جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2272
ایمان گرایی ویتگنشتاین
نویسنده:
لاله حقیقت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مقاله حاضر بحثی است در مورد ایمان گرایی (Fideism) ویتگنشتاین. شاید از نظر تاریخی بتوان گفت که آگوستینوس قدیس (354-430)، از بزرگترین متالهین مسیحی، گرایشی را براساس تقدیم ایمان بر تعقل مطرح کرد. سپس آنسلم قدیس (1033-11.9)، متفکر بزرگ مسیحی قرون وسطی، از او پیروی کرد این عبارت از او معروف است: "ایمان آوردم تا بفهمم". اما از این بین سورن کرکگارد (1813-1885)، متفکر دانمارکی به عنوان پدر ایمان گرایی مشهور شده است. او اصول و مبانی این گرایش را به گونه ای مستدل مطرح کرد. در اوایل قرن بیستم ویتگنشتاین با قرائت جدیدی ایمان گرایی را مطرح کرد که در آن ایمان را شرط لازم تعقل معرفی می نماید، این مقاله اولا به مبانی فلسفی ایمان گرایی ویتگنشتاین و سپس به اصل این مبحث می پردازد.
صفحات :
از صفحه 3 تا 18
رابطه عقل و ایمان با فلسفه و دین
نویسنده:
سعید گراوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسأله رابطه عقل و دین یا به تعبیری فلسفه و دین یا رابطه اعتقاد دینی و عقلانیت و ایمان ، یکی از مهم ترین مسائل در حوزه دین پژوهی و فلسفه دین است. در این حوزه، یک سؤال اساسی وجود دارد : آیا اعتقاد دینی ، عقلانی است یا غیر عقلانی و ضد عقلانی که باید به آن ایمان آورد ؟ در پاسخ به این سؤال ، در جهان غرب ، دو دیدگاه شاخص است : 1. اعتقادهای دینی با عقل سازگاری دارد که به آن عقل گرایی می گویند. 2. اعتقادهای دینی با عقل ناسازگار یا ضد عقل است که به آن ایمان گرایی می گویند. از میان عقل گرایان به دیدگاه توماس آکوئیناس ،ایمانوئل کانت و از میان ایمان گرایان به دیدگاه کیرکه‌گارد، ویتگنشتاین، نورمن مالکوم و پلانتینگا اشاره شده که همراه با نقد و بررسی است. سه استدلال‌ کیرکه‌گارد در باب ایمان گرایی یعنی برهان تقریب، برهان تأخیر(یا تعویق) و برهان شور و شوق، بیشتر بحث شده است. در پایان، دیدگاه اسلام در بارة رابطه عقل و دین مطرح و این نظریّه مورد تأکید قرار گرفته است که در اسلام به طور کلی هماهنگی بین عقل و دین وجود دارد و ایمان گرایی به صورتی که در غرب مطرح است، در آن مطرح نیست و دلیل آن هم راز وار و غیر عقلانی بودن اصول اساسی مسیحیت و عقلانی بودن اصول اساسی اسلام است.
ارزیابی دیدگاه نیکولاس ولترستورف درباره‌ی فلسفه‌ی تحلیلی دین در اواخر قرن بیستم
نویسنده:
محمدرضا بیات، علی اصغر درلیک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
فلسفه‌ی تحلیلی دین در اواخر قرن بیستم، شاهد شکوفایی شایان توجه و البته نقدهای جدی بوده است. نیکولاس ولترستورف فیلسوف تحلیلی دین کوشیده است تا ضمن ارائه‌ی توصیفی از شاکله‌ی فلسفه‌ی تحلیلی دین در این بازه‌ی زمانی، به منتقدان آن نیز پاسخ دهد. وی با تکیه بر ساختار روایی-داستانیِ فلسفه‌ی تحلیلی دین، معتقد است که تنها با توجه به سه ویژگی اساسیِ فلسفه‌ی تحلیلی دین در این دوره، یعنی واقع‌گرایی، دفاع از تقریری خاص از مبناگرایی در معرفت‌شناسی و باور به امکان دست‌یابی به معرفت خداوند، می‌توان درک و فهم درستی از آن به دست آورد، وگرنه دچار خطا خواهیم شد و انتظارات نابجایی از آن هم خواهیم داشت. در این مقاله، ضمن توصیف دقیق دیدگاه ولترستورف، انتقاداتی مانند یکی‌گرفتن فلسفه‌ی تحلیلی دین و معرفت‌شناسی اصلاح‌شده و لزوم انکار عقلانیت مشترک در تحلیل وی را بیان خواهیم کرد.
صفحات :
از صفحه 73 تا 88
تحلیلی انتقادی بر علم دینی پلانتینگا
نویسنده:
محسن مقری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در قرن حاضر، هجمه سهمگين حوزه های گوناگون دانش را بر قلمرو اديان شاهد بوده ايم. اين مسأله نگرانی بسياری را از سوی دانشمندانِ پيرو دين و همچنين خداباورانِ طرفدار علم برانگيخته است. از اين رو، آلوين پلانتينگا، يكی از بزرگ ترين فيلسوفان معاصر دين، با ارائه نظريه معرفت خود، موضعی نو به باورهای دينی اتخاذ می كند. او با نقدهايی كه متوجه ديدگاه پيشينيان می كند، گستره باورهای پايه را به طريقی وسعت می دهد، تا باورهای دينی را نيز در برگيرد. پس از ارائه اين ديدگاه، پلانتينگا در آثار متعدد خويش، تلاش می كند تا تضاد ميان علوم معاصر و دين را به پيشفرض های الحادی نظريات علمی نسبت دهد. در ادامه اين تلاش، او برساختن علمی دينی را پی می گيرد كه علاوه بر اجتناب از عناصر الحادی، به كارگيری باورهای دينی را در اشتغال به فعاليت های علمی، به پيروان اديان توصيه می کند. در اين مقاله، ضمن تحليل و بررسي علم دينیِ مد نظر پلانتينگا، اشكالات عمده ای را بر آن وارد آورده ايم.
صفحات :
از صفحه 115 تا 132
 توجیه باورهای تجربی
نویسنده:
محمدعلی پودینه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
این مقاله با روشی تحلیلی به بررسی شروط توجیه در باورهای تجربی می‌پردازد. در این مقاله، نشان می‌دهیم که نظریات انسجام‌گرایی و مبناگرایی در توجیه این باورها ناتمام‌اند. پس از بررسی این دیدگاه‌ها، نظریه‌ی جدیدی در توجیه این باورها ارائه خواهیم کرد. در این نظریه، کوشیده‌ایم تا کاستی‌های نظریات مختلف در توجیه این باورها را برطرف سازیم. این نظریه هرچند با پیش‌فرض درون‌گرایی این نظریات در توجیه برساخته شده است، خواهیم دید که می‌توان از این نظریه حتی با پذیرش برون‌گرایی در توجیه نیز دفاع کرد.
صفحات :
از صفحه 123 تا 146
مناسک دينی از ديدگاه کليفورد گيرتز (با تأکيد بر کارکرد آن ها)
نویسنده:
رستم شامحمدی، فاطمه پاسالاری بهجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد,
چکیده :
مناسک و آيين ها را می توان از ارکان بنيادين هر دين به شمار آورد که شخص به واسطه مشارکت در آن ها قصد ارتباط با امر مقدس را دارد. فهم مناسک و نقش و کارکرد آن ها، به ويژه در عرصه جمعی و فردی از جمله موضوعاتی است که توجه جامعه شناسان و انسان شناسان دين را به خود معطوف ساخته است. در اين ميان کليفورد گيرتز در مقام يکی از انسان شناسان دين معاصر، بر اساس رويکرد تفسيری خويش و با تکيه بر مشاهدات عينی، تحليلی از مناسک عرضه کرده است که نقطه عطفی در انسان شناسی دينی به شمار می آيد. در نظر گيرتز مناسک از يک سو شرايطی را فراهم می کنند که موجب حفظ عقايد و باورهای دينی و نيز انسجام جامعه می شوند، و از ديگر سو زمينه تحول فرد و ايجاد لحظه مقدس برای او را فراهم می آورند. نوشتار حاضر با توجه به نکات فوق بر آن است تا به تحليل ديدگاه گيرتز در باب مناسک بپردازد. در ابتدا به دين (به منزله نظامی از نمادها) و باورهای دينی از ديدگاه گيرتز اشاره می شود تا زمينه برای جايگاه مناسک در نگرش او معلوم گردد. سپس به بررسی مناسک و کارکردهای آن از ديدگاه گيرتز، نقش آن در ايجاد لحظه مقدس و علت شرکت افراد در مناسک پرداخته می شود. در پايان، مناسک و آيين های جنگ خروس ها و نبرد بارونگ- رنگدا به همراه تحليل و بررسی آن ها که گيرتز در آثار خود آورده است، ذکر می گردد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 71
نقد و بررسی رویکرد معرفت‌شناسانه آلستون درباب تجربه‌ی دینی
نویسنده:
حسینعلی نصراللهی، عباس یزدانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
با مخدوش‌ شناخته‌شدن براهین اثبات وجود خداوند در عصر روشنگری، برخی از الهی­دانان مسیحی بر آن شدند تا برهانی از طریق تجربه‌ی دینی بر وجود خداوند اقامه کنند. ویلیام. پی. آلستون طرحی درباب اعتبار معرفت‌شناختی تجربه‌ی دینی پیشنهاد کرد که می‌توان دو رکن اساسی آن را چنین بیان کرد: اصل توجیه در بادی نظر و مشابهت ادراکات حسی و ادراکات عرفانی در کاستی­ها و قوت‌ها. هدف این نوشتار بررسی و نقد این رویکرد، ازطریق مطالعه‌ی مقالات و کتب آلستون و نیز مقالاتی است که درباره‌ی اندیشه‌های وی نوشته شده است. ادعای اصلی نگارنده این است که هرچند باور به محتوای تجربیات دینی برای صاحبان این تجارب توجیه‌پذیر است، به‌سختی می‌توان توجیهی بین‌الأذهانی برای این قبیل باورها تصور کرد. در پایان خواهم گفت رویکرد معرفت‌شناسانه به تجربه‌ی دینی تاکنون رویکرد موفقی نبوده است.
صفحات :
از صفحه 149 تا 168
همسویی نظریه‌ی کارکرد صحیح با موضع ضدشکاکانه غزالی در تکیه بر خداباوری
نویسنده:
علی‌ فتح طاهری، مسعود سیف، مهدی سلیمانی خورموجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
به نظر می‌رسد اتکایِ غزالی بر خداباوری، جهت خروج از شکاکیت، می‌تواند یکی از طرق محتمل در مواجهه با مسائلی باشد که به‌طور‌سنتی با ماهیت معرفت گره خورده‌اند. ما پس از بازنویسی موضع غزالی، درمجموع، دو گزینه را برای تفسیر موضع وی ارائه خواهیم داد. در همان ابتدای مقاله، گزینه اول رد می‌شود. برای دفاع از گزینه‌ی دوم، به‌طور‌مفصل به واکاوی وضع معرفتی خویش در قبال باور‌های ناظر به جهان خارج خواهیم پرداخت. این واکاوی نشان خواهد داد که برای رهایی از چنبره‌ی شکاکیت، معرفت‌شناسان همیشه ناگزیر بوده‌اند میان سه جفت‌ جریانِ متخاصم «ایدئالیسم، رئالیسم»، «درون‌گرایی، برون‌گرایی» و «وظیفه‌گرایی، اعتمادگرایی»، یکی از دو سوی جریان را بر دیگری ترجیح دهند. همچنین نمایان خواهد شد که چرا نوع خاصی از اعتمادگرایی (نظریه‌ی کارکرد صحیح) در قبال شکاک، از موضع امیدوارکننده‌تری برخوردار است. نکته‌ی تعیین‌کننده‌ی بحث آنجایی است که درمی‌یابیم تنها در زمینه‌ای خداباورانه می‌توان به‌نحو درخوری بر نظریه‌ی کارکرد صحیح تکیه کرد. در پایان نیز ضمن پاسخ به دو انتقاد جدی از سوی وحید و بونجور، نشان خواهیم داد که چرا معتقدیم این نظریه با موضع خداباورانه غزالی همسوست.
صفحات :
از صفحه 53 تا 80
تبیین و نقد چیستی فضیلت از منظر لیندا زاگزبسکی
نویسنده:
محمد حسین‌زاده یزدی، محمد لگنهاوزن، مهدی شکری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
زاگزبسکی به مثابه فیلسوف اخلاق و معرفت‌شناس فضیلت‌محور در صدد است تا دیدگاهش را درباره‌ی فضیلت تبارشناسی کند. او با تأکید بر نقش انگیزه در فضیلت دیدگاهش را عامل مبنا می‌داند. نزد زاگزبسکی، فضیلت دارای ارزش ذاتی است. او با اشاره به تفاوت فضیلت با توانایی طبیعی و مهارتْ آن را در دو قلمرو اخلاق و معرفت‌شناسیْ کمال و مزیت پایدار نفس می‌داند و بر دو مؤلفه‌ی انگیزه و موفقیت مبتنی می‌کند. مقاله‌ی پیش‌ رو کوشیده ‌است مؤلفه‌های مورد نظر زاگزبسکی را ارزیابی کند. از نتایج این تحقیق آن است که فضایل مشتمل بر انگیزه‌اند؛ اما از نقش هدایت‌گرانه‌ی مورد نظر زاگزبسکی‌ برخوردار نیستند؛ البته باید دیگر مؤلفه‌ی موفقیت را پذیرفت؛ زیرا نمی‌توان فضیلتمند بود، اما به هدف فضیلت به‌طور غالب نائل نشد. بر خلاف دیدگاه زاگزبسکی، نمی‌توان فضیلت را به لحاظ مفهومی جدا از مهارت‌های هم‌پیوند با فضیلت دانست؛ زیرا جنبه‌ی مهارت دست‌کم در فضیلت عقلی بیشتر از بُعد انگیزشی دارای اهمیت است؛ به‌‌طوری که ارسطو تکنیک را از اقسام فضایل عقلانی می‌داند. به‌علاوه، فضایل تنها اکتسابی نیستند؛ زیرا در تاریخ مفهوم فضیلت، برخی توانایی‌های طبیعی فضیلت محسوب شده‌اند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 28
بررسی انتقادی رویکرد تفسیری در مطالعه دین: نقد نظریات کلیفورد گیرتز درباب دین با تکیه بر آرای مرتضی مطهری
نویسنده:
حسین مهربانی‌فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دین به‌منزله‌ یکی از ارکان زندگی انسان، مورد‌مطالعه‌ رویکردهای مختلف علوم انسانی و اجتماعی ازمنظر درون‌دینی و برون‌دینی قرار گرفته است. تفسیرگرایی با جهت‌گیری برون‌دینی، از‌جمله فراگیرترین این رویکردهاست که کلیفورد گیرتز را می‌توان یکی از‌اندیشمندان برجسته‌ آن به‌شمار آورد؛ وی انسان‌شناسی است که با رویکرد تفسیرگرایانه و گرایش نمادگرا به مطالعهی دین در جوامع مختلف پرداخته است. از‌ دیگر‌سو، مرتضی مطهری به‌منزله‌ ‌اندیشمند الهی و اجتماعی معاصر، زوایای این مهم را با نگرش توحیدی و درون‌دینی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. در این پژوهش، تلاش شده تا ضمن مقایسه آراء این ‌اندیشمند توحیدگرا با نظرات کلیفورد گیرتز در باب دین، با بهره‌گیری از دستگاه نظری مطهری، رویکرد تفسیرگرایی گیرتز مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. واکاوی و مقایسه نظرات این دو ‌اندیشمند، ما را به این نتیجه رساند که «نسبی‌گرایی»، «فروکاستن تعریف دین به مجموعه‌ای از نمادها»، «بی‌توجهی به منشأ وحیانی دین» و... ازجمله مهم‌ترین نقدهایی است که می‌توان از منظر مطهری به رویکرد تفسیرگرایی گیرتز وارد نمود.
صفحات :
از صفحه 107 تا 130
  • تعداد رکورد ها : 2272