جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

درپی بالا گرفتن تعارض علم و دین درغرب عصر روشنگری ،طرح مقوله «علم دینی» به عنوان راه کار برون رفت از این بحران ،در کانون توجه واقع شد. جوامع اسلامی نیز از شمول این امر بر کنار نبودند چه آن که نوعی دوگانگى محیط هاى علمى این گونه جوامع را فراگرفته بود؛ از یک طرف، میل به حفظ ارزشهاى دینى و اسلامى در آنها وجود داشته و دارد و از طرف دیگر، علومى آموزش داده مى شد که در آنها جایى براى ارزشهاى دینى نیست. افزون بر این، رکود و انحطاط جوامع اسلامى به دلیل بى توجهى به علوم تجربى، اعم از طبیعى و انسانى، و در مقابل، پیشرفت و توسعه جوامع غربى به دلیل استفاده از این علوم، اندیشمندان مسلمان را بر آن داشت تا نسبت به علوم جدید و روشهاى آن بازنگرى عمیقى صورت دهند؛ چرا که احیاى معرفت دینى یا به تعبیرى، نواندیشى دینى، نیازمند نگرش جدید به علومى بود که به طور مستقیم در راستاى معارف دینى قرار نداشتند. برآیند این عوامل، خطور طرح ایجاد «علم دینى » به ذهن پاره اى از اندیشمندان مسلمان در دهه دوم قرن بیستم راباعث گردید.بر اساس این ایده، مدعیان علم دینى باید به نوعى همپوشى در قلمرو علم و دین باور داشته باشند. از آنجا که در قلمرو تلاقى علم و دین، روند دینى کردن یا شدن علوم، نمود آشکارترى دارد، پس در این راستا باید رابطه بین علم و دین با دقت بیشتری مورد کاوش قرارگیرد.

مقاله حاضر با هدف بررسی چالشها و فرصتهای علم دینی در جهان کنونی با تاکید بر نسبت میان علم و دین و با استفاده از روش تحلیل اسنادی انجام شده است. جامعه آماری، کلیه منابع و مراجع مرتبط با نسبت میان علم و دین به عنوان جامعه پژوهش حاضر محسوب شده، به علاوه در انجام پژوهش، نمونه گیری به عمل نیامده و کلیه منابع و مراجع موجود و در دسترس؛ اعم از کتب، مقالات و گزارشهای پژوهشی، مورد بررسی واقع شده است. ابزار پژوهش، فرمهای فیش برداری بوده است و داده های حاصل، مورد تجزیه و تحلیل کیفی قرار گرفته اند. برای این منظور، در ابتدای مقاله پس از مقدمه ای روش شناختی، ماهیت علم مورد نظر قرار گرفته و روایتهای مختلف آن از دیدگاههای متفاوت به بحث کشیده شده است. سپس سخن از ماهیت دین به میان آمده و با اشاره به تعاریف مختلفی در مورد دین، باور دینی و معرفت دینی از دیدگاه صاحب نظران، سعی در شناخت بهتر این امر شده است. همچنین نسبت میان علم و دین مورد توجه واقع شده و در نهایت، چالشها و فرصتهای علم دینی در جهان کنونی مورد توجه قرار گرفته و با طرح نظریات مختلف در این مورد، به چالشهای موجود در این عرصه اشاره شده است.

در کتاب حاضر، مقوله فلسفه دین به همراه پاره‌ای مسائل کلامی، همچنین تاریخ مناسبات و روابط دین و علم به ویژه از دوره رنسانس بدین سو نقد و بررسی شده است .رشد و تحول کمی و کیفی علم، در روزگار نو بر دین و فلسفه و اخلاق و سود و زیانی که مدافعان حریم دین و دیانت پیشگی از این تاثیرات برده‌اند در این نوشته ارزیابی گردیده است.

ترجمه ماشینی: برای بیش از 30 سال، مورخان آنچه را که "تز جنگ" می نامند - این ایده که تضاد اجتناب ناپذیری بین دین و علم وجود دارد - رد کرده اند و اصرار دارند که دانشمندان و مؤمنان می توانند در هماهنگی زندگی کنند. این کتاب مخالف است. با در نظر گرفتن مشهورترین این درگیری ها، ماجرای گالیله، به عنوان نقطه شروع، استدلال می کند که جوامع مذهبی و علمی نگرش های بسیار متفاوتی نسبت به دانش نشان می دهند. ادیان مبتنی بر کتاب مقدس نه تنها ادعا می کنند که منبعی از دانش متمایز از عقل بشری است. آنها همچنین مقید به سنت هستند، بر یقین اعتقادات خود پافشاری می کنند و در برابر انتقادات رادیکال به گونه ای که علوم چنین نیستند، مقاومت می کنند. اگر مؤمنان دارای تفکر سنتی بین آنچه ایمانشان به آنها می گوید و یافته های علم مدرن تضادی را درک کنند، ممکن است همان کاری را انجام دهند که مقامات کلیسا در زمان گالیله انجام دادند. آنها ممکن است تلاش کنند علم را تعطیل کنند و اصرار کنند که اعتبار کلام خدا بر هر دانش «صرفاً انسانی» غلبه دارد. کسانی از ما که برای علم ارزش قائل هستیم باید مراقب باشیم که این اتفاق نمی افتد.

ترجمه ماشینی: این تاریخچه دو جلدی از تضاد بین الهیات و علم برای اولین بار در سال 1896 منتشر شد و به سرعت تبدیل به یک متن برجسته شد. این کتاب همراه با تاریخچه تضاد بین دین و علم جان ویلیام دریپر به عنوان یک مطالعه تعیین کننده از رابطه بین دین و علم به طور گسترده ای شناخته شد. اندرو دیکسون وایت، معلم، محقق و نویسنده برجسته، اولین رئیس دانشگاه کرنل بود. وایت معتقد بود که دین از نظر تاریخی با پیشرفت در زمینه علم مخالف است. او استدلال می‌کرد که هرگونه دخالت دین در علم همیشه فاجعه‌بار بوده است، در حالی که تحقیقات علمی، صرفنظر از اینکه چقدر به ظاهر به دین آسیب می‌رساند، همیشه به عالی‌ترین خیر منجر شده است. تاریخچه جنگ علم با الهیات در جهان مسیحیت اوج سی سال تحقیق، انتشار و سخنرانی وایت در این زمینه است. جلد دوم در مورد پزشکی، جنون، اساطیر، اقتصاد سیاسی و زبان شناسی تطبیقی ​​بحث می کند.

ترجمه ماشینی: این تاریخچه دو جلدی از تضاد بین الهیات و علم برای اولین بار در سال 1896 منتشر شد و به سرعت تبدیل به یک متن برجسته شد. این کتاب همراه با تاریخچه تضاد بین دین و علم جان ویلیام دریپر به عنوان یک مطالعه تعیین کننده از رابطه بین دین و علم به طور گسترده ای شناخته شد. اندرو دیکسون وایت، معلم، محقق و نویسنده برجسته، اولین رئیس دانشگاه کرنل بود. وایت معتقد بود که دین از نظر تاریخی با پیشرفت در زمینه علم مخالف است. او استدلال می‌کرد که هرگونه دخالت دین در علم همیشه فاجعه‌بار بوده است، در حالی که تحقیقات علمی، صرفنظر از اینکه چقدر به ظاهر به دین آسیب می‌رساند، همیشه به عالی‌ترین خیر منجر شده است. این کتاب نقطه اوج سی سال تحقیق، انتشار و سخنرانی وایت در این زمینه است. جلد اول به بحث آفرینش، تکامل، جغرافیا، نجوم، هواشناسی، قوم شناسی و دوران باستان می پردازد.

ترجمه ماشینی : آیا علم چالشی برای دین و اعتقاد دینی ایجاد می کند؟ این سؤال موضوع بحث طولانی مدت بوده است - و همچنان نه تنها محققان فلسفه، الهیات و علوم، بلکه همچنین کسانی را که در سیاست آموزشی عمومی دخیل هستند، نگران می کند. این جلد زمینه‌ای برای بحث «علم و دین» کنونی فراهم می‌کند، با این حال بر موضوعاتی که بحث‌های اخیر در مورد رابطه علم و دین به‌ویژه متمرکز شده‌اند نیز تمرکز دارد. موضوع اول به تاریخچه رابطه متقابل علم و دین می‌پردازد. موضوع دوم و سوم به مفاهیم کار اخیر در کیهان شناسی، زیست شناسی و به اصطلاح طراحی هوشمندانه برای دین و اعتقاد دینی می پردازد. موضوع چهارم به «مسائل مفهومی» نهفته در بحث‌های کنونی مربوط می‌شود، مانند: آیا طبیعت‌گرایی علمی و دین با هم سازگار هستند؟ آیا علم و دین مجموعه دانش یا عمل هستند یا هر دو؟ و آیا دین و علم ادعاهای حقیقت متضادی را ارائه می دهند؟ با روشن کردن بحث معاصر در بحث علم و دین و با طرح گزینه های موجود در توصیف رابطه بین این دو، این جلد مورد توجه محققان و افراد تحصیل کرده قرار خواهد گرفت.

ترجمه ماشینی : مسلماً در دنیای مدرن هیچ موضوعی مهمتر و مهمتر از رابطه علم و دین وجود ندارد. علم روش‌هایی را برای کشف حقیقت به ما داده است، در حالی که دین بزرگترین نیروی تولید معناست. با این حال، این دو به عنوان متقابل متقابل، با عواقب تلخ برای بشریت دیده می شوند. در ازدواج حس و روح، یکی از مهم‌ترین فیلسوفان امروزی به طرز درخشانی بیان می‌کند که چگونه می‌توانیم درباره علم و دین به شیوه‌هایی فکر کنیم که امکان آشتی و اتحاد آنها را فراهم کند، با شرایطی که برای هر دو گروه قابل قبول باشد. کن ویلبر به عنوان برجسته ترین متفکر در ادغام روانشناسی غربی و سنت های معنوی شرقی به طور گسترده ای مورد تحسین قرار گرفته است. کتاب‌های متعدد او در رشته‌های مختلف علمی منتشر شده است و آموزه‌های دین، روان‌شناسی، فیزیک، عرفان، جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی را ترکیب کرده است و طرفداران بین‌المللی را برای او به ارمغان آورده است. «ازدواج حس و روح» در دسترس‌ترین اثر اوست که هدفش هدایت مخاطب عام به توافق متقابل بین دنیای معنوی و ذهنی خرد باستانی و دنیای عینی و تجربی دانش مدرن است. ویلبر به طور واضح و مختصر به بررسی شکاف بین علم و دین و تأثیر این «جنگ سرد فلسفی» بر سرنوشت بشریت می‌پردازد. او به طور سیستماتیک تلاش های قبلی برای یکپارچگی را مرور می کند و توضیح می دهد که چرا نظریه های رمانتیک، ایده آلیستی و پست مدرن شکست خوردند. و او نشان می دهد که چگونه علم با برخی از ویژگی های عمیق مشترک در تمام سنت های اصلی مذهبی جهان سازگار است. کن ویلبر در نشان دادن راه اتحاد بین حقیقت و معنا، کتابی زیبا و قابل دسترس خلق کرده است که در گستره خود خیره کننده است.

ترجمه ماشینی : رابطه علم و دین عموماً به یکی از این دو صورت ترسیم می شود. در یک دیدگاه، آنها در یک درگیری اجتناب ناپذیر و ابدی گرفتار شده اند که در آن باید طرفی را انتخاب کرد. در دیگری، آنها حوزه های جداگانه ای هستند که در آنها ادعاهای حقیقت یکی تأثیر کمی بر دیگری دارد. این مجموعه از مقالات تحریک‌آمیز توسط متفکران برجسته، راه جدیدی برای نگاه کردن به این رابطه مشکل‌ساز ارائه می‌دهد. نویسندگان از این فرض شروع می‌کنند که هم علم و هم دین در چارچوب‌های خاص تاریخی، سیاسی، ایدئولوژیک و روان‌شناختی عمل می‌کنند، اما در پی دستیابی به فراتر از آن هستند. چگونه می‌توانیم علم و دین را برخاسته از تجربه بشری و در عین حال فراتر از آن بدانیم؟ از جمله محققانی که این سوال را بررسی می کنند عبارتند از برونو لاتور، هیلاری پاتنم، جفری برتون راسل، دانیل مت، مایکل راس، رونالد نومبرز، پاسکال بویر و آلن والاس. جلد به چهار بخش تقسیم شده است. اولین نگاهی تازه به رابطه علم و دین در قالب‌های کلی دارد: به عنوان حوزه‌های دانش یا اعتقاد، قلمرو تجربه، و منابع اقتدار. سه بخش دیگر به موضوعاتی می‌پردازند که کانون‌های تضاد علم و دین بوده‌اند: ماهیت کیهان، منشأ حیات، و عملکرد ذهن. در نهایت، نویسندگان استدلال می‌کنند که با دیدن علم و دین به‌طور برگشت‌ناپذیری با تجربه انسانی، می‌توانیم از تعاریف ساده یا/یا واقعیت فراتر برویم و به دیدگاهی غنی‌تر و پیچیده‌تر از علم و دین برسیم.