جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 225
اشتدادپذیری ایمان
نویسنده:
حجت الله آشوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
ایمان به عنوان گوهر شریعت الهی و اساس بندگی خدای متعال مسائل تفسیری و کلامی فراوانی را نزد دانشمندان برانگیخته است. اشتداد پذیری ایمان از مهمترین مسائل است و پاسخ به آن در گرو تحلیل ماهیت ایمان و نسبت آن با اسلام است. این مقاله با بیان اینکه دو مفهوم ایمان و اسلام در روی آورد قرآنی نه مساوق و نه مترادف بلکه دو امر متمایز اما مرتبطند و اینکه ایمان هویتی مولف از تصدیق قلبی، اقرار زبانی و عمل است، مبنای قرآنی نظریه اشتداد پذیری ایمان را نشان می دهد.
صفحات :
از صفحه 171 تا 185
مبنای انسان شناختی تمایز عقل و ایمان نزد توماس آکویناس و دکارت
نویسنده:
سیمین اسفندیاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
در بحث رابطه عقل و ایمان به‌‌عنوان یکی از مباحث مهم در حوزه الهیات و فلسفه، توماس آکویناس یکى از متکلمان برجسته مسیحى در قرون وسطا بارویکرد عقل‌گرایى خود، عقل را مستقل از ایمان، بلکه حاکم بر آن مى‌داند. در عقل‌گرایی جدید نیز که دکارت مؤسس آن دانسته می‌شود، چیزی فراتر از عقل وجود ندارد؛ به عبارت دیگر هر آنچه با عقل قابل شناسایی نباشد، در حوزه معرفت قرار نمی‌گیرد. هرچند دکارت و توماس آشکارا دو روش کسب معرفت، یعنی عقل و ایمان را از هم جدا می‌کنند‌، اما بین آنها تناقضی نمی‌بینند، بلکه بین آن‌دو به هماهنگی بنیادی قائل‌اند. در این مقاله با توجه به تفوق و برتری اراده بر عقل که در انسان‌شناسی دکارت و آکویناس دیده می‌شود، به تبیین نسبت بین ایمان و عقل براساس بینش آنان از انسان پرداخته می‌شود.
صفحات :
از صفحه 97 تا 111
نخستین واجب اعتقادی
نویسنده:
رضا برنجکار، مهدی نصرتیان اهور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نخستین واجب اعتقادی یکی از مسائل چالش برانگیز علم کلام است. شک، قصد، اراده، نظر، استدلال، و معرفت الله از مهترین نظریه های این بحث می باشد. اگر مقصود از نخستین واجب، نخستین واجب به حسب مقصوداصلی باشد باید معرفت الله را مصداق آن معرفی نمود و اگر مقصود از نخستین، اولین به هر عنوان باشد، قصد و اراده، نخستین واجب اعتقادی است. البته اگر به معرفت فطری و قلبی خدا معتقد باشیم، اعتقاد و ایمان به خدا نخستین واجب خواهد بود
صفحات :
از صفحه 9 تا 22
کاربست عقل در استنباط آموزه‌های کلامی از دیدگاه فاضل مقداد
نویسنده:
رضا برنجکار، مهدی سالکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بررسی روشی علم کلام، از جمله مباحث مورد نیاز جامعۀ علمی امروز است که تاکنون چندان مورد توجه نبوده است. متکلمان امامیه از دو روش عقلی و نقلی برای استنباط آموزه‌های دینی و دفاع از آن استفاده کرده‌اند. این مقاله با رویکرد تحلیلی دربارۀ آثار کلامی فاضل مقداد، به بررسی این مسئله می‌پردازد که او از چه کاربست‌هایی از عقل در استنباط آموزه‌های کلامی استفاده می‌کرد. فاضل مقداد از عقل هم به عنوان منبع و هم به عنوان ابزاری در خدمت نقل استفاده می‌کند. پرکاربردترین روش عقل نظری در استنباط آموزه‌ها، کشف استلزامات، و در عقل عملی، حسن و قبح عقلی است. فاضل مقداد از کارکرد استنباطی عقل در محدودۀ نقل، با استفاده از روش‌های توصیف و اعتباربخشی به نقل، و هم‌چنین پاسخ‌گویی به شبهات بهره می‌برد.
صفحات :
از صفحه 17 تا 32
کلام اجتماعی (چیستی، خاستگاه و رویکرد)
نویسنده:
روح الله شاکری زواردهی، مرضیه عبدلی مسینان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : انجمن کلام اسلامی حوزه,
چکیده :
«کلام اجتماعی» شاخه ای از الهیات اجتماعی اسلامی است که به استنباط، تبیین و دفاع از آموزه های اعتقادی و دیدگاه های دینی در باب مسائل اجتماعی می پردازد. متکلمان اسلامی در طول تاریخ و در سایه رویکرد حداکثری به دین، توجه همه جانبه ای به حضور دین در تمامی ابعاد زندگی اجتماعی بشر داشته اند؛ هرچند میراث اجتماعی آنان در قالب رشته مستقلی گنجانده نشد، چرا که این تحقیقات اجتماعی نخست در اروپا و آمریکا و در واکنش به شرایط اجتماعی غرب و مسیحیت، ظهور کرد و پس از آن در سایر سرزمینهای اسلامی نمایان شد. کلام اجتماعی در مقایسه با علوم اجتماعی دیگر، به دلیل ویژگی های ممتاز روش شناسی، جهان شناسی و انسان شناسی، در نظریه پردازی برای مسائل جامعه، قابلیت رشد و شکوفایی دارد.
صفحات :
از صفحه 109 تا 126
معقولیت باور دینی، مقایسه رهیافت کرکگور و غزالی
نویسنده:
خلیل پوستینی، بیوک علیزاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
آنچه قابلیت مقایسه آرای کرکگور و غزالی را فراهم می سازد، رویکرد معترضانه این دو الهی دان به تفسیر رایج از دین، و به طور خاص، به مساله معقولیت باور دینی است. مخالفت کرکگور با نظام های فلسفی پیش از خود، خصوصا نظام هگلی مشهور است. دغدغه او، بیشتر متوجه تاثیر نامطلوب این نظام ها بر فهم زمانه از دین است. او، در مواجهه با مساله عقل و ایمان، با تکیه بر مبانی فلسفه وجودی خود، به ویژه این همانی حقیقت و انفسیت، جانب ایمان را می گیرد. او تمام تلاش هایی را که سعی در معقول نشان دادن باورهای دینی و کشاندن دین به حوزه پژوهش های آفاقی دارند، بی حاصل و حتی مضر به حال دین و دین داری می داند. لذا می توان کرکگور را یک ایمان گرای افراطی دانست.اما رویکرد غزالی به مساله عقل و ایمان، تقریبا با بسیاری از نظریه های توجیه قابل تطبیق است. او، گاه یک عقل گرا، حتی در حوزه تصوف، است، و گاه چنان جانب ایمان را می گیرد که صرف تصدیق جازم را در حصول ایمان نجات بخش می داند. نگاه او، ناشی از توجه خاص به تفاوت میان آدمیان است. او برای انسان ها مراتبی قایل است که هر فرد از هر مرتبه، با توجه به ظرفیت و شاکله وجودی خود، طریقی را برای رسیدن به ایمان و باور دینی برمی گزیند. ازاین رو، ایمان عوام را به همان اندازه معقول و نجات بخش می داند که ایمان اهل فلسفه و تصوف چنان است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
اسلام و مسیحیت؛ مساله «عقل یا ایمان؟»
نویسنده:
رضا عارف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوشتار حاضر به بررسی و مقایسه میان اسلام و مسیحیت در مواجهه با مساله «عقل یا ایمان؟» می پردازد و در صدد پاسخ به این پرسش ها است: «هنگام مواجهه با گزاره های دینی آیا باید جانب عقل را گرفت یا ایمان را؟ میزان اعتبار هریک چقدر است؟ آیا پیروان سایر ادیان همچون مسیحیت تا به حال با چنین مساله ای مواجه شده اند؟ اگر پاسخ مثبت است در این باره چگونه عمل کردند و دیدگاه آنان درباره عقل و تعریفشان از ایمان چیست؟ و چرا جانب عقل یا جانب ایمان را گرفتند؟ درباره نقش عقل و ایمان در دین، اختلاف میان اندیشمندان در چیست؟ و برای حل این مساله چه راه هایی ارایه شده است؟» نقد راه های ارایه شده و بیان تعاریف دانشمندان اسلامی درباره ایمان و عقل، مقایسه آن با برداشت های مسیحیت، نمایاندن تفاوت دو دیدگاه و در پایان ذکر تعریفی از دین و بهره گیری از لوازم این تعریف به منظور پاسخ به پرسش های مذکور مقصود نوشتار حاضر است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 134
نقد و بررسی مسئله «رنج» در نظریه معنویت و عقلانیت
نویسنده:
محمد اکبریان ، محمد سوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نظریه پیوند میان عقلانیت و معنویت با هدف کاهش رنج و آلام بشری ارائه شده است با این اعتقاد که دین سنتی دیگر توان برآوردن این هدف را ندارد و معنویت در عصر جدید، جانشین دین می‌شود؛ چون با عقلانیت همراه است و تنها معنویت عقلانی می‌تواند از رنج انسان‌ها بکاهد، ولی به‌ نظر می‌رسد نظریه عقلانیت و معنویت در برآوردن این هدف با اشکال‌های متعددی مواجه است. در این نظریه، ماهیت «رنج» به‌خوبی تبیین نمی‌شود و ناتمام است؛ همچنین نظریه‌پرداز برای کاهش آلام بشری، پنج مرحله و گام را ضروری دانسته است، اما نظریه معنویت نتوانسته به‌درستی آن گام‌ها را طی کند و جامعیتی نسبت به همه انواع رنج‌های بشری ندارد. این نظریه در معناداری و توجیه رنج‌های مورد هدف نیز اشکال‌های جدی دارد؛ همچنین اینکه این نظریه چگونه و از چه راهی می‌تواند این هدف را برآورده سازد، نا‌مشخص رها شده است و مهم‌تر اینکه مبنای ناواقع‌گرایانه این نظریه، قابلیت برآوردن هدف (کاهش آلام بشری) را نداشته، امکان آن را فراهم نمی‌کند.
صفحات :
از صفحه 77 تا 97
نقد درونی تباین دین و معنویت در نظریه پیوند معنویت و عقلانیت
نویسنده:
محمد اکبریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تباین میان دین و معنویت، یکی از نتایج نظریه پیوند عقلانیت و معنویت است. نظریه‌پرداز در این رویکرد، معنویت را در سه ویژگی اصلی با آموزه‌های اساسی دین ناسازگار دانسته است. وی آخرت‌گرایی، مابعد الطبیعه سنگین و تقلید را سه ویژگی اصلی دین می‌داند که با سه مؤلفه اصلی و اجتناب‌ناپذیر معنویت، یعنی دنیاگرایی، مابعدالطبیعه سبک و زندگی اصیل انسان معنوی، متباین می‌داند. به باور ایشان تباین در مؤلفه‌های اصلی دین و معنویت، به تباین در خود آنها می‌انجامد. وی معنویت را باورهایی می‌داند که موجب آرامش و کاهش آلام انسان می‌شود و منظور او از عقلانیت نیز که با معنویت پیوند دارد، عقلانیت ابزاری است. موارد ادعایی ناسازگاری دین و معنویت، افزون بر اینکه با اشکال‌هایی در مبانی و مفاهیم به‌کار‌رفته در نظریه مواجه است، اشکال‌هایی در ساختار درونی نظریه و نیز با دیگر مدعیات نظریه‌پرداز دارد؛ معنویت در این نظریه می‌تواند به آخرت‌گرایی و به مابعدالطبیعه سنگین بینجامد و باورهای دینی نیز می‌تواند بر اساس مبانی نظریه‌پرداز از عقلانیت برخوردار باشد. بنابراین، تباین ادعایی دین و معنویت قابل رفع است.
صفحات :
از صفحه 4 تا 26
نگاهی به عقل و ایمان از منظر علامه طباطبایی و قدیس آگوستین
نویسنده:
باقر شیرعلی اف، محمدباقر قیومی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
  • تعداد رکورد ها : 225