جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب الغیب و العقل (دراسة فی حدود المعرفة البشریة) کتابی است که با زبان عربی به پژوهش در شناخت وحی و عقل می‌پردازد. این کتاب به قلم الیاس بلکا نوشته شده و انتشارات المعهد العالمی للفکر الاسلامی نشر آن را به عهده داشته‌‌ است. در معرفی این کتاب آمده است: «موضوع این کتاب رابطه عقل انسان با امر پنهان عالم وجود یعنی عالم غیب است. این کتاب در صدد جواب از یک سؤال اساسی است؛ اینکه آیا عقل انسان محدود است و می توان برای آن محدوده ای لحاظ کرد، یا اینکه عقل تنها یک نیروی ادراکی است؟ آیا ورای عقل و فوق قدرت او مرتبه ای از وجود متصور است؟ و اگر برای عقل بشری محدوده ای باشد، ماهیت و حقیقت آن چیست؟ عقل با این عالم ورای قدرت ادراکی خود چگونه در تعامل است؟ این بررسی در رشته فلسفه عقل قرار دارد. شاخه ای که سعی دارد تا طبیعت این ابزار بشری مبهم را درک کند و نسبت به ابزارهای عقل و محدوده تأثیر گذاری او شناخت پیدا کند. تمام این بررسی در سایه یک مفهوم قرآنی به نام غیب صورت می پذیرد. غیب، همان عنصری که در یک آن هم موجود است و هم غایب. همان که بر عقل و انسان و جامعه انسانی افق های گرانبهایی را می گشاید. در این تلاش سعی داریم به برخی از این افق ها دست یابیم. به همین خاطر بررسی این کتاب با نگاه به دو میراث اسلامی و غربی در این موضوع پرداخته است تا بلکه پرده از برخی ارتباطات میان عقل و غیب بردارد. این بررسی می تواند برای مجادلات موجود در دنیای امروز بهره مند باشد، مجادلاتی که به دنیای عربی و اسلامی نیز سرایت نموده است، مجادله ای حول جایگاه دین و عقل در دو مجال عام و خاص.» فهرست کتاب عبارتند از: مقدمه گفتار اول: محدوده عقل و تعقل - فصل اول: دیدگاه غرب؛ ♠افلاطون؛ ♠مونتینی و سرآغاز حرکت؛ - دیکارت؛ و حرکت بر اساس شک و تردید؛ - هویی؛ - پاسکال یا معرفت احساسی؛ ♠جان لاک، پیشرفت جدیدی در فلسفه عقل گرایی؛ ♠کانت و فلسفه نقدی؛ ♠آیا بعد از کانت پایان فلسفه است؟ ♠برخی قضایای فلسفه عقل گرایی؛ - فصل دوم: محدوده عقل در تفکر اسلامی؛ ♠غزالی؛ ♠ابن خلدون. گفتار دوم: درباره غیب - کلیات در خصوص مفهوم غیب؛ - فصل اول: ارزش غیب؛ ♠نیاز انسان به ایمان و تدین؛ ♠نقش غیب در زندگی انسان؛ ♠اعتدال در اهمیت دادن به هر کدام از دو عالم غیب و شهادت؛ ♠عقلانیت مطلق و خطر آن در رشد علم؛ - فصل دوم: در ظرفیت عالم غیب؛ ♠وجود گسترده تر از آن است که احاطه شود؛ ♠نمونه های معاصر بر انکار غیب؛ ♠اصل انکار غیب؛ ♠حکمت مخفی کردن غیب از انسان؛ ♠عالم های خداوند متعال؛ - فصل سوم: غیب میان عقل و وحی؛ ♠منابع معرفت و شناخت؛ ♠ایمان به غیب؛ ♠عقل و متشابه؛ ♠مجادله میان افلاطون و امام مالک؛ - فصل چهارم: از نشانه ها و علتهای ناتوانی عقل؛ ♠ناتوانی عقل از ادراک غیب؛ ♠علم کلام؛ ♠در خلق تفکر کنید نه در خالق؛ ♠اشکال تجرید؛ ♠اشکال بیان نمودن در تصوف و عرفان؛ ♠زبان و وجود؛ - فصل پنجم: نمونه هایی از عوالم غیب؛ ♠روح از اسرار وجود است؛ ♠پیمان گرفتن در عالم ذر؛ ♠راز سرنوشت؛ ♠معمای زمان؛ ♠مکاشفه؛ ♠حکمت مرگ؛ ♠مقصود و مراد از این نمونه ها؛ ♠چکیده؛ ♠فهرست منابع و مآخذ.

ترجمه ماشینی: این پایان نامه به بررسی خطوط کلی تلاش ابن تیمیه برای حل «تعارض» عقل و وحی در اسلام قرون وسطی متاخر در 10 جلد، 4000 صفحه مگنوم اثرش، دار تعارض العقل و النقل می پردازد. یا ابطال تضاد عقل و وحی، با شکستن و بازسازی نظام مند مقولات اساسی که بحث بر اساس آن ها شکل گرفته است. تعارض ادراک شده بین وحی و عقل بر تفسیر تعدادی از صفات الهی متمرکز است که فلاسفه و معتزله آن را از نظر عقلی غیرقابل دفاع می دانند، زیرا تصدیق آنها مستلزم تشبیه غیر قابل قبول خداوند با موجودات مخلوق است. این موضع در «قانون کلی» متکلم اشعری فخرالدین رازی به اوج رسید، که بیان می‌کند هرگاه تعارضی بین وحی و عقل پیش آید، باید به حکم عقل اولویت داده شود و وحی از طریق تفسیر استعاری. تاویل ابن تیمیه با پاسخی جامع با این ادعاها مقابله می‌کند و به تمامیت منطقی قانون جهانی حمله می‌کند، اما در عین حال هرمنوتیکی خودبسنده از نظر متنی را بیان می‌کند و اصلاح ریشه‌ای از هستی‌شناسی فیلسوفان، به‌ویژه نظریه واقع‌گرایانه کلیات آن‌ها را ایجاد می‌کند. سردرگمی بین آنچه به طور منطقی در ذهن وجود دارد و آنچه از نظر هستی شناختی در واقعیت خارجی وجود دارد. این به نوبه خود به او اجازه می دهد تا معرفت شناسی جدیدی را بر اساس سه راه اصلی برای کسب دانش، یعنی «هیس» یا ادراک حسی بسط دهد. «خبر» یا نقل گزارش (به ویژه وحی). و «عقل» یا علم عقلی (اعم از فطری و استنتاجی). این منابع معرفتی با مکانیسم تواتور تأیید می‌شوند و با مفهوم گسترده‌ای از فطره در زیر کمربندی قرار می‌گیرند. عناصر ناهمگون نظریه زبان ابن طیه، هستی شناسی و معرفت شناسی او در نهایت به ترکیبی می پیوندند که هدف آن تطبیق یک تصدیق گرایی قوی و منطقی قابل دفاع در برابر صفات الهی است و در عین حال از تشبیهی که عموماً توسط متأخران فرض شده است اجتناب می کند. سنت به طور اجتناب ناپذیری مستلزم آن است.

ترجمه ماشینی: رابطه فلسفه و کلام چیست؟ این پرسش همواره در تاریخ اندیشه غرب موضوع نگرانی بوده است. آتن و اورشلیم که توسط یکی از فیلسوفان برتر در زمینه‌های اخلاق یهودی و مسائل بین ادیان بین یهودیت و مسیحیت نوشته شده است، ادعا می‌کنند که فلسفه و الهیات از یکدیگر جدا نیستند. این کتاب بر اساس سخنرانی‌های گیفورد که دیوید نواک در سال 2017 در دانشگاه آبردین ایراد کرد، مشترکات و نگرانی‌های مشترکی را که بین فلسفه و الهیات در مورد مسائل متافیزیکی، معرفت‌شناختی و اخلاقی وجود دارد، بررسی می‌کند. کجا با هم فرق دارند و کجا یکسان؟ و چگونه می توانند با یکدیگر صحبت کنند؟

ترجمه ماشینی: عمر فراهت در این کتاب شیوه جدیدی از درک کار متکلمان کلاسیک اسلامی و نظریه پردازان حقوقی را ارائه می دهد که معتقد بودند وحی الهی برای شناخت هنجارها و ارزش های اعمال انسان ضروری است. فرحات از طریق بازسازی مباحث کلاسیک اشعری- معتزلی در مورد ماهیت و پیامدهای کلام الهی، استدلال می کند که دلبستگی اشعری به وحی موضعی صرفاً سنت گرایانه نبود. بلکه یک تعهد عقلانی فلسفی بود که از بحث‌های معرفت‌شناسی و الهیات پدید آمد. او همچنین استدلال می‌کند که خاص بودن این مدل، ویژگی‌های متمایز آن را برای دانشمندان معاصری که از نوعی نظریه فرمان الهی دفاع می‌کنند، مفید می‌سازد. بنابراین، جلد فرحات، قرائتی جدید از مسئله عقل و وحی در اسلام است و زمینه جدیدی را در الهیات، حقوق و اخلاق اسلامی گشوده است.

ترجمه ماشینی: تنش میان عقل و وحی برای قرن ها فیلسوفان یهودی را به خود مشغول کرده است که از یک سو به دفاع از یهودیت و از سوی دیگر به وفاداری به اصول فلسفی متعهد بودند. میمونید را برجسته ترین فیلسوف دینی یهودی می دانند که هدفش آشتی دادن فلسفه، به ویژه فلسفه ارسطویی، با اصول بنیادین یهودیت بود. اما بسیاری دیگر از متفکران یهودی قبل و بعد از او نیز با این کار دست و پنجه نرم کردند و این پرسش را مطرح کردند که آیا امکان دستیابی به این آشتی وجود دارد یا خیر؟ ارتباط بین فلسفه و دین اغلب آشکار نبود. در نتیجه، در برخی موارد می‌تواند به عنوان زمینه‌ای برای حمایت از پروژه Maimonides باشد، در حالی که در موارد دیگر می‌تواند منجر به رد شود. شک گرایی و ضد ابهام در اندیشه یهودی قرون وسطی بر پرسش ها، روش ها، راهبردها و رویکردهای شکاکانه ای متمرکز است که متفکران یهودی در قرون وسطی مطرح کرده بودند. در سلسله سخنرانی‌ها، تنوع نگرش‌های ارائه‌شده توسط این متفکران و همچنین آخرین خوانش‌های محققان معاصر در مورد آن نگرش‌ها را بررسی می‌کنیم.