جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 518
تبیین مبانی فلسفی و عرفانی ولایت و خلافت الهیه انسان از دیدگاه امام خمینی (ره) و علامه طباطبائی (ره)
نویسنده:
محبوبه قره داغی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ولایت و خلافت الهیه انسان از مسائل معرفتی مهمی است که می‌تواند از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گیرد. این رساله متکفل انجام چالش‌هایی مبنا نما در زمینه‌ی نظرات و دیدگاه‌های علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) پیرامون این موضوع است.خلافت الهیه براساس مراتب تجلیات و فیوضات صفات الهیه در حضراتی نظیر حضرت ذات و حضرت احدیت و حضرت واحدیت و... ظاهر می‌گردد و والاترین مرتبه‌ی آن در حقیقت محمدیه جلوه‌گر می‌شود. سریان خلافت الهیه در قوس نزول سبب تجلی این خلافت در همه‌ی عوالم کلیه وجود می‌گردد. شناخت مسائلی نظیر مراتب کمال انسان و مراتب فناء و اسفار اربعه، مسئله‌ی خلافت انسان کامل در قوس صعود را تبیین می‌کند. توجه به اشتمال انسان کامل بر همه‌ی عوالم وجود و توجه به سایر ویژگی‌ها و مقامات وی، ثابت می‌کند که جانشینی خدا نه‌تنها در زمین بلکه در همه‌ی عوالم به انسان کامل و عین ثابت او که مظهر اسم اعظم‌الله است، منتقل می‌شود.باطن امامت و نبوت نیز همان ولایت و خلافت الهیه است
خلود نفس و تجسم اعمال از منظر غزالی، فخررازی و امام خمینی(ره)
نویسنده:
فهیمه کرم‌بخش
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
میل به جاودانگی یک میل جبلی و ذاتی نوع بشر است که انسان ها در همه دوران های مختلف قصد داشته‌اند این میل را در خود به ظهور برسانند. ایمان به جاودانگی در همه ادیان ابراهیمی، از ارکان باروهای دینی به شمار می رود و متکلمان مسلمان ضمن اینکه در اصل باور به جاودانگی و معاد اشتراک نظر داشته اند، در چگونگی معاد و کیفیت جهان پس از مرگ اختلاف نظر دارند. به طوری که برخی معاد را جسمانی، برخی روحانی و گروهی دیگر جسمانی و روحانی دانسته اند. هم چنین مسئله ی تجسم عمل و بهشت و جهنم اعمال، از مباحث مهم و مطرح در کلام و حکمت الهی است که به رغم دلالت آیات و روایات بسیار بر آن، تفسیرهای مختلفی از آن نشده، از این رو، این رساله به بررسی بحث خلود نفس و تجسم اعمال از دیدگاه این سه متفکر بزرگ اسلامی، امام خمینی، غزالی و فخر رازی اختصاص یافته است. امام خمینی با توجه به حرکت جوهری، اصل جاودانگی را پذیرفته و قائل به معاد جسمانی و روحانی شده و اثبات می کند که انسان با همین جسمی که در عالم طبیعت بوده، با تمام حیثیت ها و ویژگی ها، بدون کمترین تفاوت و بدون مثلیت بلکه به نحو عینیت، معاد و حشر خواهد داشت. غزالی حقیقت انسان و ملاک این همانی شخصیت انسان را روح می داند و با تمسک به عقل و نقل، اصل جاودانگی انسان را اثبات نموده و آن را جاودانگی در پرتو نفس مجرد و بدن جدید می داند، بدون اینکه مشکل تناسخ حاصل شود. فخررازی در حوزه معاد به شکلی دارای تعدد آراء است. در برخی آثارش بر معاد روحانی تأکید کرده، اما در بیشتر آثارش تصریح به جسمانی بودن معاد می کند. روش این رساله ضمن تبیین دیدگاه های این سه اندیشمند اسلامی، تحلیل و تطبیق آن است.
مقایسه تطبیقی میان شرح دعای سحر امام خمینی (ره) با شرح دعای سحر ملاحبیب‌الله کاشانی و شرح دعای سحر سیدابوالحسن رفیعی قزوینی
نویسنده:
علی نادری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
دعا , شرح , معارف اسلامی , دعا , دعا , دعا , رمضان , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , تجزیه و تحلیل محتوا , تجزیه و تحلیل محتوا , هنر و علوم انسانی , تجزیه و تحلیل محتوا , هنر و علوم انسانی , خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , هنر و علوم انسانی , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , رفیعی قزوینی، ابوالحسن , تجزیه و تحلیل محتوا , ک‍اش‍ان‍ی‌، ح‍ب‍ی‍ب‌الله‌ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌ م‍دد , هنر و علوم انسانی , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , رفیعی قزوینی، ابوالحسن , تجزیه و تحلیل محتوا , ک‍اش‍ان‍ی‌، ح‍ب‍ی‍ب‌الله‌ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌ م‍دد , هنر و علوم انسانی , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , ک‍اش‍ان‍ی‌، ح‍ب‍ی‍ب‌الله‌ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌ م‍دد
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از آنجایی که ادعیه و مناجات های پیامبر عظیم الشأن اسلام و اهل بیت کرام او صلوات الله علیهم اجمعین مشتمل بر مضامین عالی عرفانی و توحیدی است، سخت مورد توجه و عنایت ویژه اهل تحقیق و بزرگان دین پژوه بوده و همواره معارف الهی مندرج در این ادعیه به عنوان منبع و مأخذ کمّلین از اولیاء الله برای نیل به مدارج کمال انسانی و سلوک معنوی واقع شده است. و چنانچه می دانیم؛ مباحث مربوط به اسمای حسنا و صفات علیای الهی نیز در آثار محققین از اهل عرفان و در سایر موضوعات عرفان نظری و علمی از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ پس نگارنده نیز حسب ضرورت و اقتضای امر بر آن شد تا دعای عظیم الشأن سحر را که از امام باقر أبی جعفر محمد بن علی علیهم السلام روایت شده است و بزرگانی چون امام خمینی، سیّد ابوالحسن رفیعی قزوینی، میرزا حبیب الله شریف کاشانی و حاج محمد کریم خان کرمانی شرحی بر آن نوشته و گوشه ای از دقائق و معارف آن را به منصّه ظهور رسانده اند، به عنوان موضوع تحقیق برگزیند و با بررسی و مقایسه اهمّ شروح دعای مذکور، به تفحص و تعمق در مباحث عمده اسمای الهی یا همان کارفرمایان عالم هستی و احکام و دیگر مسائل مربوطه آن بپردازد. لذا مهم ترین سوالات این تحقیق حول مسائل اسماء الله و اوصاف ربّانیه از جمله حقیقت اسم، تقسیمات و مراتب اسمای الهی، اسم جامع، حقیقت اسم اعظم، مقام مشیّت، انسان کامل و ... خواهد بود. در این رساله شروح دعای سحر امام خمینی، سید ابوالحسن رفیعی قزوینی و ملا حبیب الله شریف کاشانی مورد مداقه و بررسی قرار گرفته و با نظر به سه جریان فکری حاکم بر آن ها، یعنی کلام، فلسفه و عرفان مبرهن و آشکار می گردد که وصول به حقیقت معانی دعای سحر بدون پذیرش و تلقی نظریه بنیادین عرفان یعنی «وحدت شخصی وجود» امکان ناپذیر است. همچنین بر مدققین و محققین بصیر، عیان خواهد شد که تنها حضرت امام خمینی است که در شرح خود بر اساس همین نظریه سیر نموده و بیش از دیگران در کشف حقایق دعای سحر و پرده برداشتن از اسرار توحیدی آن توفیق حاصل کرده اند.
بررسی فقهی و حقوقی فتوای امام خمینی (ره) مبنی بر جواز تغییر جنسیت
نویسنده:
نرگس جزینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف از نوشتار حاضر بررسي مباني فقهي و حقوقي فتواي حضرت امام خميني(س) مبني بر جواز تغيير جنسيت مي باشد. در اين رساله پس از گذر از کليات که در بردارنده مسائلي مانند بيان مسأله، ضرورت و اهميت آن و پيشينه موضوع مي باشد به موضوع شناسيمسأله تغيير جنسيت و مسائل مربوط به هويت جنسي و اختلالات آن پرداخته شده است. در بخش حقوقي، رويه قضايي کشورها در اين زمينه مورد پژوهش قرار مي گيرد. در زمينه مشروعيت يا عدم مشروعيت تغيير جنسيت به ذکر ادله موافقين و مخالفين در اين زمينه پرداخته شده و نظرات هر گروه به طور مبسوط مورد بررسي قرار مي گيرد. در ادامه، اثر تغيير جنسيت بر امور مدني و جزايي اين افراد مانند عبادات، نکاح، مهريه، ولايت، عناوين خانوادگي، ارث و حدود و ديه مورد بررسي قرارگرفته و نظر حضرت امام خميني(ره) در هريک از اين موارد بيان شده است.به طور خلاصه مي توان گفت : تمام فقهاي شيعه قائل به جواز تعيين جنسيت در خنثاي فيزيکي هستند و مخالفي در اين زمينه وجود ندارد اما در مورد افراد ترانسکسوال(خنثاي رواني) نظرات از مشروعيت مطلق تا ممنوعيت مطلق متغير است و هر گروه نيز دلايلي براي اثبات نظر خود ارائه کرده اند. حضرت امام خميني(س) قائل به مشروعيت مطلق تغيير جنسيت مي باشند. از نظر اهل سنت عمل جراحي تغيير جنسيت تنها در خنثاي بدني و فيزيکي جايز است اما انجام آن در افراد ترانسکسوال حرام مي باشد. به طور کلي مي توان گفت چون علم پزشکي اين وضعيت را به عنوان يک بيماري تلقي نموده است و بنا بر سيره عقلا که مورد تاييد شارع و قانون گذار نيز مي باشد مبني بر اينکه هر بيماري حق دارد خود را معالجه نمايد مي توان چنين نتيجه گرفت که انجام عمل تغيير جنسيت در اين افراد في نفسه جايز است اما انجام آن در افراد عادي که علايم جنسي بدنشان با تمايلات روانيشان همخواني دارد به علت وارد شدن ضررهاي فراوان و غير قابل جبران روحي و جسمي جايز نمي باشد.
سعادت از دیدگاه امام خمینی(ره)
نویسنده:
حدیقه ملامحمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این رساله پژوهشی درباره‌ی تعریف سعادت انسان در آثار عرفانی و فلسفی امام خمینی و توصیف ایشان از حقیقت انسان و نحوه‌ی رسیدن به سعادت می‌باشد.انسان فطرتاً طالب سعادت و خیر مطلق است و در طول زندگی خود در جستجوی آن می‌باشد. انسانی را که امام سیمای آن را ترسیم می‌کند موجودی محکوم به جبر سرنوشت نیست و باگوهری به نام اختیار می‌تواند بر همه موانع کمال و سعادت خویش فائق آید. سعادت ذاتی انسان نیست و باید با سعی و تلاش خود آن را کسب کند. انسان تا در دار دنیا واقع است می‌تواند خود را از هر مرتبه نقص و شقاوت و شرک و نفاق، نجات دهد و به مراتب کمال و سعادت برساند. معرفت و شناخت انسان نسبت به جهان هستی و خالق، راه را برای پیمودن راه سعادت هموار می‌سازد.
شرح اصطلاحات عرفانی دیوان امام خمینی (ره)
نویسنده:
حسینعلی رفیعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پژوهش حاضر شرحی به مذاق عرفان بر اشعار و غزلیات امام خمینی(ره) می‌باشد. در این پایان‌نامه سعی بر آن شده است تا مشرب و اندیشه عرفانی امام خمینی(ره) و میزان تأثیر عرفای پیشین بر شخصیت معنوی و عرفانی وی برای خوانندگان محترم نمودار شود.بدون شک ادبیات عرفانی، دریای مواج معانی و ذوق و عشق و لطافت و زیبایی است که توسط انسان‌های وارسته و به حق پیوسته که چشمه‌سار وجودشان گنجینه اسرار و حقایق الهی است غنا یافته است. سروده‌های عرفانی عارف و عالم ربانی امام خمینی(ره) نیز در نهایت زیبایی و اوج معنا و فصاحت سرآغازی برای معرفت و شناخت بیشتر نسبت به این فقید بزرگوار است. این سروده‌ها که به صورت دیوانی منسجم درآمده، شمه‌ای از مقامات معنوی و ادبی ایشان را نمایان می‌سازد.اما شیوه شرح کتابخانه‌ای است؛ بدین صورت که ابتدا معنای واقعی لغت از فرهنگهای معتبر فارسی استخراج گردیده، سپس از نقطه نظر عرفان و تصوف با مراجعه به متون قدیم عرفانی و همچنین فرهنگ اصطلاحات عرفانی پژوهندگان پیشین و معاصر بار عرفانی و معنای صوفیانه اصطلاح شرح شده است.مرحله بعدی و نوآورانه شرح اینست که اصطلاحات عرفانی اشعار امام خمینی(ره) با کتب چاپ شده امام و سایر آثار عرفانی منثور وی تطبیق گردیده و به ترتیب حروف الفبا در داخل متن این پایان نامه هر کدام با آوردن مصداق شعری که حاوی واژه عرفانی مربوطه می‌باشد، شرح و توضیح داده شده است. در اثنای شرح و با نظر دقیق در این دیوان ، مطالب بسیار بلند عرفانی، اخلاقی ، اجتماعی و سیاسی به چشم می خورد؛ برخلاف اکثر دواوین که یا عرفانی یا عاشقانه محض‌اند؛ دیوان امام یک دیوان اسلامی و قرآنی است در حالی که عرفان بر سایر امور آن تفوق دارد و از خلال اشعار و غزلهای آن حضرت رایحه کلام شاعران بزرگی همچون عطار، مولوی، حافظ و ... استشمام می شود.نیز مشرب عرفانی امام، از فکر و نظریات مشاهیر و عرفای اسلامی علی‌الخصوص محی‌الدین بهره‌ها گرفته است. لکن وجه تفارق اساسی منش عرفانی حضرت امام با سنت عرفانی قبل از خود در این است که وی اگر چه در دامن همین سنت پرورش یافته اما به رغم این ، پایه‌گذار مکتبی شده که در آن درونگرایی و انزوا جایی ندارد.
وحدت وجود از دیدگاه امام خمینی(س)
نویسنده:
ابوالفضل تاجیک
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث از «وجود» وحدت و یا کثرت در وجود از دیرباز در تاریخ اندیشه بشری محل بحث و نزاع بوده است. بسیاری در اثر مواجهه با کثرات خارجی و عینیف حکم قطعی به کثرت در نظام وجود کرده و به تعبیری قائل به کثرت‌انگاری می‌شوند و وجود اشیاء را حقایقی متباین از یکدیگر برمی‌شمردند. اما در نقطه مقابل این نظر، اندیشه «وحدت وجود» مطرح است که در آن حکم به یگانگی و یکپارچگی در نظام هستی می‌شود. این نظریه از منظرهای متفاوتی مطرح شده است تا جایی که طرح این بحث از نحله‌ها و مکاتب مختلف، گاه متناقض می‌نماید. بی‌شک شناخت ابعاد مختلف بحث از «وحدت وجود» و تمایز آن از همه خدایی و حلول و ... نیازمند تدقیق و تحقیق فراوان در اندیشه بزرگان است که در علم و عمل به حقیقت این مسئله دست یازیده‌اند. در اندیشه ایشان، عالم و آن‌چه در آن است تجلی ذات حق است و همگی مظاهر وجودی و عینی حضرت حق هستند که نه تنها کثرت آنها وحدت آن حقیقت واحد را خدشه‌دار نمی‌کند بکله مویّد و موّکد آن است.این نوشتار بر آن است تا با بررسی آرای عارف کامل، حضرت امام خمینی(س) به بازکاوی این اندیشه در منظر امام بپردازد و ساختار اندیشه‌ای امام را در مقابله با این مسئله به نمایش بگذارد. و نشان دهد که از دیدگاه حضرت امام(س) سراسر دایره وجود از غیب و شهود مظاهر ذات یگانه حق است و حق در جمیع آنها حاضر بلکه همه آنها نفس ظهور حق‌اند.
بررسی تهذیب نفس و روش خودسازی از منظر امام خمینی (ره)
نویسنده:
زهره درخشان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهتهذیب و تزکی? نفس، ازجایگاه مهمّی دراسلام برخورداراست، تا آن جا که قرآن یکی از اهداف اصلی رسالت پیامبر(ص)ودیگرپیامبران الهی را تعلیم وتزکی? نفوس برشمرده است . لذا،در اسلام برترین جهاد، جهاد با نفس نامیده شده است.دراندیشه وآثارامام خمینی (ره) نیزتهذیب نفس جایگاه مهمّی را به خوداختصاص داده،و ازجمله مسائل مهمّی است که در تمامی آثاراخلاقی وعرفانی حضرت امام(ره) با حسّاسیتی خاص به آن پرداخته شده است. درمنطق امام خمینی(ره)، ورودبه سیاست وبه دست گرفتن حکومت، هدف اساسی نیست،بلکه هدف آرمانی ومهم تربیت وهدایت انسان درسیرازعالم خاک تاملکوت اعلی،خودسازی وتهذیب نفس است.امام خمینی(ره)،ضمن تأکیدبرتقدّم تزکیه برتعلیم وتعلّم، تهذیب و مبارزه با هواهای نفس را «در رأس هم? امور» دانسته وعدم خودسازی انسان را زمینه ساز فساد درجامعه می دانند.ایشان ،شرط اساسی موفّقیت وپیشرفت جوامع اسلامی درعرصه های مختلف ومصونیت آن ها ازتوطئه های دشمنان رادرگروخودسازی وتهذیب نفس می دانند. ازمهم ترین مراحل وروش های خودسازی وتهذیب نفس ازمنظرامام خمینی(ره)، تفکّر،بیداری وانگیز? الهی،عزم واراده ،مشارطه، مراقبه، محاسبه،معاتبه، خالص کردن انگیزه هاواعمال برای خدا، را می توان نام برد.حضرت امام (ره)،غفلت ازگناه وکوچک شمردن آن،حبّ نفس، غفلت ازخودوعیب جوئی ازدیگران،علم بدون ایمان، لذّت گرایی ، خودباختگی ونسیان آخرت راازموانع مهمّ خودسازی وتهذیب نفس بشرمی دانند. ایشان ، بهترین زمان خودسازی و تهذیب نفس را هنگام جوانی می دانندوبراهمّیت این دوران درپرداختن به تهذیب نفس وخودسازی تأکید وافر دارند. حضرت امام(ره)، تمام گرفتاری‌های جهان بشریّت وجوامع اسلامی را ناشی از مسئل? عدم تزکیه و زنده بودن هواهای نفسانی دانسته،وتنها راه رسیدن به رستگاری به عنوان هدف متعالی زندگی را، باحرکت درمسیرخودسازی ،تهذیب نفس وعمل به دستورات الهی ،میسّرمی دانند.ازدیدگاه ایشان، تهذیب و تزکی? نفس ازعوامل بسیار مهمّ زمینه سازو تحقّق حکومت اسلامی می باشد.واژه های کلیدی: تهذیب نفس، خودسازی، امام خمینی(ره)، جهاداکبر، عزّت نفس
تاثیر اندیشه‌های هرمنوتیکی غربی بر دیدگاه‌های محمد مجتهد شبستری
نویسنده:
فرزانه بازیار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع این رساله بررسی تأثیر اندیشه‌های هرمنوتیکی غربی بر دیدگاه‌های محمد مجتهد شبستری است؛ هدف از بررسی چنین موضوعی مسائل جدیدی است که امروزه برای متکلمان پیش می‌آید و نیازمند پاسخ‌هایی جدید است. از یک سو دین که به عنوان یکی از نیازهای اساسی بشر و برای بهبود زندگی انسان‌ها آمده در عصر جدید نیازمند قرائتی جدید است و از دیگر سو هرمنوتیک به عنوان فن تفسیر متون تعاریف مختلفی داشته و کاربرد آن در تفسیر متون دینی جای بحث بسیار دارد. در این رساله به بررسی این پرسش‌ها پرداخته شده که آیا مجتهد شبستری در بیان دیدگاه های هرمنوتیکی خود برای تفسیر متون دینی اسلامی‌تحت تأثیر اندیشه‌های هرمنوتیکی غربی قرار داشته؟ و اگر چنین تأثیری مشاهدهمی‌گردد، وی تحت تأثیر کدام متکلمان قرار داشته و چگونه از دیدگاه‌های آنان بهره برده است. سوال دیگر این است که آیا وی خود نیز موارد تازه‌ای را به این دیدگاه‌ها افزوده است یا مقلد صرف دیدگاه‌های آنان بوده؟ و اینکه اصولاًً به کاربردن هرمنوتیک که ابتدا در مورد متون مقدس مسیحی و توسط متکلمان غربی و مسیحی به کار گرفته شده در تفسیر متون اسلامی‌جایز است یا خیر؟در بررسی سوالات مطرح شده در رساله از شیوه‌ی کتاب خانه‌ای استفاده شده است؛ و به نظر می‌رسد اینکه شبستری در بیان دیدگاه‌های خود درباره‌ی دین و تفاسیر مختلفی که از دین می‌تواند وجود داشته باشد کاملاً تحت تأثیر دیدگاه‌های متکلمان غربی مسیحی از جمله شلایرماخر، بولتمان و تیلیش قرار دارد. شبستری همچون شلایرماخر شیوه‌ی انسانی را برای تفسیر دین پذیرفته است؛ به این معتقد است که تفسیر دین باید تفسیر انسانی باشد. همچنین وی شیوه‌ی پدیدارشناسی را برای دین در نظر گرفته که مشابه روشی است که شلایرماخر در تجربه‌ی دینی دانستن متون دینی مسیحی به کار می‌برد. همچنین شباهت‌هایی بین دیدگاه‌های شبستری و دیدگاه بولتمان در مورد انسان وجود دارد که در نهایت سبب شده تا این دو تعریف انسان از دیدگاه هیدگر را بپذیرند که تعریفی اگزیستانسیالیستی از انسان است. در مورد شباهت دیدگاه‌های شبستری و تیلیش نیز می‌توان گفت دیدگاه هر دو درباره‌ی عقل یکسان است و عقل را عقل خود بنیادی می‌دانند که دیگر خدا برایش مسئله نیست. البته با همه‌ی شباهت‌هایی که دیدگاه شبستری با دیدگاه متکلمان غربی دارد، وی برای نشان دادن صحت دیدگاه‌هایش به جست وجو در تاریخ کلام اسلامی‌پرداخته؛ در مورد معنای ایمان، وحی و.... وی دیدگاه‌های گروه‌های مختلف کلامی‌را از مذاهب مختلف بررسی کرده است.درباره‌ی این مسئله نیز که آیا کاربرد هرمنوتیک در متون اسلامی‌کاری صحیح است یا خیر باید گفت با توجه به دیدگاه‌های متفاوت شبستری و کسانی که برخلاف دیدگاه وی معتقدند نباید شیوه‌های غربی و مسیحی را برای متون دینی اسلامی‌به کاربرد می‌توان گفت نوع نگاه این دو گروه با یکدیگر متفاوت بوده و شبستری نتیجه‌ی بسیار متفاوتی را از تفاوت‌های موجود در اسلام و مسیحیت گرفته است.
بررسی مقایسه‌ای تقسیم‌بندی علوم از منظر ارسطو، فارابی، اخوان الصفا و ابن سینا
نویسنده:
مهدی امیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ارسطو نخستین کسی بود که مطلق دانش را مورد تقسیم قرار داد و براساس ملاک غایت آنها را به سه دسته، علوم نظری، عملی و تولیدی تقسیم کرد و پس از آن برمبنای موضوع به تقسیم هریک از این علوم پرداخت. اما فارابی برخلاف ارسطو رشته های علمی را تقسیم کردو علوم را براساس سودمندی، به دو بخش علوم ابزاری که علومی نافع میباشند و علوم غیرابزاری تقسیم کرد، که علوم ابزاری شامل زبان و منطق، و علوم غیرابزاری شامل علوم نظری و عملی میباشد.اخوان الصفا نیز همچون ارسطو مطلق دانش را مورد تقسیم قرار دادند، آنان در ابتدا علوم را به دو دسته صنایع علمی و صنایع عملی تقسیم میکنند، که صنایع عملی شامل حفّاری و نجّاری و غیره می‌شود. امّا صنایع علمی به سه دسته، علوم ریاضی، علوم شرعی و علوم فلسفی تقسیم می شوند، خود علوم فلسفی شامل چهار قسم، ریاضیات، طبیعیات، الهیات و منطقیاتمیشود. در تقسیم بندی اخوان الصفا جایگاه نفس، سیاست، منطق و اخلاق متفاوت تر از جایگاه این مسائل نزد حکمای مشایی است، و ملاک آنان در تقسیم علوم بیشتر حول محور غایت علوم می باشد. اما ابن سینا در تقسیم علوم دونوع رویکرد دارد: ابتدا رویکرد ارسطویی که در آن به تبعیت از ارسطو به تقسیم علوم پرداخته، با این تفاوت که وی تنها علوم فلسفی را تقسیم میکند. رویکرد دوم ابن سینا دیدگاه شخصی اوست. ابن سینا در تقسیم ابتکاری خویش همانند فارابی دست به تقسیم رشته های علمی می زند و براساس آن علوم را به دو دسته علوم حکمی و غیرحکمی تقسیم میکند. بدین صورت او امور عامه را از الهیات بالمعنی الاخص تفکیک می نماید. ابن سینا در حکمت عملی نیز صناعت شارعه را وارد نمود و به این صورت تقسیمی رباعی در هر دو قسم حکمت نظری و عملی انجام می دهد. ابن سینا علاوه بر دو ملاک غایت و موضوع، علوم را از حیث دوام و کارایی نیز تقسیم کند، بنابراین می کوشد تا با ارائه تقسیم بندی جدیدی تا حدی از مشکلات نظرات پیشینیان بکاهد و علوم بسیاری را در تقسیم خویش بگنجاند.
  • تعداد رکورد ها : 518