جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 8
دین و اسطوره: بررسی نظریه ارنست کاسیرر درباره اسطوره
نویسنده:
حسن جعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
در فلسفه نئوکانتی ارنست کاسیرر تلاش برجسته ای را در دوران جدید، برای طراحی فلسفه اسطوره شناسی به عنوان جزء مکمل فلسفه دین می یابیم. روشن ترین و جدیدترین تلقی او از اسطوره در جلد دوم فلسفه صور نمادین مطرح شده است. بر این اساس اسطوره همان صورت نمادین است که یگانگی کلمه با هستی و دال با مدلول را حفظ می کند. با این همه، اسطوره همچنان خود را در ساختار مهم در حال تکوینی تثبیت می کند و زیربنای دین را با استفاده از نمادها و نشانه های محسوس شکل می دهد و آنها را این گونه می شناساند. بنابراین، اسطوره و دین، ترجمان گرایش بنیادی نسبت به تکوین نمادین به شمار می آیند. به عبارت دیگر، آنها، اساس استعاره ای را تشکیل می دهند که به طور همه جانبه، در تمام کارکرد نمادپردازی استقرار دارد. در این مقاله، ماهیت اسطوره و خصوصیات اندیشه ای اسطوره- دینی و نقش زمان و مکان در روند تکامل اسطوره شناسی بررسی می شود و از ارتباط مستحکم اسطوره با زبان سخن به میان می آید و در پایان نیز به پیوند اسطوره و دین اشاره می شود.
صفحات :
از صفحه 27 تا 54
در هم کنش زبان هنری و تجربه دینی از چشم انداز هرمنوتیکی هانس-گئورگ گادامر
نویسنده:
علیرضا رازقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
تجربۀ دینی، تجربۀ منحصر به‌فردی در میان تجارب وجودی انسانی است و این مسئله به‌واسطۀ رابطۀ والایی است که از حقیقتی فرازمینی و غیرمادی سرچشمه می‌گیرد. مسئلۀ اساسی در اینجا چگونگی رابطۀ میان تجربۀ دینی و تجربۀ زیبایی‌شناختی(هنری) است. زبان هنری به‌عنوان زبانی ملموس، عینی و قابل فهم برای هر انسانی، چگونه در درون تجربۀ زیبایی‌شناختی به کمک تجربۀ دینی می‌آید؟ حقیقت دینی، امری وجودی است و لذا زبان آن آشکارکنندۀ وجود است. از آنجاکه حقیقت دینی به زبانی رمزی بیان می‌شود، برای همۀ انسان‌ها فهم‌شدنی نیست. فرض هرمنوتیک گادامر برآن است که حقیقت در قاب تصویر یا بر روی صحنۀ نمایش و دیگر نمونه‌های هنری به‌صورت عریان و فارغ از پیچیدگی‌های زبانی (زبان مکتوب) برای مخاطب عرضه می‌شود و فهم عمیقی به شکل ساده و عریانی به‌دست می‌آید. لذا،آنجا که زبان پیچیده و رمزی دین سنگین به‌نظر می‌رسد، زبان هنری (شعر و ادبیات، تئاتر، موسیقی، تصویرسازی و ...) این نقیصه را جبران می‌کند و مسیر انتقال مفاهیم دینی را هموار خواهد کرد. حال آنکه اثر هنری نیز با محتوای دینی، غنا و عمق دیگری می‌گیرد و لذا تجربۀ دینی و زیبایی‌شناختی در ساحت هرمنوتیک، در هم‌کنشی متقابل برقرار می‌کنند که به بسط وجودی منجر می‌شود.
صفحات :
از صفحه 193 تا 222
انسان شناسی دین و نمادهای قدسی در اندیشه کلیفورد گیرتس
نویسنده:
جواد فیروزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
یکی از بنیادی ترین مباحث در مطالعات دینی، مبحث ادیان ابتدایی است. پژوهش درباره ادیان ابتدایی از سده نوزدهم آغاز شد. رشته ای که مطالعه در این زمینه را عهده دار شد «انسان شناسی» و سپس «انسان شناسی دین» نام گرفت. این رشته به تدریج از مساله «خاستگاه» فراتر رفت و برای شناخت دین و ریشه های آن به مطالعه فرهنگ جوامع روی آورد و از آنجا که نمادها مهم ترین اجزا فرهنگ هر جامعه را تشکیل می دهند شناختن نمادهای هر جامعه را لازمه شناخت فرهنگ و دین آن جامعه دانست. مهم ترین دغدغه این مقاله پاسخ گفتن به این پرسش است که انسان شناسی نمادین و تفسیری چیست و دین را چگونه تعریف و ارزیابی می کند. محدوده این پژوهش هم اندیشه های کلیفورد گیرتس است. او که از برجسته ترین صاحب نظران این رشته است دین را به صورت میدانی، در دو سرزمین متفاوت مطالعه کرده است: مراکش و اندونزی و در مهم ترین کتاب خود که درباره تفسیر فرهنگ ها نوشته به تفسیر نمادهای دینی این دو جامعه می پردازد و معتقد است که از خلال نمادها و مناسک دینی می توان به شناخت دین آن جامعه نایل آمد. گفتار حاضر، پژوهشی است در آرا گیرتس و دیدگاه او در این باره.
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
نمادپردازی بلندی در اندیشه دینی
نویسنده:
فاطمه لاجوردی، حکیمه طالش بابایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
نماد یکی از ابزارهای شناخت و بنیادی ترین روش بیان است که موجب آشکار شدن مفاهیمی می گردد که به شکل دیگری قابل بیان نیستند و به همین سبب درحوزه مفاهیم دینی کاربرد بسیار دارند. سنت های دینی بشر سرشار از اسطوره هاست و در این قلمرو تنها با زبان نمادین می توان سخن گفت و به عبارت دیگر نماد زبان اسطوره است. در حوزه نمادهای دینی، «بلندی» نمادی است که از دوران بشر ابتدایی تاکنون همواره با نوعی «ارزش» یکسان دانسته شده و ذهن انسان را به مفاهیمی چون برتری، تعالی و الوهیت پیوند داده است. این مقاله در پی آن است که ضمن بررسی مفهوم نماد و نمادپردازی، کاربرد آن در حوزه دین و پیوند آن با اسطوره، به مفهوم نماد «بلندی» و مظاهر عمده آن یعنی، «آسمان» و «کوه»، و نیز به مفهوم تعالی بپردازد.
صفحات :
از صفحه 87 تا 108
مناسک دينی از ديدگاه کليفورد گيرتز (با تأکيد بر کارکرد آن ها)
نویسنده:
رستم شامحمدی، فاطمه پاسالاری بهجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد,
چکیده :
مناسک و آيين ها را می توان از ارکان بنيادين هر دين به شمار آورد که شخص به واسطه مشارکت در آن ها قصد ارتباط با امر مقدس را دارد. فهم مناسک و نقش و کارکرد آن ها، به ويژه در عرصه جمعی و فردی از جمله موضوعاتی است که توجه جامعه شناسان و انسان شناسان دين را به خود معطوف ساخته است. در اين ميان کليفورد گيرتز در مقام يکی از انسان شناسان دين معاصر، بر اساس رويکرد تفسيری خويش و با تکيه بر مشاهدات عينی، تحليلی از مناسک عرضه کرده است که نقطه عطفی در انسان شناسی دينی به شمار می آيد. در نظر گيرتز مناسک از يک سو شرايطی را فراهم می کنند که موجب حفظ عقايد و باورهای دينی و نيز انسجام جامعه می شوند، و از ديگر سو زمينه تحول فرد و ايجاد لحظه مقدس برای او را فراهم می آورند. نوشتار حاضر با توجه به نکات فوق بر آن است تا به تحليل ديدگاه گيرتز در باب مناسک بپردازد. در ابتدا به دين (به منزله نظامی از نمادها) و باورهای دينی از ديدگاه گيرتز اشاره می شود تا زمينه برای جايگاه مناسک در نگرش او معلوم گردد. سپس به بررسی مناسک و کارکردهای آن از ديدگاه گيرتز، نقش آن در ايجاد لحظه مقدس و علت شرکت افراد در مناسک پرداخته می شود. در پايان، مناسک و آيين های جنگ خروس ها و نبرد بارونگ- رنگدا به همراه تحليل و بررسی آن ها که گيرتز در آثار خود آورده است، ذکر می گردد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 71
بررسی انتقادی رویکرد تفسیری در مطالعه دین: نقد نظریات کلیفورد گیرتز درباب دین با تکیه بر آرای مرتضی مطهری
نویسنده:
حسین مهربانی‌فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دین به‌منزله‌ یکی از ارکان زندگی انسان، مورد‌مطالعه‌ رویکردهای مختلف علوم انسانی و اجتماعی ازمنظر درون‌دینی و برون‌دینی قرار گرفته است. تفسیرگرایی با جهت‌گیری برون‌دینی، از‌جمله فراگیرترین این رویکردهاست که کلیفورد گیرتز را می‌توان یکی از‌اندیشمندان برجسته‌ آن به‌شمار آورد؛ وی انسان‌شناسی است که با رویکرد تفسیرگرایانه و گرایش نمادگرا به مطالعهی دین در جوامع مختلف پرداخته است. از‌ دیگر‌سو، مرتضی مطهری به‌منزله‌ ‌اندیشمند الهی و اجتماعی معاصر، زوایای این مهم را با نگرش توحیدی و درون‌دینی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. در این پژوهش، تلاش شده تا ضمن مقایسه آراء این ‌اندیشمند توحیدگرا با نظرات کلیفورد گیرتز در باب دین، با بهره‌گیری از دستگاه نظری مطهری، رویکرد تفسیرگرایی گیرتز مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. واکاوی و مقایسه نظرات این دو ‌اندیشمند، ما را به این نتیجه رساند که «نسبی‌گرایی»، «فروکاستن تعریف دین به مجموعه‌ای از نمادها»، «بی‌توجهی به منشأ وحیانی دین» و... ازجمله مهم‌ترین نقدهایی است که می‌توان از منظر مطهری به رویکرد تفسیرگرایی گیرتز وارد نمود.
صفحات :
از صفحه 107 تا 130
زبان دین از دیدگاه پل تیلیش و علامه طباطبایی
نویسنده:
فاطمه فرح‌بخش
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث درباره‌ی زبان دین به معنای خاص آن ( چگونگی اتصاف خداوند به صفات و افعال) از دیرباز مورد توجه متفکران مسلمان و غیرمسلمان بوده است. ارائه‌ی رویکردهایی متفاوت هم‌چون رویکرد تمثیلی، سلبی، تأویلی و نمادین به گزاره‌هایی که صفاتی انسان‌وار از خداوند ارائه می‌دهند گواه بر این مطلب است.از این میان پل تیلیش فیلسوف و متکلم معاصر آلمانی زبان دین را تماما نمادین دانسته و قائل به تحویل‌ناپذیری نماد است به این معنا که نمادها قابل ترجمه به زبان حقیقی نیستند و تنها مواجه‌ی انسان با امر مطلق را امکان‌پذیر می‌سازند. در مقابل علامه طباطبایی فیلسوف واندیشمند مسلمان زبان دین را ترکیبی از تمثیل، تشبیه، کنایه و نوعا رمز می‌داند که این زبان قابل ترجمه به زبان حقیقی است به این معنی که این صفات بین انسان و خداوند به نحو مشترک معنوی هستند و انسان می‌تواند در حد توان خود این صفات را بفهمد . در مقایسه‌ی این دو دیدگاه روشن می‌شود که نظریه‌ی نمادین دانستن زبان دین راه شناخت خدا را بر انسان می‌بندد و به تعطیل عقل منجر می‌شود در حالی که اشتراک معنوی صفات بین خدا و انسان می‌تواند، هرچندبه میران کم، ما را در شناخت خداوند یاری کند.
گوهر و صدف دین از منظر روایات اهل البیت (علیه السلام)
نویسنده:
محمدرضا ملایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دین حقیقتی است انکار ناپذیر که بر همه ابعاد انسانی سایه افکنده و حضور خود را همواره در همه چیز نمایانده است کسانی که با این حقیقت زندگی و آنرا لمس می کنند چونان هوای پیرامون آنرا تجربه می کنند بی آنکه در آن تامل کنند و نظری مستقل به آن بیفکنند در این میان سوال و پرسش از گوهر و صدف دین سوالی بجا و قابل تامل است چرا که فهم صحیح و دقیق که خود زیربنای شناخت صحیح دین است می تواند منشا دینداری و در نتیجه رسیدن به حقیقت باشد
  • تعداد رکورد ها : 8