جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1130
علم و دین از دیدگاه ننسى مورفى
نویسنده:
منصور نصیرى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
از نظر تاريخى، مسأله علم و دين و چگونگى ارتباط معرفت تجربى با تعاليم دينى سرآغاز مسائل جديد كلامى است. رابطه علم جديد با دين از چنان اهميتى برخوردار است كه برخى اساسى‌ترين تمايز و تفاوت دنياى كهن با جهان جديد را در دو چيز دانسته‌اند: نخست، كاهش حاكميت كليسا و دوم، افزايش قدرت نظرى و عملى علم. و ساير وجوه از جمله سكولاريزم، ناسيوناليسم و اومانيسم را به اين دو اختلاف برگردانده‌اند. رابطه علم و دين در دوره‌هاى مختلف و حساس تاريخى دچار نوسانات گوناگونى شده است. بررسى اين نوسانات و پرداختن به همه دوره‌هاى تاريخى جهان مسيحى خارج از قلمرو اين نوشتار است. آنچه قابل توجه مى‌باشد اين است كه پس از دوران نسبتا طولانى، به ويژه در قرن نوزدهم، كه ديدگاه تعارض علم و دين و عدم سازگارى اين دو بر محافل علمى سيطره داشت، توجه انديشمندان و فيلسوفان دين به ديدگاهى جلب شده است كه نه تنها اين دو را متعارض نمى‌داند، بلكه سخت معتقد به تعاون و تعاضد آن‌هاست. اين تبادل به انحاى گوناگونى بيان و تبيين شده است. اما شايد بتوان جالب‌ترين و بحث‌انگيزترين تبيين را تبيينى دانست كه براى توضيح اين امر در صدد يارى جستن از فلسفه علم و روش‌شناسى علوم طبيعى بر مى‌آيد. و اين مهم‌ترين گامى است كه ننسى مورفى، فيلسوف علم و فيلسوف دين معاصر، برمى‌دارد و نظريه خود را با عنوان «تبادل سازنده علم و دين» ارائه مى‌كند. تبيين و بررسى اين ديدگاه موضوع رساله كارشناسى ارشد نگارنده است. آنچه درپى مى‌آيد خلاصه بخشى‌از اين بحث است كه در دو بخش تنظيم شده است: 1. تبيين ديدگاه مورفى درباره ارتباط علم و دين; 2. نقد و بررسى ديدگاه مورفى.
حقانيت اديان و مسئله نجات از ديدگاه علامه طباطبائى
نویسنده:
احمد طباطبائى ستوده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با توجه به كثرت اديان در زمان حاضر و ادعاى پيروان آن مبنى بر حقانيت دين خود و آخرين بودنِ آن، اين دو سؤال در طول ساليان متمادى، فيلسوفان دين و الهى دانان را به خود مشغول نموده كه اولاً، كدام دين از حقانيت برخوردار است؟ و ثانيا، پيروى از كدام يك از اديان، نجات و سعادت را به ارمغان خواهد آورد؟ پاسخ به اين دو سؤال مهم معمولاً در قالب سه رويكرد مطرح مى شود: انحصارگرايى، پلوراليزم (كثرت گرايى دينى) و شمول گرايى. اما علامه طباطبائى در رويكردى نوين، با مطرح نمودن حقيقت مشترك اديان آسمانى و وحدت ذاتى اديان، صورت مسئله و نزاع را تغيير داده و وجود كثرت و تنوع در ميان اديان الهى را از اساس باطل مى داند. در واقع، ايشان پس از تخريب مبناى بحث، به طراحى بناى نوينى پرداخته كه در آن فقط يك دين مطرح است كه حقيقت نيز همواره با هموست. ايشان همچنين با طرح عنوان «مستضعف» درباره برخى از پيروان اديان، فضاى جديدى در مسئله نجات ايجاد مى نمايد. اين نوشتار به تبيين ديدگاه علامه طباطبائى در خصوص حقانيت اديان و مسئله نجات پرداخته و با بررسى نظرات ايشان، رويكرد نوين و متفاوتى را در اين موضوع ارائه مى نمايد.
صفحات :
از صفحه 13 تا 25
بررسی و مقایسۀ دیدگاه علامه طباطبایی و آلوین پلنتینگا در مورد تنوع ادیان
نویسنده:
عباس یزدانی، پریسا فیضی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین، مساله تنوع دینی است. دیدگاه های مختلفی در بحث تنوع دینی از سوی دین پژوهان مطرح شده است. پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه نظریه آلوین پلنتینگا، فیلسوف دین مسیحی به عنوان مدافع نظریه انحصارگرایی دینی و علامه طباطبایی، فیلسوف و دین پژوه اسلامی پیرامون تنوع ادیان می پردازد. از بررسی آثار مختلف علامه طباطبایی می توان استنباط نمود که وی با ارایه دیدگاهی شمول گرایانه، بر این باور است که همه ادیان به نحوی بهره ای از حقیقت داشته، پیروان سایر ادیان هم می توانند اهل نجات و رستگاری باشند، اما دین اسلام به عنوان خاتم ادیان، کاملترین دین محسوب شده، از حقانیت کاملتری برخوردار است و نیز به بهترین وجه می تواند پیروان خود را به فلاح و رستگاری نائل نماید. مهمترین دلیل ایشان برای شمول گرایی این است که هدایت الهی ایجاب می کند تمام انسانها به سعادتی در خور خویش برسند. بی شک، لازمه وسیع دانستن رحمت خداوند آن است که بیشتر انسان ها را اهل نجات بدانیم، اما آلوین پلنتینگا برخلاف نظر علامه طباطبایی، با نگرشی انحصارگرایانه در مورد تنوع دینی، بر این باور است که فقط آموزه های یک دین دارای حقانیت بوده، صرفا یک دین می تواند دین صحیح باشد و بقیه ادیان باطل خواهند بود. او حقانیت و نجات را منحصر در دین مسیح و آموزه ها و تعالیم آن می داند و مسیحیت را دینی موجه تلقی می کند.
صفحات :
از صفحه 109 تا 124
جهت و جهان‌هاى ممکن 1
نویسنده:
آلوین پلانتینگا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
پرفسور آلوين پلانتينگا يكى از برجسته‌ترين و بحث‌انگيزترين فيلسوفان دينى معاصر مى‌باشد. وى در سال 1932 متولد شد و پس از اخذ دكتراى فلسفه در سال 1958 در بسيارى از دانشگاه‌هاى معتبر امريكا به تدريس و تحقيق پرداخت. از وى تاكنون متجاوز از ده كتاب و يك‌صد مقاله منتشر شده است. وى يك فيلسوف متأله است كه با طرح آراى جديدى همچون معرفت‌شناسى اصلاح‌شده درصدد دفاع از آموزه‌هاى دين مسيحى برآمده است. در پاييز امسال پلانتينگا سفرى به ايران داشته و طى آن چند سخنرانى علمى ارائه داد. آنچه در پى مى‌آيد متن پياده شده سخنرانى ايشان در انجمن فيزيك نظرى مى‌باشد. موضوع مورد بحث از مباحث فلسفى است كه ارتباط زيادى با برخى مباحث فلسفه دين همچون مسأله شر و جبر و اختيار دارد. جهت رعايت امانت سعى شده است كه تنها به تغييرات ويرايشى ضرورى در متن پياده شده، اكتفا شود.
تاریخ فلسفه دین
نویسنده:
ویلیام آلستون
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
فلسفه دين و بررسى ابعاد عقلانى آن در سال‌هاى اخير مورد اهتمام خاصى واقع شده است، از يك سو، متدينان دلايلى عقلانى بر اثبات برخى آموزه‌هاى دين اقامه مى‌كنند و از سوى ديگر، ملحدان و منكران دلايلى به ظاهر عقل‌پسند بر نفى ديدگاه متدينان و اثبات نظرگاه خود ارائه مى‌دهند. نگاه عقلانى به دين هم مطابق فطرت حقيقت‌جويى آدمى است و هم مى‌توان با استمداد از اين انديشه‌هاى عقلانى دفاعى مبتنى بر عقل از آموزه‌ها و عقايد دينى داشت و به استحكام موضع دين مدد رساند. از جمله مسايل مهمى كه در فلسفه دين مورد بحث قرار مى‌گيرد، براهين اثبات وجود خدا، بحث در حقيقت صفات خدا، مسأله شر به عنوان دليلى بر نفى وجود خدا و... است. متفكران مسلمان نيز از قرون اوليه اسلامى به بسيارى از اين مسايل تفطن داشته و در مواردى به تفصيل به آن‌ها پرداخته‌اند. ترجمه مقالاتى از اين دست كه به قلم يكى از استادان به نام حوزه دين و فلسفه ويليام آلستون به رشته تحرير درآمده، مى‌تواند از اهم مباحث فلسفه دين آشنايى اجمالى به دست دهد. يكى از ثمرات اين نگاه تطبيقى به مسايل كشف و ارائه پاسخ‌ها و راه‌حل‌هايى است كه متفكران مسلمان با الهام از معارف عميق و غنى اسلامى براى اين مباحث بيان نموده‌اند.
خدا، هستی و وجود
نویسنده:
جی هی وود توماس
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
تيليش از اولين دوره ابتكاراتش در الهيات، هم از اينكه دين را، به خودی خود، به عنوان هدف در نظر بگيرد، اكراه داشت و هم توجه زيادی به تعالی خدا مبذول می ‏داشت. سخنرانی درباره ايده الهيات فرهنگ خبر از اين می داد كه او در آثار خود درباره فلسفه دين به انتقاد از دين خواهد پرداخت، و همچنين تمامی نوشته‏ های اوليه‏ اش، يك معنای تقريبا عرفانی در مورد توصيف ‏ناپذير بودن خدا را تلقين می ‏كند. عدم توجه به اينكه اين امر، زمينه همان رهيافت فلسفی او به آموزه خدا در كتاب دقيق الهيات نظام‏ مند است، بدفهمی كامل آن آموزه است. در این مقاله این ره یافت در دریافت از خدا و هستی از سوی وی تبیین می شود.
ادیان و مفهوم ذات غایى؛ مصاحبه‏ اى با جان هیک و سیدحسین نصر
نویسنده:
عدنان اصلان
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
پلوراليسم و گفت و گوى بين اديان از جمله مباحث حساس و پرمناقشه جامعه اسلامى امروز ماست. آنچه پيش روى داريد، گفت و گوى آقاى جان هيک و سيدحسين نصر درباره اديان و مفهوم ذات غايى است، از آن جا كه اين گفت و گو داراى نكات قابل توجه و تأمل زيادى است، لذا، مجله معرفت آن را به علاقه‌مندان اين‌گونه مباحث تقديم مى‌دارد تا ضمن كمك به رشد و غناى فرهنگ جامعه، زمينه نقد و بررسى آن نيز فراهم گردد.
وحى و تجربه دینى از دیدگاه استاد مطهرى
نویسنده:
ابوالحسن حسنى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
مسئله «وحى» از مباحث مهم كلامى است كه هرچند در آثار متكلمان، فلاسفه و عرفا به آن اشاراتى شده است، اما اين بحث به طور مستقل و صريح در آثار پيشينيان مطرح نبوده، بلكه طرح و شكوفايى آن را در دوره معاصر و بيشتر توسط روشن فكران دينى شاهد هستيم. در اين ميان، بيش از همه، استاد مطهرى درباره اين موضوع بحث و بررسى كرده است. آنچه در اين نوشتار مى آيد، تحليلى است از ديدگاه هاى استاد مطهرى در باب «وحى». همچنين در اين مقاله، با استفاده از انديشه هاى ايشان، نظريات برخى از نوانديشان دينى معاصر در زمينه وحى، نقد و بررسى خواهد شد.
نگاهی نو به دیدگاه ترتولیان درباره ایمان و عقلانیت
نویسنده:
رضا گندمی نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
چکیده :
دیدگاه ترتولیان درباره نسبت ایمان و عقل را از دو منظر می توان بررسی کرد. غالباً با استناد به جملاتی که او در مخالفت با فلسفه اظهار داشته است، وی را ایمان گرای افراطی و نیز پیشگام متفکرانی می دانند که مخالفت با فلسفه شاه بیت حرف های آنها را تشکیل می دهد، چه آنکه او فلسفه را منشا و خاستگاه بدعت می داند و تعالیم فیلسوفان را با تعالیم شیاطین و فرشتگان هبوط کرده یکسان می شمرد. ترتولیان بر بسندگی ایمان ساده و بسیط مؤمنان و استغنای ایمان از فلسفه و عقل تاکید بسیار کرده است و مؤمنانی را که در پی فلسفه هستند افراد متظاهر به ایمان یا غیر مؤمن می داند. از سوی دیگر، در ضمنِ آثار نسبتاً پرشمار او می توان موارد بسیاری را ذکر کرد که او بسان دیگر دفاعیه پردازان مسیحی با استناد به تعالیم فیلسوفان در صدد تحکیم آموزه ها و باورهای مسیحی برآمده است. او در این راستا حتی از اپیکوری ها، که به استناد بسیاری از مفسران عهد جدید مخالفت های پولس با فلسفه این نوع خاص از فلسفه را نشانه رفته بود، استفاده شایان توجهی کرده است. به نظرنگارنده، از میان عبارات فراوان ترتولیان، دوعبارت دست مایه مخالفان فلسفه قرا گرفته است که چنانچه در سیاق متن فهمیده شوند، نه تنها مخالفت با فلسفه از آنها به ذهن متبادر نخواهد شد، که به نوعی عقل گرایی دعوت می کنند و یا دست کم از شدت و حدت ایمان گرایی افراطی منسوب به او خواهند کاست.
صفحات :
از صفحه 103 تا 127
پژوهشی درباره سنت دیونوسیوسی در مسیحیت
نویسنده:
حسین کلباسی اشتری,فائزه برزگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دیونوسیوس یکی از مهم ترین چهره های عرفان مسیحی است که بخش های مهمی از افکارش هنوز هم در عرفان، الهیات و فلسفه مسیحی جریان دارد. عقاید مسیحی و افکار نوافلاطونی به منزله دو منبع اصلی آراء وی بشمار میرود که البته در برخی موارد به جانب یکی و در برخی دیگر به جانب دیگری متمایل شده است. ازجمله موارد گرایش او به عقاید نوافلاطونی، می توان به آراء وی درباره تثلیث، خلقت و فرشته شناسی اشاره کرد. مهم ترین محورهای اندیشه وی را می توان، در ارائه ساختار سلسله مراتبی برای عالم، بررسی رابطه عقل و ایمان، اعتقاد به تمایز ظاهر و باطن کتاب مقدس و انواع کلام دانست. همچنین در طول تاریخ تعالیم مسیحی به تعالیم او در زمینه «سلوک عرفانی و اتحاد با حق» توجه بسیار شده است. نظریه سلسله مراتبی او در باب مراتب ملکوتی، مراتب ملکی و مراتب کلیسایی چنان اهمیتی دارد که برای او لقب «دانشمند سلسله مراتب» را به ارمغان آورده است. براساس این نظریه عالم دارای سلسله نظام مراتبی است. در نهایت تاکید بر الهیات سلبی نیز نقش او را در تاریخ تعالیم مسیحی پر رنگ تر می کند. تاثیر اندیشه های وی بر عالمان قرون وسطی، و نیز در طول تاریخ بر فلاسفه، شاعران و ادیبان بسیار مشهود و قابل پیگیری است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 52
  • تعداد رکورد ها : 1130