جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
فارابی , ابونصر محمد بن محمد (Alfarabi، معلم ثانی، فیلسوف مشائی، تشیع فلسفی), -257ق/ 870م 339ق/950م
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
تعداد رکورد ها : 846
عنوان :
ارزش و ساختار معرفت در فلسفه فارابی
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مقاله درباره فارابی
چکیده :
«ارزش و ساختار معرفت»، از مباحث جدید در معرفتشناسی است. این مبحث همچنین از چالشانگیزترین مباحث معرفتشناختی بوده، ذهن همة معرفتشناسان معاصر را به خود مشغول داشته و آرا و نظرات مختلفی در باب آن عرضه شدهاند. در ذیل این این، معمولاً به مسائلی همچون نظریة صدق، معیار حقیقت و خطا، نظریة توجیه، و بداهت پرداخته میشود. با اینکه این مبحث در معرفتشناسی معاصر در کانون توجه قرار گرفته و اهمیت بسیار یافته است، لیکن این بدان معنا نیست که فلاسفة اسلامی متقدم به آن نپرداخته یا متعرض آن نشدهاند. بر این اساس، فارابی «مؤسس فلسفة اسلامی» در آثار مختلف خویش، برای نخستین بار در فلسفة اسلامی، به بحث پیرامون موضوعات یا مسائل فوق پرداخته است. در نوشتار حاضر نشان داده خواهد شد که او به عنوان یک متفکر واقعگرا، در مبحث نظریة صدق، قائل به مطابقت است و معیار تمییز حقیقت و خطا در شناخت بشری را تبیین نموده است؛ در نظریة توجیه، مبناگرایی در تصدیقات را برگزیده است؛ به مسئلة بدیهیات توجه داشته و ملاک و اقسام آن را دقیقاً برشمرده است. در انتهای نوشتار حاضر، دیدگاههای برخی از محققان در خصوص فارابی، ملاحظه، بررسی و احیاناً نقد خواهند شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازنگری نظریۀ ارتسام ابنسینا: نفی علم حصولی از واجبتعالی و تطبیق آن بر نظریۀ عرفا
نویسنده:
میثم زنجیرزن حسینی، محمد ذبیحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
علم حصولی واجب
,
علم الهی
,
عرفان اسلامی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه بوعلی
,
علم واجب
,
علم حصولی واجب
,
شوارق الالهام: لاهیجی
,
شفاء: ابن سینا
,
مبدأ و معاد: ابن سینا
,
بازنگری نظریۀ ارتسام ابنسینا (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
ارتسام صور ,
عالم ربوبی ,
علم تفصیلی حضوری واجب قبل از ایجاد ,
فاعل بالعنایه ,
مرتبه واحدیت ,
علم تفصیلی واجب ,
عالَم ربوبی (حکمت اشراق) ,
مفاتیح الغیب(مقابل مفاتیح الشهاده) ,
اسماء اعظم(مفاتیح الغیب) ,
تعین ثانی ,
شؤون(حقائق اندماجی) ,
درجات ظهور(خارج از صقع ربوبی) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم تفصیلی حضوری واجب قبل از ایجاد ,
چکیده :
یکی از دشوارترین مسائل فلسفی، چگونگی علم واجبتعالی به اشیا قبل از ایجاد آنهاست. حکما و عرفا دیدگاههای متفاوتی دارند. ابنسینا علم را قبل از ایجاد اشیا با نظریۀ صور ارتسامیهای تبیین میکند که متأخر از ذات واجبتعالی هستند. ازآنجاکه دیدگاه وی بسیار دشوار است، برخی متأخرین تصور کردهاند منظور ایشان از علم ارتسامی، علم حصولی برای واجب است؛ برهمیناساس اشکالات متعددی بر آن وارد کردهاند. این پژوهش 1) این قرائت نادرست را پیراسته و ثابت میکند که مراد ابنسینا از صور ارتسامیه، اثبات علم حصولی برای واجبتعالی نیست، بلکه ایشان نیز به علم حضوری برای باریتعالی معتقد است؛ 2) میتوان دیدگاه صور ارتسامیه را بر نظریۀ علم الهی در مرتبۀ حضرت ارتسام عرفا نیز تطبیق کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 47
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تأثیر آثار پروکلس بر مفهومسازی فارابی و ابنسینا از واجبالوجود
نویسنده:
مهناز تبرایی؛ سید علی علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مقاله درباره فارابی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله به بررسی این مسئله میپردازیم که آیا مفهومسازی از واجبالوجود از بعد تاریخی در تفکر نوافلاطونیان (پروکلس)، قبل از فارابی و ابنسینا بوده است یا خیر؟ پروکلس با طرح چهاربخشی علت اولی، وجود، عقل و نفس به تبیین مبانی فلسفی خود دربارۀ مباحثی همچون خیر محض، استغنا و فوق تمام بودن علت اولی، فیض، اولین مبتدع یعنی أنیت، عقل، خصوصیات و مراتب آن، نفس، خصوصیات و مراتب آن و تقسیم موجودات بر مبنای دهر میپردازد. فارابی و ابنسینا در مسائلی چون استغنا و تمامیت یا فوق تمام بودن علت اولی، فیض، اولین مبتدع، وحدت و بساطت عقل و تجرد آن از ماده، نفس و اینکه به اجرام سماوی حرکت میبخشد و این حرکت مستدیر است، با پروکلس توافق نظر دارند؛ بهطوری که در مواردی عین الفاظ و عبارات پروکلس در کتاب «الخیر المحض» را استفاده کردهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 259 تا 277
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم خدا
نویسنده:
حسن سعادت مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
علم ازلی الهی
,
علم واجب
,
علم خدا به مادی
,
صفات حقیقت
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
خالق ,
علم حصولی واجب ,
علم تفصیلی حضوری واجب قبل از ایجاد ,
علم حضوری واجب ,
علم حضوری واجب به حوادث ,
ماهیت علم ,
مُثُل ,
معدوم ثابت ,
احکام واجب الوجود ,
عنایت ,
رابطه اضافی عالم و معلوم ,
صور مرتسم در ذات حق ,
علم حق به عقول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
علم الهی یکی از چهار صفت مهم حقیقت واجب الوجود است که از اهمیت خاصی برخوردار است. در مقاله حاضر پس از مرور دیدگاههای مختلف در تعریف علم و ارائه دلایل عقلی و نقلی عالم بودن خداوند، به تفصیل درباره کیفیت علم الهی بحث شده است. در میان موضوعات مختلفی که متعلق علم الهی قرار میگیرد موجودات مادی و حالتهای وجودی آنها بیش از همه بحثانگیز بوده است. کیفیت علم الهی به حالات وجودی موجودات مادی قبل از ایجاد آنها و همزمان با ایجاد آنها و نیز بعد از فنای آنها متفاوت است. بیشترین اشکال در مورد علم الهی قبل الایجاد به حالات وجودی مادیات است که مقاله حاضر به تفصیل و با توجه به دیدگاههای مختلف در تعریف علم آن را بررسی کرده است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 3 تا 37
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکرد اشراقى ابن سینا در هستى شناسى
نویسنده:
محمّد محمّدرضایى، احمد سعادت
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ارسطو
,
ابن سینا
,
عرفان عقلی
,
هستی شناسی اسلامی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
عالم عقول ,
اصالت ماهیت ,
آفرینش (اِبداع) ,
اشارات و تنبیهات ,
برهان هدفمندی ,
هستی شناسی عرفانی ,
تمایز وجود از ماهیت ,
امتناع صدور کثرت از وحدت ,
صوفیه (فرق کلامی) ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
جهان بینی اسلامی ,
امتناع ماهیت بر خدا ,
علم الهی به جزئیات ,
علم الهی به جزئیات بروجه کلی ,
رساله حی بن یقظان ,
رساله سلامان و ابسال ,
خوارق عادات ,
وجوب و امکان ,
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی) ,
آموزه های وحیانی ,
قاعده «الواحد» ,
باطنی گری ,
وحدت گرایی ,
الهیات شفا (ابن سینا) ,
زبان تمثیلی در عرفان ,
تفاوت میان عارف و زاهد و عابد ,
فلسفه مشرقی ,
ذوق عرفانی ,
استدلال (برهان) طبیعی ,
لذت ,
لذت عقلی ,
محرک اول ,
محرک اول غیر متحرک ,
ممکن بالذات ,
ماهیت علت غایی ,
شی ء واجب الوجود ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
احکام علت فاعلی ,
ممتنع بالذات ,
برهان حرکت ,
نفوس ناطقه فلکی ,
فلسفه نبوی ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
بلهاء ,
رساله های تمثیلی ابن سینا ,
اشارات ابن سینا به حکمت مشرقی ,
شوق اجسام به خدا ,
حکمت ایمانی ,
غایت حرکت طبیعت ,
حرکت شوقی به طرف خدا ,
جسم نامتناهی ,
فرشته شناسی اشراقی ,
مراتب عرفان ,
تشبه به اله ,
فرشته باوری ,
مراتب عرفان از نظر ابن سینا ,
توجیه فلسفی خوارق عادات ,
تبیین جهان معنوی ,
جهان پیشا تجربی ,
شهود عقل فعال ,
حرکت فلکی ,
اختلاف وجودی ممکنات ,
اقسام تقدم ,
فلک اقصی ,
تطبیق عقول بر ملائکه ,
فرشته شناسی سینوی ,
عرفی شدن فلسفه و علم در غرب ,
ابن سینای متقدم و متأخر ,
قدسی شدن علم و اندیشه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
حسن حسن زاده آملی
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
نوشتار حاضر تلاش دارد تا برخلاف ذهنیت غالب درباره ابنسینا رویکرد نوینى از تفکرات وى را طرح کند و آن را به اثبات برساند. طبق این رویکرد، ابنسینا علاوه بر تفکر استدلالى از تفکر عرفانى و اشراقى نیز بهرهمند است؛ امّا تفکر اشراقىِ وى در زیر تار و پود استدلالهاى تعلیمى و مکتب بحثى سینوى پنهان مانده است. گفتنى است که رسالت نوشتار حاضر واگشایى این تجربه حضورى و ذوقى است، تجربهاى که مىتوان از آن تعبیر به «عرفان عقلى» کرد. بنابه این رویکرد، رسالههاى اشراقى ابنسینا و همینطور نمطهاى سهگانه اشارات وى ـ همگى ـ ساختار، رویکرد، و هدف واحدى دارند. افزون بر این، کلّیت فلسفه ابنسینا نیز داراى نظامى واحد و ساختارى یگانه است و رسالههاى اشراقى و نیز سه فصل پایانى اشارات، در حاشیه تفکر این فیلسوف قرار ندارند؛ بلکه در متن نظام فلسفى و تفکر او، همراه با دیگر مکتوبات وى، هدف واحدى را دنبال مىکنند. بر این اساس، هستىشناسى ابنسینا تفاوتى آشکار با هستىشناسى ارسطو دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 55 تا 87
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اندیشه کشور داری نزد فارابی
نویسنده:
محمدتقی دانش پژوه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مقاله درباره فارابی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کارکرد معرفتی زبان نزد فارابی
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مقاله درباره فارابی
چکیده :
چیستی «زبان» و و ویژگیهای آن، از جمله مسائلی است که از دیرباز ذهن و اندیشة عالمان و متفکران را به خود مشغول داشته است. در این میان، فارابی نخستین متفکر اسلامی است که در آثار خویش بهتفصیل به فلسفة زبان و زبانشناسی پرداخته است. اما نوشتار حاضر، ناظر به فلسفة زبان و زبانشناسیِ فارابی نیست که در این باره قبلاً تحقیقاتی به انجام رسیده است؛ بلکه مسئلة اصلی آن، نقش و کاربرد زبان در معرفت یا شناخت است؛ یعنی اینکه مقولة زبان به طور کلی چه محصول معرفتی یا شناختی برای انسان به همراه دارد. از دید امروزین، در پاسخ به این مسئله، بهویژه باید به دو دانش توجه کنیم: زبانشناسی شناختی و معناشناسی شناختی، که البته فارابی به این دو دسترسی نداشته است. با این حال، مدعای نوشتار حاضر این است که او کارکرد معرفتی یا شناختیِ قابلتوجهی برای زبان درنظر گرفته و ابعاد و ویژگیهای مهمی از آن را مشخص کرده است و اگرچه یافتههای او در این عرصه در قیاس با دستاوردهای معاصرین، ممکن است ناچیز به نظر آید، اما نقش کاملاً تأسیسی او در این عرصه غیرقابل انکار است. روش تحقیق در نوشتار حاضر، از جهت نحوة گردآوری دادهها، کتابخانهای و از جهت نحوة تحلیل دادهها، عقلی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 48
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
یقین در تفکر فارابی
نویسنده:
مهدی عباس زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مقاله درباره فارابی
چکیده :
معرفتشناسی فارابی مکتبی است یقینگرا؛ بدینمعناکه معرفت غیریقینی را معرفت حقیقی تلقی نمیکند. یقین اجمالاً بر دو قسم است: یقین روانشناختی و یقین معرفتشناختی. یقین روانشناختی عمدتاً از سنخ اقناع است و از نظرگاه منطقی و فلسفی یقین به شمار نمیرود؛ اما یقین معرفتشناختی یقینی است که از نظرگاه منطقی و فلسفی یقین به شمار میرود و در تفکر منطقی و فلسفی فارابی به دو قسم است: خاص و عام. یقین خاص یا ضروری (مطلق و دائم) خصوصیت جاودانی و همیشگی دارد؛ اما یقین عام یا غیرضروری (غیرمطلق و غیردائم) ممکن است در برخی زمانها زایل شود؛ لذا یقین به معنای حقیقی فقط قسم نخست است. یقین در تفکر فارابی اولاً ناظر به مقام تصدیق است و اگرچه تصدیق از اقسام علم حصولی است، دیدگاه وی در باب یقین، ناظر به علم حضوری نیز میباشد؛ چه دریافتهای حضوری نیز میتوانند در قالب تصدیقی و گزارهای بیان یا حکایت یا تفسیر شوند؛ ثانیاً یقین در تفکر او از سنخ یقین عقلی است و چنین یقینی یا از طریق علم به احکام عقلی بدیهی و یا از طریق قیاس برهانی (مبتنی بر احکام عقلی بدیهی) حاصل میشود. به نظر میرسد مجموعاً دیدگاه فارابی در مسئلة یقین کاملاً متعهد به رویکرد عقلگرا، موجه و دقیق است، اگرچه ممکن است با این نقد مواجه شود که او علی رغم بررسی انواع و مراتب مختلف یقین- حتی بررسی یقین در برخی ادراکات حضوری- تبیینی از کیفیت یقین در ادراکات شهودیِ عرفا [و اشراقیون] ارائه نکرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
استقرا و تجربه در نظر فارابی
نویسنده:
زهرا اسماعیلی، محمد حکاک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مقاله درباره فارابی
چکیده :
مشکل استقرا یکی از مسائلی است که فیلسوفان بسیاری برای حل آن کوشیدهاند. اینکه آیا میتوان با مشاهده جزئیات به دانش کلی و یقینی دست یافت، مسئلهای بوده که در تمام ادوار ذهن فیلسوفان را به خود مشغول داشته است. فارابی نیز در این مسیر گام نهاده و سعی کرده است در ابتدا استقرا را در قالب قیاس بریزد تا بتواند نتیجه حاصل از آن را یقینی کند؛ اما خودش ناکارآمدی آن را در مییابد، سپس با تلفیق استقرا و تمثیل، روشی جدید پیشنهاد میکند. در این نوشتار، درابتدا شرح فارابی بر استقرای ارسطو آنچنانکه در آنالوطیقای اول آمده، بررسی میشود. در مرحله بعد نظر فارابی در کتاب القیاس میآید و سپس «نقله» که حاصل تلفیق تمثیل و استقراست، به عنوان راهکار پیشنهادی او برای حل مشکل استقرا معرفی میشود. در آثار حکما و منطقدانان مسلمان ممکن است این بحث، یعنی نقله در ذیل بحث تمثیل مطرح شده باشد؛ ولی به نظر میرسد این کار تحت تأثیر متکلمان صورت گرفته باشد. تکنیک نقله ازآنجاکه امکان گسترش علم را فراهم میسازد، بیشتر برای حل مشکل استقرا کارآمد است. در ادامه تجربه در آثار فارابی بررسی میشود و در آخر، پس از تحلیل نظر فارابی در خصوص قیاسیکردن استقرا به این نتیجه میرسیم که قیاس به دلیل داشتن تفاوت ماهوی با استقرا، ابزار مناسبی برای توجیه استقرا نیست و نقله نیز هرچند دانش عمیقتری در باب موضوع مورد نظر تولید میکند، همچنان در دستیافتن به یقین ناکام میماند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فارابی و پارادوکس منون در رسالۀ الجمع بین رأیی الحکیمین
نویسنده:
مجید صدرمجلس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
مراجع
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مقاله درباره فارابی
چکیده :
افلاطون در محاورۀ منون مسألۀ معرفت شناختی «امکان تحقیق» یا تعلیم و تعلّم را مطرح میکند که نزد اهل فن به پارادوکس منون یا تحقیق مشهور است. طبق این پارادوکس، ما آدمیان یا چیزی را میشناسیم یا نمیشناسیم؛ لیکن در هر دو صورت، امکان تحقیق و پژوهش منتفی است. افلاطون در محاورۀ نامبرده، معضل را با قول به نظریۀ «معرفت، یادآوری است» میخواهد حلّ کند. ارسطو نیز با پارادوکس منون روبرو بوده و کوشیده است در کتاب تحلیلات ثانی (برهان) آن را از راه تفکیک میان شناخت به نحو کلّی و شناخت به نحو جزئی، حلّ نماید. فارابی از جمله در کتاب الجمع بین رأیی الحکیمین به پارادوکس منون پرداخته و سعی کرده است به رفع اختلاف میان دیدگاههای افلاطون و ارسطو بپردازد. نوشتۀ حاضر ضمن توضیح پارادوکس تحقیق، میکوشد تا هم تلّقی فارابی از راه حلّهای افلاطون و ارسطو را تبیین نماید و هم چگونگی جمع میان آراء آن دو را نزد خود فارابی، بررسی و تحلیل کند. نتیجهگیری اجمالی ما چنین است که فارابی با تکیه بر جوهرۀ نظریۀ یادآوری (= معرفت)، تفسیر پرسش و پاسخهای سقراط در محاورۀ فایدون به عنوان استشهاد افلاطون بر مسألۀ خودش و بیتوجهّی افلاطون به دلایل بقای نفس (و وجود قبلی آن)، توانسته است به جمع میان آراء افلاطون و ارسطو در خصوص پارادوکس منون دست یازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
تعداد رکورد ها : 846
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید