جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
08. صفات attributes
>
علم
>
علم نفس
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
تعداد رکورد ها : 373
عنوان :
آیا معرفت انسان نسبی است یا مطلق است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : قبل از بیان مطلب توجه به این نکته لازم است که طبق آنچه در کتاب های معرفت شناسی بیان شده معرفت را به دو دسته تقسیم می کنند: 1. معرفت حسی تجربی 2. معرفت عقلی در معرفت حسی تجربی صدق و کذب از راه حواس معلوم می شود. بنابراین، امکان خطا پذیری در آنه
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
13. علم کلام
,
معرفت انسان
کلیدواژههای فرعی :
کمال معرفت انسان ,
حد معرفت انسان ,
مراتب معرفت انسان ,
معرفت شناسی انسان ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
استکمال و اختیار در عالم برزخ با توجه به حکمت متعالیه و قرآن
نویسنده:
رضا رسولی شربیانی، احمدرضا هنری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختیار
,
عالم برزخ
,
اختیار
,
علم نفس
,
عالم برزخ
,
اراده انسان
,
استکمال برزخی
,
انسان شناسی دینی
,
حکمت متعالیه
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
انسان در قرآن
,
اختیار در برزخ
کلیدواژههای فرعی :
استکمال نفس ,
حیات مثالی ,
حیات برزخی ,
تجدد امثال ,
رجعت ,
شفاعت ,
عالم ماده ,
نظام هستی ,
عالم عقول ,
حیات اخروی ,
حیات دنیوی ,
کمال حقیقی انسان ,
استکمال برزخی ,
ملکات نفس ناطقه ,
حرکت جوهری ,
نسخ ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
حیات برزخی در قرآن ,
تکامل در عالم برزخ ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
از آنجا که مساله اختیار و عقل در فلسفه و کلام اسلامی بسیار مورد توجه بوده است و در حوزه انسان شناسی نیز همواره از مباحث اصلی تلقی می شود، هدف این مقاله پرداختن به جایگاه آن در زندگی برزخی است. چون موضوع تمام رفتارها و خلقیات آدمی نفس است و نفس مراتب مختلف دارد و از جمله مراتب آن تعقل و اراده است و همه کمالات آدمی بر نفس مترتب می شود و از طرف دیگر نفس یک حقیقت جاودانه است می توان نتیجه گرفت قوا و مراتب آن نیز جاودان است و همان طور که نفس می تواند در وعای دنیوی تعقل و تصمیم گیری کند در وعای برزخی نیز بر این دو امر قادر است و اگر بپذیریم نفس موضوع استکمال برزخی است و قدرت تعقل و اختیار دارد می توان نتیجه گرفت که به جز محدودیت ها و تعارض ناشی از آن، که در زندگی دنیوی منجر به خطا یا گناه می شود، نظام زندگی گروهی و خانوادگی با همه شرایط موجود در دنیا در زندگی برزخی نیز وجود دارد. بنابراین اختیار انسان به معنای انجام ثواب و یا ارتکاب گناه نیست بلکه انتخاب میان خوب و خوب تر است که در این انتخاب ملکات نفس، که وی از زندگی دنیوی با خود به همراه برده است، می توانند علل عمده باشند. بنابراین، اختیار برزخی تحت تاثیر اختیار انسان در زندگی دنیوی و به عبارت دیگر در طول آن قرار دارد. از آنجا که انسان معاصر از نظر معنوی با چالش های زیادی، مانند معناداری زندگی و رنج ها و دردهای موجود در این جهان، مواجه است، استکمال برزخی و لازمه آن، یعنی اختیار در برزخ، می تواند به معناداری زندگی و ایجاد روح امیدواری در انسان و انگیزه بیشتر برای گرایش به خیر و نیکی و دستیابی به سعادت موثر باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 61 تا 83
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اختیار انسان از منظر صدرا و یاسپرس
نویسنده:
فرح رامین
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اختیار انسان
,
یاسپرس
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
دازاین ,
اگزیستانس ,
جبریه (مذاهب کلامی) ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
معتزله (اهل سنت) ,
امر بین امرین ,
اراده انسان ,
قضا و قدر ,
انسان مختار ,
هستی شناسی دازاین (مسائل جدید کلامی) ,
آزادی ,
امکان فقری ,
علیت ,
انسان شناسی غربی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
امر متعالی ,
01- لا جبر و لا تفویض بل أمر بین أمرین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
جعفر سبحانی
,
سید محمدباقر صدر
,
امام خمینی
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
مساله اختیار آدمی از جمله موضوعات مهمی است که در آراء صدرالمتالهین به عنوان موسس حکمت متعالیه و یاسپرس به عنوان یکی از فلاسفه خدامدار بی دین اگزیستانسیالیست، مطرح است. در تطبیق آراء این دو فیلسوف، با توجه به افق و مبانی فکری متفاوت این دو تفکر، همواره باید جانب احتیاط را رعایت کرد. توجه یاسپرس به انسان و تاکید بر وجود ساحتی اصلی به نام نفس یا اگزیستانس که اختیار و گزینش های آدمی، مرحله ای از مراتب آن است، تعریف اختیار، اراده، آزادی، دیدگاه او در باب انسان مختار و رابطه اختیار با متعالی از جمله مواردی است که صدرا و یاسپرس را در فلسفه ورزی به یکدیگر نزدیک می کند. این مقاله، با توصیف و تبیین بنیادی ترین دیدگاه های این دو متفکر در باب مساله پیچیده اختیار انسان، سعی در یافتن شباهت ها و تفاوت ها و نقادی این دو سنت فلسفی دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاوشی در حقیقت اراده انسان
نویسنده:
محسن عمیق
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اراده الهی
,
اختیار انسان
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
افعال جوانحی ,
افعال جوارحی ,
علم نفس ,
انگیزه بیرونی ,
انگیزه درونی ,
کیف نفسانی ,
علیت ,
تصور(مقابل تصدیق) ,
تصدیق(مقابل تصور) ,
منفعت اندیشی ,
مبادی اراده ,
شوق به فعل ,
وجودشناسی اراده انسان ,
ماهیت اراده انسان ,
اراده و ادراک ,
اراده و تصمیم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
کاوش فکری پیرامون اراده و اختیار آدمیان در دو جنبه نظری و عملی زندگی بشر، به دلیل مناسبت تامی که با اعتقادات دینی و حیات عملی او دارد، امری مهم و سرنوشتساز بوده است، و با توجه به این که اراده به عنوان مبدء فعل دارای اهمیت میباشد، شناخت معنای آن و عواملی که در شکلگیری آن مؤثر است ضرورت دارد، علیرغم اینکه اکثر صاحب نظران و اندیشمندان در مورد بدیهی بودن اراده انسان اتفاق نظر دارند، اما در مورد ماهیت و کیفیت تحقق آن، آراء و نظرات متفاوتی ارائه شده است. با تأمل در تعریفها و تفسیرهای ارائه شده، گرچه هر یک به وجهی درستند، اما هیچ یک حقیقت اراده و ماهیت آن را به صورت تام بیان نکردهاند. مقاله پیش رو با اثبات اراده انسان و بیان حقیقت وجودی آن، به بررسی رابطه اراده با اختیار انسان پرداخته و تفاوت اراده انسان با اراده الهی را نیز مورد کاوش قرار داده و اثبات میکند بین اراده انسان با اراده خداوند تفاوت وجود دارد، زیرا انسانها در اراده خود دارای هدف و انگیزه بیرونی هستند، اراده در انسان مسبوق به مبادی سهگانه: تصور، تصدیق به منفعت و مصلحت در فعل و شوق میباشد، در حالی که باری تعالی منزه از این امور بوده و انگیزه و هدفی غیر از ذات خود در افعالش ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت استکمالی در عالم برزخ
نویسنده:
باقر سیدی بنابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
عالم برزخ
,
استکمال برزخی
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
حرکت استکمالی نفس
,
تکامل نفوس
کلیدواژههای فرعی :
تکامل روح ,
عالم ماده ,
عالم عقول ,
خیال منفصل ,
خیال متصل ,
عالم خیال (متصل و منفصل) ,
بدن ,
هیولای جهان مادی ,
مُثُل ,
زمان ( ماهیت ) ,
نظام طبیعت ,
تجلی الهی ,
قرآن ,
زمان ,
تجلیات الهی((اسمائی)، مقابل تجلیات ربوبی) ,
روح قدسی انسان ,
عالم مجرد از زمان ,
نظام برزخی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
عالم مثال، که در متون دینی از آن به برزخ یاد شده است، مرتبه ای از هستی است که، از یک سو به دلیل داشتن آثار ماده (کم، کیف، وضع و ...) شبیه عالم جسمانی طبیعی است و از سوی دیگر، به خاطر تنزه از ماده، شبیه عالم مجردات محضه است. این عالم به خاطر رتبه بالاتری که از عالم ماده دارد، بر آن اشراف و علیت دارد و از این جاست که حقایق و موجودات عالم مثال، به مراتب از موجودات عالم ماده، قوی تر و بزرگ تر است؛ این رابطه بین موجودات عالم عقل و موجودات عالم مثال نیز برقرار است. از مهمترین و جدی ترین مسائل عوالم پس از مرگ مساله تکامل نفوس بعد از ارتحال از این نشائه و انقطاع از بدن طبیعی عنصری است و زیربنای این بحث مساله وجود زمان و عدم آن در عالم برزخ می باشد. تکامل برزخی از جهت نقل و منطق وحی امری محقق و مسلم است و متون اسلامی مربوط به نظام های اخروی و عوالم بالاتر که در بازگشت انسانها پیش روی آنهاست پر از اشاراتی و نکاتی است که دلالت بر تکامل روح در آن نظام دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر شناخت الهی (اسماءالحسنی) در مسیر معرفت به حق
نویسنده:
صدیقه ابلق دار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الله
,
علم نفس
,
صفات خدا
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
الله (اسماء ذات)
,
رابطه انسان شناسی و خداشناسی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
خلقت ,
شیطان (ابلیس) ,
خلقت انسان ,
راه مستقیم ,
غایت خلقت ,
اسم اعظم ,
صحیفه کامله سجادیه ,
سیر و سلوک ,
شناخت نفس ,
حکمت الهی در خلقت انسان ,
شیطان ,
صراط مستقیم ,
قرآن ,
شناخت نفس ,
اسم اعظم الهی ,
تعلیم سیر و سلوک ,
عالم ( امکانی ) ,
اسم اعظم ,
قرآن کریم ,
خود شناسی ,
اصول کافی ,
سوره مومنون ,
سفر من الخلق الی الحق ,
سفر بالحق فی الحق ,
سر من الحق الی الخلق بالحق ,
سیر فی الخلق بالحق ,
اسم فانی ,
دنیاپرستی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
0
چکیده :
از آن جایی که مسئله انسان شناسی در طول تاریخ بشر مورد توجه علما، عرفا، معلمین اخلاق، روانشناسان و حتی انسانهای معمولی بوده است و به گزاف نیست که اگر بگوئیم همه اختلافاتی که در عرصه اندیشه رخ داده است ریشه در عیار تعریفی دارد که از انسان و ابعاد وجودی او بدست می آید، و تعریفی که در این مقاله از انسان داده می شود، فارغ از همه ممیزات فکری، فرهنگی، تاریخی، نژادی و علمی اش می باشد که مورد احترام و تکریم خداوند است که از عیاری یکسان نزد پروردگار برخوردار است و همین نکته حکایت از قابلیت بالای او، در دریافت حقایق هستی و توانمندی بالای او در ابعاد گوناگون دارد. یعنی هم می تواند زیباترین فضیلتهای اخلاقی را بیافریند و هم می تواند منشاء بروز و ظهور رذیلت های اخلاقی باشد یعنی قابلیت های متضاد. در اینجا درصدد هستیم ابتدا انسان را بما هو انسان بشناسیم و سپس هدف از خلقت او را مطرح کنیم و به این نتیجه برسیم که انسان می تواند با شناخت نفس خود به شناخت خدا (و سیر و سلوک در راه او با مدد از اسماء الهی (اسماءالحسنی) برسد. و در این راستا از کلام بزرگانی چون صدرالمتألهین شیرازی (ملاصدرا) و امام خمینی (ره) و... استفاده خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 153 تا 279
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چهره اى متفاوت از ابن سينا: مرورى بر رساله اضحويه
نویسنده:
حسينعلى شيدان شيد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
گزاره های دینی
,
معاد جسمانی
,
معاد روحانی
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
معاد جسمانی
,
رساله اضحویه
کلیدواژههای فرعی :
گزاره های اعتقادی ,
معاد در قرآن ,
برهان انسان معلق درفضا ,
علم نفس ,
وجوب معاد ,
تجرد نفس ناطقه ,
وجوب معاد جسمانی ,
النجاة ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
تناسخ ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
قرآن ,
مرگ (فقه) ,
نفوس کملین ,
فلسفه دین ,
حقیقت انسانی(عرفان نظری) ,
نفس شناسی سینوی ,
ماهیت معاد ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
رساله اَضحويه ابن سينا كه اثرى است درباره معاد، از برخى جهات با ساير نوشته هاى او متفاوت است. اين تفاوت عمدتا به سبب دو رأى صريحى است كه ابن سينا درباره معاد جسمانى و نيز در باب گزاره هاى اعتقادى دين، يعنى نصوص اعتقادى قرآن و روايات، در اين رساله ابراز كرده است. اين دو رأى كه هر دو مورد اعتراض مخالفان او بوده و البته مبتلا به اشكال است، در نوشته هاى ديگر او ـ دست كم بدين شيوه ـ تكرار نشده است. اين مقاله به روش تحليلى ـ توصيفى عهده دار معرفى اين رساله و مرورى بر بخش هاى مختلف آن، همراه با نقد و بررسى نكات اختصاصى آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حواس باطنى نفس؛ ماهيت، كاركرد، و جايگاه
نویسنده:
احمد سعيدی، على قنبريان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
حواس باطن(مقابل ظاهر)
کلیدواژههای فرعی :
صفات افعال اختیاری ,
ادراک تخیلی ,
علم نفس به قوای مدرکه ,
افعال نفس ,
خواص نفس حیوانی ,
خواص نفس نباتی ,
صورت حسی ,
وحدت قوای نفس ,
سعادت اخروی ,
قرآن ,
قوه متصرفه ,
تخیل(راه های معرفت) ,
معرفت حافظه ای ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
واهمه ,
حافظه ,
خیال(معرفت شناسی) ,
ادراکات جزئی ,
تعادل حواس باطنی ,
ادراکات وهمی ,
تادیب قوا با عبادت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
طبق علم النفس صدرايى، نفس انسان در عين بساطت، با قواى فراوانى وحدت يا اتحاد دارد. بر اين اساس، قواى نفس از شئون و اطوار وجودى آن هستند و از حيث كمال و نقص متفاوتند و به همين دليل، هر كدام در مرتبه اى جداگانه از نفس جاى دارند. علوم جزئى انسان به قواى ادراكى مرتبه حيوانى نفس كه برخى ظاهرى هستند و برخى باطنى، مربوط مى شوند. ادراكات جزئى و بيرونى انسان، كار ويژه حواس پنج گانه ظاهرى، و تثبيت، دگرگونى، و يادآورى همه ادراكات جزئى درونى و بيرونى انسان، كار ويژه حواس پنج گانه باطنى است. نقش مهم حواس باطنى در ادراكات و تأثير ادراكات در رفتارها و صفات اختيارى انسان، لزوم شناخت حواس باطنى و تربيت و تعديل آنها را نمايان مى كند. در واقع، بخشى از معاصى و رذايل، معلول عدم تعادل حواس باطنى هستند. بنابراين، لازم است براى رسيدن به سعادت ابدى، قواى مزبور را شناخت و از افراط و تفريط آنها جلوگيرى نمود. نوشتار حاضر تحليلى ـ توصيفى بوده و تبيين، تفسير، كاركرد و جايگاه حواس باطنى را از ديدگاه انديشمندان مسلمان بررسى كرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 13 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابداعات فارابی در مفهوم و کارکرد تخیل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس شناسی فارابی
,
علم نفس
,
فارابی
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه افلاطون
,
خیال(معرفت شناسی)
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
نبوت ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
پسوخه ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اسلامی ,
فلسفه یونان ,
فلسفه نوافلاطونی ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
وحدت قوای نفس ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
مراتب معرفت(عرفان نظری) ,
محاکات خیالیه(اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
درباره نفس ,
معرفت شناسی یونانی ,
حوزه اسکندریه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث قوه خیال و نوع کارکرد آن در نفس، از جمله مهم ترین مباحث معرفت شناسی در فلسفه به معنای اعم آن است. در نظام فلسفی یونان، افلاطون برای اولین بار در بحث مراتب معرفت، خیال را در مرتبت آخر و پست تر قرار داد؛ و این خود از جمله ادله طرد و رد شعرا و هنرمندان از اتوپیای او بود. ارسطو در کتاب «درباره نفس» برخورد فلسفی تری با تخیل داشت. او خیال را یکی از قوای نفس شناخته که قادر به حفظ و ضبط صور است. فلسفه اسلامی که در طلیعه خود به بازخوانی متون یونانی در فلسفه پرداخت برخی از بنیادهای افلاطون و ارسطو و نیز مکاتب آنان در حوزه نوافلاطونی و اسکندرانی را به منزله پایه پذیرفت؛ اما نواقص و نواقض آن ها را بر نتافت فلذا دست به تنقیح، تصحیح و تکمیل آرا فلاسفه یونانی زد. در این میان فارابی که او را معلم ثانی می دانند و از بزرگ ترین فلاسفه اسلامی و به تعبیری موسس فلسفه اسلامی است، در باب خیال و تخیل ابداعاتی دارد. این ابداعات که سرآغازی بر عمیق ترین مباحث خیال و تخیل در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی گردید؛ نتایج ادبی درخشانی را در متن این فرهنگ پدید آورد. پرسش های اصلی این مقاله، چیستی و ماهیت این ابداعات و نیز تبیین منابع و بنیان هایی است که این ابتکارات را موجب شده اند لیکن به دلایلی که در متن خواهد آمد، شرح اصلی این معنا، منوط و مشروط به تبیین جایگاه تخیل در فلسفه یونانی و به ویژه آرا ارسطو است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برای شناخت هر موضوعی شناسنده باید خارج از شناخته شده باشد، پس برای شناخت من یا نفس، من چگونه می تواند نفس خود را بشناسد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
خود شناسی
,
عرفان و شناخت نفس
کلیدواژههای فرعی :
انواع ادراک ,
مراتب شناخت ,
من حقیر ,
من برتر ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
تعداد رکورد ها : 373
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید