جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 88
تحلیل روش قرآن کریم در درمان حسد
نویسنده:
محمدحسن علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مخرب ترین امراض نفسانی انسان رذیلت حسد است. حسادت این پتانسیل را دارد که مقام عبودیت و بندگی انسان را نابود کند همچنان که با موجودی به نام ابلیس چنین کرد. در مکتب اسلام، یکی از اهداف تربیتی قرآن کریم به اقتضا فرمایش الهی «وَ شِفَاءٌ لِمَا فِی الصُّدُور ِ» درمان بیماری های نفسانی انسان است. قرآن کریم حول محور توحید و عبودیت الگویی از درمانگری نفس در بیماری هایی همچون حسد را ارائه می دهد. معرفت افزایی، الگوسازی در قالب داستان و تمثیل، وعده بهشت و جهنم، تعوذ، تغییر اراده، راهکارهای عملیاتی همچون خیرخواهی نسبت به دیگران و ابتلا از جمله روش های درمانگری حسد در نظام اخلاقی قرآن است که حول محور عبودیت و توحید ارائه می شود. در این مقاله برآنیم مدل و الگوی قرآنی در درمان حسد را با رویکردی تحلیلی بررسی کنیم و از این گذر به الگوی روشمند و بدیعی از درمانگری با محوریت عبودیت و توحید در مقایسه با مکاتب دیگر برسیم.
صفحات :
از صفحه 67 تا 82
سیر تحول مفهوم مشروعیت در فقه سیاسی شیعه (از دوران صفویه تا انقلاب اسلامی ایران)
نویسنده:
مهدی ساداتی نژاد
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه میان عالمان و اندیشمندان علوم سیاسی موضوع مشروعیت بعنوان یکی از اساسی ترین مفاهیم سیاسی شناخته می شود. این مفهوم در گذر زمان به اشکال مختلف توسط فیلسوفان سیاسی مورد بحث و بررسی بوده است. موضوع مشروعیت حکومت در اسلام نیز از دیر باز در کانون توجه اندیشمندان مسلمان بوده و همواره مورد نظریه پردازی قرار گرفته است. آنچه این مقاله در صدد بیان آن است سیر تحول مفهوم مشروعیت نزد فقهای شیعه از سال های رفع سایه نظام خلافت بر ایران و بطور مشخص از دوران حکومت صفویه و رسمیت یافتن آیین تشیع در ایران است. بر اساس نتایج این تحقیق مفهوم مشروعیت در این دوره از تاریخ ایران، سه مرحله را پشت سر گذارده است. مرحله اول پذیرش مشروعیت سلطان عادل توسط اکثریت فقهای شیعه است و این مبنا تا دوره نهضت مشروطه ادامه یافته است. در نهضت مشروطه مرحله دوم نظریه پردازی با طرح مشروعیت نظام مشروطه بر حوزه اندیشه سایه می اندازد و مرحله سوم تحول مفهوم مشروعیت با عملی شدن مبارزات امام خمینی در دوران انقلاب اسلامی با عنوان حاکمیت ولی فقیه جامع الشرایط تجلی می یابد گرچه مفهوم ولایت فقیه از دیر زمان در کتب فقهی شیعه وجود داشته است ولی هیچگاه امکان ظهور در عرصه سیاسی اجتماعی نیافته بود و انقلاب اسلامی بود که آن را از یک نظریه مهجور به عمل و ثمر رسانید. در این مقاله این روند سه مرحله ای مورد واکاوی و بازشناسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 110
جستاری در داوری زنان از اندیشه تا عیان
نویسنده:
باقر سیدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
از آنجا که مساله جواز و عدم جواز قضاوت توسط زنان یکی از مسائل مطرح کنونی است و دشمنان نیز آن را دستاویز حمله به اسلام و ارزشهای آن قرار می دهند، و در محافل فرهنگی و علمی نیز مورد توجه است، شایسته می نماید، نظریه قائلین به جواز قضاوت زن به تفصیل پیگیری شود، تا روشن گردد که جایگاه فقهی و ارزش و قوت علمی آن فتوا چیست؟ و آیا می توان این نظریه را همراهی نمود؟ در این تحقیق با رجوع به اکثر کتب فقهی مشهور از قدما و متاخرین که در دسترس بود، به نقل و نقد دیدگاههای آنان پرداخته و سعی در جهت تبیین خدشه ای که قائلین بر جواز قضاوت زن، اجمالا در ادله عدم جواز تصدی مقام قضاوت توسط زنان وارد ساخته و آن را جایز شمرده اند، می شود. اصولا، قائلین بر اشتراط ذکورت به ادله چند چون، آیات، روایات، اصل و بویژه اجماع استدلال و استشهاد نموده اند، اما با تحلیل و ارزیابی انجام شده درباره ادله ای که در کلمات فقهای عظام آمده می توانیم با اطمینان بیشتر بگوییم که اگر بدون پیش داوری در خصوص خاستگاه انسانی و جایگاه اجتماعی زنان و بدون منظور ساختن اصلی ظنی و تا اندازه ای سلیقه ای به عنوان مذاق شرع، همچون دیگر مسائل اجتماعی و تنها در چارچوب ادله یاد شده، به بررسی شرط ذکورت در تصدی کار قضاوت نگریسته شود خواهیم دید دلیلی که بتواند عمومات و اطلاقات جواز قضاوت را تخصیص یا تقیید بزند در دست نداریم، و از این رو زن در صورتی که سایر شرایط مربوطه را دارا باشد، قضاوت او از نظر شرعی معنی ندارد بلکه عدم تصدی آن، به عنوان ترک وظیفه امر به معروف و نهی از منکر، امری خلاف احتیاط خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 103 تا 129
بازشناسی زهد در قرآن کریم
نویسنده:
علی اقدامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
این مقاله درصدد است تا با ترسیم و تصویر مفهوم زهد (از نظر لغت و اصطلاح) و تبیین حقیقت آن، از منظر آیات قرآنی، نشان دهد که هم بهره مندی مطلق و بی ضابطه از مواهب طبیعی با روح تعالیم دینی سازگاری ندارد و هم رهایی و وانهادن یکسرۀ امکانات و نعمت های دنیوی، امری است مذموم و مغایر با حکمت ها و اهداف آفرینش.زهد در دنیا و اندازه نگهداری در بهره مندی از امور دنیوی و رغبت به نعمت های اخروی و حقایق ابدی، مناسب ترین شیوه ای است که در منابع دینی طراحی شده است. قوام زهد دینی تنها به اعراض قلبی و انصراف نفسانی از پدیده ها و جلوه های دنیوی نیست، بلکه در تحقق آن، نوعی ترک و تقلیل در تمتعات مادی برای رسیدن به مقاصد معنوی و اجتماعی نیز مدخلیت دارد.پیداست که استفادۀ متعارف و منطقی از بهره های مادی و ورود در عرصه های زندگی با مراعات حدود الهی، هیچ گونه منافاتی با حقیقت زهد ندارد.
صفحات :
از صفحه 105 تا 136
بررسی معانی و مخاطبان سلام نماز
نویسنده:
علیرضا صالحی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
سلام يکی از واژه های قرآنی با گستره ای از معانی متنوع و عميق و دارای ابعاد و جلوه های کاربردی گوناگون است. اين واژه آسمانی نامی از نامهای خداوند کريم است که احاديث بسياری در بيان معنی و مراتب و مواضع آن از زبان پيامبر (ص) و ائمه معصومين نقل گرديده و نمودهای آن در بسياری از متون دينی و از جمله دعاها و زيارت نامه ها و نيز در عرصه مراودات اجتماعی به گستردگی ديده می شود. نماز به عنوان برترين اعمال و عبادت ها و زيباترين جلوه گاه عبوديت و بنده گی بر آستان حضرت معبود، دارای ارکانی است که از جمله آنها سلام است. در اين مقاله برپايه برجسته ترين کتاب های لغت عربی و فارسی ابتدا مهمترين معانی و مفاهيم سلام شناسايی و جمع بندی گرديده است. در مرحله بعدی بر اساس معانی به دست آمده مهمترين معناها و پيامدها و به عبارت ديگر فلسفه سلام نماز مورد بررسی و تحليل قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 165 تا 174
تاثیرپذیری ابواب الجنان از مجموعه ورام (کبر و عجب، ریا و سمعه)
نویسنده:
محمدرضا نجاریان , ندا حاتم پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
مجموعه ورام يكی از منابع معتبر در ميان شيعه و سنی در زمينه آيات و احاديث و اخبار، متعلق به شيخ ابوالحسين ورام بن ابی فراس بن حمدان مالكی نخعی، فقيه و محدث امامی قرن ششم و آغاز قرن هفتم است. اين اثر مشتمل بر دو جزء است. جزء اول، گزيده ای از احياء علوم الدين غزالی است شامل مواعظی در اخلاق عملی همچون سفارش به زهد و تهذيب اخلاق، بر شمردن صفات رذيله و شيوه های درمان آن ها، ذكر فضائل و راه كسب آن ها، مطالبی درباره آداب معاشرت و ديگر جزئيات زندگی، فصول متعددی درباره مرگ و حيات اخروی و وصف قيامت. در جزء دوم نيز همين مضامين تكرار شده است. ملا محمد رفيع الدين واعظ قزوينی يكي از شاعران، فضلا و اديبان قرن يازدهم هجری است كه اثری معروف به نام «ابواب الجنان» از خود به جا گذاشته است. باب اول (مجلد) اين اثر، دربردارنده چهارده مجلس از مجالس وعظ است كه نويسنده در آغاز هر مجلس با بيانی ادبی و با استفاده از انواع آرايه های بلاغی به ذم يكی از صفات پست انسانی می پردازد سپس متناسب با موضوع طرح شده آياتی از قرآن كريم را بيان كرده، ذيل هر آيه با شيوه ادبی خود به تفسير آيات می پردازد و احاديث مورد نظر را از كتبی چون: مجموعه ورام، ارشادالقلوب، كنزاللطايف، زهره الرياض، امالی ابن بابويه، عده الداعی، امالی شيخ طوسی، امالی شيخ صدوق و نهج البلاغه طرح مي كند. نكته قابل توجه اينكه ملا واعظ از تنبيه الخاطر و نزهه الناظر معروف به مجموعه ورام بيشترين بهره را برده است. از آنجا كه موضوع مجالس هشتم و نهم ابواب الجنان، كبر و عجب و ريا و سمعه است، نگارندگان در اين مقاله برآنند تا ضمن تبيين راهكارهای ملا واعظ برای غلبه بر اين صفات، تاثيرپذيری ابواب الجنان را در اين زمينه ها از مجموعه ورام تحليل كنند.
صفحات :
از صفحه 99 تا 128
میرزا ابوتراب نطنزی و رویکردی بدیع به مساله تثلیث زاویه
نویسنده:
هادی عالم زاده ,فاطمه دوست قرین
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
در دوران قاجار که مقارن بود با تحولات بزرگ فرهنگی و اجتماعی در ایران از جمله انتقال علوم دقیقه از حوزه به مدرسه، به دانشمندی جامع به نام میرزا ابوتراب بر می خوریم. وی به مساله تثلیث زاویه پرداخته و در رساله در معرفت وتر ثلث قوس معلومه الوتر، راهی نوین برای حل آن گشوده است. مقاله حاضر درصدد روشن نمودن شرایط زندگی و شخصیت میرزا ابوتراب و نیز معرفی رساله و تبیین راه حل اوست.
صفحات :
از صفحه 123 تا 136
روش حل تزاحم های اخلاقی با تأکید بر دیدگاه آیت الله مصباح
نویسنده:
مسعود آذربایجانی، افضل بلوکی، محمدعلی مصلح نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از جمله مسائل فلسفه اخلاق که به عنوان معضل اخلاق کاربردی مطرح است، تزاحم قواعد و افعال اخلاقی است؛ بدین معنا که گاه مکلف مختار، در انجام وظایف خود متحیر می شود و نمی داند وظیفه فعلی او انجام کدام عمل اخلاقی است. هدف از انجام این تحقیق ارائه روشی مناسب از میان روش های گوناگون برای رفع تزاحم های اخلاقی است که به روش تحلیلی ـ توصیفی انجام می گیرد. در این مقاله، روش هایی برای حل تزاحم مطرح می گردد و در نهایت دیدگاه آیت الله مصباح در زمینه حل تزاحم های اخلاقی مورد بررسی قرار می گیرد. ایشان در این زمینه دو روش به دست داده اند: ذو جهات بودن فعل واحد و تقیید موضوع های اخلاقی به قید «مفیدٌ للمجتمع». در این نوشتار به تحلیل و بررسی روش دوم که مورد پذیرش ایشان است، پرداخته و نتیجه گرفته ایم که معیارهای مطرح شده در این روش، کارآمد نیست؛ چنان که تقیید موضوعاتی چون عدالت یا حسادت به قید مفید و غیرمفید، نادرست است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 60
الگوی اعتماد به نفس در اخلاق اسلامی
نویسنده:
محمدرضا لواسانی، مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف پژوهش عبارت بود از معلوم ساختن جایگاه اعتماد به نفس در اخلاق اسلامی. سؤال اصلی مقاله، چیستی مؤلفه‌های اعتماد به نفس و چگونگی تعامل آنها در اخلاق اسلامی و روان‌شناسی بود. به این منظور، متون و آموزه‌های هر دو رشته با بهره‌گیری از روش توصیفی _ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها نشان ‌داد که اعتماد به نفس در «الگوی اخلاقی» مبتنی است بر هشت مؤلفه و در «الگوی روان‌شناسی» مبتنی است بر یازده مؤلفه که در مؤلفه‌های «خودآگاهی»، «کسب دانش و تجربه»، «مثبت‌اندیشی» و «احترام به خود» مشترک و در مؤلفه‌های دیگر متفاوت هستند؛ بنابراین رویکرد خدامحور در «الگوی اخلاقی» اعتماد به نفس که غایتِ آن، توکل به خداوند است با «رویکرد روان‌شناختی» که ناظر به رفتـارگرایی و عمل‌گرایی است، تمایز روشن و قابل توجه دارد.
صفحات :
از صفحه 119 تا 137
تبیینی از هماوردی فلسفه و عرفان در حقیقت طلبی و کمال مداری انسان
نویسنده:
محمود قیوم زاده، محمد رضا مسعودزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
هماهنگی و هماوردی فلسفه و عرفان برای انسان و چگونگی تعامل این دو از جمله مباحث اساسی و لازم در حوزه مسائل فلسفی، عرفانی و دینی است؛ چه آنکه شناخت دقیق فلسفه و چگونگی همسویی آن با عرفان در تکامل و کمال خواهی انسان و نیل او به حقیقت، حائز اهمیت است. در این میان، نگاه ها و برداشت های مختلفی به فلسفه و فلسفیدن شده است. برخی نگاه ها جانبدارانه و برخی نفی انگارانه است، به همین سبب عده ای فلسفه را کاملا رد و غیر قابل جمع با عرفان می دانند؛ کمال خواهی و عشق را حقیقتی که با فلسفه سازش ندارد، می دانند. برخی دیگر فلسفه را همخوان و همراه با عشق و عرفان دانسته و تجلی حقیقت فلسفه را در عرفان جستجو می کنند، بنابراین پرسشها و مجهولاتی در ترابط و چگونگی تعامل فلسفه و عرفان در دستیابی انسان به حقیقت و رسیدن به سعادت و کمال مطرح می شود. در پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای و تحلیل و توصیف داده های مطالعاتی به بررسی و تبیین این موضوع پرداخته و به سوالات مطروحه در این بحث پاسخ داده است به گونه ای که از مجموع مباحث می توان به دست آورد که نوع نگاه به فلسفه و تفکر بسیار مهم بوده و همچنین برداشت از عرفان هم اهمیت دارد و نهایتا می توان اذعان کرد که هر دو باید حقیقتی را بیابد و بچشد تا فلسفه حقیقی و حقیقت عرفان باشد و در این صورت همراهی و همسویی این دو و نقش آن در رسیدن انسان به حقیقت و کمال مطلوب، مبرهن خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 69 تا 96
  • تعداد رکورد ها : 88