جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 113
نظریه آراء محموده و مبانی و پیامدهای آن در اندیشه ابن سینا
نویسنده:
فرزانه ذوالحسنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن سینا نظریه آراء محموده خویش را بر پایه تقسیم مبادی اقیسه و دقت در تداخل بین آنها، شناخت قوای انسان با تأکید بر عقل عملی و ارتباط‌های سه گانه آن با عقل نظری، بدن و نفوس اجرام سماوی و بررسی نقش آن در تولید مشهورات، و نیز روش شناسی در صناعت جدل به ویژه در مقایسه با برهان و توجه به جایگاه شهرت در فن جدل استوار ساخته است. آراء محموده از نظر ابن‌سینا مشهورات مطلقه‌ای هستند مانند «عدل خوب است» که عامه مردم با تکیه بر اذعان همگانی و متأثر از اسباب شهرت، آنها را بدیهی می‌انگارند و بدان‌ها جزمی در حد یقین دارند. این جایگاه، کارکرد مهمی درجهت مصالح اجتماعی به این قسم قضایا بخشیده است. از نظر ابن سینا تنها با آزمون فطرت عقل می‌توان خود را از اسباب شهرت فارغ انگاشت و آنگاه شک در آراء محموده و اولیات باب برهان را به عقل نظری عرضه داشت. در این شرایط عقل می‌یابد که قادر به تشکیک در آراء محموده هست ولی نمی‌تواند در اولیات عقلی شک کند و اینچنین جزم به آراء محموده از جزم به اولیات متمایز می‌گردد. البته ابن سینا صدق پذیری این قضایا را پذیرفته و بررسی آنها در باب برهان و حصول یقین نظری بدانها را میسر می‌داند. حاصل این دو نگاه شکل‌گیری دو سطح در اخلاق است. اخلاقی در سطح عامه مردم که از کلیات عقلی ناتوان هستند ولی به آراء محموده مانند اولیات یقین دارند. و اخلاقی شامل قضایای کلی یقینی معطوف به عمل در قلمرو عقل نظری که حکمت عملی ثابت و جاودانه را در سطح حکما رقم می‌زند.
جايگاه عقل نظری و عملی در سعادت از ديدگاه ملاصدرا و ارزيابی قرآنی آن
نویسنده:
محسن ايزدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پژوهشنامه اخلاق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انديشمنداني که سعادتِ قصواي انسان را در کمال نهايي عقل نظري جستجو مي‌کنند، راه وصول به آن را نيز تقويت همين قوه و فعليت بخشيدن به مراتب مختلف آن مي‌دانند. ملاصدرا در بسياري از مباحث خود همين راه را طي مي‌کند؛ اما در برخي موارد، گامي فراتر نهاده و سعادت نهايي انسان را قرب الهي معرفي مي‌نمايد. هدف اين پژوهش بازخواني آثار ايشان با رويکرد قرآني است. بر اساس یافته‌های این پژوهش تعاريفي که وي از عقل نظري و عقل عملي ارائه مي‌کند، جامع همه شئون عقلي و فطري نيست؛ بلکه فقط حيثيت ادراکي امور فطري را شامل مي‌شود، ضمن آنکه ملاصدرا غايت عقل نظري را سعادت حقيقي، و غايت عقل عملي را سعادت وهمي و خيالي معرفي مي‌کند؛ بر همين اساس در نگرش و نگارش وي، علم حصولي و مباحث حکمت نظري جايگاهي بسيار رفيع‌تر از اعمال، اخلاق و حکمت عملي دارند. اما در قرآن کريم، شئون عقل عملي و مباحث حکمت عملي ـ به‌ويژه اخلاق و اعمال ـ بيش از عقل نظري و حکمت نظري مورد عنايت قرار گرفته‌اند. در اين مقاله به روش تحليلي و با استفاده از داده‌هاي برآمده از منابع كتابخانه‌اي به بازخواني انديشه صدرا و ارزيابي قرآني آن پرداخته‌ايم.
صفحات :
از صفحه 61 تا 78
تفاوت فاهمه و عقل نزد کانت
نویسنده:
محمد شفیعی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
کانت وجود علم و اخلاق را پیش فرض می گیرد و به بررسی حدود و ثغور هر یک می پردازد. در این راه او از اصطلاحات «عقل» و «فاهمه» استفاده می کند. در این مقاله به تعریف این دو مفهوم نزد کانت، از دیدگاهی که وجه تمایز آنها را آشکارتر کند، پرداخته می شود؛ سپس جایگاه این دو قوه در حیطه علم بررسی و آنگاه با بررسی مواضع اخلاقی کانت نتیجه گرفته می شود که از دیدگاه وی کار ویژه عقل در حیطه عمل و اخلاق رخ می نماید و عقل محض در ذات خود عملی است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 144
جاودانگى اصول اخلاقى و نظریه اعتباریات
نویسنده:
محسن جوادى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
تقسيم ادراكات آدمى به دو بخش نظرى و عملى و به تبع آن، انقسام حكمت به نظرى و عملى، ميراث تفكر يونانى است كه در حوزه انديشه اسلامى مورد قبول عام واقع شد و متفكران مسلمان با پذيرش تفكيك مذكور، حاصل تامل و تفكر خود را در دو بخش حكمت نظرى و عملى به صورت مكتوب براى ما به يادگار گذاشتند. ادراكات عملى به آن دسته از ادراكات گفته مى شود كه به صورت مستقيم به عمل انسان مربوط مى شود مثلا اينكه بايد به عدالت رفتار كرد، بايد به وعده وفا كرد و امورى از اين دست كه عهده دار بيان بايسته يا شايسته بودن انجام عملى و يا ترك آن است. در مقابل، ادراكات نظرى به آن دسته از اداركات اطلاق مى شود كه ارتباط مستقيم با عمل انسانى ندارند مثلا علم به كروى بودن زمين يا زوج بودن عدد چهار و امورى از اين دست. در این مقاله به بررسی اخلاق بر اساس تبین این دو با توجه به نظریه اعتباریات پرداخته می شود.
جایگاه اخلاق در هرمنوتیک گادامر
نویسنده:
زهرا زینلی مهرآباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
مقاله به جایگاه اخلاق در هرمنوتیکِ گادامر می پردازد. پرسش اصلی این است که آیا هرمنوتیک گادامر می تواند نقشی در راهیابی انسان به چگونه زیستن اش داشته باشد یا نه؟ با توجه به تفسیر هایدگر از حقیقت نزد افلاطون، چنین به نظر می رسد که اخلاق جایگاه پیشین خود در تفکر را از دست می دهد. کوشش گادامر بر این است که با ارائه ى تفسیری از حقیقت و خیر در اندیشه ى افلاطون، پیوند منطقی میان تفکر فلسفی و اخلاق را معلوم سازد . از این روی، مقاله نخست به وارسی نگرش هایدگر به مفهوم حقیقت نزد افلاطون که به فراموشیِ وجود و در نتیجه نیهیلیسم اخلاقی منتهی می شود، می پردازد و سپس نشان می دهد که چگونه گادامر در پی رفع این بحران است. تلاش گادامر حول دو محور است: اول بازیابی دغدغه ى افلاطون در روی آوردن به ایده های متعالی (به ویژه ایده ى خیر) و نسبت درونی وجود با آنها و در نتیجه نسبی کردن اختلاف میان وجود و موجودات. دوم نقش محوری دیالوگ اصیل در شکل دهی به تصمیم اخلاقی و به اجرا آوردن این تصمیم به دلیل مقاومت در بررسی دقیق و نقادانه. نتیجه ی این تلاش آن است که ملاحظات اخلاقی نه تنها از هستی شناسی قابل تفکیک نیست بلکه در کانون آن قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 121 تا 146
سرآغازهای هشتگانه در منطق: پژوهشی تاریخی
نویسنده:
مهدی عظيمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
منطق‌پژوهی در ایران معاصر از فقر مطالعه‌ى تاریخی رنج می‌برد. فقدان تاریخ منطق دوره‌ی‌ اسلامی برجسته‌ترین نشانه‌ى این فقر است. نگارش چنین تاریخی را باید از بررسی روند دگردیسی مدخل فرفوریوس آغازید. آموزه‌های این کتاب در دوره‌ى اسلامی نه‌تنها تغییر کارکرد دادند، بلکه هم گسترش یافتند و هم ژرفا پیدا کردند. گسترش آن را در دو محور به‌خوبی می‌توان رصد کرد: 1. افزوده شدن سرآغازهای هشت‌گانه، 2. افزوده شدن پیش‌نیازهای فهم کلّی‌های پنج‌گانه. جستار فرارو، با کران‌مند ساختن خود به چهار منطق‌دان، یعنی فارابی، ابن‌سینا، ابن‌طیّب، و رازی، بر محور نخست انگشت می‌نهد: پس‌زمینه‌ى تاریخی آن را بازمی‌جوید، پرسمان‌هایی که در پیرامون آن روییده‌اند را برمی‌رسد و تلاش‌هایی که برای فروگشودن این پرسمان‌ها صورت پذیرفته‌اند را بازمی‌نمایاند.
صفحات :
از صفحه 133 تا 168
رابطه بین «حکمت عملی و نظری» در فلسفه با «ایمان و عمل صالح» در قرآن چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
حکمت نظری و عملی اصطلاحاتی فلسفی اند که در جای خود تعریف شده اند [1] و اصطلاح ایمان و عمل صالح نیز اصطلاحاتی قرآنی اند که در مورد حقیقت آنها باید به بحث و بررسی پرداخت. بنابراین برای پرداختن به این سؤال، باید دو دیدگاه قرآنی و فلسفی را با هم مقایسه ک بیشتر ...
فلسفه سیاسى افلاطون و ارسطو
نویسنده:
مهدی سیدیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
افلاطون و ارسطو را مى توان به عنوان پدران فلسفه سياسى غرب باستان قلمداد كرد. حتى اگر بگوييم كه فلسفه سياسى معاصر هم متأثر از آن ها بوده، ادعاى گزافى ابراز نكرده ايم. با توجه به اهميت اين دو متفكر در عرصه فلسفه، بخصوص فلسفه سياسى، به جاست تا نظرى كلى و اجمالى به فلسفه سياسى آن ها بيندازيم. حكومت مطلوب، لزوم حكومت فيلسوف، منشأ قانون، جايگاه علم سياست و رابطه شهروند با قانون محورهايى هستند كه در فلسفه سياسى اين دو شخصيت بزرگ يونان مورد بررسى قرار خواهند گرفت. ابتدايى ترين كتاب هاى فلسفه سياسى را بايد كتاب جمهور و قوانين افلاطون و سياست و اخلاق نيكوماخوس ارسطو معرفى كرد. از اين رو، در اين چند كتاب، محورهاى ياده شده پى گرفته خواهند شد.
طبقه بندی علوم از دیدگاه صدرالمتالهین و امام خمینی
نویسنده:
نجف لک زایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هرگونه اقدام در جهت طراحی نقشه علمی جمهوری اسلامی ایران از یک سو مستلزم بازگشت به مبانی اسلامی در ساحت طبقه بندی علوم و از سوی دیگر، تبیین فلسفه تعلیم و تریبت مبتنی بر آموزه های اسلامی است. در مقاله حاضر سعی کرده ایم در یک بررسی تطبیقی، دیدگاه دو تن از بزرگان حکمت متعالیه را در موضوع اول، مورد بررسی قرار دهیم. ملاصدرا تمام علوم و معارف را در شبکه و منظومه ای خاص (دینی و الهی) میبیند و بر این اساس، علوم اخروی و الهی و حکمت نظری را بر علوم دنیوی و حکمت عملی مقدم میداند. طبقه بندی علوم از نظر حضرت امام(ره) مبتنی بر انسان شناسی ویژه ایشان است. از نظر امام(ره) انسان به طور اجمال و کلی دارای سه نشئه و صاحب سه مقام و عالم است و کلیه علوم نافع به این سه بر می گردد؛ یعنی: علمی که مربوط است به کمالات عقلیه و وظایف روحیه؛ علمی که مربوط به اعمال قلبیه و وظایف آن است؛ علمی که مربوط به اعمال قالبیه و وظایف نشئه ظاهره نفس است. به نظر حضرت امام(ره) سایر علوم، داخل در یکی از این اقسام است.
صفحات :
از صفحه 42 تا 52
سازواره نظام اخلاقی در قرآن
نویسنده:
حسین هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پژوهش در پی یافتن نظام اخلاقی قرآن است. تبیین‌های مختلف از اصول اخلاق یونانی و نظام اخلاقی قرآن از منظر برخی قرآن‌پژوهان مسلمان، بخش‌های درآمدی این نوشتار را سامان داده است. بخش اصلی این پژوهه، جست‌وجوی دلیل برای اثبات ادعای نگارنده است مبنی بر اینکه نظام معرفتی قرآن بر توحید، و نظام اخلاقی قرآن بر بنیاد تقوا بنا شده و فراخنای مفهومی تقوا و در نقطه مقابل آن فجور، تمامی فضایل و رذایل اخلاقی را پوشش می‌دهد.
صفحات :
از صفحه 92 تا 111
  • تعداد رکورد ها : 113