جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4704
تبیین و بررسی سازگاری یا ناسازگاری اصالت وجود صدرایی و مسئله ابطال تناسخ ملکی
نویسنده:
محمد نجاتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چالش انگيزترين اقسام تناسخ، تناسخ ملكی است. در اين مقاله بر خلاف مشی قاطبه تأليفـاتی كـه نگاشته شده است؛ از ادله مشهور ابطال تناسخ ملكی صرف نظر شده و با استفاده از اصـول فلـسفه صدرايی به نقد و بررسی اين مفهوم پرداخته شـده اسـت . ايـن بررسـی نـشان مـی دهـد در حـوزه صدرايی سازگاری كاملی بين دوگانه های اصالت وجود و ابطال تناسخ ملكی وجود داشته است؛ به صورتی كه می توان از اين سازگاری به عنوان بهترين دليل در رفع اين چالش استفاده نمود.
صفحات :
از صفحه 115 تا 130
بررسی هماهنگی عقل و نقل در مسأله توحید از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه زارع
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسی هماهنگی عقل و نقل در مسأله توحید از دیدگاه ملاصدرابه کوشش فاطمه زارع یکی از مسائلی که از دیرباز مورد توجه محققین و اندیشمندان واقع شده است رابطه عقل ودین و نسبت میان این دو می باشد ،دراین خصوص، آن چه کانون توجه نگارنده قرار گرفته است دیدگاه ملاصدرا دربارهنحوه سازگاری عقل و دین در مسأله توحید است که آیا از دیدگاه وی این دو مقوله با یکدیگر در تعارض بوده، و یکی دیگری را برنمی تابدیا چنین نیست؟ لذا، پرسش اصلی تحقیق چنین است که؛ در یکی از مهم ترین اصول ادیان توحیدی که همان اصل توحید است هماهنگی عقل و دین از منظر ملاصدرا چگونه می باشد؟ در این تحقیق،طی شش فصل، و با روش توصیفی _تحلیلی به موضوع مذکور از دیدگاه حکمت متعالیه ملاصدرا پرداخته ایم به این ترتیب که پس از فصل کلیات آرای متکلمان و حکیمان را آورده ، پس از فراهم شدن شناخت کلی از مبحث ، آرای صدرا در زمینه عقل و دین در مراتب توحید را به طور مجزا موردفحص و بررسی قرار داده، و هر یک از شاخه های اصلی آن یعنی توحید ذاتی ،توحید صفاتی، توحید افعالی و توحید عبادی را از دریچه عقل و دین و با نگاه ملاصدرا به بحث نهاده ایم. نتیجه این که؛ ملاصدرا با حساسیت تمام در هماهنگی عقل و دین کوشیده و در این زمینه ضمن آن که در کتاب های فلسفی خویش از آیات و روایات بهره گرفته، و از شعاع نور کلمات معصومان (ع) روشنی یافته، در تفسیر ها و شرح هایی که بر قرآن و روایات نوشته است از نور برهان و فلسفه خویش نیز مدد جسته، و فهمی هماهنگ با اندیشه های متقن فلسفی خود ارائه نموده است.می توان گفت رویکرد ملاصدرا در گزینش آیات و روایات مناسب بحث، بار عقلی داشتن و تفسیر فلسفی برتافتن هر یک از شواهد نقلی است کلید واژگان: عقل، دین،اصل توحید، ملاصدرا، توحید ذاتی، توحید صفاتی، توحید افعالی، توحید عبادی، قرآن ، حدیث
مبانی اخلاقی ملاصدرا با تأکید بر معاد شناسی او
نویسنده:
مهناز ده‌‌لاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عنوان پژوهش حاضر ، « مبانی اخلاقی ملاصدرا با تأکید بر معادشناسی او» است. در این راستا نظریات وی در زمینه موضوع و غایت اخلاق، فضایل و رذایل اخلاقی، حکمت نظری و عملی و ارتباط آن ها با هم ، مبانی انسان شناسی مانند نفس و اراده ، سعادت و شقاوت و مسئله سرنوشت ساز معاد مورد بررسی قرار گرفتهاست.تبیین ملاصدرااز پدیده مرگ، تجسم اعمال و تناسخ ملکوتی و تفسیر وی از جسمانیه الحدوث و روحانیه البقاء بودن نفس و همچنین تفسیر خاص وی از دنیا به عنوان ظاهر و آخرت به عنوان باطن و این معنا که ما هم اکنون در صراط قرار داریم و سقوط و ثبات در صراط مستقیم منوط به نزدیکی به میزان حق در تمام ابعادش است ، انسان را متوجه مسئولیت عظیمی می کند که خود باید شاکله وجودیش را در دنیا و آخرت بسازد، زیرا نامه عمل او در قیامت همان باطن نفس او است که اعمال واخلاق او در آن صحیفه، توسط فرشتگان نگاشته شده است و حسن وقبح عمل را عینا در قیامت دریافت می کند و هر چه اعتقادبهاین معرفت عمیق ترشود ، به همان نسبت ، دوری از اعمال قبیح بیشتر می گردد.بررسی و تحلیل داده های تحقیق حاکی از تأیید فرضیه های اصلی تحقیق است و نشان می دهد که می توان با استفاده از دیدگاه های ملاصدرا ، شالوده یک نظام اخلاقی را پی ریزی کرد که علاوه بر حفظ کرامت انسانی و توجه به اراده و اختیار انسان ، سعادت دنیا و آخرت در جهت رسیدن به کمال مطلوب و قرب الهی تأمین شود.
ارتباط سعادت وسیاسیت در نظام فلسفی فارابی و تاثیر آن بر ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه جاویدان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی، با هدف تبیین ارتباط سیاست و سعادت در نظام فلسفی فارابی و تأثیر آن بر ملاصدرا تدوین و تنظیم شده است. به این منظور که؛ دو مولفه‌ی سعادت و سیاست و ارتباط بین آن دو، از جمله مفاهیمی هستند که در طول تاریخ، همواره مورد توجه بشر و فیلسوفان قرار گرفته‌اند، سیاست که بستری مناسب برای وصول به سعادت و کمال، ارزیابی می شود، بیشتر مورد توجه فیلسوفان سیاسی بوده است تا فیلسوفان غیر سیاسی. سعادت و سیاست در نظام فلسفی فارابی و ملاصدرا ، مبتنی بر هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و فلسفه‌ی سیاسی این دو فیلسوف بزرگ اسلامی، است، که راه را برای فهم بهتر حقیقت سعادت و سیاست در سرنوشت بشر، هموار خواهد کرد. فارابی نخستین فیلسوف اسلامی است که لقب فیلسوف سیاست را یافته است. بنیان فلسفه فارابی، به کارگرفتن راه‌های صحیح رسیدن به سعادت و برداشتن موانع وصول به آن بوده است. وی با طرح مدینه فاضله و جامعه آرمانی خود، سیاست را مهم‌ترین عامل برای تدبیر امور و نیل به کمالات مطلق می‌دانست زیرا؛ هدف از سیاست، درواقع، رسیدن به سعادت می‌باشد. در حوزه فلسفه‌ی فارابی، عوامل نیل به سعادت و ارکان اصلی سیاست ، تعقل، قوه ناطقه و عقل فعّال، است که به سعادت منتهی می‌شود. از این رو؛ فضایل اعم از نظری، فکری، اخلاقی و عملی، ابزار و وسیله‌ای برای نیل انسان به سعادت شمرده می‌شوند. فارابی دین ، فلسفه و سیاست را ماهیتاً یکی می داند؛ چراکه، منبع معرفت، فیض عقل فعّال، یعنی "فرشته‌ی وحی" و غایت، شناخت خداوند است. در ملاصدرا، معرفت عقلانی بر نظام سیاسی او سایه‌افکن بوده، و نقش محوری ایفا می‌کند و در پرتو عقل و وحی هدایت می‌شود. ملاصدرا سعادت را کمال واقعی بشر می‌دانست، که انسان به منظور رسیدن به آن آفریده شده است. وی جامعه‌ای را تکامل یافته می‌داند که در سایه‌ی احکام و شریعت الهی رشد کرده و به بالاترین درجه‌ی فضایل اخلاقی نایل شده باشد. ملاصدرا و فارابی، سعادت و سیاست، را کمال علی‌الاطلاق، ذات اقدس الهی می‌دانند و مهم‌ترین و اساسی‌ترین رکن اندیشه‌ی این دو فیلسوف، تفکر توحیدی آن‌هاست. زیرا؛ حاکمیت مطلق را از آن خداوند می‌دانند و هرگونه ولایتی چه تکوینی و چه تشریعی تنها به اذن او تحقق می‌یابد؛ بنابراین، آن‌ها یگانه قانون-گذار در عالم وجود را، خداوند می دانند و بر این باورند که در سایه‌ی رهبری انسان کامل و حاکمیت حکیمانه، نه‌ تنها امر معاش انسان‌ها سامان می‌یابد، و عدالت در حکومت برپا می‌شود بلکه، جامعه در پرتو رهبری معنوی از شرور و کثرت‌ها فاصله گرفته، و به سمت غایت و خیر حقیقی نزدیک‌تر می‌شود. خلاصه این-که، ملاصدرا بر نظریات فارابی در سعادت و سیاست، نکته جدیدی نیفزودند، بلکه، بیشتر به بسط و تفصیل مباحث مجمل فارابی همت گماشتند.
بررسی ابعاد هستی شناسانه و معرفت شناسانه خیال از دیدگاه سهروردی و ملاصدرا
نویسنده:
زینب محمدنژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خیال از دو جنبه هستی شناسانه و معرفت شناسانه، حائز اهمیت است. مکتب فکری اهل مشاء، فاقد بررسی هستی شناسانه آن به معنای اعتقاد به عالم خیال به عنوان یکی از عوالم هستی است. پس از طرح نظریه عالم خیال توسط سهروردی بر اساس عقاید حکمای ایران باستان و نظریات فرزانگان یونان، در فلسفه اسلامی با مخالفت عده ای از فلاسفه و نقد آن و موافقت و پذیرش آن توسط عده ای دیگر از فلاسفه، مواجه شد و از حکمت اشراق وارد هستی شناسی حکمت متعالیه گردید.شیخ اشراق و صدرالمتألهین در بررسی هر دو جنبه هستی شناسانه و معرفت شنناسانه خیال، مشترک هستند. ایشان هر دو، عوالم هستی را متناظر مراتب ادراک دانسته و ادراک خیالی را در ارتباط با عالم خیال توجیه میکنند.
بررسی دلالتهای تربیتی آراء فلسفی ملاصدرا به عنوان فیلسوف مکتب اصفهان
نویسنده:
علیرضا صمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حکمت متعالیه ملاصدرا از مهمترین نظامهای فلسفی است که با دقت به تبیین امور اساسی انسان شناختی پرداخته و می‌تواند به عنوان مبنای نظریات تربیتی در نظر گرفته شود. این پژوهش در زمره پژوهش های کیفی قرار می‌گیرد که در آن با استفاده ازروشتوصیفی _ تحلیلی در سه حوزه هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی دلالت های تربیتی ملاصدرا بررسی قرار گرفته است. بر اساس مبحث مطرح شده در فلسفه ملاصدرا تربیت باید بسیار هوشیارانه و هماهنگ با شتاب واقعی تحول صورت پذیرد. نظام تعلیم و تربیت باید جریانی مستمر و بالنده و همچنین نظامی جامع و شامل تمامی جنبه های وجودی انسان اعم از حس، تخیل و عقل باشد. بر اساس معرفت شناسی ملا صدرا نفس آدمی صرفاً منفعل و پذیرنده صورت عقلیه نیست؛ این نکته باید در تعلیم و تربیت در نظر گرفته شود .بر اساستطور وسع آدمیان و تفاوتهای فردی اهمیت است و با در نظر گرفتن این اصول می‌توان انسان را در مسیر ویژه‌اش به سوی غایت هدایت نمود.
بررسی تطبیقی عقل و شهود از دیدگاه ملاصدرا و خردگرایان قرن 17(دکارت،لایب نیتس واسپینوزا)
نویسنده:
فاطمه اسدی شریفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف این پایان نامه بررسی راههای شناخت حقیقت است.یکی ازمهم ترین منابع یاراههای معرفت،عقل است.اهمیت عقل به حدی است که،سقراط دراین باره می گوید:زندگی تادر ترازوی خردسنجیده نشود،ارزش زیستن ندارد. دراین نوشتار،بعدازذکرمختصری ازتاریخچ? معرفت شناسی ازقبل ازسقراط تاقرن هفده، دیدگاه سه فیلسوف خردگرای غرب؛ دکارت، اسپینوزاولایب نیتس وسپس فیلسوف اسلامی، ملاصدرابیان شده است.یکی دیگرازراههای مهم شناخت حقایق،شناخت شهودی است.معنای شهود،این است که ماواقعیت هاراچنان که هستند،بدون واسط?مفاهیم وصورذهنی درک کنیم. چنین معرفتی،معرفت حضوری،اشراقی ویامکاشفه ای نیزنامیده می شود. البتّه کاربردشهود،درفلسف?غرب،تاحدودی متفاوت ازفلسف?اسلامی است.دراین نوشتار،علاوه برعقل کاربردواژه شهودونیزنقش آن در معرفت شناسی،درآراءدکارت ودوفیلسوف کارتزین؛ اسپینوزاولایب نیتس وهمچنین ملاصدرا بررسی شده است.درضمنِ بررسی نظرات هریک ازاین فلاسفه،درخصوص عقل وشهودبه نقدوبررسی و مقایسه آراءایشان بایکدیگر پرداخته شده وهمچنین محدودیّتهاونقصهای هریک ازاین دوروش بیان شده است.
بررسی ماهیت مرگ و حیات پس از آن از دیدگاه شیخ‌الرئیس و حکیم ملاصدرا
نویسنده:
فریبا الهی پناه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در دین مبین اسلام کسب علم و دانش و به تبع آن، مطالعه و کتابخوانی از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار است. این مسأله از آنجایی ارزش و اهمیت می یابد که معجزه پیامبراکرم(ص)کتاب بوده و وحی و پیام الهی در قالب کتاب بر مردم ابلاغ شده است و در این کتاب مقدس هم اولین آیاتی که بر پیامبر(ص) نازل شده با امربه خواندن و الفاظ علم و قلم همراه شده است. پژوهش حاضر جایگاه و اهمیت کتاب و کتابخوانی را از نگاه آیات قرآنی و روایات ائمه معصومین(ع) مورد بررسی قرار دادهو همچنین بر آن شده تا با تکیه بر آیات و روایات، روشهای مطالعه صحیح را مطرح نموده و در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی راهکارهایی را ارائه نماید. این پژوهش نشان داد که در اسلام، کتاب و کتابخوانی به عنوان یک استراتژی بی بدیل برای رشد و تعالی فرد و جامعه مورد توجه قرار گرفته است؛ که در راستای اثر بخشی به آن در زندگی فردی و اجتماعی شرایط و راهکارهایی ارائه شده که عمل به آنها موجب بهره وری از این عنصر فرهنگی می باشد و می تواند آثاری را بدنبال داشته باشد که هم به حال فرد و هم به حال جامعه سودمند واقع شود. این مطالعه به روش کتابخانه ای انجام شده که جهت گردآوری مطالب آن از منابع کتابخانه ای استفاده شده است. و بعد از تحلیل محتوایی مطالب گردآوری شده حاصل آمده است. در این مطالعه از روشی نظام مند استفاده شده که در آن آیات و روایات را تحلیل نموده و در راستای تبیین و توضیح بحث مورد مطالعه از آنها استفاده نموده است.
معرفت شناسی فلسفه ی ملاصدرا و دلالت های تربیتی آن
نویسنده:
زهره احمدی‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده ندارد.
زبان دین در مفاتیح‌الغیب  ملاصدرا
نویسنده:
معصومه حسنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اما امروزه تفکیککردن مباحثتفسیری مسلمین و بررسی مستقل زبان دینی هر یکاز مفسرین اعم از تفاسیر متکلمین، فلاسفه و عرفاء یکی از کارهای اجتنابناپذیر میباشد، تا بدین طریق بتوانیم فلسفه و عرفان سنتی‌مان را به شکل امروزی مطرح کنیم.زیرا از این راه میتوان به طور آشکارا به ملاک‌های معناداری در تفسیر و تاویل، شناختاری بودن یا عدم شناختاری بودن هر یکاز این تفاسیر دسترسی پیدا کنیم.بررسی زبان دین در کتاب"مفاتیح‌الغیب " در همین راستا انجام گرفته است .فهم و تبیین زبان دینی صدرالمتالهین از اهمیتبه سزائی برخودار استزیرا وی یکی از مهمترین فیلسوفانی استکه بیشاز چهار قرن، افکار وی در حوزه و دانشگاه سیطره دارد و کتبوی به عنوان یکی از اصلی‌ترین و کاملترین منابع تدریسمیشود.از سوی دیگر کتابمفاتیح‌الغیبنیز از اهمیتخاصی در این زمینه برخودار استزیرا این کتاباولا در اواخر عمر مبارکایشان به رشته تحریر در آمده است ، لذا به خواندن این کتاببه آخرین مطالبمورد نظر این فیلسوفبزرگدستمی‌یابیم، و همچنین وی این کتابرا به عنوان مقدمه‌ای برای "تفسیر کبیر" نگاشته است ، لذا دسترسی به زبان دینی و همچنین روشتفسسیر متون دینی مورد نظر صدرالمتالهین، در این کتاببه صورتآشکارتری مطرح گشته است .قبل از بررسی زبان دینی در کتابمفاتیح‌الغیب ، ضروری بود حتما تعریفی از زبان دین و علل مطرح گشتن آن و بعضی از مسائل آن بطور خلاصه بیان گردد.زیرا از موضوع بسان جدید بودنش ، ناشناخته نیز بوده است .در ناشناخته بودن آن در عرصه فرهنگفلسفی ما، همین بسکه یکی از اساتید معظم در یکی از مجلاتمعروف ، زبان دینی را به معنای هرمنوتیکیعنی روشتفسیر متون دینی گرفتند.در بابفصل اول نکاتی قابل ذکر است : اولا منبع اصلی در این نوشتار که نقشالگو نیز داشت ، کتاب"فلسفه زبان دین جان دان استایور" چاپ1998 میباشد.ثانیا، از آنجا که فصل اول تنها جنبه مقدمه برای فصل دوم دارد، تنها به بیان بعضی از مسائل مهم در زبان دین پرداخته شده است .از همین جهت ، مسائلی از قبیل: تئوری معنا و ملاکهای معناداری، نقشو کارکرد بنیادین زبان دینی به علتمحدود بودن پایان‌نامه مطرح گشته است .ثانیا از آنجا که صدرالمتالهین یکفیلسوفاسلامی است ، ضروری بود که زبان دین مورد نظر فلاسفه و متکلمین اسلامی، پیشاز او در فصل اول مطرح گردد.اما از آنجا که در زمینه‌کاری مدون انجام نگرفته و اگر هم گرفته، بسیار ناچیز بوده و همچنین به علتمحدود بودن پایان‌نامه، تنها به نقل بعضی از نظراتمعروفمتالهین اسلامی راجع به زبان دین اشاره شده است .اما راجع به فصل دوم کتاب ، که محور رساله بر این فصل مبتنی است ، این رساله مدعی نیستکه به تمام زوایای زبان دینی در کتابمفاتیج‌الغیبپرداخته باشد، بلکه سعی بر این قرار گرفته، نظر صریح صدرالمتالهین راجع به زبان دین مطرح گردد.
  • تعداد رکورد ها : 4704