جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

فارسی  |   العربیه  |   English  

در تلگرام به ما بپیوندید

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 121
درسگفتار فلسفه علم
نوع منبع :
صوت , فیلم , درس گفتار،جزوه وتقریرات
چکیده :
فلسفهٔ علم یا فلسفهٔ علوم شاخه‌ای‌است از فلسفه که به مطالعهٔ تاریخ، ماهیّت، اصول و مبانی، شیوه‌ها، ابزارها، و طبیعتِ نتایجِ به دست آمده در علومِ گوناگون همّت می‌گمارد. فلسفهٔ علم، از لحاظِ علمِ موردِ بررسی، خود، به زیرشاخه‌هایِ متعدّدی تقسیم می‌گردد که از جملهٔ آن‌ها می‌توان فلسفهٔ فیزیک، فلسفهٔ شیمی، فلسفهٔ ریاضیّات، فلسفهٔ زیست‌شناسی، فلسفهٔ علومِ اجتماعی، فلسفهٔ مکانیکِ کوانتومی و فلسفهٔ نسبیّت را ذکر نمود. حسین شیخ رضایى دانش آموخته دانشکده مهندسی برق و فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف است و دکتراى فلسفه خود را در سال ۱۳۸۵ از دانشگاه دورهام گرفته است. او ضمن پژوهش در حوزه فلسفه علم و آموزش فلسفه به کودکان، ترجمه‌ها و تالیف‌هاى متعددى هم منتشر کرده و به تدریس در دانشگاه‌هاى مختلف نیز مشغول است.
مشخصات اثر
چیستی علم(درآمدی بر علم شناسی فلسفی)
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات
چکیده :
درس گفتار حاضر تدریس کتاب چیستی علم(درآمدی بر مکاتب علم شناسی فلسفی) آلن چالمرز است که توسط جناب دکتر مهدی ناظمی در فضای تلگرام تهیه شده است. چیستی علم درآمدی است ساده و روزآمد به نظریات جدید علم‌شناسی فلسفی؛ و تا آنجاکه امکان داشته، فارغ از اصطلاحات پیچیده است. توفیق فوق‌العاده آن سبب شده به زبانهای ایتالیایی، اسپانیولی، هلندی، یونانی و چینی ترجمه شود. نظریه‌های جدید در فلسفه علم به طور موفقیت‌آمیزی تلّقی متعارف و سنتی از علم را مورد تحدّی و چالش قرار داده‌اند. موافق تلّقی سنتی، نظریه‌های علمی از مشاهده و آزمایش اخذ می‌شوند و بدین ترتیب می‌توان آنها را توجیه و تصدیق کرد. تحولات اخیر در فلسفه علم نشان داده‌اند که این تلقی بسیار رایج از ماهیت علم کاملا بر خطاست؛ تلّقی‌ای که هنوز در بیشتر علوم اجتماعی معصر نافذ و رایج است و اغلب نتایج مضر و ویرانگری دارد. کاستیها و خام‌اندیشسهای نظریه‌های تجربه‌گرایانه در این کتاب به زبانی ساده تشریح شده و تلاشهای جدید برای بهبود و یاجایگزینی آنها به طور مبسوط توصیف و ارزیابی شده است.
مشخصات اثر
منطق طبقه‌بندی علوم
نویسنده:
علی اکبر رشاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
ک » علم و مبتنی بر مسئله ی « هویت شناسی » از فروع مبحث « طبقه بندی علوم » ، از دید مؤلف مقاله نگریست: « طبقه بندی علوم » است. از نظر وی می توان با دو رویکرد، به مسئله ی « وحدت و تمایز علوم ترسیم » : 1. پسینی، 2. پیشینی. طبق تعریف ایشان طبقه بندی علوم، با رویکرد پسینی عبارت است از مؤلف در .« مهندسی مطلوب معرفت » : و با رویکرد پیشینی، عبارت است از « جغرافیای میراث معرفتی بشر همچنین اشاره به اهداف و فواید ،« علوم انسانی اسلامی » و « علم دینی » متن مقاله، پس از ارائه ی تعاریف طبقه بندی علوم و ضروت آن، نگاهی گذرا به تاریخچه ی طبقه بندی در دنیای غرب و نیز جهان اسلام افکنده است. در ادامه نیز با نقد اجمالی نظریه های مختلف در باب ملاک وحدت و تمایز علوم و تبیین سازواری چندوجهی مانعه الخلوی مؤلفه های رکنی علم) منطق پیشنهادی خود برای ) « نظریه ی تناسق » تفکیک و طبقه بندی علوم را که مبتنی بر نظریه ی مزبور است ، ارائه می کند. در انتها نیز سؤالات و اشکالات هرم- » احتمالی وارد بر نظریه را مطرح کرده، پاسخ می گوید. وی الگوی پیشنهادی خود را طبقه بندی(هرم- شبکه سان علوم می نامد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
انواع مبانی علم نزد ارسطو؛ پاسخ به دشواری‌هایی در تحلیل‌ثانی، دفتر نخست 2 و 10‏
نویسنده:
محمدامین برادران نیکو؛ غلامرضا ذکیانی؛ مالک حسینی؛ حسن میانداری
نوع منبع :
مقاله
وضعیت نشر :
تهران: منطق پژوهی,
چکیده :
ارسطو در تحلیل ثانی، الف.2 اصل‌های علم را معرفی می‌کند. او در تحلیل ثانی، الف.10 سه دسته از مبانی علم را ‏توضیح می‌دهد. به نظر می‌رسد میان تقسیم‌بندی ارسطو در الف.2 با سه دسته مبانی ‏علم در الف.10 ناسازگاری وجود ‏دارد. همچنین، روشن نیست کدامیک از انواع اصل‌ها و مبانی علم می‌تواند همۀ ‏ویژگی‌های مقدمۀ علم را داشته باشد. ‏این مقاله دشواری‌هایی که در رابطه با تفسیر متن‌های مذکور به وجود می‌آید را بیان ‏می‌کند؛ انواع مبانی علم نزد ارسطو ‏را توضیح می‌دهد؛ نشان می‌دهد تنها دسته‌ای از مبانی که به فرض هستی و چیستی موضوع ‏علم می‌پردازند می‌توانند ‏به عنوان مقدمۀ علم به حساب آیند. در این راستا، لازم است میان مقدمات علم، مبانی علم و آگاهی پیشین ‏نزد ارسطو ‏تمایز قائل شد. به کمک این تمایز، و نکاتی از متن‌های دیگر تحلیل‌ثانی، می‌توان به دشواری‌های مربوط پاسخ داد ‏و به تفسیر سازگاری میان الف.2 و الف.10 رسید. تفسیر مطلوب کمک می‌کند فهم درستی از معرفت‌شناسی ارسطو و ‏مبانی معرفتی او حاصل گردد.‏
صفحات :
از صفحه 1 تا 23
مشخصات اثر
راه حلی بر اساس منطق خطی به نفع دیدگاه واقع گرایی علمی در مساله تمایز هستومند‌های مشاهده پذیر و مشاهده ناپذیر
نویسنده:
محمد شفیعی؛ آرام باتوبه
نوع منبع :
مقاله , نمایه مقاله
وضعیت نشر :
تهران: منطق پژوهی,
چکیده :
توانایی کشیدن خط تمایز دقیق بین هستومند‌های مشاهده‌پذیر و مشاهده‌ناپذیر در نظریه‌های علمی به عنوان موضوعی مورد مناقشه در بین دو دیدگاه مخالف واقع‌گرایی علمی و پادواقع‌گرایی هنوز یکی از موضوعات باز در فلسفه علم می‌باشد. یکی از استدلال‌هایی که به نفع واقع‌گرایان ارائه شده است مدعی است که نمی توان علی‌الاصول خط تمایزی بین این هستومند‌ها کشید. از طرف دیگر پذیرش انسجام دیدگاه پادواقع‌گرایی به نوعی مستلزم پذیرش تمایز بین هستومند‌های مشاهده‌پذیر و نامشاهده‌پذیر می‌باشد. اگر به هر وسیله‌ای این تمایز به صورت اصولی رد شود نتیجه آن عدم انسجام دیدگاه پادواقع‌گرایی خواهد بود. پادواقع‌گرایان برای دفاع از انسجام دیدگاه خود مبهم بودن مفاهیم مشاهده‌پذیر و مشاهده‌ناپذیر را مطرح می‌کنند. در این نوشتار تلاش خواهیم کرد تعبیری از منطق خطی را معرفی نماییم که با به کار بردن آن می‌توان وضوح بیشتری به محل نزاع بین واقع‌گرایان با پادواقع‌گرایان در مورد ناسازنمای ابهام بخشید. نشان خواهیم داد که اگر تعبیر مورد نظر در ناسازنمای ابهام به کار گرفته شود به صورت منسجم تری می توان ادعا کرد که بر خلاف نظر پادواقع‌گرایان مبهم بودن مفاهیم مشاهده‌پذیر و مشاهده‌ناپذیر به نفع دیدگاه آنها نخواهد بود.
صفحات :
از صفحه 107 تا 123
مشخصات اثر
أصول المعرفة والمنهج العقلي
نویسنده:
أيمن المصري
نوع منبع :
کتاب , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: دار الامیره,
مشخصات اثر
درآمدی بر فلسفه علم
نویسنده:
سمیر اکاشا؛ مترجم: ابوالفضل حقیری‌قزوینی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - ایران: امیرکبیر، کتابهای جیبی,
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه علم
مشخصات اثر
فلسفه علم
عنوان :
فلسفه علم
نویسنده:
سمیر اکاشا؛ مترجم: هومن پناهنده
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - ایران: فرهنگ معاصر,
کلیدواژه‌های اصلی :
فلسفه علم
چکیده :
علم یعنی موضوع هایی مثل فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی و ... ، حال آن که مباحثی از قبیل هنر، موسیقی و الهیات علم نیست. ولی وقتی فیلسوف می‌پرسد علم چیست به دنبال این نوع جواب نیست. آن‌چه فیلسوف در نظر دارد صرفا فهرستی از رشته‌ای فعالیت‌ها، که معمولا به‌ آن‌ها نام «علم» می‌دهند، نیست، بلکه‌ او در پی ویژگی مشترک این فعالیت‌هاست؛ یعنی در پی آن خصیصه‌ای است که ما بر اساس آن، چیزی را علم می‌شماریم. بسیاری بر این باورند که تفاوت علم و غیرعلم را باید در روش‌های خاصی جست که دانشمندان برای تحقیق دربارۀ جهان به کار می‌گیرند. در بسیاری از علوم برای تحقیق از روش‌های مشخصی استفاده می‌شود که در رشته‌های غیرعلمی‌ خبری از آن روش‌ها نیست. یک نمونۀ بارز تفاوت در روش، استفاده‌از آزمایش است. در تاریخ تحول علم جدید استفاده‌ از آزمایش نقطۀ عطفی به شمار می‌آید. یکی دیگر از جنبه‌های مهم علم، طرح نظریه ‌است. یکی از سوالات مهمی که باید در فلسفۀ علم برای آن جوابی یافت، این است که دانشمندان چگونه توانسته‌اند به کمک روش‌هایی از قبیل آزمایش، مشاهده و طرح نظریه‌ از روی بسیاری از رازهای طبیعی پرده بردارند. کتاب حاضر مقدمه‌ای کوتاه بر فلسفۀ علم معاصر است که مضامین اصلی این شاخه‌ از فلسفه را در بر می‌گیرد. نویسنده نخست نگاهی کوتاه به تاریخ علم دارد، سپس مفاهیمی از قبیل استدلال علمی، تبیین علمی، انقلاب علمی، و نیز رئالیسم علمی و ضدرئالیسم را بررسی می‌کند.
مشخصات اثر
مصاحبه دکتر محمد حسین ملایری با مجله حکمت و فلسفه: دانشجویان فلسفه علم حق دارند مایوس باشند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
تهران - ایران: کانون ایرانی پژوهشگران فلسفه و حکمت,
چکیده :
دکتر محمد حسین ملایری از معدود افرادی است که بر خلاف فضای تحلیلی غالب در کشور سعی‌ در ارائه گفتمان فلسفی‌ خاصی‌ در مورد علم دارد که کاملا قاره ای‌ است. او کتابی‌ نیز در همین زمینه تالیف کرده است و با برخی‌ از چهره‌های به نام قاره ای‌ چون پاتریک هیلان نیز در ارتباط دانشگاهی بوده است. از این رو محمد حسین ملایری یکی‌ از بهترین گزینه‌ها برای گفت و گویی پیرامون فلسفه قاره ای‌ علم محسوب میشود. فضای این گفت و گوی به گونه ای‌ تنظیم شده است که در خلال آن‌ بسیاری از گرایش‌های متنوع قاره ای‌ پیرامون علم مورد اشاره قرار گیرد و نقطه مناسبی برای ورود مخاطب به چنین فضاهای گوناگون و متفاوتی باشد. هر چند که ملایری خود به تبعیت از استادش پرفسور پاتریک هیلان در زمره قائلین به پدیدارشناسی هرمنوتیک در این حوزه قرار می‌گیرد و در نتیجه نسبت به بسیاری از جریان‌های دیگر قاره ای‌ نگاهی‌ منتقد دارد، با این حال برخی‌ از مهم‌ترین این گرایش‌ها در همین گفت و گو مورد اشاره قرار گرفته اند تا مخاطب دست کم با فهرستی از آنها آشنا شود.
مشخصات اثر
کرونا، برخورد نزدیک با اندیشه‌های دور
نویسنده:
فریدالدین فریدعصر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
قم - ایران: دین آنلاین,
چکیده :
یکی از پیامدهای شیوع ویروس کرونا در سرزمین ما، داغ شدن نزاع طب اسلامی و پزشکی جدید است. طی هفته‌های گذشته به اندازه کافی اخباری از این نزاع منتشر شده است. بسیاری از مردم و حتی برخی از طرفین دعوا بیشتر به خروجی‌های رسانه‌ای این ماجرا توجه می‌کنند که معمولاً به شکل مچ‌گیری و حاشیه‌های پررنگ‌تر از متن بروز می‌کند. اما عده کم‌تری که با مباحث فلسفه علم آشنایند، به فراست دریافته‌اند که ورود این نزاع از سطح مباحثه نظری به کارزار عملی در همین یکی دو ماه اخیر، چه تجدیدنظرهایی را در باب علم اسلامی موجب خواهد شد. برای درک اهمیت موضوع، کتاب «تولد کلینیک (1963)» اثر میشل فوکو را پیشنهاد می‌کنم. او در این کتاب به خوبی نشان داده که پزشکی بالینی بنیاد علوم انسانی مدرن را گذاشته است. اگر مدعای فوکو برای ما قابل درک باشد خواهیم دانست که طوفان‌هایی مانند کرونا، چه اندازه بر پژوهشگران فلسفه علم تاثیرگذار است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 121