جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
تعداد رکورد ها : 1351
عنوان :
وجود و ماهیت در فلسفه ارسطو
نویسنده:
منوچهر صانعی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه اسلامی
,
ماهیت
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
وحدت ,
پلورالیسم ,
جعل ,
خلق آدم (ع) ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه الهی ,
فلسفه غربی ,
فلسفه یونان ,
حکمت متعالیه ,
قرآن ,
فلسفه مسیحی ,
فلسفه وجود ,
فلسفه ماهیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث وجود و ماهیت به صورتی که امروز با آن آشنا هستیم در مباحث فلسفه یونانی مطرح نبود. این بحث در نتیجه منازعات کلامی در فلسفه های مسیحی و اسلامی وارد مباحث فلسفی شد. در فلسفه ملاصدرا تعبیر «اصالت» نیز به این الفاظ اضافه شد و مباحث اصالت وجود و اصالت ماهیت به عنوان مباحث اساسی فلسفه مطرح شد. یکی از تعبیرات متداول در فلسفه غرب جدید تعبیر «پلورالیزم» یا کثرت نگری یا اصالت کثرات است که مضمون فلسفی آن معادل «اصل ماهیت» به تعبیر ملاصدرا است. فلسفه های غربی را عموما از دوره یونانی تا عصر جدید، به جز دوره قرون وسطی، می توان فلسفه های اصالت ماهوی یا کثرت نگر نامید و فلسفه های مسیحی و اسلامی (به جز سهروردی) بر اساس اصالت وجود بنا شده اند. اصالت وجود و اصالت ماهیت نه فقط به عنوان مباحث متافیزیکی بلکه هر کدام به ترتیب در تفکرات اسلامی و غربی بر کل حوزه فرهنگ و تمدن سایه افکنده اند تفکر اصالت ماهیت در غرب با ارسطو آغاز می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 13
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کتاب العقل داوود بن محبر، کوششی در جهت تحلیل کتاب و بازسازی یک نظریه
نویسنده:
احمد پاکتچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کنش (عمل - فعل)
,
حدیث
,
ایمان
,
عقل(قوه عاقله)
,
داوودبنمُحَبِّر
,
کتاب العقل
کلیدواژههای فرعی :
معتزله (اهل سنت) ,
عقل و ایمان ,
فلسفه اسلامی ,
فضیلت عقل ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل و عمل ,
چکیده :
داوودبنمُحَبِّر، از علمای سدهی دوم هجری است که تنها تألیف روایی او با عنوان کتاب العقل، در طی سدههای متمادی، همواره محلّ نقد و گفتگو میان محدّثان بوده است. اینکه داوود، حمایت روایی از کدام «عقل» را وجههی همّت خود ساخته، و چه اندیشه و انگیزهای در پسِ تدوین کتاب او نهفته است، پرسشهایی است که نوشتار حاضر، در پی یافتن پاسخی برای آنهاست. مولّف، با ارائهی تحلیلی بر مضامین کتاب العقل، مباحثی همچون عقل به عنوان عطای الهی، عقل به عنوان ابزار شناخت، عقل و ایمان، رابطهی تعاضُدی عقل و عمل، و فضیلت عقل و ارزشدهی به عمل را در کتاب العقل، پیگیری مینماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 153 تا 171
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی در مفهوم بداهت
نویسنده:
عباس احمدی سعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
گزاره پایه
,
معرفت شناسی اسلامی
,
فلسفه اسلامی
,
بساطت
,
مبناگروی(مقابل انسجام گروی در توجیه)
,
بداهت((اصطلاح وابسته)، مقابل ادراکات فطری)
,
بداهت اولی
,
بداهت غیر اولی
کلیدواژههای فرعی :
مفهوم وجود ,
اقسام گزاره بدیهی ,
مبناگرایی سنتی ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
قضایای تحلیلی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
تصور(مقابل تصدیق) ,
تصدیق(مقابل تصور) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از نظریّات مهم در توجیه معرفت گزارهای، نظریّهی مبناگروی است. مبناگرایان، گزارهها را به دو قِسم بدیهی یا پایه و غیربدیهی یا مستنتَج، تقسیم کرده و عمارت معرفت را بر اساس قِسم اوّل، یعنی بدیهیّات، بنا میکنند. ویژگی این گزارهها آن است که نیازمند استدلال نبوده و خود، ذاتاً موجّه و بدیهی هستند. نظر شایع و مقبول نزد فلاسفهی مسلمان، در باب توجیه، مبناگروی کلاسیک است. ایشان، تلاش کردند تا سرّ بداهت برخی مفاهیم و گزارهها را توضیح دهند. در این نوشتار، معلوم میشود که بساطت مفهومی، به عنوان ملاک بداهت مفاهیم، در آثار متقدّمین، مورد تصریح قرار گرفته است. سپس، با بیان ملاک بداهت گزارهها، به اختصار با نقل دو دیدگاه مبناگروی کلاسیک و معرفتشناسی اصلاحشده، همراه با برخی نکات انتقادی، بحث ادامه مییابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 152
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملازمه عقلی وجود و ماهیت در دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
فائزه زراعتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
واقعیت
,
وحدت وجود
,
فلسفه اسلامی
,
معنای مصدری وجود
,
تمایز متافیزیکی وجود و ماهیت
,
حقیقت عینی وجود
,
ملازمه¬ی عقلی
,
ثبوت بالوجود ماهیت
,
مبانی فلسفه و کلام
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
چکیده«ملازمهی عقلی وجود و ماهیت»، خودِ آن عبارتی است که ملاصدرا برای تبیین نحوهی رابطهی وجود و ماهیت ایراد کرده است. منظور از ملازمه، ارتباط ضروری و تنگاتنگی است که نه بر اساس اتفاق و نه امکان، میان وجود و ماهیت برقرار است. آنچنانکه خود ملاصدرا بهتصریح بیان میکند، این ملازمهی عقلی با اتحاد وجود و ماهیت تأمین میگردد که طی آن وجود، بالذات موجود است و ماهیت، بالعرض وجود متحقق میشود.درک این معنا از ملازمه و اتحاد، در درجهی اول منوط به فهم معنای موردنظر ملاصدرا از وجود و ماهیت است. چنانکه او به همین منظور در فلسفهاش بهطور مفصل به تمایز معنای مصدری وجود و حقیقت عینی وجود میپردازد. او همچنین ماهیت را اعتبار و ظهور وجود در ذهن معرفی میکند که از جهاتی با اعتبار "من حیث هی هی" ماهیت که در نظریهی عارضیت منظور میشود، متفاوت است. در وهلهی بعد، در مقام تبیین این ملازمه، نظریات متمایز و متعارضی در تفسیر رابطهی وجود و ماهیت در دیدگاه ملاصدرا، مطرح شده است که بعضاً در مقابل هم قرار میگیرند و علاوه بر این هرکدام نیز به نحوی خدشهپذیر است. درحالیکه به نظر میرسد، در هرکدام از این نظریات، فقط یک دسته از عبارات ملاصدرا در این موضوع، مستشهد قرارگرفته است و صاحبان این نظریات، در تبیین این رابطه دچار یکجانبه نگری و تحویلی نگری شدهاند. با این حال به نظر میرسد که دلالت اتحاد وجودات خاصه با ماهیت، بهصورت گمشدهای در میان این آراء باقیمانده است و درنتیجهی این تعارضات، معلوم نمی-شود که بالأخره جایگاه حقیقی ماهیت کجاست؟ از نظر نگارنده اگر فراتر از این تمایزات، به همهی ابعاد و وجوه سخنان ملاصدرا که ناظر به وجود و ماهیت است، نظر کنیم، میتوان به نظری واحد منتهی شد که درنتیجهی هندسهای هماهنگ از بیانات مختلف ملاصدرا بالضروره بر ما هویدا میشود؛ طرحی یکپارچه از مقدمات که دارای ارتباط منطقی و ساختاری هستند و بر محور ثبوت بالوجود ماهیت و صدق حقیقی ماهیت بر وجود، معنای اتحاد حقیقت وجود در مراتب و شئوناتش را قوام میبخشند
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه عقل و دین از نظر فلاسفه مشا (کندی، فارابی، ابن سینا، ابن طفیل و ابن رشد)
نویسنده:
علی قربانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه و منطق
,
علوم انسانی
,
فلسفه اسلامی
,
دَیِّن
,
عقل
,
ابن سینا، حسین بن عبدالله
,
ابن رشد، محمدبن احمد
,
فارابی، محمدبن محمد
,
کندی، ابویوسف یعقوب بن اسحاق
,
ابن طفیل، محمد بن عبدالملک
,
دین در اندیشه ابن سینا
,
دین از تفکر ابن رشد
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده ندارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تهافت التهافت
نویسنده:
محمد بن احمد ابن رشد؛ محقق: سلیمان دنیا
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
دارالمعارف,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
13. علم کلام
,
کتب فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
اندیشه فلسفی ,
تکفیر فلاسفه ,
تناقض گویی ,
معرفت فلسفی ,
01. خداشناسی (کلام) ,
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی) ,
آرای فلسفی ,
نقد فلسفی ,
عقل و ایمان ,
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات ,
فلسفه و دین ,
آراء فلسفی - کلامی ,
فلسفه و اسلام ,
چکیده :
«تهافت التهافت» از بزرگترین آثار کلامی – فلسفی ابن رشد به عربی است و جوابیه ای به «تهافت الفلاسفة» که در آن به بیان پریشان گویی و تناقض آرای حکما پرداخته شده بود و در بیست مسئله ادله آنان را نقد و بررسی کرده است. ابن رشد کتاب «تهافت التهافت» را در پاسخ به «تهافت الفلاسفة» غزالی به رشته تحریر درآورده است، تا نشان دهد که بیشتر آنچه غزالی در کتابش آورده است از ارزش تصدیقی و اقناعی برخوردارند و به مرتبه یقین و برهان نمی رسند. غزالی در بیست مسأله بر فلاسفه خرده گرفته در سه مورد حکم به تکفیر ایشان داده است. ابن رشد یک به یک این مسائل را طرح کرده و به مقابله با غزالی رفته است. او فحاشی های غزالی را با فحاشی پاسخ داده، اما آنجا که پای انتقاد و استدلال در میان است در بسیاری موارد به غزالی حق داده است و ابن سینا را به کج فهمی متهم کرده است. به نظر او کتاب غزالی مباحث الهی را از محل ویژه خویش به در آورده و برای غیر اهل آن عرضه کرده است. همین امر باعث شده است که این مباحث حالت برهانی خود را از دست بدهند، و به صورت سخنانی جدلی و خطابی درآیند. از اینجاست که او نه گزارش غزالی را از دیدگاه های فیلسوفان می پسندد و نه انتقاد او را از آنها. مسائل بیست گانه ای که غزالی به نظر خود به فیلسوفان خرده گرفته و ابن رشد آنها را رد کرده می توان این گونه تقسیم کرد: 1- اتصال خدا با عالم: شامل چهار مسئله اول کتاب (قدم عالم - ابدیت عالم و زمان – خدا فاعل و صانع عالم است - عجز فیلسوفان از اثبات وجود صانع) 2- یگانگی خدا و عجز فیلسوفان از اثبات آن (مسئله پنجم) 3- صفات خدا (از مسئله ششم تا دوازدهم را در بر می گیرد) 4- علم خدا به جزئیات (مسئله سیزدهم) 5- مسائل فلکی و طبیعی (از مسئله چهاردهم تا شانزدهم) 6- سببیت (مسئله هفدهم) 7- نفس انسانی (مسئله هجدهم و نوزدهم) 8- بعث اجساد و حشر ارواح (مسئله بیستم) ابن رشد از روش جدلی که در عهد موحدین شایع بود تاثیر پذیرفت و آن را به بهترین صورت در کتابش به کار برد. وی در ردیات خود بر غزالی به مسائلی که درباره قدم و ابدیت آن و نیز زمان، مکان، حرکت، وجود خالق و علم و ماهیت و صفات او، روان بشری و جوهر آن، عالم بالا و اجرام و افلاک آن و حشر موجودات است، می پردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تحلیلی تاریخ فلسفه و کلام اسلامی دو دوره فترت
نویسنده:
عبدالرزاق بدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
چکیده :
چکیده ندارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین تطبیقی مبانی فلسفی رویکرد سنت گرایانه سید حسین نصر و رویکرد نوگرایانه نصر حامد ابوزید در آسیب شناسی تربیت دینی
نویسنده:
حسن باقری نیا
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تربیت دینی
,
نصر حامد ابوزید
,
سنت گرایان
,
بنیادگرایی
,
تربیت
,
آسیب شناسی تربیت دینی
,
اندیشه های سید حسین نصر
کلیدواژههای فرعی :
سید حسین نصر ,
حکمت خالده ,
وحدت متعالی ادیان ,
متون تاریخی ,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی) ,
زبان قرآن ,
فلسفه اسلامی ,
وحی ,
نقد اندیشه های سید حسین نصر ,
آثار نصر حامد ابوزید ,
تفکیک دین از معرفت دینی ,
نقد دیدگاه حامد ابوزید ,
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش بررسی تطبیقی قابلیتهای دو رویکرد جدید در حوزه آسیب شناسی تربیت دینی میباشد. برای دستیابی به این هدف از روش تحلیل و تفسیر انتقادی مفاهیم و نیز قیاس عملی و الگوی فرانکنا بهره گرفته شد. یافتههای حاصل از این پژوهش نشان داد که هر دو رویکرد سنت گرا و نوگرا با وجود تفاوتهایی که در مبانی فلسفی با یکدیگر دارند، با کثرت گرایی و مدارا همراه هستند. سنت گرایی نصر بر گوهر ادیان و وجه عرفانی و زیبایی شناختی آنها تکیه میکند و قائل به وحدت متعالیه ادیان است و بر پشتوانه متافیزیکی اخلاق در تربیت دینی تاکید ویژهای دارد. نوگرایی ابوزید نیز بر تأویل و درک فحوای نصوص دینی و جدایی دین و معرفت دینی تکیه میکند. از این رو، با انحصارگرایی در فهم دین سازگاری ندارد و تا حد ممکن تفسیر از دین را هرچه معقولتر و مقبولتر مینماید. تربیت دینی سنت گرای نصر به خودشناسی و تربیت اراده و خواسته ها و نیز هیجانها و عواطف میپردازد. در حالی که رویکرد نوگرایانه ابوزید به تربیت تواناییهای ذهنی در جهت روشنگری، آزادی و عدالت و برابری انسانها میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 104 تا 122
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نقش سه عارف خطّه قومس در حفظ و استمرار اندیشه خسروانی و حکمت اشراق
نویسنده:
طاهره خواجه گیری ، فهیمه خراسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت خسروانی
,
تصوف ایرانی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه پهلویه
,
نظام نوری
کلیدواژههای فرعی :
خمیره حکمت ,
راه کشف و شهود ,
انسان کامل (کلام) ,
امشاسپندان ,
فلسفه اسلامی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
فر ایزدی ,
فنا ,
اصطلاحنامه عرفان ,
تشبیه خداوند به خورشید ,
معنای عرفانی خورشید ,
نسب نامه اشراقی ,
جمع برهان و عرفان ,
فرشته شناسی اشراقی ,
چکیده :
بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی و علاءالدوله سمنانی، سه تن از عرفای برجسته ایرانی در خطه قومس اند که هر یک مقامی خاص در عرفان اسلامی دارند. یکی از مفاهیم برجسته ای که در اقوال و آثار این بزرگان نمود پررنگی دارد، مفهوم «نور و روشنایی» است و این مسأله حتی در عنوان آثار و اقوالی نیز که از ایشان به جای مانده، مشهود است؛ اقوال بایزید و خرقانی به ترتیب «النور» و «نورالعلوم» نام دارند. عرفای اسلامی با تکیه بر آیه قرآنی «اللهُ نورُ السمواتِ و الأرض»، به این موضوع توجهی خاص داشته، در آثاری که از آنها به یادگار مانده است، مفهوم رسیدن به نور و روشنایی، به عنوان یک مقام برتر و هدف والا، جایگاه ویژه ای داشته است. این اندیشه، با حکمت خسروانی- که در یکی از مهمترین مکاتب فلسفه اسلامی تحت عنوان «حکمت اشراق» نمود یافته است، مطابقت دارد؛ به گونه ای که- حکیم سهروردی به عنوان مبدع این فلسفه، در آثار خود از عارفانی مانند بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی به عنوان ادامهدهندگان حکمت خسروانی نام برده است. در حقیقت حکمت اشراق، جایگاه تلاقی عرفان و فلسفه است و نباید نقش این بزرگان را در شکلگیری آن نادیده گرفت. از دیگر سو، این عارفان بزرگ، حلقه اتصال حکمت خسروانی به عنوان نمودی از فرهنگ ایران قبل از اسلام به دوره اسلامی اند. این اندیشهها در مکتبی تحت عنوان «حکمت اشراق» به اوج میرسند. با توجه به نقش عرفان در حفظ و گسترش اندیشه های ایرانی، این مقاله بر آن است تا نقش این سه عارف برجسته را در شکلگیری اندیشه های اشراقی بررسی کرده، وجوه تشابه اندیشه های آنها را با حکمت خسروانی برشمارد تا از این طریق یکی دیگر از وجوه تأثیرگذار زندگی و سلوک این بزرگان در پیشبرد اندیشه اشراقی مشخص شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی ریشه های نظریه فقر وجودی ممکنات در حکمت سینوی
نویسنده:
مرضیه افراسیابی، حمید طالب زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود رابط
,
جعل
,
ابن سینا
,
امکان فقری
,
امکان ذاتی
,
علیت
,
مناط نیاز معلول به علت
کلیدواژههای فرعی :
علل چهارگانه ,
حکمت سینوی ,
فلسفه یونان ,
فلسفه اسلامی ,
حکمت متعالیه ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در مسأله مناط نیاز معلول به علت مشهور این است که حکمای پیش صدرایی قائل به نظریه امکان ماهوی معلول هستند، یعنی برآن اند که لااقتضائیت ماهیت معلول نسبت به وجود و عدم عامل نیازمندی معلول به علت برشمرده می شود. در مقابل، صدرالمتالهین بنابر اصل اساسی اصالت وجود و اعتباریت ماهیت مناط نیاز معلول به علت را در وجود ممکنات می داند نه در ماهیتشان و از این رو قائل به نظریه فقر وجودی است. این مقاله با بررسی بیانات شیخ الرئیس به ریشه یابی نظریه فقر وجودی در آثار این حکیم پیش صدرایی پرداخته است و نشان داده که می توان بیانات وی را راهگشای این نظریه دانست، چرا که وی با فاصله گرفتن آشکار از سنت ارسطویی در باب مسئله علیت، علت را وجود دهنده ی به معلول می داند و در عبارات متعدد و با بیانات مختلفی بیان می کند که فقر و حاجت معلول به علت در وجود آن است. بنابراین هرچند با توجه به بیانات پراکنده و مختلف در باب مناط نیاز معلول به علت نمی توان وی را قائل به نظریه فقر وجودی معلول نسبت به علت دانست، اما نشانه هایی از این نظریه در آثار وی قابل پی گیری است که بنابر آنها می توان ابن سینا را راهگشای این نظریه بدیع صدرایی دانست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 111 تا 127
مشخصات اثر
ثبت نظر
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
تعداد رکورد ها : 1351
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید