جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام سلبی وجود
>
جوهر
>
جوهر مجرد
>
عقل ( جوهر )
>
عقول طولیه
>
عقول عشره
>
عقل فعال
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
تعداد رکورد ها : 160
عنوان :
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث در نفسشناسی صدرالمتألهین : سال 5، شماره 2 : حکمت اسراء
نویسنده:
معصومه سادات سالک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عالم مثال
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
موجود مجرد مثالی
,
انسان شناسی فلسفی
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
شواهد الربوبیه ,
معاد جسمانی ,
حکمت اشراق ,
انسان شناسی ,
عالم مجردات ,
حکمت مشاء ,
عالم ماده ,
03. انسان شناسی Human nature ,
عالم جبروت ,
عالم شهادت ,
عالم ماده ,
عالم ملک ,
قرآن ,
قوس نزول ,
عالم عقل ,
قدم نفس ,
عالم ملک و ملکوت ,
حادث ,
عالم شهادت ,
فلسفه اشراقی ,
فلسفه مشاء ,
بدن ,
عقل فعال ,
معاد جسمانی ,
قرآن ,
هستی عقلی نفس ,
معاد جسمانی از نظر ملاصدرا ,
عالَم اسماء و صفات ,
سابقه ماده بدن ,
اتصال مثال در انفصال خیال ,
حدوث نفس ناطقه ,
سلسله تنزلات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
موجودات مثالی به رغم تجرد، از عوارض ماده (مقدار، اندازه و شکل) خالی نیستند؛ در حالیکه این عوارض، به گونهای در تعین شخصی و در نتیجه تفرد موجودات، نقش دارند و باعث جزئی شدن این صور میشوند. با فرض «مرتبه مثالی» برای نفس انسانی، میتوان سابقهای در این عالم برای انسان تصور کرد. در این تصور به تعداد افراد مادی کثرت عددی خواهیم داشت. بنا بر نظر ملاصدرا نفس انسانی، جسمانیة الحدوث است و سابقه چنین نفسی، به وجود جمعی عقلانی در صقع ربوبی و یا عالم مفارقات عقلی، ارجاع داده میشود. با این تفسیر، هم حدوث نفس انسان محفوظ میماند و هم پیامدهای عقلی محال و توالی فاسد قدم نفس، مجال بروز نمییابند. بنابراین سلسله تنزلات به ویژه مراتب قبلی وجودات تنزلیافته در قوس نزول، با مبنای حدوث جسمانی نفس، چندان قابل جمع به نظر نمیرسد و پیشینه وجود عقلی نفس ـ با وجود تأکید فراوان صدرالمتألهین بر وجود مثالی موجودات ـ تبیین چگونگی حدوث آن را از مرتبه عقلی به عالم ماده، دشوار میسازد. شاید بتوان این ناسازگاری را با فرض سابقۀ ماده بدن، به عنوان متحد صورت انسانی، حل کرد؛ اما ماده در فلسفه صدرایی نقش کماهمیتی دارد، و علاوه بر آن ابداعی است و نمیتواند در این مرتبه نقشی داشته باشد. بر اساس مبانی صدرایی، فرض پیوند مستقیم میان ماده متحد با صورت (در عالم ماده) با ماده مثالی، فرضی نادرست است. در پارهای از آثار عباراتی میتوان یافت که اعتقاد به مرتبه مثالی نفس انسانی را در سلسله نزولی نشان میدهد و وجه قدم نفس را تقویت میکند و بر ابهامات نظریه «جسمانیة الحدوث» میافزاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسهی نفس از دیدگاه سهروردی و کانت
نویسنده:
اسماء شاهمرادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
فاهمه
,
علوم انسانی
,
من استعلایی
,
پدیدار
,
علم حضوری
,
نور اسپهبد
,
کانت
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
عقل فعال
,
عقل فعال
,
ذات معقول
چکیده :
رویکردهای سهروردی و کانت، به عنوان دو تن از برجستهترین فیلسوفان شرق وغرب، به مسئلهی نفس تفاوتهای بنیادین، و همزمان شباهتهای جالبتوجهی با هم دارند که بررسی آنها منوط به آشنایی با نظریهی نفس هر دو فیلسوف است. اساس رویکرد سهروردی به نفس را تعریف او از «نور اسپهبد» تشکیل میدهد که بر طبق آرای او به عنوان مدبر جسم نسبت به خود «خودآگاه» است و این خودآگاهی را از علم حضوری خود نسبت به خویشتن خویش به دست میآورد. نظریهی اشراقیِ نفس سهروردی بر نوعی تعریف نوافلاطونی نفس استوار است. این در حالی است که کانت، به عنوان یکی از بزرگترین مخالفان اندیشههای نوافلاطونی، اساساً با هر نوع علم حضوری مخالف است و نفس را در مقام یک چیزدرخود (شئ فینفسه) یا نومن ناشناختنی میداند، زیرا از طرفی چونان یک نومن به شناخت درنمیآید و از طرفی ادراک حضوری انسانها به «منِ» خود هیچ اعتبار شناختیای ندارد. این «من استعلایی» که کانت تبار آن را در مابعدالطبیعههای سنتی پیش از خود، بهویژه در دکارت و هممسلکهای خردگرای او میجوید، هرچند شرط بنیادین تشکیل نظام مفاهیم پیشین فاهمه و بنابراین پایهی انسانشناختیِ ادراک است، اماخود ادراکشدنی نیست و احکام آن را باید نه در حوزهی شناخت یا عقل نظری، بلکه در گسترهی اخلاق و عقل عملی جُست. همین نکته بنیاد تفاوت ژرف دیدگاه دو فیلسوف به مسئلهی نفس را تشکیل میدهد. در کنار این تفاوت اصلی، اختلافاتی هم در مورد قوای نفس، ادراک عقلی و اساساً خودِ عقل، و نیز مفهوم علیت نزد دو فیلسوف میتوان یافت. با این همه نگرش آنها شباهتهایی نیز با همدیگر دارد که از آنجمله میتوان به همانندیهای نسبی در برداشتهای سهروردی و کانت پیرامون بقای نفس و همچنین لذتِ استکمالیِ نفس اشاره کرد.کلیدواژگان: سهروردی، کانت، نفس، علم حضوری، فاهمه، نور اسپهبد، عقل فعال، پدیدار، ذات معقول، من استعلایی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیر تطور تبیین فلسفی وحی از فارابی تا ملاصدرا : سال 1، شماره 2 : آیین حکمت
نویسنده:
زهرا یوسفی روشناوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
نبی
,
فرشته وحی
,
نبوت
,
جبرئیل(ع)
,
حضرت محمد(ص)(اوصیاء)
,
وحی
,
پیامبر
,
وحی الهی
,
عقل فعال
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
مثل ,
قوای نفس ,
معتزله ,
مشاء ,
عقل نظری ,
اتصال به عقل فعال ,
عالم مثال ,
عقل مستفاد ,
عقل کل ,
عقل هیولانی ,
تهافت الفلاسفه ,
نفس فلکی ,
عالم ماده ,
اتصال عقل نبی به عقل فعال ,
قوه وحی نبوت ,
اشراق الهی ,
اشراق ,
عالم ماده ,
معتزله (اهل سنت) ,
خیال منفصل ,
اشراق ,
عالم خیال (متصل و منفصل) ,
مثل معلقه ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
هستی شناسی وحی ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
مُثُل ,
اشراق حق تعالی ,
عقل بالملکه ,
نفس ناطقه فلکی ,
عقل انبیاء ,
ادراک نفس ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل بالملکه ,
عقل مستفاد ,
قوه عاقله نبی ,
رؤیت فرشته وحی ,
شرایط نبوت ,
کلیات وحیانی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
وحی که یکی از مهمترین آموزههای دینی است از سوی فلاسفه همچون دیگر اندیشمندان مورد توجه قرار گرفته است. در فلسفه اسلامی، فرشته وحی، مخزن علوم و مفیض آنها و گیرنده وحی نیز قوه عاقله نبی است که وی به علت استعداد ذاتی و تکامل وجودی به مرتبهای میرسد که میتواند به عقل فعال متصل گردد و معارف را از وی دریافت نماید. مهمترین مبحث در زمینه وحی نزد فلاسفه اسلامی، نحوه رؤیت فرشته وحی است. در نظام مشائی، عقل فعال همان فرشته وحی و رؤیت او نیز محاکات متخیله نبی از حقیقت وجود وی بود؛ ولی در مکتب اشراقی و حکمت متعالیه با کشف عالم مثال منفصل یا به تعبیر شیخ اشراق «مثل معلّقه» تبیین فلسفی وحی به نقطه عطف خود رسید. در این مکتب، فرشته وحی عظیمترین انوار قاهره عرضیه و رب النوع آدمی بود که نفس پاک نبی پس از رفع شواغل و حجب برزخی و جسمانی با اتصال به فرشته وحی، معارف را از وی دریافت میکند. حقیقت فرشته وحی دارای مظاهری در عالم مثال است که با ظهور در این مظاهر، امکان رؤیت آن برای نفس نبی حاصل میشود. فرشته وحی از حقیقت عقلی و نوری خود تنزل مینماید و در مظهری از مظاهر عالم مثال جلوهگر میشود تا نبی به رؤیت آن نائل آید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 145 تا 173
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کیفیت ارتباط نفس با مبادی عالیه هستی و نحوه حصول صور عقلی از نظر ملاصدرا
نویسنده:
زهرا حاجی نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تشکیک وجود
,
ادراک
,
نظام هستی
,
وحدت وجود
,
معارف اسلامی
,
شناخت شناسی
,
حرکت جوهری
,
عقل فعال
,
اصالت وجود
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
تصور عقلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
پایاننامهی حاظر درصدد است که چگونگی ارتباط نفس با مبادی عالیه هستی را به تصویر کشیده، به عبارت دیگر درپی این است که نفس با عقل فعال به چه صورت در ارتباط است، برای تبیین این مهم به تحلیل رابطهی میان نفس و عقل فعال و توضیح نحوه شهود مبادی عالیه پرداخته می-شود.برای روشن شدن رابطهی نفس با مبادی عالیه هستی، ابتدا بیان مراتب وجود عقل و عقل انسان از نظر مشاء و اشراق ضروری به نظر میرسد.از نظر ملاصدرا نحوهی ادراک به این طریق است که نفس انسان از این عالم به عوالم بالا سلوک میکند و در آنجا با عقل فعال متحد میشود و منظور از این اتحاد وحدت و یگانگی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی وحی و نبوت نزد فارابی و ابن سینا
نویسنده:
نادیا مفتونی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نبوت
,
وحی الهی
,
وحی الهی
,
عقل فعال
,
تخیل(راه های معرفت)
,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته)
,
تبیین فلسفی وحی
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
ادراک انسان ,
مقام ابلاغ وحی ,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی تجربه عرفانی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
حکمت عملی ,
علم نفس ,
افعال نفس ,
قوه قدسیه(اصطلاح وابسته) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
وهم(معرفت شناسی) ,
معرفت شناسی وحی ,
تفکیک خیال از متخیله ,
نقش خیال در ابلاغ وحی ,
محاکات معقول در خیال نبی ,
تاثیر نبی در ماده خارجی ,
تفاوت فیلسوف و نبی ,
فیلسوف بودن نبی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تبیین وحی و نبوت نزد حکمای مسلمان از جایگاه ویژهای برخوردار است.فارابی به عنوان نخستین فیلسوف مسلمانی که به مسأله نبوت پرداخته و ابن سینا از حیث مفهومسازیهای دقیق و بدیع پیرامون نبوت و مبادی آن درخور تحقیقاند و همواره متعلق تفاسیر مختلف بودهاند.برخی به فارابی اشکال کردهاند که با وارد کردن خیال در فرآیند وحی جایگاه نبی را نسبت به فیلسوف تنزل داده و برخی به ابن سینا اعتراض نمودهاند که با داخل کردن حدس در فرآیند وحی از تبیین معلومات جزیی وحی عاجز مانده و تنها معارف کلی وحی در نظریه وی تبیین پذیرند،درحالیکه فارابی قوه ناطقه نبی را مدرک تمامی معقولات و مفارقات میداند و ابن سینا هم به نقش قوای خیالی در وحی و نبوت توجه کرده و از عهده تبیین جزئیات برآمده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارادی بودن تعقل در پرتو نظریه عقل فعال نزد فارابی و ابن سینا
نویسنده:
جلیله علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
کلیدواژههای اصلی :
اشراق الهی
,
اختیار انسان
,
علم نفس
,
فلسفه مشاء
,
عقل فعال
,
عقل(منطق)
,
تعقل(معرفت شناسی)
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
اتصال نفس به عقل فعال ,
استکمال نفس ,
خروج از قوه به فعل ,
تکامل اختیاری ,
نظام هستی ,
تجرد نفس ناطقه ,
اراده انسان ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اسلامی ,
استعداد ,
مکتب رواقی ,
عقل هیولانی ,
تبیین فلسفی وحی ,
معرفت بالفعل ,
عقل در حکمت مشاء ,
اشراق صور معقول ,
تعقل ارادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
کنش و واکنش روان آدمی در ادراک و تعقل که بیشک یکی از اساسیترین و کهنترین مسائل فلسفه است در فلسفه ارسطو عنوان عقل فعال را به خود اختصاص میدهد.این عنوان در جریان فلسفه بعد از ارسطو در دو دیدگاه طبیعی و اشراقی تفسیر میشود؛دیدگاه اول هر دو بعد فعال منفعل تعقل را در نفس انسان منطبع می داند و همانند تمامی موجودات جهان طبیعت،جریان تکامل روان آدمی را عبارت از خروج از حیثیت انفعال و وصول به بعد فعالیت میداند.در مقابل،دیدگاه دوم وجه انفعالی تعقل را به انسان اختصاص داده و وجه فعالیت را به مقام الوهیت ارجاع میدهد و فعلیت عقل را عبارت از افاضه و اشراق الهی میداند.علیرغم فاصله این دو دیدگاه در مورد مرجع فعالیت عقل،هر دو دیدگاه به ناچار بر این امر اتفاق نظر دارند که جریان تعقل خارج از اراده و قصد انسان بوده و در نتیجه،تکامل نظری نفس انسان امری غیر ارادی و جبری است.برخلاف این دو تفسیر مرسوم،فلسفه مشائی اسلامی-فارابی و ابن سینا-با ارجاع وجه فعالیت عقل به دو اصل استعداد پدید آمده توسط جوهر مفارقی به نام عقل فعال و همچنین قصد و اراده انسان موفق میشوند دیدگاه سومی را در نظریه عقل فعال ارائه کنند که علی رغم قول به تأثیر عامل مفارق در روند تعقل،ارادی بودن تعقل و قصدی بودن تکامل نظری نفس انسان را تبیین نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 117
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم حضوری از دیدگاه سهروردی و ملاصدرا
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، زهره سلحشور سفیدسنگی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
علم به نفس
,
علم حضوری
,
نظریه ابصار
,
حکمت اشراق the School of Illumination
کلیدواژههای فرعی :
علم اشراقی ,
عقل فعال ,
عقل بالفعل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در فلسفه اسلامی طرح مسئله علم حضوری به صراحت در آثار سهروردی یافت می شود و پس از او صدرالمتألهین آن را بسط داده است. سهروردی علم را به ظهور و نور تعریف کرده و ملاصدرا از این تعریف سود جسته است. هر چند ملاصدرا در مسئله ابصار با سهروردی مخالفت می کند، اما در مواردی همچون حصول مدرکات خیالی از او متأثر است. از جمله موارد اختلاف این دو می توان به مسئله ابصار، مادی یا مجرد دانستن قوه خیال، و اتصال یا اتحاد نفس با عقل فعال و از نقاط اشتراک می توان به تعریف علم اشاره کرد. این نقاط افتراق و اشتراک برآمده از مبانی هر یک از این دو فیلسوف از جمله قابل یا فاعل دانستن نفس نسبت به صور و تعریف غیر ماهوی علم است؛ مثلاً مبنای این که نفس قابل یا فاعل صور است باعث تفاوت در نظریه ابصار و مبنای تعریف غیر ماهوی از علم باعث اشتراک در تعریف علم شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 33
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روشهای تفسیری از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
علیرضا دهقان پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جایگاه عقل در معرفت دینی
,
تفسیر قرآن ملاصدرا
,
اقسام عقل
,
ابزارهای معرفت دینی
,
عقل و دین
,
هرمنوتیک
,
حکمت متعالیه
,
تفسیر قرآن
,
تفسیر اشاری
,
تفسیر به رأی
,
تفسیر فلسفی
,
تفسیر مأثور
,
تفسیر اجتهادی
,
قرآن مجید
,
آداب تلاوت قرآن
,
حقیقت قرآن از نظر ملاصدرا
,
منهج تفسیرى
,
منابع معرفت(اصطلاح وابسته)
,
عقل(قوه عاقله)
,
مخالفان تفسیر عقلی
کلیدواژههای فرعی :
عقل شهودی ,
تدبر در قرآن ,
عقل فعال ,
آیه 13 غافر ,
طهارت قلب ,
حضور قلب ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل ابزاری ,
عقل عرفی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
اثر تفسیری ملاصدرا در میان دیگر آثارش، مزیت ویژهای در رهیافت قرآنی او دارد. صدرا دو پایه اساسی تفسیر را نقل صریح و کشف تام میداند؛ از این رو، نه جمود بر لفظ را میپسندد نه فراموشی آن را، بلکه با حفظ ظاهر باید به مشاهد حقایق و بطون معانی پرداخت. ملاصدرا روشهای تفسیری را به چهار قسم عمده تقسیم میکند و روش صحیح را روش راسخین در علم میداند؛ یعنی کسانی که به دور از افراط فلاسفه و تفریط اهل حدیث، با نور نبوت و ولایت به حقایق قرآن دست یافتهاند. ملاصدرا قرآن را جلوهگاه جهان وجود و حاوی غیب و شهود میداند. به نظر او قرآن نسخهای مکتوب از نظام وجود است و وجود تمثل قرآن. از این رو، قرآن را تنها اوالوالالباب با علم لدنی درک میکنند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 306 تا 331
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه معرفت شناختی انبیاء در سیر معرفتی انسانها از دید غزالی: نقش تعلیمی
نویسنده:
زهرا پورسینا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و شرع
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
راه کشف و شهود
,
عقل(منطق)
,
تعلیم انبیاء
کلیدواژههای فرعی :
علوم وحیانی ,
حصول معرفت ,
مرتبه نبوی ,
عقل فعال ,
خود سازی ,
اشراق معرفت ,
قلم ملکوتی ,
عقل انبیاء ,
حقایق ما فوق عقل ,
نقش تربیتی وحی ,
عقلی بودن مکاشفه ,
تعلم علم معامله ,
جایگاه معرفت شناختی عقل فعال ,
متعلقات علم مکاشفه ,
مکاشفه حقایق علوم تجربی ,
نقش عقل در سلوک ,
علت حصول علم ,
نیاز انسان به وحی ,
چکیده :
نگارنده در این مقاله به روش تحلیلی، به مسئلۀ نقش معرفت بخشی انبیا (ع) از دید غزالی می پردازد. این نقش که هم شامل نقش تعلیمی و هم تربیتی است، در جنبۀ تعلیمی، نقشی مستقیم و غیرمستقیم است. نیز این که تعلیمات انبیا هر دو حوزۀ حقایق ناظر به عالم واقع و معرفت های اخلاقی را شامل می شود. در این نقش علاوه بر این که ایشان به عرضۀ حقایقِ ورای مرتبۀ عقل استدلالی می پردازند، ارائه دهندۀ طریق دست یابی به عالی ترین سطح عقلانی معرفت نیز هستند تا انسان ها با صعود در مراتب معرفتی، خود، بدان معرفت عالیه دست یابند. در این راستا، یگانگی و پیوستگی عمیقی که میان عقل و شرع (تعلیمات نبوی) از دید غزالی وجود دارد نیز مورد توجه قرار می گیرد و روشن می شود که غزالی شروع حرکت عقلی علمی انسان را با دریافت معرفت وحیانی (شرع) به یکدیگر گره می زند و به نظر او اساساً این، تنها سطح نبوی معرفت یا علم مکاشفه است که راهنمای انسان در رسیدن به معرفت یقینی، که استکمال معرفت عقلانی انسان در مرتبۀ پایین تر است، می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سلسله طولی در عالم وجود را تبیین کنید.
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
حکمای الاهی اعم از از مشائین و اشراقیون و اصحاب حکمت متعالیه، براین امر اتفاق نظر دارند که عالم عقلی، واسطه در ایجاد مادون است، اگر چه اختلاف نظر هایی درباره تعداد عقول و نیز نحوه کثرت عقول وجود دارد مثلا حکمای اشراقی وجود عقول عرضیه را می پذیرند، ام
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سلسله طولی و عرضی عالم
,
قاعده «الواحد»
,
کثرت موجودات
کلیدواژههای فرعی :
عوالم سه گانه ,
قاعده امکان اشرف ,
عقول طولیه ,
عقول عرضیه ,
عقل فعال ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
تعداد رکورد ها : 160
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید