عبدالملکی، سلمان قاسم نیا، مهدی جلالوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
علامه طباطبایی
,
علم نفس
,
انسان در قرآن
,
معرفت در قرآن
,
ادراک و نفس
,
عملکرد شاکله
کلیدواژههای فرعی :
طبیعت ,
خلقت ,
شاکله انسان ,
فطرت(کلام) ,
آیات فطرت ,
ادراک انسان ,
ادراک علمی ,
ادراک محسوسات ,
کنش (عمل - فعل) ,
شاکله ,
صورت نوعیه مادی ,
مُثُل ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
قرآن ,
تفسیر قرآن ,
صورت نوعیه ,
شاکله مندی ,
ادراک عملی ,
شاکله قرآنی ,
خلقت و طبیعت ,
شخصیت اکتسابی ,
ادراکات نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
تحلیل های ارائه شده پیرامون «شاکله» در تفاسیر قرآنی ما را به تعابیر حکما درخصوص «صورت نوعیه انسانی» رهنمون می شود. در این بستر، ادراکات محور اصلی شکل گیری و تحولات شاکله و علت ناقصه در عملکرد آن خواهد بود. در مقاله حاضر به روش پژوهش تطبیقی در تفاسیر و آثار حکما و جمع بندی دیدگاه مفسران و مقابله دیدگاه دو مفسر فیلسوف، علامه طباطبایی و فخر رازی، ابتدا معنایی جامع از شاکله ارائه می شود و سپس هم سنخی صورت نوعیه فلسفی با شاکله قرآنی به اثبات می رسد؛ ضمن اینکه متعلق فعل و انفعالات نفس از صرف اعمال، به همه ادراکات علمی و عملی تعمیم داده می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 51
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش عوامل معنوی در معرفت با تکیه بر قوه وهم از نگاه ملاصدرا
نویسنده:
رضا محمدزاده ,عباسعلی منصوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خطای ذهن
,
عوامل معنوی
,
معرفت
,
وهم(معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
نفس آدمی ,
دعا ,
ادراک انسان ,
زهد ,
ذکر ,
تاثیر عوامل غیر معرفتی بر معرفت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نوشتار حاضر، بر اساس تحلیل آرای ملاصدرا و طرح مباحثی چون چیستی وهم و چرایی تاثیر آن در ایجاد خطای ذهن، نشان می دهد که از دید صدرا، انسان اندیشنده محض نیست و باورهای انسان را نباید مطلقا از مقوله افعال ارادی او دانست. به عبارت دیگر، در تحقق باورهای انسان، عوامل معنوی نیز- که فراتر از امور طبیعی بوده و برای انسان ملموس نیستند، اما پیوسته در تعامل با انسان اند- نقش مهمی ایفاء می کنند. ملاصدرا، این تاثیر را به هنگام بحث درباره قوه وهم، به دقت مطرح کرده است. این در حالی است که فیلسوفان بزرگ دیگری چون ابن سینا و سهروردی نیز، همانند ملاصدرا، منشا خطای ذهن یا به عبارتی نفوذ شیطان در انسان را از طریق قوه واهمه تصویر کرده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه صور مادی و صور علمی در نظریه شناخت ملاصدرا و کانت
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذهن و عین
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه کانت
,
معرفت شناسی کانت
,
مقایسه تطبیقی کانت و ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
عین ,
ذهن ,
پدیدار ,
تشکیک وجود ,
ادراک انسان ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
تجرد نفس ناطقه ,
شهود عقلانی ,
صور ادراکی ,
پدیده شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
تجربه عینی ,
ماهیت ,
صور غیر ادراکی ,
صورت حسی ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
خلاقیت نفس ,
ناپدیدار ,
مراحل شناخت ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
وجود ذهنی ,
عقل(قوه عاقله) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
مقولات((کانت)، اصطلاح وابسته) ,
نومن((اصطلاح وابسته)، مقابل فنومن) ,
فنومن((اصطلاح وابسته)، مقابل نومن) ,
مساوقت وجود و وحدت ,
شاکله استعلایی ,
همبستگی ذهن و عین ,
عدم امکان شناخت حقایق اشیاء ,
توحید کثرات ,
تشکیک در عالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
یکی از مهم ترین موضوعات پیچیده و بحث بر انگیز شناخت شناسی، چه در فلسفه اسلامی و چه در فلسفه غرب، مساله کیفیت ارتباط ذهن و عین با یک دیگر و به عبارتی چگونگی انطباق صور ذهنی با صور عینی و مادی است. این مشکل موجب نابه سامانی و تشویش اندیشه فلاسفه در تبیین مطابقت شناخت با عالم خارج شده است. در این مقاله سعی شده است تا بر این اساس دیدگاه ملاصدرا و کانت مورد مداقه و مقایسه قرار گیرد و راه کارهای هریک از آن ها در حل این معضل گزارش شود. با این که در فلسفه ملاصدرا ذهن و عین دو امر وجودی متفاوت فرض شده اند، ولی بنابر نظریه اصالت وجود هر دو در طول یک دیگر قرار می گیرند؛ و علم که خود از سنخ وجود است در تمام مراحل ادراکات حسی، خیالی و عقلی نفس نقش مرآتیت و کاشفیت از عالم خارج را برعهده دارد. ملاصدرا رابط میان جهان خارج و ذهن را ماهیت دانسته است؛ ماهیتی که به خودی خود نه مقید به جهان خارج است و نه مقید به قلمرو ذهن، بلکه در هر قلمرو وجود و در تمام مراحل ادراک ملازم و در معیت با وجود است. وی با خلاقیت نفس در ابداع صور و متعلقات ادراک و پیوند شکاف ذهن و عین، از طریق تشکیک در مراتب وجود، به حق توانسته است مرآتیت و کاشفیت ذهن از عالم خارج را به تصویر کشد. از نگاه کانت شناخت مستلزم دو چیز است: یکی، شهود؛ یعنی آن چه در زمان و مکان به ما داده شده است و دیگری، اطلاق مقولات به آن چه به شهود آمده اند. یکی از شرایط استفاده از یک مفهوم آن است که میان آن مفهوم و آن چه مفهوم بر آن اطلاق شده است شباهتی وجود داشته باشد. مقولات که عاری از محتوای تجربی هستند با هیچ امر تجربی شباهت ندارند. کانت در جهت پیوند این شکاف عمیق میان ذهن و عین به شاکله استعلایی زمان متوسل شده است، این در حالی است که او از یک طرف همچنان قائل به نوعی تقابل قطعی میان پدیدارها و مقولات است و از طرف دیگر به تقابل پدیدار و ناپدیدار هم چنان پایبند است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل در فلسفه ارسطو به روایت اسکندر و فارابی
نویسنده:
طاهره کمالی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
علم نفس
,
فارابی
,
ارسطو
,
اسکندر
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه مشاء
,
عقل ( جوهر )
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
معقول بالفعل ,
اتصال عقل نبی به عقل فعال ,
ادراک انسان ,
جبرئیل(ع) ,
علت اولی ,
وجود بالفعل و بالقوه ,
فلسفه یونان ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
وحدت قوای نفس ,
سعادت اخروی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
عقل بالفعل ,
عقل الهی ,
فنا ,
بدیهیات اولیه ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
قوای انسانی ,
معقول بالقوه ,
سلوک عقلی ,
صور قوه محض ,
علت تعقل ,
رساله عقل فارابی ,
عقول ششگانه ,
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
عقل از مسائل بنیادی در فلسفه مشاء است. رویکرد فارابی به عنوان حکیم مسلمان ایرانی با اندیشه شرقی، و اسکندر افرودیسی به عنوان حکیم یونانی و غربی، به آن نیز از مسائل مهمی است که می تواند از وجوه تمایز و افتراق فلسفه مشائی ارسطویی و حکمت اسلامی محسوب شود. این پژوهش بر طبق سنت روش شناسی مطالعات تطبیقی به تحلیل و تطبیق رساله عقل این دو حکیم می پردازد. بر اساس نظر اسکندر، عقل (در رساله نفس ارسطو) سه نوع است: عقل هیولانی، عقل بالملکه، و عقل فعال، که مورد اخیر خالق و مدبر عقل هیولانی است. اما این عقل بر طبق نظر فارابی واجد سه مرتبه است: هیولانی، بالفعل، و مستفاد. عقل فعال که نورش را بر جمیع افاضه می کند، عقل فلکی و مفارق است. به نظر می رسد که این تقسیم نخستین بار توسط فارابی ارائه شده است. از سویی دیگر فارابی با توجه به معتقدات اسلامی و تمایلات عرفانی، عقل فعال را با جبرئیل و اتصال به عقل فعال را با نبوت منطبق ساخته و سعی در تحصیل این اتصال را سلوک خاص عقلی و عرفانی دانسته و دوام این اتصال را بعد از فنای بدن با سعادت اخروی مترادف شمرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 141 تا 164
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی در حیث التفاتی برنتانو و تطبیق آن با نظریه اضافه فخر رازی
نویسنده:
علی حقی، ملیحه زختاره
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
ادراک انسان
,
حیث التفاتی (پدیدار شناسی)
,
نظریه تعلق
,
فرانتس برنتانو
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
کلیدواژههای فرعی :
واقع نمایی ,
ماهیت علم ,
رابطه اضافی عالم و معلوم ,
واقع نمایی ادراک ,
علم به جهان خارج ,
وجود ذهنی ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
وجود خارجی(اصطلاح وابسته) ,
ادراک ممتنعات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله به مقایسه آرا فیلسوف غربی فرانتس برنتانو و فیلسوف، متکلم شرق، امام فخر رازی درباب ادراک می پردازد. هر یک از این دو فیلسوف نظرات عمیقی در باب ماهیت ادراک عرضه کرده اند که بررسی تطبیقی آنها می تواند در فهم عمیق تر دیدگاه های هر یک از دو منشا اثر قرار گیرد. هدف این مقاله، روشن کردن شباهت ها و تفاوت های موجود در دیدگاه های آنان درباره این پرسش هاست که ادراک بشر به طور کلی تا چه اندازه با واقعیت انطباق دارد؟ آیا انسان واقعا می تواند به خارج علم داشته باشد؟ آیا علم او صرفا به معنی امری ذهنی است؟ آیا اشیای خارجی با همان ماهیت بیرونی به ذهن می آیند؟ و اینکه انسان چگونه به ممتنعات علم کسب می کند؟ این دو فیلسوف در مباحث مهمی، نظیر علم و ادراک، وجود ذهنی، ادراک ممتنعات، اضافه عالم و معلوم دارای نظرات عمیقی هستند که در این مقاله به روش تطبیقی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا در مورد تجرد خیال و ارتباط آن با معاد جسمانی
نویسنده:
عباس یزدانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجرد خیال
,
علم نفس
,
معاد جسمانی
,
ابن سینا
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
معاد(فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
شواهد الربوبیه ,
نجات ,
ادراک انسان ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
خواص نفس حیوانی ,
قرآن ,
جسمانی بودن خیال ,
تجرد برزخی خیال ,
عالَم خیال(مقابل عالَم حقیقت) ,
نشاه(نشأه، نشئه)اخروی(مقابل نشئه دنیوی) ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از مباحث مهم مورد اختلاف ابن سینا و ملاصدرا در علم النفس، مبحث تجرد خیال است. گرچه ابن سینا در بعضی از آثار خود مانند المباحثات با تردید و تحیر، تجرد خیال را مطرح نموده است، ولی با توجه به مبانی او، که عقل را فقط مدرک کلیات می داند و هر نوع ادراک جزئی را به قوای جسمانی نسبت می دهد، نمی تواند به تجرد خیال معتقد باشد، لذا در کتاب النجاه تصریح می کند که ادراک خیالی، ادراکی مادی و جسمانی است، نه مجرد. و در کتاب النفس شفاء سه دلیل بر جسمانی بودن خیال اقامه می کند. اما صدرالمتالهین به تجرد خیال معتقد بوده و در آثار متعدد فلسفی خود، به ویژه اسفار، علاوه بر پاسخ دادن به ادله منکرین تجرد خیال، ادله متعددی را در اثبات تجرد خیال اقامه نموده است. وی در کتاب الشواهد الربوبیه با استفاده از تجرد خیال به اثبات عقلانی معاد جسمانی می پردازد و ادعا می کند تا کنون کسی برهان عقلی قاطعی بر این مساله اقامه نکرده است؛ و حتی شیخ الرئیس ابوعلی سینا با همه نبوغ فلسفی اش، نتوانسته برهان عقلی بر اثبات معاد جسمانی اقامه کند، لذا آن را تعبدا پذیرفته است. بنابراین، ملاصدرا اثبات تجرد قوه خیال و بر اساس آن اثبات فلسفی معاد جسمانی را از ابتکارات فلسفی خود می داند. هدف این نوشتار، اولا مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا در مبحث تجرد خیال و بررسی استدلالات مربوطه و ثانیا ارزیابی استدلالات ملاصدرا بر اثبات فلسفی معاد جسمانی از راه تجرد خیال است. در این مقاله نشان داده خواهد شد که در صحت و درستی برخی استدلالات ملاصدرا تردید وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واقع نمایی نظریه وجود ذهنی با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری صدرا
نویسنده:
حسین واله، محمد رضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
حرکت جوهری
,
ملاصدرا
,
اصالت وجود
,
واقع نمایی
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
,
اصالت وجود
,
معرفت شناسی اسلامی
,
وجود ذهنی
,
تطابق ماهوی ذهن و عین
کلیدواژههای فرعی :
صور ذهنی ,
علم حصولی ,
حرکت جوهری نفس ,
ذهن و عین ,
ممکن الوجود ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
علم حضوری ,
ادراک انسان ,
مفاهیم کلی ,
واقع نمایی علم ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
رئالیسم هستی شناختی(مسائل جدید کلامی) ,
ماهیت خارجی ,
شی ء ممتنع ,
قیاس استثنائی ,
علم به خارج ,
قیاس استثنایی ,
مطابقت با واقع ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
ایده آلیسم معرفت شناختی ,
نظریه مطابقت ,
موجود خارجی ,
مقدمات وجود ذهنی ,
اتحاد ماهوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نوشتار حاضر واقع نمایی نظریه وجود ذهنی را با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری در اندیشه صدرا بررسی می کند. در این راستا پس از اشاره ای به اهمیت و پیشینه بحث وجود ذهنی، دلایل اثبات این نظریه از دید صدرا تبیین شده و سرانجام این موضوع بررسی می شود که آیا نظریه مذکور با توجه به اصالت وجود و حرکت جوهری می تواند ویژگی واقع نمایی را برای معرفت آدمی تامین نماید؟ و البته پس از بررسی های لازم نتیجه گرفته می شود که مبانی هستی شناختی مذکور مانع از آن است که معتقد باشیم نظریه وجود ذهنی سازگار با سیستم فلسفی صدرا می تواند ویژگی مذکور را به نمایش بگذارد و همین مطلب است که بسیاری را بر این نگرش رهنمون ساخته است که نظریه وجود ذهنی دیدگاه اصلی صدرا محسوب نمی شود و بلکه نگرش بدیع ایشان به مسئله علم و معرفت آدمی در نظریه اتحاد عاقل و معقول به عرصه اندیشه عرضه شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 85
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیینی از هماوردی فلسفه و عرفان در حقیقت طلبی و کمال مداری انسان
نویسنده:
محمود قیوم زاده، محمد رضا مسعودزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت حقیقت
,
کمال حقیقی انسان
,
حقیقت طلبی
,
حقیقت فلسفی
,
فلسفه الهی
,
حقیقت
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
,
اصطلاحنامه عرفان
,
حقیقت عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
مثنوی ,
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
الفیلسوف ,
محبت ,
ادراک انسان ,
راه کشف و شهود ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
کمال مطلوب انسان ,
بدبینی/ Pessimism/ التشاؤم ,
منطق الطیر عطار ,
اکسیر اعظم ,
اعتبار قیاس ارسطویی ,
مُثُل ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
عبودیت ,
حق الیقین ,
عارفان (مسلمان) ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
عالم تجربی ,
رابطه عشق و فلسفه ,
ذم عقل ,
حکمت دنیایی ,
حکمت حقیقی ,
مطلق عقل ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
هماهنگی و هماوردی فلسفه و عرفان برای انسان و چگونگی تعامل این دو از جمله مباحث اساسی و لازم در حوزه مسائل فلسفی، عرفانی و دینی است؛ چه آنکه شناخت دقیق فلسفه و چگونگی همسویی آن با عرفان در تکامل و کمال خواهی انسان و نیل او به حقیقت، حائز اهمیت است. در این میان، نگاه ها و برداشت های مختلفی به فلسفه و فلسفیدن شده است. برخی نگاه ها جانبدارانه و برخی نفی انگارانه است، به همین سبب عده ای فلسفه را کاملا رد و غیر قابل جمع با عرفان می دانند؛ کمال خواهی و عشق را حقیقتی که با فلسفه سازش ندارد، می دانند. برخی دیگر فلسفه را همخوان و همراه با عشق و عرفان دانسته و تجلی حقیقت فلسفه را در عرفان جستجو می کنند، بنابراین پرسشها و مجهولاتی در ترابط و چگونگی تعامل فلسفه و عرفان در دستیابی انسان به حقیقت و رسیدن به سعادت و کمال مطرح می شود. در پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای و تحلیل و توصیف داده های مطالعاتی به بررسی و تبیین این موضوع پرداخته و به سوالات مطروحه در این بحث پاسخ داده است به گونه ای که از مجموع مباحث می توان به دست آورد که نوع نگاه به فلسفه و تفکر بسیار مهم بوده و همچنین برداشت از عرفان هم اهمیت دارد و نهایتا می توان اذعان کرد که هر دو باید حقیقتی را بیابد و بچشد تا فلسفه حقیقی و حقیقت عرفان باشد و در این صورت همراهی و همسویی این دو و نقش آن در رسیدن انسان به حقیقت و کمال مطلوب، مبرهن خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 41
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید