جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حقیقت اسماء حسنی به بررسی اسماء حسنی الهی می پردازد و در این بین هدف از بحث درباره اسماء الحسنی و اقوال مختلف را متذکر می شود و در پایان نظرات جناب احسائی را هم در این زمینه می آورد.

نظریه التکلیف درباره آراء قاضی عبدالجبار همدانی درباره مسائل مختلف کلامی و عقایدی است. عنوان نظریه تکلیف به بررسی رابطه انسان با خدا و شناخت الهی و وظایف شخص در زندگی عبادی می پردازد و نظر قاضی عبدالجبار را در مورد صفات الهی ، ذات الهی ، علم ، عالم ، حسن و قبح ، لطف الهی و... مورد ارزیابی قرار می دهد.

مروری بر عقاید شیعه امامیه و اثبات ادله عقلی و نقلی مربوط به این عقاید است. در این اثر سعی شده است عقاید شیعه امامیه در زمینه توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد بیان گردیده و دلایل عقلی و نقلی مربوط به هر یک از آنها بیان شده و از این عقاید دفاع گردد. نویسنده ابتدا به ماهیت عقل و نقل و حجیت آنها در اثبات معارف دینی اشاره کرده و سپس عقاید شیعیان در مورد توحید و اثبات وجود باریتعالی و اسماء و صفات الهی را بیان کرده است. آنگاه دیدگاه اعتقادی شیعه در مورد عدل خداوند متعال و قضا و قدر الهی و مفهوم امر بین امرین را مورد شرح و بررسی قرار داده و عقیده آنان در مورد نبوت پیامبران الهی و پیامبر بزرگ اسلام و معجزات ایشان و همچنین عصمت آنان را تشریح نموده و ادله مربوط به اثبات امامت ائمه اطهار(ع) و عصمت آنان را از لحاظ عقلی و نقلی بررسی نموده است. در همین زمینه نویسنده به اثبات مشروعیت زیارت قبور ائمه اطهار(ع) و اعتقاد به شفاعت ایشان و توسل به آن ذوات مقدسه پرداخته و شبهاتی در این زمینه مطرح و پاسخ داده است. وی همچنین در ادامه ادله مربوط به مهدویت و مسایل مربوط به معاد و حیات پس از مرگ و اعتقاد شیعیان در این زمینه را مطرح نموده و ادله آنها را ذکر نموده است.

کتاب حاضر تعریب شده کتاب «توحید از دیدگاه امام‎خمینی قدس سره» نوشته امام‌خمینی قدس سره می باشد که توسط احمد بن حسین عبیدان احسائی در دو جلد به عربی ترجمه گردیده است. در آثار امام خمینی(س) مباحث توحید، به معنای گستردۀ آن، به اثر خاصّی،‏‎ ‎‏اختصاص ندارد و سراسر آثار ایشان بحث از خدا و صفات و افعال حق و در جهت‏‎ ‎‏شناخت آن است و بحثهای فقه و اصول نیز جز تلاشی برای معرفت اوامر و نواهی‏‎ ‎‏حق تعالی نمی‌باشد.‏ ‏‏مباحث توحید، به معنای خاص، حجم گسترده ای از آثار امام(س) را در بر می‌گیرد،‏‎ ‎‏چنانکه اوّلین اثر قلمی ایشان ـ شرح دعای سحر ـ پیرامون شناخت اسما و صفات الهی‏‎ ‎ است و آخرین درس و بحث ایشان نیز در باب اسم و حمد و ثنای حق است، (تفسیر‏‎ ‎‏سوره حمد). و غیر آن دو نیز در آثار عرفانی و حکمی و اخلاقی و سخنان و پیامهای‏‎ ‎‏ایشان به تناسب از مباحث استدلالی توحید و بحثهای توحید فعلی و عملی و توجّه به‏‎ ‎‏حق سخن به میان رفته است.‏ ‏‏ در این مجموعه مباحث مربوط به علم توحید از آثار امام(س) گرد آمده و در اختیار‏‎ ‎‏محققان و علاقه مندان قرار گرفته است، و شرح و تفصیل آن و مقایسه و تمایز و تطابق آن‏‎ ‎‏با آرای بزرگان معرفت و حکمت از هدف این اثر و مقدّمه بیرون است. متن تمامی مطالب از حضرت امام(س) می باشد، ولی مقدمه، پاورقیها و فهرستها‏‎ ‎‏و ترجمه های متنهای عربی از تهیه کنندگان می باشد.‏ ترتیب بابها و فصلها و عناوین آنها با توجه به پیوستگی لازم بین مباحث توحید و‏‎ ‎‏مطالب موجود در آثار حضرت امام(س) فراهم گشته است.‏ مطالب این دفتر از آثار قلمی و سخنرانیها و پیامها و تقریرات درس امام(س)‏‎ ‎‏برگزیده شده است به همین دلیل دارای یکسانی در قلم و بیان نیست.‏ در گردآوری و تنظیم این مجموعه سعی بر استقرای تامّ مطالب یک عنوان از‏‎ ‎‏جمیع آثار حضرت امام(س) بوده است، اما آنچه ارائه شده جامع و نتیجه نظر ایشان در‏‎ ‎‏هر موضوع است به نحوی که دربردارندۀ تمامی نکات دیدگاههای ایشان باشد. به این‏‎ ‎‏جهت ممکن است خواننده و محقق دیگری، در آثار امام به مطالبی با همین محتوا‏‎ ‎‏برخورد نماید که برای جلوگیری از افزایش حجم و حذف مفاهیم و معانی تکراری،‏‎ ‎‏گزینش صورت پذیرفته که بی شک خالی از کاستی و نقص نیز نخواهد بود.‏ ‏‏امام خمینی(س) در بیانات خود ـ از گذشته های دور تا واپسین روزهای زندگی ـ ‏‎ ‎‏توجّه خاصّی به توحید عملی و افعالی و عبادی داشته اند، و ربوبیت حق را در جهان‏‎ ‎‏دیده و بازگو کرده و همۀ دگرگونیها و تحوّلات و... را از حق دانسته اند و انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏را نیز جز از حق و عنایت او نشناخته اند و در این مقام برای هیچ کس نقشی را ندیده و‏‎ ‎‏نمی شناسند که همۀ عالم مظهری از تجلیات و مظاهر حق است.‏

شرح الأسماء الحسنى، نوشتۀ علامه سيد حسين همدانى درودآبادى، اثرى است كه مؤلف آن را به عنوان مقدمۀ تفسيرى كه بر قرآن كريم نگاشته، تصنيف كرده است. وى در مقدمه اين اثر، به بيان امور هشتگانه‌اى كه در شرح اسماء حسنى بدان‌ها نياز است مى‌پردازد. اين امور عبارتند از: 1.

شناخت خدا مهمترین وبا ارزشترین شناختها است که بدون آن اساسی برای سایر شناختها نیست. شناخت خدا گاهی از راه عقل است وگاهي به شناساندن خدای تعالی خودش را به بندگان، که شناخت اولی شناخت غیابی است با تأمّل در مخلوقات خدا که نشانه های او هستند. شناخت دیگر شناخت شهودی است که خدای تعالی خودش را به سبوحیّت ومقدّس بودن از هر شباهتی به مخلوق ویا نقصی معرفی مینماید. گر چه بین دو شناخت (عقلی وفطری) تعارضي نیست (چرا که در معرفة الله بالله انسان ها آن چه را به عقل وکاوش مي یابند شهودا آن را وجدان مي کنند ولذا هیچ گاه او را تعقّل نمي کنند وذاتش را درك نمی کنند) ولی شناخت او به خودش شناختی حقیقي و وجدان سبوحیت وقدس اوست. در این کتاب فرق دو شناخت و ادله آن ها به تفصیل بیان شده است. بعضی از بزرگان سعی نمودند که شناخت خدا را به خودش ثبوتا واثباتا مورد نقد قرار دهند که در این نوشتار به نقد و بررسی آن ها میپردازیم.