جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 174
پلانتینگا و مسئلۀ عقلانیت خداباوری
نویسنده:
حسن قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
در این مقاله عقلانیت خداباوری را در سه اثر مهم پلانتینگا دنبال کرده ایم؛ سه اثری که نویسنده در آنها توانسته است ضمن پاسخ دادن به ایراد های منتقدان، دیدگاه خود را بیان کند. ما در این نوشتار سیر بحث پلانتینگا در این کتاب ها را دنبال کرده و پس از تبیین دیدگاه وی، به نقد و بررسی آن پرداخته ایم. بر این اساس ابتدا به نقد و بررسی برهان تمثیلی وی پرداخته می شود و در ادامه بیان خواهد شد که در نقد های وی به قرینه گرایی و مبناگرایی نوعی تهافت دیده می شود. در پایان نیز گفته خواهد شد که این دیدگاه وی که باور به خدا نیازی به قرینه ندارد، به نوعی ایمان گرایی نزدیک است.
صفحات :
از صفحه 721 تا 736
برهان مفهوم‌‌‌ گرایی بر اثبات وجود خدا
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
یکی از تقریرهای برهان جهان شناختی با برهان مفهوم گرایی شناخته می شود. این برهان با تکیه بر فرضیه صدق در دلالت شناسی منطق موجهات، بر آن است تا به اثبات وجود خدا بپردازد. با توجه به اینکه گزاره برآیند ذهن است و بدون ذهن گزاره ای وجود نخواهد داشت، طرفداران این برهان بر این عقیده اند که وجود گزاره های صادق در همه جهان های ممکن، نشان دهنده وجود خداست؛ زیرا با توجه به اینکه در همه جهان های ممکن، ذهن انسانی و مانند آن وجود ندارد، پس باید ذهن الوهی وجود داشته باشد تا گزاره های صادق بدان وابسته باشند.نویسنده علاوه بر نقل تقریرهای مختلف این برهان، هر یک از آن ها را نیز نقد و بررسی کرده است و در پایان با استناد به دیدگاه های فیلسوفان مسلمان درباره وحدت جهان، آن را بی اعتبار دانسته و به سبب پرهیز از به درازا کشیده شدن بحث و نیز بی ارتباطی با موضوع این نوشتار، دلایل وحدت جهان را مطرح نکرده و تنها بدان ارجاع داده است.
صفحات :
از صفحه 119 تا 143
حس الوهیت در اندیشه جان کالون
نویسنده:
قربان علمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله آموزه شناخت فطری خدا، حس الوهیت، مفهوم اصلی این حس، وضعیت آن در قبل و بعد از هبوط، تأثیر گناه بر این حس و آثار معرفتی آن بر ذهن انسان در اندیشه جان کالون به روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. شناخت خدا و توانایی داشتن چنین شناختی اساس معرفت‌شناسی دینی کالون را تشکیل می‌‌دهد. انسان در اصل به صورت خدا آفریده شده و از فطرت الاهی برخوردار است. آگاهی از وجود خداوند و شناخت او دو جنبه دارد. یکی ادراک اینکه خدا وجود دارد و دوم درک آنچه که از شناخت جلال او عاید انسان می‌‌شود. خدا شناختی از خود را در قلب هر انسان قرار داده است که کالون آن‌ را «حس الوهیت» می‌‌نامد. شناخت خدا به‌واسطه حس الوهیت دارای مؤلفه‌های شناختی– متافیزیکی و شناختی– اخلاقی است. او با این حس هم می‌‌تواند دریابد که خدایی هست و هم وظایف اخلاقی خود را در قبال خالق و هم‌نوعان خود درک کند. اما نباید حس‌ الوهیت را با تجربه‌دینی یا مواجهه‌ عرفانی با خدا یکی دانست. این حس ناآگاهانه و غیرانتخابی، فراگیر، بالقوه، غیراکتسابی و ناآموختنی است. کسانی که خداوند را نمی‌‌پذیرند به دلیل عدم پرهیزکاری و معصیت خداوند، این نور طبیعی را در خود خاموش کرده‌اند. حس الوهیت پس از هبوط ناقص و تباه گشته، اما کلاً نابود نشده است و می‌‌تواند با فیض خدا احیا گردد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 68
از سازگارگرایی تا ضدسازگارگرایی خداباوری و تکامل داروینی: بررسی و نقد چهار دیدگاه
نویسنده:
حسن حسینی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله، با ارائۀ یک دسته بندی چهارگانه از معتقدان به سازگارگرایی و ضدسازگارگرایی تکامل داروینی با الهیات و خداباوری، آرای برخی از مهم ترین نمایندگان این دسته های چهارگانه مطرح شده است. داکینز و دنت از گروه ضدسازگارگرایان اتئیستی و علامه طباطبایی از گروه ضدسازگارگرایان خداباور انتخاب شده اند. جان هات در گروه سازگارگرایان تفکیکی و شهید مطهری و پلانتینگا نیز در گروه سازگارگرایان خداباور مورد بررسی قرار گرفته اند. پس از بررسی آرای هر گروه و بیان برخی از انتقادات، در پایان، در مورد امکان سازگاری تکامل داروینی (با برخی ویژگی های آن مثل انتخاب طبیعی) با الهیات و خداباوری تردیدهایی مطرح شده است.
صفحات :
از صفحه 71 تا 88
تحلیل و بررسی کتاب حیات پس از ایمان اثر فیلیپ کیچر (گزارشِ آلوین پلنتینگا؛ نقد و بررسی از دیدگاه علاّمه طباطبائی(ره))
نویسنده:
علی کربلایی پازوکی، مهدی اخوان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی (ره),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
درباره نقش دین در فرهنگ و تمدّن بشری در گذشته و آینده دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. بعضی از اندیشمندان برای دین نقش سازنده، مثبت و متعالی تعریف کرده‌اند، امّا برخی از فیلسوفان دین معاصر، مانند کیچر در کتاب حیات پس از ایمان با نگاه شکّاکانه و سکولاریستی به دین، بر این باورند که ادیان به دلیل گزارش‌ها و تصویرهای متفاوت و گاه متعارض که از «امر متعالی» بیان می‌کنند و تنوّع گستردۀ آموزه‌ها و آرای دینی و نیز ناهمخوانی آنها با یکدیگر، غیرواقعی هستند و قابل‌اعتماد نیستند. بنابراین، از منظر کیچر ارزش‌های حاکم بر آینده فرهنگ و تمدّن بشری ارزش‌های سکولاریستی جهان شمول است. این کتاب بعد از گزارش متن آن به قلمِ آلوین پلنتینگا، فیلسوف مشهور و نکته‌سنج مسیحی، مورد ملاحظات انتقادی و دفاعِ به‌زعم ما ناموفق او قرار گرفته است. علاّمه طباطبائی به عنوان یک فیلسوف مسلمان معاصر بعد از بیان تعریف و ماهیّت دین و تقسیم آن به دین حقّ و باطل اوّلاً تنوّع دینی را محدود به ادیان ابراهیمی و ثانیاً حقیقت و روح حاکم بر ادیان را تسلیم حقّ و بیان الهی می‌داند. ایشان اختلاف در شرایع را به لحاظ نقص و کمال، کمیّت و کیفیّت نه اختلاف ذاتی و از نوع تعارض و تنافی بیان می‌کند و معتقد است، همان‌گونه که فرهنگ گذشتۀ بشر متأثّر از تعالیم انبیاء بوده، فرهنگ حاکم بر آیندۀ بشر نیز متأثّر از فرهنگ، ارزش‌ها و مؤلّفه‌های دین است. از جمله دلیل‌های علاّمه در این باب، فطری بودن دین و ثبات ارزش‌های فطری است. این پژوهش بعد از ترجمه و تحقیق دقیق کتابِ حیات پس از ایمانِ کیچر بر اساس گزارش پلنتینگا، به روش توصیفی و تحلیل متن و به شیوۀ کتابخانه‌ای، به بررسی و نقد نظرهای کیچر از منظر علاّمه طباطبائی می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 99 تا 116
کارآمدی راه حل های فیلسوفان و متکلمان مسلمان در پاسخگویی به مسأله عملی شر
نویسنده:
رضا (زهیر) حسینی لواسانی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
چکیده :
مسأله شر که به عنوان مسأله ای علیه وجود خداوند ادیان مطرح بوده است، هم از بعد نظری قابل طرح است هم از بعد عملی. در مسأله عملی شر، بعد عملی و کاربردی شرور درزندگی و تأثیر آنها بر ایمان انسانها مد نظر قرار می گیرد و این سوال پاسخ داده می شود که در مواقع رسیدن شرور، چطور ایمانمان را حفظ کنیم؟در این مقاله، پس از شرح راه حل های فیلسوفان و متکلمان مسلمان به مسأله شر،کارآمدی راه حل های هریک بررسی شده است. مهم ترین یافته این مقاله این است که با آنکه در ابتدای امر به نظر می رسد تنها راه حل متکلمان پاسخگوی مناسبی برای مسأله عملی شر است، اما با نگاه دقیقتر در می یابیم که راه حل های ارائه شده توسط فیلسوفان اسلامی افزون بر آنکه پاسخگوی مسأله نظری شر است، بدلیل استفاده از روش کشف و شهود برای دستیابی به آنها ، قادر به پاسخگویی به مسأله عملی شر نیز بوده و از کارایی بالایی برخوردارند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 28
باور دینى و اعتبار آن از منظر آلوین پلنتینگا
نویسنده:
محمدعلی مبینى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
آلوین پلانتینگا (Alvin Plantinga, 2391)، فیلسوف مسیحى معاصر، نماینده سرشناس مکتب معرفت‏شناسى اصلاح ‏شده است. قائلان به معرفت ‏شناسى اصلاح شده به طریقى نو، مدافع دین گردیده‏ اند. آن‏ها نه دفاع ایمان‏ گرایانه و غیر عقلانى از دین را مى‏ پذیرند و نه استدلال‏ ورزى را براى دفاع عقلانى از دین راه مناسبى مى‏ دانند. این اندیشمندان براى تبیین دیدگاه خود، سراغ مبانى معرفتى غرب در گذشته مى ‏روند و معتقدند که تاکنون بیش‏تر تلاش‏هاى عقلانى براى دفاع از دین در قالب مبناگرایى سنتى که یک دیدگاه رایج و حاکم بر اندیشه غرب است، صورت پذیرفته است. منتقدان به دین نیز با همین پیش‏فرض‏ها به انتقاد از دین پرداخته‏ اند. اما به گفته آن‏ها، این دیدگاه امروزه در معرض انتقادات متعددى است و دیگر نمى ‏توان براساس آن از باورهاى دینى دفاع کرد و یا آن‏ها را مورد حمله قرار داد. مبناگرایان سنتى دایره باورهاى واقعا پایه را بسیار کوچک دانسته، عقلانیت سایر باورها، از جمله باورهاى دینى را منوط به وجود استدلال به نفع آن‏ها مى ‏دانند. قایلان به معرفت‏ شناسى اصلاح شده در نقطه مقابل قرار دارند. آن‏ها مبناگرایى را مى ‏پذیرند، اما براساس معیارى که ارائه مى‏ دهند، ادعا مى‏ کنند که بیش‏تر باورهاى ما، از جمله باورهاى دینى، به نحو واقعا پایه موجه و عقلانى‏ اند و باورهاى استدلالى ما بسیار محدودند. آنچه در ذیل مى‏ آید گزارشى است از دیدگاه آلوین پلانتینگا که در آن ضمن بیان نظریه او در باب «معرفت»، به نوع رویکرد او در معرفت‏ شناسى دینى نیز اشاره مى‏ شود.
بررسی و مقایسۀ دیدگاه علامه طباطبایی و آلوین پلنتینگا در مورد تنوع ادیان
نویسنده:
عباس یزدانی، پریسا فیضی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین، مساله تنوع دینی است. دیدگاه های مختلفی در بحث تنوع دینی از سوی دین پژوهان مطرح شده است. پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه نظریه آلوین پلنتینگا، فیلسوف دین مسیحی به عنوان مدافع نظریه انحصارگرایی دینی و علامه طباطبایی، فیلسوف و دین پژوه اسلامی پیرامون تنوع ادیان می پردازد. از بررسی آثار مختلف علامه طباطبایی می توان استنباط نمود که وی با ارایه دیدگاهی شمول گرایانه، بر این باور است که همه ادیان به نحوی بهره ای از حقیقت داشته، پیروان سایر ادیان هم می توانند اهل نجات و رستگاری باشند، اما دین اسلام به عنوان خاتم ادیان، کاملترین دین محسوب شده، از حقانیت کاملتری برخوردار است و نیز به بهترین وجه می تواند پیروان خود را به فلاح و رستگاری نائل نماید. مهمترین دلیل ایشان برای شمول گرایی این است که هدایت الهی ایجاب می کند تمام انسانها به سعادتی در خور خویش برسند. بی شک، لازمه وسیع دانستن رحمت خداوند آن است که بیشتر انسان ها را اهل نجات بدانیم، اما آلوین پلنتینگا برخلاف نظر علامه طباطبایی، با نگرشی انحصارگرایانه در مورد تنوع دینی، بر این باور است که فقط آموزه های یک دین دارای حقانیت بوده، صرفا یک دین می تواند دین صحیح باشد و بقیه ادیان باطل خواهند بود. او حقانیت و نجات را منحصر در دین مسیح و آموزه ها و تعالیم آن می داند و مسیحیت را دینی موجه تلقی می کند.
صفحات :
از صفحه 109 تا 124
بررسی تطبیقی معرفت فطری خدا ازنظر علامه طباطبایی با نظریه حس الوهی پلانتینگا
نویسنده:
مهدی فدایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ازنظر علامه طباطبایی، انسان دارای فطرتی خاص است که او را به سنت خاص زندگی و راه معینی که منتهی به هدف و غایتی خاص (خداوند) می شود، هدایت می کند؛ راهی که جز آن راه را نمی تواند پیش گیرد، «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها.» ازسوی دیگر، براساس الهیات کالوینی اذعان به وجود خداوند، در اعماق ذهن هر انسانی وجود دارد و اکتسابی هم نیست؛ بدین گونه که نظریه ای باشد که در مدرسه و با تعلیم استاد فرا گرفته شود. بلکه چیزی است که هریک از ما از رحم مادر، کاملاً آن را می شناسیم و خود طبیعت هم اجازه فراموشی آن را به کسی نمی دهد. در این مقاله کوشیده ایم وجوه اشترک و افتراق این دو دیدگاه را بررسی کنیم. قلب، جایگاه معرفت فطری، غیر اکتسابی بودن معرفت، هدایتگری انسان، تخلف ناپذیری، لزوم تکامل و بلوغ این گرایش، تأثیر گناه بر این نوع معرفت، به عنوان وجوه مشترک؛ و انگیزه طرح، ماهیت معرفت فطری، تأثیر آگاهی به قوه معرفتی، منطقه ای بودن، متعلق معرفت فطری و نحوه دریافت معرفت، به عنوان وجوه افتراق این دو دیدگاه مورد بررسی قرار گرفته است.
م‍س‍ال‍ه‌ ش‍رور و ن‍واق‍ص‌ از دی‍دگ‍اه‌ ص‍درال‍م‍ت‍ال‍ه‍ی‍ن‌ و ال‍وی‍ن‌ پ‍لان‍ت‍ی‍ن‍ج‍ا [پ‍ای‍ان‌ن‍ام‍ه‌]
نویسنده:
‫ق‍درت‌ ال‍ل‍ه‌ ص‍وف‍ی‍ان‌ ن‍ی‍س‍ت‍ان‍ی‌
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫ت‍ه‍ران‌: ---,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫ه‍دف‌ پ‍ژوه‍ش‌ ن‍گ‍رش‍ی‌ اج‍م‍ال‍ی‌ پ‍ی‍رام‍ون‌ م‍س‍ال‍ه‌ ش‍ر در م‍ی‍ان‌ م‍ت‍ف‍ک‍ری‍ن‌ اس‍لام‍ی‌ ب‍وی‍ژه‌ م‍لاص‍درای‌ ش‍ی‍رازی‌ و م‍ت‍ف‍ک‍ری‍ن‌ غ‍رب‍ی‌ از ج‍م‍ل‍ه‌ ال‍وی‍ن‌ پ‍لان‍ت‍ی‍ن‍ج‍ا ف‍ی‍ل‍س‍وف‌ م‍ت‍ال‍ه‌ ام‍ری‍ک‍ای‍ی‌ اس‍ت‌ ک‍ه‌ ام‍روزه‌ در ح‍وزه‌ ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ دی‍ن‌ ب‍ی‍ش‌ از ه‍رزم‍ان‍ی‌ ت‍وج‍ه‌ دی‍گ‍ران‌ را ب‍ه‌ خ‍ود م‍ع‍طوف‌ ن‍م‍وده‌ اس‍ت‌ روش‌ پ‍ژوه‍ش‌ ک‍ت‍اب‍خ‍ان‍ه‌ای‌ و ب‍ا م‍راج‍ع‍ه‌ ب‍ه‌ م‍ن‍اب‍ع‌ م‍وج‍ود در م‍اخ‍ذ و س‍ای‍ت‍ه‍ای‌ ای‍ن‍ت‍رن‍ت‍ی‌ و آخ‍ری‍ن‌ دس‍ت‍اورده‍ای‌ ع‍ل‍م‍ی‌ و م‍طب‍وع‍ات‍ی‌ پ‍ی‍رام‍ون‌ م‍س‍ال‍ه‌ ش‍رور و ن‍ام‍لای‍م‍ات‌ در زن‍دگ‍ی‌ ب‍ش‍ر اس‍ت‌ ن‍ت‍ی‍ج‍ه‌ ک‍ل‍ی‌: خ‍داون‍د خ‍ی‍ر م‍طل‍ق‌، ع‍ال‍م‌ م‍طل‍ق‌ و ق‍ادر م‍طل‍ق‌ اس‍ت‌ و ه‍ی‍چ‍گ‍ون‍ه‌ ش‍ر و ن‍ق‍ص‍ی‌ ب‍ه‌ آن‌ ب‍رن‍م‍ی‌گ‍ردد. ب‍ل‍ک‍ه‌ م‍ن‍ش‍ا ص‍دور ش‍رور، م‍اه‍ی‍ات‌ و ه‍ی‍ول‍ی‌ اس‍ت‌ ک‍ه‌ ذات‍ی‌ م‍اده‌ اس‍ت‌ و خ‍داون‍د خ‍ی‍ر م‍ح‍ض‌ اس‍ت‌ و ه‍رگ‍ون‍ه‌ ف‍ی‍ض‌ و ک‍م‍ال‍ی‌ از ذات‌ ح‍ض‍رت‌ ح‍ق‌ ص‍ادر م‍ی‌گ‍ردد
  • تعداد رکورد ها : 174