جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
فلوطین, افلوطین (فیلسوف نوافلاطونی), 204م. لیکوپولیس 270م. کامپانیا، ایتالیا
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
تعداد رکورد ها : 167
عنوان :
بررسى مبانى فلسفى کثرتگرایى در گفتمان سنتگرایى با تأکید بر اندیشههاى سیدحسین نصر
نویسنده:
یحیى نورمحمدى نجفآبادى، محمد جعفرى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختلاف تشکیکی
,
عالم مثال ها
,
جبرئیل
,
کثرت گرایی
,
دین
,
سنت گرایان
,
وحی
,
کثرت گرایی دینی
,
تعلیم آموزه های دینی
کلیدواژههای فرعی :
تجدد ,
واقعیت غائی ,
دین و مدرنیته (مدرنیته و دین) ,
مراتب عقل ,
نقد نوگرایی ,
سنت ازلی ,
مراتب پنج گانه انسان ,
جنبه غیر مخلوق انسان ,
مراتب دین ,
دین مثالی ,
هستی شناسی وحی ,
تمایز ساحت ظاهری و باطنی دین ,
معرفت شناسی سنت گرایان ,
معیار حق در ادیان ,
رابطه انسان و دین ,
کثرتگرایی دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
کثرت گرایى موردنظر سنت گرایان را مى توان با رویکرد فلسفى نیز نقد و بررسى کرد؛ چراکه سنت گرایان در تبیین نظریه کثرت گرایى خود، از برخى مبانى فلسفى نیز بهره برده اند. برخى از این مبانى عبارت اند از: تشکیک وجود، پذیرش عالم کلى و مثال، تمایز میان ساحت ظاهرى و ساحت باطنى دین، تقسیم عقل به کلى شهودى و جزئى استدلالگر، تقسیم واقعیت به واقعیت مطلق و واقعیت نسبى، جواز کثرت تفاسیر حق متعارض از یک واقعیت واحد، تعمیم حق از جزء به کل و برخى دیدگاه هاى ویژه درباره انسان و نقش او در مراتب هستى.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 163 تا 187
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و ریشه یابی نظریه قاضی سعید قمی در معنا شناسی اسما و صفات الهی
نویسنده:
رضا برنجکار، محمد حسین منتظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قاضی سعید قمی و اوصاف الهی
کلیدواژههای فرعی :
نظریه تعطیل ,
خداشناسی ,
الهیات سلبی ,
تباین خالق و مخلوق ,
معناشناسی صفات ,
توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) ,
تعطیل ,
صفات فعلیه ,
بساطت واجب ,
مباینت خدا از مخلوقات ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
صفات فعلیه ,
اوصاف فعلی ,
نفی زیادت و عینیت صفات با ذات ,
بی حد بودن خداوند ,
بی مانند بودن خداوند ,
توصیف ناپذیری الهی ,
اشتراک لفظی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
مسئله صفات و معناشناسی اوصاف الهی و ارتباط آن با توحید حقیقی پروردگار، از جمله مسائل بنیادین الهیاتی است که همواره میدانی برای ظهور باورهای مختلف اندیشمندان اسلامی بوده است. در این میان قاضی سعید قمی از اندیشمندان بزرگ امامیه در روزگار صفویه، در زمینه وجودشناسی و معناشناسی اسما و صفات الهی دارای دیدگاهی ویژه بوده است که با آرای رایـج و مشهور عالمان شیعه در این باب، اختلاف فراوانی دارد. نوشته پیش رو با بررسی آثار و سیر دگرگونیهای فکری قاضی سعید نشان میدهد که وی در باب معناشناسی اوصاف الهی به الاهیات سلبی و توصیف خداوند به اوصاف فعلی معتقد است و نظریه خاص او در این باب تحت تأثیر روایات شکل گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 61 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملاک تمایز مجرد از مادی در فلسفه افلوطین و ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان، طیبه کرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
مجرد
,
مادّی
,
فلوطین
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
مجرد دارای اقسامی است. عقل و نفس دو قسم مشهور مجردات هستند. در فلسفه افلوطین احد، و موجود مستقل و مطلق در فلسفه ملاصدرا، نیز مجردند. علاوه بر این سه قسم، نوعی دیگر از مجرد به نام مجرد مثالی در فلسفه اسلامی مطرح است. مجردات در دیدگاه افلوطین و ملاصدرا ویژگی هایی متمایز از مادیات دارند. در مجردات احکامی مثل وجود، وحدت، علیت و علم غلبه دارد و عوارض مادی مانند ماده، حرکت، زمان و مکان از آنها سلب می شود. البته، هر یک از این احکام مختصات ویژه ای در هر یک از مراتب تجرد و در دو نظام افلوطین و ملاصدرا دارند. ملاصدرا با رفع تقابل میان مجرد و مادی گامی در تسهیل ارتباط مجرد و مادی برداشته است، در حالی که افلوطین با طرح انفعال ناپذیری نفس در ترسیم این ارتباط دچار مشکل شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 23
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
أفلوطين عند العرب
نویسنده:
عبد الرحمن بدوي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره - مصر: مکتبة النهضة المصریة,
زبان :
عربی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اندیشه فقهی ابن ابی عقیل و مکتب متکلمان متقدم امامیه
نویسنده:
احمد پاکتچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن ابی عقیل
,
مکتب متکلمان متقدم امامیه
,
17. فرق کلامی
,
شخصیت ها
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
فقه شیعه ,
ابوسهل نوبختی ,
معتزله ,
امامیه ,
ابن راوندی ,
ادله نقلی و وحیانی ,
ردیه نویسی ,
آل رسول ,
اصول عقلی ,
حجیت خبر واحد ,
ظواهر کتاب ,
متکلمان متقدم ,
ابن قبه رازی ,
فقه متقدم معتزله ,
قیاس (منطق) ,
عقلگرایی در فقه ,
محدود کردن دامنه نص ,
افزودن دامنه اصول عقلی ,
زمینه های اندیشه فقهی در مکتب متکلمان ,
شاخص فقاهت در مکتب متکلمان ,
زمینه های فقه ابن ابی عقیل در اندیشه متکلمان ,
جایگاه آل الرسول در فقه ابن ابی عقیل ,
نظام فقهی ابن ابی عقیل ,
جایگاه سنت در نظام فقهی ابن ابی عقیل ,
مبانی استنباط ابن ابی عقیل ,
قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
علامه حلی
شاپا (issn):
1010-4968
چکیده :
ابن ابی عقیل به عنوان فقیهی تأثیرگذار در میان امامیه، آثاری را بر جای نهاد که پس از گذشت چند سده، به عنوان نوشته هایی «قدیم»، فقط قابل قرائت بود. در حالی که اطلاعات روشنی درباره بافت موضعگیری ها و نیز گفتمان عصر تالیف در دست نبوده است. از همین روست که کاستی روشنی در فهم دقیق اندیشه فقهی وی دیده می شود و این نکته نه تنها در سده های اخیر که درباره حلیان سده های میانه اسلامی نیز صادق است. در این پژوهش کوشش شده است تا با استفاده از تعلق مکتبی ابن ابی عقیل به مکتب متکلمان امامی نیمه نخست سده 4 ق، زمینه ای برای تحلیل موضعگیری بازمانده و بازسازی اندیشه های اساسی ابن ابی عقیل فراهم شود. فقه مکتب متکلمان و از جمله فقه ابن ابی عقیل با فقه متقدم معتزله در مبانی اندیشه قرابتی بسیار دارد. گسترش کاربرد ظواهر کتاب و باور به عدم حجیت خبر واحد، مشخصه برخورد او با ادله نقلی است. او با قیاس، سخت مخالفت دارد و وجه بارز عقلگرایی در فقه او و همفکرانش، محدود کردن دامنه نص، افزودن دامنه «اصول عقلی» و در نتیجه کاستن از دامنه موضوعاتی است که شریعت نسبت به آن حکم کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 53
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واکاوی تحلیل خواجه طوسی از چگونگی استکمال انسان: اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض؟ (از چالش تا ارمغان درخشش جوهری)
نویسنده:
فرشته ابوالحسنی نیارکی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
استکمال نفس
,
حرکت اشتدادی نفس
,
کمال علمی و عملی
,
حرکت در اعراض
,
03. انسان شناسی Human nature
,
عرفان اسلامی
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
عالم کون و فساد ,
اتحاد عاقل و معقول ,
مراتب کمال انسانی ,
مراحل سلوک ,
سلوک عرفانی ,
استکمال قبل از روح ,
حرکت بالعرض نفس ,
کمال اول ,
کمال ثانی ,
کمالات نظری نفس ,
تشبه به خدا ,
استکمال بالذات ,
مرتبه توحید ,
دیدگاه فلاسفه درباره حرکت نفس ,
نوافلاطونیان ,
نگاه عرفانی به کمال ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسئله این جستار، واکاوی تحلیل خواجه از کیفیت حرکت و استکمال نفس (اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض) است. دیدگاه خواجه طوسی را می توان در دو مرحله بررسید: 1. قبل از تکون نفس: بیان خواجه برخلاف کون و فسادِ مشائی، ملتزم اثبات حرکت اشتدادی برای صورت نوعیه نفس است. 2. در طول حیات آدمی: اگرچه طوسی در مواضعی به زعم مشاء، حرکت جوهری نفس را ابطال می کند، اما در تحلیل سیستمی از آرای وی به ویژه در بررسی استکمال، تحقق وجودی آن در ابعاد، مراتب و مراحل آن، سرانجام وی، همگام با رأی نو افلاطونیان، اشراقیون و عرفا، ارمغان درخشش در اثبات نوعی اشتداد وجودی برای نفس است. درخشش طوسی به سبب در دست نداشتن مبانی سازگار در مسئله حرکت و علم النفس، جلوه گر نوعی ناسازگاری در نظریه پردازی اوست که این ناسازگاری با این حقیقت که وی در مراحل آغازین سیر اندیشه حرکت جوهری نفس است، توجیه می یابد؛ سیری که توسط صدرا به نهایت می رسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عرفان ابن سینا در آثار فرانسویان دو سدۀ اخیر
نویسنده:
محبعلی آبسالان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
عرفان اسلامی
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه مشاء
,
ابن سینا و عرفان
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
اخوان الصفا ,
رساله حی بن یقظان ,
رساله سلامان و ابسال ,
آثار فرانسویان ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه نوافلاطونی ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
منازل سلوک ,
اصطلاحنامه تصوف ,
عرفان ابن سینا در آثار فرانسویان ,
زبان آثار ابن سینا ,
عرفان عقل گرایانه ابن سینا ,
عقل متعال ,
باطن گرایی خیالی ابن سینا ,
معرفت عرفانی ابن سینا ,
عرفان فوق طبیعی ابن سینا ,
فلسفه شرقی ابن سینا ,
تمثیل معنوی ابن سینا ,
رساله نیریزیه ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
در قرن نوزدهم با پیدایش مکتب های ادبی در فرانسه و توجه به آثار ادبی و عرفانی مشرق زمین، کار نویسندگان و مترجمان رسائل و نوشته های ابن سینا آغاز شد. آن ها ابن سینا را ابن سینای ارسطویی که ناقل میراث ارسطویی و نوافلاطونی به غرب بود می شناختند. فرانسویان این پرسش را مطرح کردند که چرا ابن سینای ارسطویی به نگرش های عرفانی پرداخته است. آن ها با طرح این مسئله که آیا می توان بین این دو جریان فکری وحدتی ایجاد کرد یا نه، در آثارشان به سه گونه نظریه مبادرت ورزیدند. گروهی تلاش کردند تا پیوندی بین آثار عرفانی او با نگرش ها و نوشته های فلسفی بیابند و گروهی از محققان درباره شخصیت و آثار عرفانی او تردیدی نکردند و با صراحت گفتند که ابن سینا در آثارش از مراحل سیر و سلوک عارفانه و مکاشفاتی ذکر می کند که قالبی رمزگونه و استعاری دارد که نشان از تجربه شخصی و عملی اش می باشد، و گروه سوم او را فیلسوفی ارسطویی معرفی کردند که صرفا ناقل سخنان صوفیان و عارفان بوده است. ما در این مقاله توصیف و تحلیل این سه دیدگاه خواهیم پرداخت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 21
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی اشکالات استاد مصباح به دو برهان صدرالمتالهین در اثبات اتحاد عالم و معلوم
نویسنده:
محمدهادی توکلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
محمد تقی مصباح یزدی
,
اتحاد عاقل و معقول
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
برهان تضایف
,
تقابل تضایف
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
برهان نور و ظلمت
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
معقول بالفعل ,
صورت ادراکی ,
معقول اولی ,
موجود مجرد مثالی ,
موجود مجرد عقلی ,
آموزش فلسفه ,
صورت غیر حسی ,
تقابل تضایف ,
عروض صور علمی بر نفس ,
عاقلیت معقول ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
خیال(معرفت شناسی) ,
عقل هیولانی ,
رابطه معقول و عاقل ,
صور طبیعیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
قدمت نظریه اتحاد عاقل و معقول به یونان باز می گردد و در آثار ارسطو و شاگردانش و نیز نو افلاطونیان به روشنی از آن یاد شده است، اما صدرالمتالهین این بحث را به کمال شکوفایی خود رساند، وی در اثبات اتحاد عاقل و معقول از دو برهان مدد می گیرد: در یکی از تحلیل وجود معلوم و در دیگری از طریق تحلیل وجود عالم سعی می کند مطلوب خویش را اثبات کند، که اولی به برهان تضایف و دومی به برهان نور و ظلمت نام گذاری شده اند. استاد مصباح در برخی از آثار فلسفی خود نقدهای دقیقی بر این دو برهان وارد کرده اند که هرچند به تقریر صحیحی از برهان کمک می کنند، به نظر می رسد هیچ کدام از آن ها وارد نباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 39
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و مقایسه جایگاه وجودشناسی و معرفت شناسی عقل فعال نزد ابن سینا و توماس آکوئینی
نویسنده:
غلامحسین خدری، مستانه کاکایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آکوئیناس
,
ابن سینا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هستی شناسی اسلامی
,
عقل فعال
,
ماهیت کلی
,
فلسفة تطبیقی
کلیدواژههای فرعی :
علم نفس ,
عالم عقول ,
افاضه ,
صور معقوله ,
انتزاع ,
جامع الهیات ,
نفوس انسانی ,
عقول عشره ,
عقل اول ,
مُثُل ,
عقل(منطق) ,
عقل بالفعل ,
صور عقل الهی ,
معرفت شناسی دوره قرون وسطی ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
لوگوس(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
مراتب عقول ,
معرفت شناسی عقول ,
جایگاه وجودی عقل فعال ,
جایگاه معرفت شناسی عقل فعال ,
منشأ معرفت بشری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
عقل فعال بعد از ارسطو جایگاه متفاوتی در اندیشه فیلسوفان داشته است. هریک بنابر نیاز و خلایی در فلسفه خود جایگاه عقل فعال را تعیین می کردند. افلاطون کلیات را قائم به ذات، مجرد، و ثابت می دانست که در عالم محسوس نبودند. او نیازی به وجود عقل فعال حس نمی کرد، اما ارسطو، در مخالفت با استاد خود، کلیات را در امور محسوس قرار داد، از آن جا که ارسطو از عقل به صورت مبهم و در مقایسه با حس سخن گفت، برای تبیین مفهوم کلی به وجود عقل نیاز داشت. بعد از او، شارحان و مفسران آثارش عقل فعال را از فلسفه او بیرون کشیدند، یا مانند اسکندر افرودیسی آن را موجود متعالی و خدا خواندند یا آن را به مانند فیلسوفان مسلمان، فارابی و ابن سینا، بیرون از نفس انسان قرار دادند که از طریق آن هم مساله رابطه کثرت با وحدت را حل کنند و هم مساله معرفت را بی پاسخ نگذارند. درمقابل، فیلسوفانی مانند توماس آکوئینی، در قرون وسطی، علی رغم تاثیرپذیری بسیار از این اندیشمندان، در زمینه عقل فعال موضعی متفاوت گرفتند و تبیین دیگری از ارسطو ارائه کردند؛ اینان عقل فعال را بخشی از نفس قرار دادند. عقل فعال در ابن سینا جایگاهی مشابه عقل در دیدگاه افلوطین دارد؛ به این ترتیب که در حوزه وجودشناسی، حلقه ارتباط بین عقول مفارق (ده گانه) و امور محسوس و مبدا صدور کثرت جهان مادی است و در حوزه معرفت شناسی، افاضه صور کلی و معقولات بر نفس ناطقه و خروج آن از قوه به فعلیت از کارکردهای آن است. عقل فعال برای توماس، به زعم خود او، بیش تر ارسطویی است و صرفا جایگاه معرفت شناسانه دارد. برای او عقل فعال انتزاع کننده است، صور معقول را از محسوسات انتزاع می کند و به فعلیت می رساند. در حوزه وجودشناسی، عقل فعال در نفس انسان قرار دارد و کارکردی وجودی و علی ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش عالم مثال در پاسخگویی به بحران های انسان معاصر از دیدگاه هانری کربن
نویسنده:
سیدمحسن میری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هانری کربن
,
03. انسان شناسی Human nature
,
بحران های معاصر
,
حکمای ایرانی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه دین
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
درباره هانری کربن
کلیدواژههای فرعی :
حکمت خسروانی ,
تخیل خلاق ,
جهان شناسی فلسفی ,
عالم برزخ ,
عالم عقول ,
ثنویت دکارتی ,
عرفی شدن (سکولاریزاسیون) ,
انسان شناسی مادی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی غربی (مسائل جدید کلامی) ,
وحی الهی ,
روانشناسی دین ,
الهیات مسیحی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
مُثُل ,
معاد(فلسفه) ,
انسان شناسی غربی ,
1. ادیان religions ,
ثنویت (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
مُثُل معلق(حکمت اشراق) ,
زوال معادشناسی ,
قداست زدایی از هنر ,
رویکرد تک ساحتی به دین ,
عالم مثال در فلسفه غرب ,
مکتب اصالت روح ,
رویکرد تأویلی کربن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
این مقاله به دغدغه ها و بحران های انسان از منظر هانری کربن می پردازد. کربن فلسفه و اندیشه خویش را با پرسش از وضعیت انسان و بحران های او آغاز کرد و سپس راه حل ها را در مبانی اساسی فلسفی و حکمی یافت. وی علت اصلی مشکلات و بحران های معاصر در غرب را در نوع وجودشناسی و معرفت شناسی فیلسوفان غربی می دانست و راه حل اساسی را نیز در اعتقاد به عالم مثال جستجو می کرد. در مقاله حاضر، بحران های انسان معاصر از دیدگاه کربن مانند دو گانه انگاری در کل هستی و معرفت، سکولاریزاسیون (جدایی الهیات از فلسفه)، زوال معادشناسی، قداست زدایی از هنر، رویکرد تک ساحتی به دین و نبود مبانی اصیل برای نزدیکی ادیان به یکدیگر، طرح می شوند. سپس، پاسخ وی بر اساس حکمت اسلامی با تاکید بر ویژگی ایرانی عالم مثال از منظر حکمای ایرانی همچون ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا عرضه می شود و به اجمال نقد می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
تعداد رکورد ها : 167
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید