جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 253
تفسیر تطبیقی روایی سوره قصص از اهم تفاسیر مأثور فریقین
نویسنده:
مرتضی فدایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
الف) مرحوم عروسی حویزی برای گردآوری روایات تفسیری سوره قصص ، از 27 منبع بهره برده است و اکثر روایات این سوره از تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی ، سپس تفسیر مجمع البیان و در مرحل? بعد از کتاب اصول کافی می باشد.ب) از مجموع 136 روایت نقل شده ذیل این سوره در تفسیر نورالثقلین، تنها تعداد 17 روایت قول یا رأی تفسیری مفسران می باشد و سایر روایات از معصومان صادر گردیده است که از بین آنها روایات صادر شده از امام صادق(علیه السلام) نسبت به سایر معصومان، از فراوانی بیشتری برخوردار می باشد. در صورتیکه از مجموع 364 روایت نقل شده در الدرالمنثور تنها 31 روایت از قول معصومان نقل گردیده است و سایر روایات، اقوال صحابه و تابعان می باشد که از بین آنها بیشترین روایت از قول ابن عباس نقل گردیده است.ج) در فصل دوم این پژوهش پس از مقایسه روایات تفسیری نورالثقلین و الدرالمنثور به 22 مورد افتراق در روایات تفسیری دست یافتیم؛1-
بررسی تطبیقی تهذیب الاخلاق مسکویه و جامع السعادات ملامحمدمهدی نراقی
نویسنده:
عطاءالله ارکیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آنچه‌ این پژوهش بدان می‌پردازد، تطبیق دو اثر سترگ اخلاقی، یعنی تهذیب‌الاخلاق و جامع‌السعادات است که هرکدام ترجمان فکری مرحوم مسکویه و مرحوم نراقی است. مرحوم مسکویه (م 421ق) در کمال اختصار ضمن بیان مبادی و مبانی اخلاق، با رویکرد نظری، آموزه‌های اخلاقی را با محوریت سعادت آدمی، بیان کرده‌اند و در هماهنگی اخلاق یونانی با دین حنیف، بسیار موفق بوده‌اند. ایشان به سبک حکمای یونان، بویژه ارسطو، با تقسم نفس به قوای سه‌گانه، اعتدال در تمامی قوا را ملاک فضیلت دانسته‌اند و رذیلت را در انحراف از نقطه اعتدال، خصوصا دو طرف افراط و تفریط دانسته‌اند. مسکویه بر انس و الفت اجتماعی نیز تاکید بسیار دارند و تا امروز اخلاق نویسان مقهور سبک ایشانند.مرحوم نراقی(م 1209ق) نیز در سبک اخلاقی، مباحث مسکویه را پرورش و تعقیب کرده‌اند جز آنکه ‌ایشان امتیازات دیگر مکاتب اخلاقی را نیز در جامع السعادات گرد آورده‌اند و همانسان که مسکویه بنیانگذار اخلاق‌نویسان صاحب سبک در اسلامند، نراقی نیز آخرین حلقه ‌این سلسله می‌باشند و نظر به ‌اینکه امتیازات تمام مکاتب و مهمتر از آن راه‌گشایی‌های مکتب روایات را به مدد گرفته‌اند، جامع السعادات، جامع‌ترین، مفصل‌ترین و متقن‌ترین و موثرترین کتابی است که با چاشنی پند و روحیه تقوای مولف، به کام خوانندگان، گوارا می‌شود.رویکرد مسکویه عقلی و رویکرد نراقی، تلفیقی است و استدلال مسکویه کاملا برهانی است ولی مرحوم نراقی، از شریعت و عرفان و اندرز نیز بهره جسته‌اند. مباحث مربوط به اخلاق بندگی و دینی و نوع سبک درمان برخی بیماریهای روحی، تقسیم بندی نوین قوای نفس و دیگر مباحث خرد و کلان که از تلفیقی بودن جامع السعادات و عقلی بودن تهذیب سرچشمه می‌گیرد، از تفاوتهای این دو اثر است.نظر به ‌ایراداتی که بر قانون اعتدال وارد است، بنیان این دو اثر، استحکام خود را از دست داده و باید طرحی نو در انداخت. روش تحقیق در این پژوهش، به صورت کتابخانه‌ای است.
بررسی تحلیلی خلوت و صحبت در آموزه های صوفیه
نویسنده:
راحله زارع سراجی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آیین تصوف آکنده از آدابی است که سالکان طریقِ حق تلاش می‌کنند تا با رعایت آنها در زندگی فردی و اجتماعی خود، تحت نظارت مشایخ به تعالی معنوی دست یابند. از جمله مهم‌ترین این آداب، که در اکثر دستینه‌های صوفیه بابی ویژه بدان اختصاص یافت، ادب خلوت و صحبت است. خلوت در معارف متصوفه به دو گونه عام و خاص تقسیم شده است. خلوت عام یا ظاهری کناره‌گیری از خلق و ترک معاشرت است که عزلت نیز نامیده می‌شود اما خلوت خاص یا باطنی ترک نفس و انس به حق است که معمولاً با برآوردن چله-ها در خانقاه حاصل می‌شده است. خروج از خلوت و بازگشت به اجتماع و از سر گرفتن زندگی طبیعی، جلوت خوانده شده و صحبت که بخش عمده‌ی فرآیند تعلیم و تعلّم رهرو در قالب آن شکل می‌گیرد در همین ایام جلوت، مجال بروز می‌یابد. صوفیه گرچهادعا می‌کنند که این آداب را از قرآن و سنت فراگرفته‌اند اما رویکرد آنها به خلوت و صحبت، سطح و ساحتی متفاوت با مدلول دینی و شریعتی آنها می‌یابد. بررسی ادوار تاریخ تصوف نشان می-دهد که در قرون اول و دوم هجری به دلیل وجود شرایط خاص اجتماعی و سیاسی و غلبه‌ روحیه‌ی زهد، توبه و عبادت، روح تصوف با انزوا و عزلت مجانست بیشتری پیدا نمود، اما از قرن سوم تا هشتم هجری به دلیل روی آوردن صوفیه به علم‌آموزی، ضرورت تالیف و مجلس گفتن جهت دفاع از عقاید و تعلیم مریدان‌، هم‌چنین جایگزینی تصوف عاشقانه و عارفانه با تصوف زاهدانه، عزلت گزینی افراطی اولیه فروکش کرد و با تبدیل شدن تصوف به یک مکتب فکری و عقیدتی، خلوت و صحبت در معنای مصطلح خود مرسوم گشت. در باب ترجیح بی قیدوشرط خلوت بر صحبت یا عکس آن، نمی‌توان شواهد قانع کننده‌ای در آموزه‌های صوفیه ارائه کرد. این دو آموزه در کنار هم سالکان را به اوج و عروج روحانی نائل می‌ساخته و گرچه ضرورت پرداختن به هریک به اقتضای حال مرید و تشخیص مراد، اهمیت پیدا می‌کرده و یا مذهب عرفانی پیر – صحوی یا سکری- یا مذهب کلامی او- حنبلی، اشعری یا شیعی- نقش بارزتری برای یک آموزه رقم می‌زده است اما همواره خلوت و صحبت تکمیل کننده‌ی کار یکدیگر بوده‌اند.
آسیب‌شناسی اخلاق اجتماعی در نهج‌البلاغه
نویسنده:
الیاس محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با توجّه به اهمیّت و ارجمندی بحث اخلاق که از اهداف پیامبر عظیم الشأن اسلام (ص) قلمداد گردیده و حفظ جامعه به عنوان بستر مهم زندگی بشر که هر چه بستر سالمتر باشد ، انسانها در امنیت و آرامش بیشتری خواهند بود جایگاه شناخت آسیب های اجتماعی که هم به گونه جامع شناخته شوند و هم راهکاری برای رفع آنها ارائه گردد از اهمیّت ویژه ای بر خوردار می باشد ، و بدین منظور از بزرگان کلام و اخلاق مدد گرفتن یک ضرورت است، لذا به نهج البلاغه این کلام ارجمند شخصیت والای بشری و انسان به حقّ و کامل الهی، یعنی امیر المومنان علی (ع) روی آورده شده و هدف توجه به این امر مهم آن است که امام علی (ع)بطور مستقیم و غیر مستقیم عوامل آسیب رسان، مانند: تکبر، تبعیض، تعصب، فتنه، ظلم را در بیانات خود بویژه در نهج البلاغه منعکس فرموده و با متّوجه ساختن خواننده به مسایل اخلاقی، صفات ممدوح، مانند عدالت، تواضع، امنیّت، مشورت و.... به منظور حفظ کرامت جامعه و پالایش آن مورد عنایت قرار داده اند، که با مدد الهی در پایان نامه به گوشه ای از آن گستره دست یافته و جرعه ای از ارشادات آن بزرگوار نوش نموده، تا رهنمودی گر چه مختصر برای تسهیل راه و اصلاح جامعه عرضه گردد.
بررسی مفهوم تحجر و قشری‌گری در قرآن و نهج‌البلاغه
نویسنده:
جهانگیر سرخوندی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحجر و قشری گری،از جمله آسیب های فکرو اندیشه است که اگر درمان نشود دیگر شئون زندگی را تحت الشعاع خود قرار داده و در نهایت منجر به سقوط و انحطاط فکری- فرهنگی فرد و جامعه می شود.لذا متفکران و عالمان راستین از دیرباز به صورت تئوریک و عملی به مقابله ی با آن پرداخته اند.اما از آنجا که مهمترین ویژگی تحجر و قشری گری این است که در صورت غفلت،دوباره و از نو ظهور می کند،می طلبد که تمام پژوهشگران حوزه ی علوم دینی و معرفتی در هر عصری با آثار و قلمشان به مبارزه ی با آن همت گمارند و با مظاهر آن مقابله کنند.از این رو چنین موضوعی انتخاب و از منظر قرآن و نهج البلاغه(به عنوان یکی از اصلی ترین منابع فکری سنت)مورد بررسی قرار گرفتو در پایان به نتایجی دست یافتیم که بطور خلاصه عبارت اند از اینکه:اولاتحجر و قشری گریزمانی حاصل می شودکه انسان حجت باطنی(عقل) را از تحلیل منطقی داده ها و گزینش بهترین ها و معقول ترین ها باز دارد، و جاهلانه و بدون دلیل قطعی بر یک اعتقاد و برداشت خاص جمود ورزد. از دیگر نتایج اینکهتحجر و جمود در واقع از انحرافات فکری توده ی مردم و برخی از بی سوادان مشهور به عالم است.همچنین از این تحقیق به دست آمد کهقرآن کریم و روایات معصومین(ع)علاوه بر اینکه تحجر و قشری گری را مورد انتقاد و نکوهش قرار داده اند،مولفه ها و ممیزاتی از قبیل: انعطاف ناپذیری،پیروی از ظن و گمان،مطلق اندیشی،تقدس مآبی و عدم تفقه در دین را برای آنها بر شمرده،و متذکر می شوند که آسیب تحجر و قشری گری در نتیجه ی مواردی چون پیروی از غیر علم،ترک تفکر و عقلانیت و پیروی کوکورانه از گذشتگان و رهبران ظهور می کند.از دیگر نتایجاینکه:تحجر و قشری گری پیامدهای مخرب بسیاری مانند،بروز اختلاف و تفرقه،اباحی گری و تجدد افراطی،انزوای اسلام و مسلمانان و در نهایت حاکمیت ظالمان و استعمارگران را به دنبال دارد.و در نهایت به این مطلب رهنمون شدیم،که چنین پدیده ی شومی جز از طریق سیاست ها و برنامه ریزی های پیشگیرانه ی مبتنی بر معارف والای قرآنی،و سنت احیاگر پیامبر(ص) و ائمه ی معصومین (ع)امکانپذیر نخواهد بود.
غیرت‌ورزی نسبت به خانواده از منظر آیات وروایات و سودگروی جرمی بنتام
نویسنده:
مجتبی میری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تأثیر خانواده در سرنوشت فرد و اجتماع، اهمیت حفظ و صیانت از این نهاد مقدس را نمایان مى‌‌کند. غیرت، یکى از صفات اخلاقى است که در محافظت از حریم خانواده نقش بسزایى ایفا مى‌‌کند. در این تحقیق با جستجو در قرآن کریم و روایات معصومان:، مستندات مورد نیاز جمع‌آورى شده و با مطالعه کتب و مقالاتِ علما و دانشمندان مسلمان در زمینه غیرت، این صفت اخلاقى در خانواده، به بحث گذاشته شده است.عوامل گوناگونى در غیرت تأثیر گذارند که برخى از عوامل مانند تربیت دینى و فرهنگ اجتماعى، موجب تقویت غیرت و برخى از آن ها مانند ضعف ایمان، آداب و رسوم و بعضى از مصادیق موسیقى به تضعیف غیرت می انجامد. غیرت‌ورزى در خانواده به دو روش صحیح و ناصحیح قابل اجراست و این امر ضرورت شناخت روش‌ صحیح از ناصحیح را آشکار می سازد. روش‌هایى مانند تعلیم، تذکر، موعظه، تشویق و تنبیه از روش‌هاى صحیح در غیرت‌ورزى است؛ خصومت، سرزنش و استهزا نیز از روش‌هاى ناصحیح در غیرت‌ورزى بشمار می رود. غیرت‌ورزى ناصحیح به صورت افراط یا تفریط متجلی می شود و این دو، پیامدهاى نامطلوبى در خانواده به دنبال خواهند داشت. پیامدهایى مانند سوءظن، تجسس، قتل، حسادت نتیجه افراط در غیرت‌ورزى بوده و رضایت به تزیین همسر در برابر نامحرم، کوردلى و غضب الهى نیز از مهم‌ترین پیامدهاى تفریط در غیرت‌ورزى است. در مقایسه سودگروى جرمى بنتام و آیات و روایات در زمینه غیرت، اشتراکات و تفاوت‌هایى وجود دارد. نقطه اشتراک دو دیدگاه در تأمین لذت در خانواده است. از مهم‌ترین نقاط افتراق دو دیدگاه این است که محرک انسان در عمل طبق دیدگاه بنتام لذت و ألم است اما در آیات و روایات علاوه بر این دو مورد عوامل محبت، شایستگی و شکر نیز ذکر شده است. همچنین بنتام فیلسوفى فردگرا است و این تفکر، موجب تزلزل بنیان خانواده مى‌شود اما در آیات و روایات، هر دو تشخص فردى و جمعى مورد عنایت مى‌باشد. یکى از مهم‌ترین تفاوت‌هایى که در دو دیدگاه وجود دارد این است که با حرکت در مسیر آیات و روایات، علاوه بر سعادت دنیوی، سعادتمندی در آخرت و رضایت و قرب الهى حاصل مى‌شود اما نگاه سودگرایانه ناظر به سعادت اخروی نیست.
افضلیت امام علی (ع) و نتایج کلامی آن
نویسنده:
زهرا عطارزاده فدکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از ویژگی‌های اساسی امام که مورد اختلاف مسلمانان واقع شده، بایستگی برتر بودن امام از سایر افراد امت است. شیعه‌ی امامیه و برخی از علمای اهل سنت افضلیت را از شرایط امامت می‌دانند و در مقابل، دیگر علمای اهل سنت و جماعت بسیاری از معتزلیان و خوارج و زیدیه چنین شرطی را برای امامت قائل نشده اند و تقدیم مفضول بر فاضل را جایز می‌دانند.افضلیت امام دایره‌ی گسترده‌ای دارد که هم شامل کمالات دنیوی و فضایل ظاهری؛ هم در بر دارنده‌ی سعادت و تعالی معنوی است.پایان نامه به ترتیب منطقی شامل تعریف و ملاک‌های افضلیت، نظر گروه‌های کلامی درباره افضلیت، ادله اهل سنت بر افضلیت خلفاء و در انتها ادله شیعه بر افضلیت امیرالمؤمنین علی (ع) است.حاصل فصول آن است که ادلّه‌ای که اهل سنت بر افضلیت خلفاء خویش (ابوبکر-عمر-عثمان) آورده‌اند اولاً ضعیف بوده و از نظر عقل سلیم قابل پذیرش نبوده و ثانیا با ادلّه‌ای که شیعه بر افضلیت امیرالمؤمنین علی (ع) آورده؛ قابل مقایسه نیست. در نهایت در فصل آخر افضلیت علی (ع) طبق ملاک‌های که در فصل نخست آمده؛ به اثبات رسیده است.
بررسی امامت از دیدگاه شیعه اثنی عشری، اسماعیلیه و فرقه اشاعره
نویسنده:
زهرا خانمحمدیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف ما در این رساله بررسی مسئله امامت از دیدگاه شیعه اثنی عشری، اسماعیلیه و فرقه اشاعره می باشد. آنچه که در این رساله دارای اهمیت می باشد این است که دو فرقه ی اثنی عشری و اسماعیلیه از نظر اعتقادی بسیار به هم نزدیک و وجوه مشترک آن ها بیش از موارد اختلاف است، نزدیکی فکری آن ها در مسائلی چون وجوب و ضرورت امام، عصمت امام، وظایف و شئون امام و همچنین مسئله ولایت مورد انکار هیچکس نیست. اما اشاعره که فرقه ای از اهل سنت است اختلاف قابل توجهی با این دو فرقه ی شیعی دارد به طوری که رویکرد اشاعره به امامت رویکردی فرع انگارانه است نه اعتقادی و امامت از نگاه آنان واجب کفایی است، در کل اشاعره امامت را به عنوان یک قضیه ی مصلحتی باور دارند و آن را جزء فروع دین دانسته و به افعال مکلفین برگردانده اند، لذا در نظر آنان وجوب امامت شرعی است و شخص واجد الشرایط، از سوی مسلمانان به امامت برگزیده می شود.
بررسی انواع اجتهاد در فقه اسلامی
نویسنده:
عادل شریفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اجتهاد به عنوان فرآیند استنباط فقهی، امری است که چندی پس از رحلت پیامبر (ص) و در اثر پیدایش مسایل و نیازهای جدید و لزوم پاسخ‌گویی به آنها، به وجود آمد. اجتهاد، هم از لحاظ شکلی و هم از لحاظ معنایی دچار تغییر و تحول گردید. از لحاظ معناییمی‌توان به دو برداشت از اجتهاد، اشاره کرد. در یک تعبیر، اجتهاد، همان رأی و نظر شخصی درباره‌ی مسایلی است که در مورد آنها نصی وجود ندارد؛ اما در تعبیر دوم، اجتهاد مراجعه به منابع فقهی معتبر جهت استنباط احکام شرعی است. وقوع پدیده‌ی انسداد باب اجتهاد در فقه اهل سنت، از تغییراتی است که در شکل و قالب اجتهاد صورت پذیرفته است. وجود قالب‌های اجتهادی، یکی دیگر از مباحث مرتبط با اجتهاد است. قالب‌های اجتهادی شناخته شده در فقه اسلامی، اجتهاد مطلق و اجتهاد متجزی هستند. آن‌چه در دهه‌های اخیر مورد تاکید قرار گرفته، توجه به دو قالب اجتهاد تخصصی و اجتهاد شورایی است. گستردگی مسایل فقهی و عدم توانایی فقیه بر آگاهی از تمام این مسایل، دلیل اصلی دعوت به اجتهاد تخصصی است. داعیان به اجتهاد شورایی نیز استفاده از خرد جمعی و عمل به اصل شورا و مشورت را علت اصلی لزوم چنین اجتهادی می‌دانند. با توجه به فواید و آثار مثبت این دو نوع از اجتهاد، می‌توان با تلفیق آنها و تشکیل شوراهای تخصصی اجتهاد، از آثار و منافع هر دو نوع اجتهاد، استفاده نمود.
تفرقه‌انگیزی یهود در قرآن و انطباق آن با صهاینه
نویسنده:
هادی علیزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نا هماهنگی میان مسلمین در جهان اهل سنت و همراهی برخی از آنها با سران صهیونیسم باعث شد تا با تحلیل تاریخ صدر اسلام به کمک قران کریم و روایات تفسیری موجود، روشهای تفرقه انگیزی یهودیان را در صدر اسلام، بررسی و با تطبیق آن بر فعالیت های صهاینه‌ی معاصر و نیز تطبیق ویژگی‌های یهود صدر اسلام بر صهیونیست‌ها، با استفاده از رهنمودهای قران و نظرات اسلام شناسان به بیان راه های مقابله با صهیونیسم، تحت عنوان تفرقه انگیزی یهود در قرآن و انطباق آن بر صهاینه بپردازیم.برای نیل به این هدف، روش تحقیق کتاب خانه‌ای اتخاذ شد و ضمن استفاده از کتب تفسیری شیعه و سنیبه روایات تفسیری و کتب سیره و مغازی مراجعه و با تحلیل تاریخ اسلام، نقش یهود در جنگ های صدر اسلام نمایانده شد و نمونه هایی از تفرقه افکنی های آنان در راستای جلوگیری از رشد و گسترش اسلام تبیین شد. سپس با تبیین فرقه سازی های صهاینه در عصر حاضر و تطبیق ویژگی‌های یهودیان صدر اسلام که قران بیان داشته بر ویژگی‌های صهیونیسم راه‌های مقابله با ایشان ارائه شد.یافته های این تحقیق عبارتند از اینکه اندکی از یهود قبل از اسلام، سعی در جلوگیری از تولد پیامبر داشته لذا به ترور اجداد ایشان پرداخته است و چون در هدف اول خود ناموفق بود به سراغ ترور شخصیتی پیامبر و بعد از آن جلوگیری از گسترش اسلام به وسیله تدارک جنگ ها علیه آن رفته است و بعد از رحلت پیامبر مستقیماً در سازمان حکومتی اسلام نفوذ کرده و ایادی خود را به قدرت رساند. صهیونیست ها نیز با ابزار تفرقه بینداز و حکومت کن به جنگ مسلمین آمده و بعد از موفقیت، ایادی خود را بر کشورهای مهم اسلامی مسلط نموده اند. ویژگی ها و رفتارها و کارهای صهیونیست‌ها بر کارهای یهود صدر اسلام انطباق دارد پس می‌توان با استفاده از رهنمودهای قران و پیامبر به مقابله با نیرنگ های آنها پرداخت.
  • تعداد رکورد ها : 253