جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 165
تعلیم و تربیت مبتنی بر فطرت (تربیت فطرت‌گرا) با تاکید بر دیدگاه آیت الله شاه‌آبادی: مدل‌سازی فطرت با هرم سه وجهی
نویسنده:
مجتبی همتی فر، ابوالفضل غفاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«فطرت» به عنوان یکی از بنیادی‌ترین مباحث انسان‌شناسی اسلامی و نظام تربیتی اسلامی، همواره مورد توجه اندیشمندان، فیلسوفان و مربیان مسلمان قرار داشته است. با این همه، با توجه به تفاوت منظر و موضعی که هر اندیشمند اتخاذ نموده، تفاسیر متنوع و تا حدی متفاوت از فطرت ارائه شده است؛ لذا تعریف، قلمرو و انواعی که برای فطرت در نظر گرفته می‌شود، تأثیر مستقیمی در الگوی ارائه شده در مورد ساختار روانی انسان از منظر اسلام خواهد داشت. آیت‌الله شاه‌آبادی از جمله برجسته‌ترین اندیشمندان معاصری است که بحث فطرت را مورد کنکاش قرار داده و بر اساس آن تلاش نموده است تا برای بسیاری از مباحث عمده اسلام، بنیانی نوین برپا نماید و از همین رو «فیلسوف فطرت» لقب گرفته است. این مقاله با پذیرفتن این مفروضه که «فطرت» به عنوان تقریر دینی از سرشت مشترک انسان، می‌تواند در تعریف، قلمرو، اهداف و ارکان و مبانی، اصول و روش‌های تعلیم و تربیت اسلامی نقش عمده‌ای ایفا نماید، بر آن است تا با بهره‌گیری از آرا و تقریر این فیلسوف، مجتهد و عارف معاصر، تصویری از الگوی ساختار روانی انسان بر اساس فطرت ارائه نماید. آیت‌الله شاه‌آبادی علاوه بر ویژگی‌هایی همچون غیر اکتسابی بودن و همگانی بودن فطرت در میان همه انسان‌ها، به ویژگی‌هایی چون بالقوه بودن، معصومیت از خطا و ثابت بودن فطرت اشاره می‌نماید. وی با ذکر جلوه‌های مختلف فطرت (از جمله فطرت‌های عالمه، کاشفه، حریت و حب راحت)، ‌«فطرت عاشقه» را هسته اصلی ساختار روانی انسان معرفی می‌نماید. بر این اساس می‌توان فطریات انسان را در قالب هرمی سه‌وجهی (با ابعاد علم، عشق و قدرت) توصیف نمود که که قاعده آن با مرکزیت «خود»، از عشق بهره برده است. همه فطریات (وجوه هرم و یال‌های آن) ریشه در فطرت عاشقه دارند و «عشق» کلیدواژه انسان خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 127 تا 154
نقش خدامحوری و مؤلفه های آن در مدیریت فرهنگی
نویسنده:
محمدابراهیم روشن ضمیر، نعمت الله فیروزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از آنجا که فرهنگ در حقیقت راه و رسم و شیوه زندگی است، آن را نمی توان از زندگی انسان جدا کرد. حیات و شکوفایی یک ملت در گرو فرهنگی پویا و بالنده است. عدم اهتمام لازم به فعالیت های فرهنگی، یک ملت را فرسوده و در نهایت به سوی نابودی سوق می دهد. لزوم برنامه ریزی برای محافظت از مرزهای فرهنگی و پاسداری از باورهای دینی، ضرروت مدیریت قوی فرهنگی، مبتنی بر آموزه های قرآنی را بر می نمایاند. این جستار در پی آن است یکی از مبانی مهم مدیریت فرهنگی را که عبارت از اصل خدامحوری است مورد بررسی قرار دهد. باور به حاکمیت اراده ی خداوند بر همه ی عالم و اینکه جز اراده او موثر در آن نیست و مولفه های آن همچون، جهان بینی درست، باور به تحول پذیری انسان، اعتقاد به روز واپسین، حاضر و ناظر دانستن خداوند، استواری نظام هستی بر پایه عدل، بینش ویژه، حتمی دانستن پیروزی نهایی و باور به برخورداری از امدادهای غیبی، از مبانی استوار قرآنی مدیریت فرهنگی است که نتیجه بخش بودن آن را تضمین می کند.
صفحات :
از صفحه 29 تا 52
بررسی فقهی آموزش روزه به فرزندان با (رویکرد فقه التربیه)
نویسنده:
علیرضا اعرافی، مهدی شکراللهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
چکیده :
تربیت عبادی، بُعدی از تربیت دینی است که کودکان را با وظایف و تکالیف عبادی آشنا کرده و آنان را به انجام آن متعهد می‌نماید. براساس آیات و روایات، در بین تکالیف عبادی، علاوه بر نماز، آموزش و تمرین‌دهی روزه به کودکان از دوران کودکی ضروری شمرده شده است. اما آنچه در این بررسی مهم است، این است که بدانیم این مسئولیت بر عهده چه کسی است، از چه زمانی شروع می‌شود و چه حکم فقهی بر آن مترتب می‌گردد. نوشتار حاضر براساس روش‌شناسی فقهی درصدد پاسخ به این پرسش‌ها است. به این منظور، مجموعه‌ای از آیات و روایات به دو دسته ادله عام و خاص طبقه‌بندی و سپس پرسش‌های پیش‌رو، بررسی شده است. با بررسی ادله قرآنی و روایی، آموزش و امر به وظایف و تکالیف عبادی مانند روزه از جمله وظایف شرعی والدین شمرده شده است که این امر به صورت وجوب یا الزام مؤکَّد بر عهده والدین است. براساس روایات، مبدأ تمرین، امر و مؤاخذه روزه از سن نُه سالگی است. این حکم شامل پسر و دختر، هر دو، می‌شود.
صفحات :
از صفحه 51 تا 79
تحلیلی بر تزکیه و تهذیب نفس در اندیشه تربیت اخلاقی امام‌خمینی
نویسنده:
حسنعلی بختیار نصرآبادی، رضا صالحی ورزنه، فریده غریبی ممسنی، مریم واحدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در دوران معاصر، آفت‌ها و نابهنجاری‌های اخلاقی به اوج خود رسیده است و همه‌روزه انواع رذیلت‌های اخلاقی به شکل‌های مختلف در گوشه و کنار گیتی اتفاق می‌افتد، پدیده شوم و نامبارکی که می‌رود تا پایه‌های تمدن بشری را سست و لرزان نماید و تار و پود فرهنگ انسان و اخلاق را به اضمحلال کشاند. بر این اساس مسئله تهذیب نفس و پرورش انسان‌های مهذب به‌عنوان نوعی راهکار در دستورکار قرار می‌گیرد. با این ‌توصیف، مقاله حاضر درصدد است تا با به‌کارگیری اندیشه‌های حضرت‌امام در زمینه تزکیه و تهذیب نفس، دلالت‌هایی برای تربیت اخلاقی ارائه دهد. روش تحقیق مقاله، کیفی و از نوع توصیفی ‌تحلیلی است که در مرحله نخست با مراجعه به آثار و تألیفات امام‌خمینی در زمینه تهذیب نفس و حوزه تربیت اخلاقی، اندیشه‌‌های ایشان استخراج گردیده و سپس به تحلیل این اندیشه‌ها براساس مبنایی منطقی پرداخته شده است. نتایج به‌دست‌آمده از دیدگاه امام‌خمینی نشان می‌دهد که: ایمان مبتنی بر اتکال به خدا و تقوای‌الهی همراه با هوشیاری و بصیرت، مسئولیت اجتماعی، تأمل، تفکر و خودشناسی، از لحاظ تربیت ‌اخلاقی کاربرد مؤثری دارد.
صفحات :
از صفحه 9 تا 36
نیمه پنهان: گزارش نوجوانان شهر تهران از کجروی های اجتماعی و دلالت های آن برای مدیریت فرهنگی
نویسنده:
سیدحسین سراج زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
گفتگوهای رسمی و غیر رسمی و همچنین آمار رسمی حاکی از افزایش میزان کجروی های اجتماعی در بین نوجوانان و جوانان است. اما آمار رسمی جرایم همواره بخش آشکار شده واقعیت کجروی های اجتماعی را نشان می دهند. با استفاده از روش "خود گزارشی" در پژوهشهای پیمایشی می توان نیمه پنهان واقعیت جرایم و کجروی ها را هم تا حدی رصد کرد. مقاله حاضر حاوی اطلاعاتی درباره فراوانی انواع کجروی های اجتماعی در بین نوجوانان تهران است، که براساس روش "خود گزارشی" به دست آمده است. در این مقاله ابتدا روش خود گزارشی به عنوان سنجه به کار رفته در این پژوهش معرفی و ارزیابی می شود، سپس یافته های این پژوهش در باره فراوانی انواع کجروی های اجتماعی، با تاکید بر کجروی های فرهنگی، به صورت توصیفی ارائه شده و رابطه آن با برخی متغیرهای اجتماعی بررسی می شود. در پایان با توجه به فراوانی کجروی های فرهنگی در بین نوجوانان، دلالت های این امر برای برنامه ریزی فرهنگی مورد بحث قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 53 تا 84
بررسی «ویژگی های شهروند خوب» برای جامعه ایران و میزان انطباق برنامه های درسی مدارس با این ویژگی
نویسنده:
کوروش فتحی واجارگاه، طلعت دیبا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
چکیده :
برنامه های مدارس از لحاظ فلسفی باید آیینه تمام نمای ارزش ها، خواست ها و انتظارات اجتماعی باشند و به همین دلیل، شناسایی مسائل و نیازهای اساسی اجتماعی محوری ترین عنصر در تصمیم گیری محسوب می شود. به عبارت دیگر هدف اصلی برنامه های مدارس این است که دانش آموزان را جامعه پذیر کرده و آنها را با دانش، ارزشها، گرایش ها و مهارت های ضروری جهت زیست در جامعه آماده سازند. علیرغم آنکه فلسفه نظام آموزش و پرورش، حصول به هدف های تربیت شهروندی است، دامنه اقدامات و مطالعات انجام شده در این راستا، در داخل کشور بسیار ناکافی و نارسا است. مقاله حاضر از طریق بررسی ها و مطالعات میدانی بر آن است تا نشان دهد شهروند خوب باید دارای چه ویژگی ها و خصوصیاتی باشد. در این راستا از طیف وسیعی از مطالعات انجام شده در زمینه مطالعات شهروندی بهره گرفته شده و سپس با استفاده از نظرات متخصصان تعلیم و تربیت و علوم اجتماعی، این مطالعات برای جامعه ایرانی بومی سازی شده است و سرانجام ویژگی های ذیربط در سه قلمرو دانش مدنی، توانش مدنی و نگرش مدنی طبقه بندی شده است. همچنین پژوهش حاظر به دنبال شناسایی میزان توجه به تربیت شهروندی در مراحل تدوین، اجرا و ارزشیابی برنامه های مدارس بوده است. نتایج نشان می دهد که ویژگی های مورد نظر در سه حیطه کلی دانش مدنی، توانش مدنی و نگرش مدنی، برای جامعه ایران مهم و اساسی ارزیابی شده است. همچنین داده ها نشان می دهند که در مراحل طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه ها توجه کمی به پرورش ارزش ها ی شهروندی می شود و اصلاحات اساسی در این راستا الزامی است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 62
پی جویی خانواده و کارکردهای تربیتی آن در آموزه های امام سجاد (ع) با تاکید بر شیوه های انحراف زدایی و فضیلت افزایی
نویسنده:
مهدی ایزدی, حسین مهدوی منش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
با نظر به اهمیت جایگاه خانواده در تعلیم و تربیت، پذیرش این مساله که هنوز این نهاد مقدس به کارکردهای واقعی و تاثیرات شگرف خود در تحول و تعالی جامعه انسانی و اسلامی دست نیافته، حقیقتی انکارناپذیر است. از این رو ناگزیر از جایابی خانواده در منابع اسلامی و بررسی تاثیرات و روش های تربیتی آن هستیم که در این مسیر، آموزه های برجای مانده از ائمه اطهار (ع) در ارتقا اخلاق خانواده، روشنگر این راه برای جامعه خواهد بود. در این مقاله تلاش شده تا با مطالعه و تامل در احادیث و روایات برجای مانده از امام سجاد (ع)، جایگاه و کارکردهای این نهاد مورد بررسی قرار گیرد. تامل در کلام این امام بزرگوار بیانگر آن است که خانواده نسبت به اجتماع، از اولویت بیشتری برخوردار بوده و دارای جایگاهی بس عظیم است.همچنین از جمله آموزه هایی که می توان ریشه آن را در معارف روایی و سیره امام سجاد (ع) پی گیری کرد، نقش خانواده در الهام گیری و الگوبرداری رفتاری در ارتباطات اجتماعی اعم از خدمت رسانی و گذشت است. در مکتب تربیتی آن حضرت؛ مهرورزی، عینیت بخشی به آموزه ها، ایجاد ارتباط مستمر با خدا و ... به عنوان روش هایی کاربردی در انحراف زدایی و فضیلت افزایی مطرح است که کانون گرم خانواده، ظرفیت به ظهور رساندن آن ها را داراست.
صفحات :
از صفحه 45 تا 86
جزم گرایی و شکاکیت: معضل نظام های تربیتی- آموزشی در جوامع اسلامی
نویسنده:
سیدمهدی سجادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
یکی از مشکلاتی که امروزه نظام های تربیتی موجود در جوامع اسلامی با آن موجه هستند، جزم گرایی و در نتیجه شکاکیت است. این جزم گرایی و شکاکیت می تواند جزم گرایی یا شکاکیت علمی، دینی و فلسفی را شامل شود. به واسطه این جزم گرایی و شکاکیت، نظام های تربیتی از یک سو به سمت انحصارگرایی در اهداف و برنامه های درسی مورد نظر خود سوق می یابند و از سوی دیگر به انکار و تردید در برنامه های دیگر نظام های تربیتی روی می آورند. در این مقاله، بعد از توصیف و تبیین معنی، مفهوم و نوع شناسی جزم گرایی و شکاکیت، اثرات جزم گرایی و شکاکیت در نظام های تربیتی جوامع اسلامی مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت بعضی شیوه ها و رویکردهای مربوط به حل این معضل پیشنهاد شده است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 58
تاملی بر آراء و اندیشه های تربیتی برتراند راسل
نویسنده:
محسن طالب زاده نوبریان ,محمدمهدی میرلو ,سیدحسین موسوی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسی آراء و اندیشه های تربیتی فیلسوفان، یکی از زمینه های پژوهشی متداول در حوزه فلسفه تعلیم و تربیت و مقدمه ای برای نقد آنها می باشد. در این مقاله، با روشی توصیفی- تحلیلی به معرفی اندیشه های فلسفی برتراند راسل و بررسی دیدگاه های تربیتی این فیلسوف و ریاضیدان برجسته قرن بیستم پرداخته شده است. بر اساس یافته های پژوهش، راسل توجه به امر تعلیم و تربیت را امری فراتر از تحقق حیات آزاد و خردمندانه می داند. به زعم راسل، عصر حاضر که پراضطراب ترین عصر تاریخ برای بشریت به حساب می آید، بیش از هر زمان دیگری خلأ یک جهان بینی صحیح و ایدئولوژی بخردانه را به انسان مدرن گوشزد می کند. رهایی از چنین تنگنایی تنها از طریق تعلیم و تربیت علمی و نوسازی اجتماع امکان پذیر است. از نظر راسل در بعد فردی، پرورش روح علمی و در بعد اجتماعی، تربیت شهروندان آزاد، هدف های اصلی تعلیم و تربیت را شکل می دهند. راسل با بیان آراء تربیتی خویش به دنبال تحقق آرمان تربیتی شهروندان آزاد جهان است؛ شهروندانی که آزاداندیشی، استقلال فکر، انضباطی درونی، توانایی نگریستن به نفع شخصی از نظرگاه عامه و در یک کلام خردورزی و آزادی از مهم ترین صفت های آنان به شمار می آید. در پایان، به برخی از انتقادهای قابل طرح در نظام تربیتی راسل اشاره می شود.
صفحات :
از صفحه 59 تا 82
بررسی و تحلیل رابطه عقل و عاطفه در نهج البلاغه و استلزامات تربیتی آن
نویسنده:
جهانبخش فلسفی‌جو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از ویژگی های تربیت اسلامی مهم تلقی کردن عقل و عاطفه و نقش آنها در پرورش شخصیت افراد است پرورش بعد عقلانی و عاطفی همواره مورد توجه دست اندرکاران تعلیم و تربیت بوده است عقل و عاطفه دو عامل موثر در اداره زندگی بشر و دو نیروی مهم در تأمین خوشبختی و سعادت انسان است. وجود هر یک از این دو عامل در جای خود ضروری و لازم است. تعیین ارتباط عقل و عاطفه در نظامهای تربیتی یکی از کارهای اساسی در حوزه فلسفه تعلیم و تربیت است.در این پژوهش هدف آن است تا بر مبنای آموزه های نهج البلاغه امام علی (ع) ارتباط میان عقل و عاطفه را در دو حوزه معرفت و عمل و در یک نظام تربیتی اسلامی معلوم کنیم. برای این منظور ما از روش توصیفی و تحلیلی از منابع کتابخانه ای معانی لغوی عاطفه و عقل را بررسی نموده و نظریه ها و دیدگاههای برخی از دانشمندان و آیات و روایات مربوطه را بیان کرده ایم. همچنین ضمن بیان اهمیت عقل و عاطفه ماهیت و کارکردهای آن دو را جداگانه بررسی کرده و به بیان تربیت عقلانی و عاطفی پرداخته ایم در همین راستا، اثرات، عوامل و آفات تربیت عقلانی و عاطفی را نیز مورد بررسی قرار گرفته و ارتباط این دو را در حوزه معرفت و عمل و رفتار بیان کرده ایم. از نتایج مهم این تحقیق می توان به وجود ارتباط میان عقل و عاطفه اشاره کرد که ارتباطی دو سویه و در هم تنیده دارند. عقل عناصر عاطفی دارد همچنان که عاطفه عناصر عقلی. این ارتباط در حوزه معرفت شناسی به گونه ای است که امام علی (ع) در این مورد فرموده است: هر کس احسان ها و عواطفش بیشتر باشد معرفت و شناسایی او بیشتر گردد. امام علی نیز انسان خردمند را انسانی عاطفی و با محبت می داند. چنانکه عقل کامل و عشق کامل و عواطف کامل در وجود حضرت ختمی مرتبت (ص) و علی (ع) متحد و یگانه بود.
  • تعداد رکورد ها : 165