جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 434
عرفان در ایران: جایگاه عرفان و تصوف و تعلیم و ترویج آن در ایران معاصر
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ایران در طول تاریخ، همواره از مراکز معنویت و عرفان بوده است. پس از ورود اسلام به ایران، این سرزمین مهد رویش تصوف و عرفان اسلامی گردید. بسیاری از بزرگان صوفیه، هم‌چون حلاج و بایزید و خرقانی و غزالی و عطار و شمس تبریزی و مولوی، به این فرهنگ تعلق داشته‌اند. بیش از هزار سال است که زنجیره‌ی متصل عارفان و صوفیان در این سرزمین استمرار دارد و این میراث از نسلی به نسلی منتقل می‌شود. از پدیده‌های مهم دیگر در عرفان ایرانی، پیوند تشیع و تصوف است، که پیشینه‌ای کهن دارد. در بعد علمی و نظری، این پیوند در آثار اندیشمندان عرفانی بسیاری هم‌چون سید حیدر آملی و ابن ابی جمهور احسائی و ملاصدرای شیرازی نمودار شده است. امروزه تصوف و عرفان با شکل‌های مختلف در ایران ظهور دارد و طیف‌های گوناگونی را در بر دارد، چنان‌که تعلیم و تربیت عرفانی و شیوه‌های آن نیز به تبع تکثر مشرب‌ها و علایق یادشده متنوع است. اما به‌رغم این پیشینه و غنای عرفانی، هنوز پژوهش توصیفی و تحلیلی جامع درباره‌ی آن انجام نگرفته است. هدف این نوشتار ارائه‌ی تصویری جامع، گویا و تحلیلی، و در عین حال اجمالی، در حد یک مقاله از پدیده‌ی عرفان در ایران است. معرفی تنوع گرایش‌ها و فعالیت‌های عرفانی در ایران، هم عرفان‌پژوهان را از ابعاد و زوایای مختلف این پدیده آگاه می‌کند تا حوزه‌ی پژوهشی مورد علاقه‌ی خود را با آگاهی انتخاب کنند و هم می‌تواند برای شیفتگان سلوک این طریق، اگر نه چراغی، دست‌کم شمعی روشنگر باشد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 68
بررسی مطالعات جهانی اخلاق زیست‎محیطی و لزوم آموزش مبانی مشترک آن
نویسنده:
زهرا پارساپور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
زیست‎کره زمین فارغ از مرزبندی‎های سیاسی، دینی و زبانی نیازمند مراقبت ویژه‎ای است. این مراقبت در سایه رعایت اصول اخلاقیِ مشترکِ جهانی تحقق می‎پذیرد که می‎توان تحت ‎عنوان اخلاق زمین (Earth Ethics) از آن یاد کرد. شاید، اصرار بر ارائه تعریف مشترک جهانی پیرامون رابطه انسان با خدا، خودش و دیگران ضرورتی نداشته باشد، اما سلامت و حفظ زیست‎ کره نیازمند تعریفی مشترک از رابطه انسان با طبیعت است. بحران محیط ‎زیست که در قرن اخیر چهره خود را آشکارتر ساخته است، موجب ‎شده ‎است علاوه بر بازنگری نحوه تعامل انسان با طبیعت در استفاده از علم و تکنولوژی، یک بازنگری کلی در همه ادیان و نحله‎های فکری، دینی و اخلاقی در مورد جایگاه انسان در جهان و اخلاق زیست‎محیطی صورت‎گیرد. شاید، بتوان مقاله لین وایت را بزرگترین محرک در این بازنگری در جهان مسیحیت دانست؛ به‎گونه‎ای که از سال تألیف این مقاله (1967) تا کنون، به اشکال گوناگون در موافقت و مخالفت آن سخن رفته است که تحت ‎عنوان اخلاق زیست‎محیطی (Environmental Ethics) که زیرشاخه‎ای از فلسفه است، از آن یادمی‎شود. در جهان اسلام نیز شاهد شکل‎گیری تألیفات و تحقیقات وسیع در این زمینه هستیم؛ از آن جمله، می‎توان از آثار سید حسین نصر، پرویز منظور، محقق داماد، خالد فضلان و جوادی آملی نام برد. در این مقاله بر آنیم تا ضمن بیان گزارشی از این تحقیقات، به این امر تصریح کنیم که بی‎آنکه لازم باشد برای حفظ محیط زیست به مکتب خاصی در غرب یا شرق روی‎آوریم، می‎توانیم به جهانی‎های مشترک در اخلاق زمین دست ‎پیدا ‎کنیم که از مکاتب و ادیان مختلف نشئت می‎گیرد. با شناخت و آموزش این اصول می‎توان هم‎زمان با حفظ محیط زیست، به توافقی جهانی در بخشی از اصول اخلاقی نیز نائل شد.
صفحات :
از صفحه 25 تا 43
مرگ‌آگاهی و معناداری زندگی از منظر نهج‌البلاغه
نویسنده:
اسحاق طاهری سرتشنیزی، مریم موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امام علی(ع) بر لزوم مرگ‌آگاهی و توجه به مرگ تأکید می‌ورزد و می‌کوشد تا انسان‌ها را از طریق شناخت درست حقیقت مرگ به شناخت خود و به‌تبع آن، به فهم معنای زندگی رهنمون سازد. به تعبیری، مرگ بخشی از زندگی انسان است و هرگونه فهم نادرست از آن، فهم انسان از خویشتن را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ در چنین حالتی فرد نمی‌تواند تلقی درستی از زندگی داشته باشد تا به معناداری یا بی‌معنایی آن پی ببرد. بنابراین یاد مرگ و توجه مستمر به آن و الهام از سیره و گفتار اهل ذکر، طریقی است که عمل به مقتضای آن انسان را قبل از مواجهه با مرگ، با مرگ و حیات جاوید پس از آن آشنا می‌سازد. این دریافت درست از مرگ به فهم معناداری زندگی می‌انجامد.
صفحات :
از صفحه 87 تا 100
اخلاق در نظر و عمل
نویسنده:
عبدالله جوادی آملی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان دوستی و مفاهیم مرتبط با آن، از جمله مباحثی است که در طول تاریخ بشر، مورد توجه بوده و از اهمیت ویژه ای در روابط انسانی برخوردار است. مفهوم انسان دوستی و مسائل مرتبط با آن، بارها از سوی صاحب نظران و اندیشمندان نقد و بررسی شده است. البته این مفهوم، از گستره معنایی وسیعی برخوردار است و بحث و بررسی تمامی مسائل مربوط به آن، از عهده یک مقاله یا کتاب خارج است و به کنکاش و تتبع زیاد و زمان کافی نیاز دارد. اما از جمله مباحثی که مستقیما به مفهوم انسان دوستی مربوط است و در حقیقت زیرمجموعه آن قرار می گیرد مساله نحوه تعامل حکومت با مردم و حفظ کرامت و جایگاه انسانی شهروندان جامعه توسط دولتمردان است. مقاله حاضر به بررسی این امر مهم در سیره علوم و با تاکید بر نامه حضرت به مالک اشتر، پرداخته، تلاش می کند برخی اصول انسان دوستی را که دولتمردان، ملزم به رعایت آن در قبال مردم هستند، از دیدگاه امام علی (ع) مورد بررسی قرار دهد. مفاهیمی چون رعایت عدالت در برخورد با مردم، مشورت با مردم در امور جامعه، نقدپذیری دولتمردان مخالفت با حاکمیت روابط، پاسخگو بودن مسوولان به مردم، ایجاد امنیت در جامعه و... از جمله اصول انسان دوستی است که حضرت در کلام گهربار خود به آن اشاره فرموده و ما نیز در این مقاله به بررسی آن خواهیم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 19 تا 28
نقد بازخوانی تشیع
نویسنده:
جواد علاء المحدثین
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بنياد فرهنگى امامت,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
محسن کدیور یکی از پژوهشگران نوگرای معاصر است. یکی از دغدغه های ایشان (و از مباحث ممتاز در فضای روشنفکری) چگونگی استناد به دین است. در این نوشتار، نحوۀ استدلالها و نیز قوت و کارایی استنادات آقای کدیور، در مبحث ذکرشده، مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. نویسنده ـ در مقام نقد ـ ابتدا شاخص های صحیح امامت و تعریف تشیع را از دیدگاه کدیور بررسی می کند و سپس به نقد آنها از دیدگاه امامت، علم علوی و توصیف اهل بیت (علیهم السلام) در نهج البلاغه، تحلیل تأکید امیرالمؤمنین بر افضلیت خویش و... می پردازد. وی در ادامه، نحوة مواجهه کدیور با نهج البلاغه را نقد کرده و ادعاهای ایشان را بی دلیل می داند و در نهایت، با بیان ضرورت توجه به شرایط اجتماعی در زمان صدور هر سخن، مقاله را به پایان می رساند.
صفحات :
از صفحه 115 تا 152
آفرینش نوری امیرالمؤمنین علیه السلام در میراث مکتوب امامی
نویسنده:
محمد کرمانی کجور، رسول چگینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بنياد فرهنگى امامت,
چکیده :
آفرینش نوری امیرالمؤمنین علیه السلام با قید کیفی همگون و همراه با آفرینش نوری رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم ، از موارد کاربرد واژگانی نور در میراث مکتوب اسلامی بوده و داده های آن در میراث مکتوب امامی در دو ساحت کلان گزارشهای مأثور و رویکردهای عالمان آن، جلوه گر گشته است. گزارشهای مربوط به این موضوع را ـ که حدیث نور نیز خوانده شده ـ در بسیاری از معتبرترین میراث های مکتوب امامی ـ با وجود جریانهای متنوع حدیثی و کلامی در میان مؤلفان آن ها ـ می توان مشاهده کرد. تنها مسندهای آن با دست کم هجده طریق، از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم و نیز برخی امامان معصوم علیهم السلام قابل دسترسی است که بر پایه معیارهای سنجش اعتبار حدیث، در دستۀ والاترین گونۀ حدیثی یعنی «احادیث متواتر» طبقه بندی می کردند. در ساحت رویکردهای عالمان امامی در میراث مذکور، علاوه بر همگرایی با ساحت گزارشها، کارکردهایی نیز از آن به ثبت رسیده که از آن جمله می توان به کارکردهای تاریخی، کلامی و تفسیری اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 51
اثر پذیری خطبه غدیر از قرآن کریم
نویسنده:
محمد علی مهدوی راد، زهره بابااحمدی میلانی، نصرت نیل ساز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
سخنان پیغمبر اکرم، حضرت محمد(ص)، به عنوان مفسر و مبین کلام الهی، پس از قرآن کریم، ارزشمندترین سخنان برای هدایت و انسان سازی است که در جای جای سخنان حضرت (ص)، انعکاس آیات آسمانی قرآن، مشهود است. در واقع یکى از شاخصه‏هاى کلام پیامبر(ص) که از انس ایشان با آیات قرآن و تسلط آن حضرت بر معارف بلند قرآن نشأت مى‏گیرد، استشهاد به آیات قرآن و به کار بردن تعابیر قرآنى است. در بررسی خطبه غدیر، مشاهده می شود که بیش از 50 مورد چه تصریحا و چه تلویحا به آیات قرآن کریم اشتشهاد شده است. این پژوهش به بررسی و تحلیل «اثر پذیری خطبه غدیر از قرآن کریم» و نمایاندن هماهنگی و ارتباط نزدیک بین قرآن و سخنان پیامبر (ص) و بهره گیری کامل حضرت (ص) از قرآن کریم می پردازد. ذکر این نکته ضروری است که در جستار حاضر به جای محتوای کلام قرآن و خطبه غدیر، بر سبک و چگونگی بیان مطالب تأکیده شده است.
صفحات :
از صفحه 165 تا 184
بنیاد ادلّه معقولیت، درجات کمال و حرکت در نهج البلاغه
نویسنده:
مریم موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
برهان «معقولیت اعتقاد» از براهین اثبات وجود خداست. این برهان در غرب به شرطی پاسکال شهرت دارد اما بنیاد آن را می‌توان در سخنان گهربار امام علی(ع) در نهج‌البلاغه یافت و با توجه به متأثر بودن پاسکال از غزالی، عنوان «معقولیت اعتقاد» برای این برهان شایسته‌تر است. برهان «درجات کمال» نیز برهانی است که متألّهان مغرب زمین آن را در اثبات خدا به کار می‌برند؛ این برهان بر قاعده امکان اشرف قابل انطباق است و می‌توان آن را از برخی تعابیر نهج‌البلاغه استنتاج نمود. هم‌چنین سخنانی از امام با صراحت بر برهان حرکت دلالت دارد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
ترتیب مصحف امام علی (ع) موافق نزول یا موافق موجود؟
نویسنده:
جعفر نکونام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
چکیده :
از دیرباز تلقی علمای سنی و شیعه از روایاتی که در زمینه مصحف امام علی (ع) رسیده، این بوده است که ترتیب آن برخلاف ترتیب مصحف رایج، موافق نزول بوده است؛ اما در این اواخر برخی در روایاتی که بر موافق نزول بودن مصحف امام علی (ع) دلالت دارد، ایراد وارد کردند و ترتیب آن را همسان ترتیب مصحف رایج معرفی نمودند و نه ویژگی که برای آن یاد کرده اند، این است که در حواشی آن تفسیر و شان نزول قرآن آمده بود. در این مقاله با بررسی آن روایات و ایراداتی که بر آنها وارد کرده اند، نشان داده می شود که این ایرادات وارد نیست و آن روایات مستندات ارزشمندی برای موافق نزول بودن مصحف امام علی (ع) تلقی می شود.
صفحات :
از صفحه 79 تا 108
رضاى شيعيان واقعى به قضاى الهى
نویسنده:
محمدتقى مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
يكى از ويژگى هايى كه اميرمؤمنان عليه السلام براى شيعيان واقعى برمى شمارند، اين است كه حال آنان هنگام روبه رو شدن با گرفتارى و مصيبت، با هنگام برخوردارى از نعمت و رفاه و آسايش يكسان است. همچنان كه افراد معمولى هنگام خوشى و بهره مندى از آسايش و راحتى، از زندگى خود راضى اند و گله اى ندارند، پرهيزگاران و شيعيان واقعى هنگام بلا و مصيبت راضى اند و هيچ گله و شكايتى ندارند. آنان در اين مواقع، ناشكيبايى و ناراحتى نمى كنند و برايشان تفاوتى ندارد كه بلا بر ايشان ببارد يا از نعمت سرشار برخوردار شوند. سرّ وجود آن روحيه در شيعيان واقعى، رضاى آنها به قضا و قدر الهى است. آنان هم رفاه و آسايش را تقدير خداوند مى دانند، هم بلا و مصيبت را، و چون اين گرفتارى ها را خداوند مقدر فرموده، با همه وجود به پيشواز آن مى روند و گلايه اى ندارند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 12
  • تعداد رکورد ها : 434