جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
حکمت متعالیه
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 182
عنوان :
اصالت وجود و اصالت ماهیت؛ مواجهه دو مسئله فلسفی یا دو نظام فلسفی؟
نویسنده:
رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
حکمت متعالیه
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
اشارات و تنبیهات ,
کتاب المشاعر ,
حکمت مشاء ,
حرکت اشتدادی ,
نظام فلسفی ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
حرکت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اشتداد وجود ,
مسئله فلسفی ,
تصویر از عالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
مسئله اصالت وجود و اصالت ماهیت در ابتدا ممکن است به صورت دو مسئله مقابل هم جلوه نمایند ولی در واقع دو نظام با مجموعهای از اصول در تقابل با یکدیگر قرار گرفتهاند که در صف مقدم آن دو، اصالت وجود و اصالت ماهیت قرار دارند. برای مثال، توجه به دلیل مبتنیبر حرکت اشتدادی نشان میدهد که ملاصدرا نظام مبتنیبر اصول اصالت ماهیت، نفی حرکت اشتدادی در ماهیت، و تلقی خاص مشائیان از حرکت در کیف را مورد نقد قرار داده است. از سوی دیگر اصالت وجود بهتنهایی در مواجهه با حرکت اشتدادی کارایی ندارد و نیازمند قرارگرفتن در نظامی متشکل از نظریات اصالت وجود، وحدت وجود، و اشتداد وجود است. بنابراین ملاصدرا نوع نگاه خود به عالم و تصویر برآمده از آن را در مقابل نوع نگاه طرفداران اصالت ماهیت و تصویر برآمده از آن نگاه قرار داده و به صحت تصویر خود حکم کرده است هرچند که در مقام انتقال تصویر ذهنی خود از واقعیت به دیگران، مجبور به تقطیع بخشهای متفاوت این تصویر از یکدیگر و آوردن آنها در یک ترتیب خطی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و نقد مدعای آقا علی مدرس در اصالت وجود
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، محمد خسروی فارسانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصالت وجود
,
مدرس زنوزی
,
اعتباریت ماهیت
,
مفهوم ثبوتی
,
حمل بالذات و بالعرض
,
استتباع لازم
,
تعلیم آموزه های دینی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
اصالت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
ملاصدرا ,
ابو نصر فارابی ,
وجودشناسی ,
تمایز وجود و ماهیت ,
براهین اصالت وجود ,
ملاک تشخص ,
محل نزاع در اصالت وجود ,
مصداق مفهوم وجود ,
فرد واقعی وجود ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
طارد بالذات عدم ,
خلا در هستی شناسی ملاصدرا ,
تاریخچه اصالت وجود ,
مفهوم وجود ,
اساس مفاهیم ثبوتی ,
بحث تصوری اصالت وجود ,
منشا انتزاع مفاهیم ثبوتی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
اصالت وجود مبنای حکمت متعالیه است و ملاصدرا در جهت استحکام بخشیدن به این مبنا، براهین متعددی اقامه نموده است. عموم شارحان پس از وی، در مقام تبیین دیدگاه ایشان بوده اند. اما آقا علی مدرس یکی از برجستگان مکتب فلسفی تهران، ضمن التزام بر این مبنا، در تلاش است تا به زعم خویش بحث ناتمام ملاصدرا را تمام کند. او در مسأله اصالت وجود، با طرح محل نزاع اصالت وجود و اصالت ماهیت می خواهد خلأ فلسفه ملاصدرا را پر کند. همچنین، با طرح براهین نو بر اصالت وجود به دنبال استحکام بخشی به مبنای فلسفی اوست. این مقاله ضمن طرح و تبیین دیدگاه های آقا علی مدرس در این دو مسأله، به تحلیل و نقد آن ها می پردازد. از نتایج حاصله این پژوهش، تنقیح افزون تر و تثبیت بیشتر جایگاه اصالت وجود به عنوان مبنای مباحث وجود شناسی در حکمت متعالیه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 185 تا 200
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حدوث و بقای نفس ناطقه و نفس استعلایی از دیدگاه ملاصدرا و کانت
نویسنده:
محمد کاظم علمی سولا، طوبی لعل صاحبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس از دیدگاه ملاصدرا
,
نفس از دیدگاه کانت
,
مقایسه تطبیقی کانت و ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
حادث ,
حکمت متعالیه ,
عقل فعال ,
اصالت وجود ,
نفس آدمی ,
بقا ,
علم نفس ,
خیر اعلا ,
روح ,
اصالت وجود ,
واهب الصور (اسماء فعل) ,
نفس استعلایی ,
شرط ایجاد معرفت ,
بهشت محمد (ص) ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
حسن حسن زاده آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
ملاصدرا و کانت، به عنوان دو فیلسوف مهم اسلامی و غربی، تأکید و تمرکز ویژهای بر مسئله «خود» یا «نفس» داشتهاند. نفس از دیدگاه ملاصدرا معانی و مراتب گوناگونی دارد که در برخی از آنها، منفصل از بدن وجود داشته و در برخی مراتب، عین بدن میشود و پس از طی مراحل نباتی و حیوانی، عنوانِ نفس ناطقه بر آن قابل اطلاق است. این نوشتار درصدد تبیین این امر است که حدوث نفس ناطقه با پذیرش عقل نظری ممکن میشود اما بقای آن، در فرایند رشد عقل نظری و عملی صورت میپذیرد. این مسئله با دیدگاه کانت به عنوان فیلسوفی معرفتشناس که پیدایش نفس استعلایی را در کارکرد عقل نظری یا معرفت یقینی، و بقای آن را صرفاً در کارکرد عقل عملی میسر میداند، قابل مقایسه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأمّلی بر «نظام احسن» از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدجواد طالبی چاری، عسگر دیرباز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
ملاصدرا
,
برهان انی
,
قاعده امکان اشرف
,
برهان لمی (منطق)
,
علم عنایی
,
نظام احسن
,
حکمت متعالیه
,
نظام احسن
چکیده :
«نظام احسن» یکی از مباحث مهم فلسفی است که در اندیشه فلاسفه اسلامی، به طور عام، و در دستگاه فلسفی ملّاصدرا، به طور خاص، جایگاه ویژه ای دارد. فلاسفه و دیگر دانشمندان همیشه این سؤال را در ذهن داشته اند که آیا نظام جهان موجود بهترین نظام است یا خیر؟ در آغاز، این طور به نظر میرسد که جهانِ عاری از هرگونه نقص و شرّ، همانا بهترین نظام است؛ از این رو، این سؤال مطرح میشود که چرا جهان حاضر چنین نیست؟از طرف دیگر با پیشرفت علوم، و طرح نظریه های گوناگون، هر روز پرده ای از رازهای طبیعت برداشته میشود و معلوم میگردد که نظام جهان، از نظر علوم، بسیار پیچیده و دقیق است. بنابراین، از یکسو، دانشمندانْ خویش را با نظامی برتر رویارو میبینند و از سوی دیگر، وجود شرور و نقایصْ شبهه برتر نبودن نظام جهان را به ذهن میرساند. امّا فلاسفه با اثبات نظام احسن، و طرح مباحث مختلف در زمینه آن، این تعارض ظاهری را برطرف کرده اند.ملّاصدرا بر پایه نظام فلسفی خود ـ حکمت متعالیه ـ جهان هستی را برآمده از نظام ربّانی دانسته که در این صورت، دارای بهترین شکل ممکن است. در این مقاله، با توجه به جامع ترین کتاب فلسفی ملّاصدرا ـ که همان «اسفار اربعه» باشد ـ به بررسی دیدگاه او در این باره میپردازیم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
«حقیقت» در حکمت متعالیه ملاصدرا و هرمنوتیک فلسفی گادامر : 15 : دوفصلنامه آموزه های فلسفه اسلامی
نویسنده:
علی رضا آزاد، حسن تقی زاده، جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تأویل
,
حکمت متعالیه
,
ملاصدرا
,
گادامر
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
تعلیم آموزه های دینی
,
هرمنوتیک فلسفی
,
هرمنوتیک گادامر
,
هرمنوتیک (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
صور ذهنی ,
تأویل ,
حکمت متعالیه ,
ملاصدرا ,
فهمیدن ,
گفتگو ,
گادامر ,
نَفسُ الاَمر ,
معلوم بالذات و معلوم بالعرض ,
خود وجود اشیا ,
صدق و کذب ,
اشیای خارجی ,
حقیقة الحقایق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2251 - 9386
چکیده :
دیدگاه رایج در میان اندیشمندان اسلامی و فیلسوفان غربی از زمان ارسطو این بوده که حقیقت، مطابقت صورت علمی با واقع خارجی است. اما در عصر باستان و نیز در دوران معاصر، دیدگاه های دیگری هم پیرامون «حقیقت» وجود داشته است که از آن جمله می توان به دیدگاه حکمت متعالیه ملاصدرا و هرمنوتیک فلسفی گادامر و انتقادهای آنها به تلقی رایج از حقیقت، اشاره کرد.<br /> در این مقاله پس از توضیح دیدگاه رایج، تقریر حکمت متعالیه از «حقیقت» در قالب مطابقت معلوم بالذات و معلوم بالعرض و نیز مطابقت قضیه با نفس الأمر تشریح می شود و تلقی خاص ملاصدرا از «حقیقت» و راهی که برای رسیدن به آن در پیش می گیرد بیان می گردد و سپس تقریر هرمنوتیک فلسفی از مقوله «حقیقت» و دیدگاه گادامر پیرامون ماهیت «حقیقت» و راه رسیدن به آن تبیین می شود. در پایان ذیل شانزده بند، اهم مواضع حکمت متعالیه ملاصدرا و هرمنوتیک فلسفی گادامر در باب «حقیقت»، مقایسه و موارد قرابت و غرابت آنها معین می شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حقیقت ارادة الهی از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
محسن عمیق، لیلا فهیمی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
اراده تکوینی
,
اراده تشریعی
,
اراده الهی در مذاهب
,
اراده اجمالی
,
اراده تفصیلی
,
اراده تشریعی
,
اراده تکوینی
,
حکمت متعالیه
,
اراده اجمالی
,
اراده تفصیلی
چکیده :
مسئلة ارادة الهی از جمله مباحثی است که از دیر باز در اندیشة خردورزان خداباور مطرح بوده است، در قلمرو تفکر اسلامی نیز این موضوع همواره محل تضارب آراء واقع شده است. از نظرگاه حکمت متعالیه، ارادة الهی، جزء صفات کمالیه ذاتی و همان علم به نظام احسن می باشد، گرچه به عقیدة این گروه ارادة خداوند نیز همانند برخی دیگر از اوصاف او دارای مراتب است و لذا خداوند در مرتبة فعل نیز متصف به این صفت می باشد. البته در میان این گروه از فلاسفه، علامه طباطبایی ارادة الهی را فقط جزء صفات فعلیه بر می شمارد و با تفسیر آن به علم الهی مخالف است. تقسیم بندی ارادة الهی به مراتب اجمالی و تفصیلی و نیز تکوینی و تشریعی از جمله مباحث مهمی است که حکیمان متأله در تبیین این مسئله بدان پرداخته اند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارتباط اصالت وجود با وحدت وجود در اثبات توحید واجبالوجود
نویسنده:
غلامحسین ابراهیمی دینانی - معصومه قربانی آندره سی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
توحید
,
وحدت وجود
,
اصالت وجود
,
واجب الوجود
,
براهین خداشناسی
,
اصالت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
وحدت وجود ,
وجود ,
ملاصدرا ,
اصالت وجود ,
واجب الوجود ,
کثرت ,
تشکیک وجود ,
تلازم ,
وحدت شخصی ,
ممکنات ,
حقیقت مطلق ,
حقایق ,
ماهیات ,
تعین ,
اعیان ,
ظهورات و تجلیات حق ,
وحدت انبساطی ,
وجوب یا ضرورت ,
امکان فقری وجود ,
ربط و تعلق ,
سنخیت میان علت و معلول ,
حقیقت هستی ,
ابن عربی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
حسن حسن زاده آملی
شاپا (issn):
2008-9481
چکیده :
یکی از مهم ترین مسائلی که طرز تفکر حکما و متکلمان را با دگرگونی بنیادی روبرو ساخته، مسألة اصالت وجود است که در حکمت متعالیه نیز با براهین محکم اثبات شده است.<br /> این نوشتار به بررسی اثبات ارتباط اصالت وجود و وحدت وجود میپردازد؛ چراکه اصالت وجود و وحدت وجود ملازم یکدیگرند.<br /> پرسش اساسی این است که با اثبات تلازم آنها، آیا توحید واجبالوجود اثبات میشود یا خیر؟ در پاسخ باید گفت یکی از راههای اثبات توحید حقتعالی، اثبات وحدت وجود و اصالت وجود است که در واقع اثبات وحدت همه ی هستی خواهد بود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نظریۀ «توحید وجود» (ذوق التأله) از منظر جلالالدین دوانی متقدم و متأخر
نویسنده:
حسن ابراهیمی، کرامت ورزدار
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جلال الدین محمد دوانی
,
وحدت وجود
,
ذوق تأله
,
رساله الزوراء
,
عرفان اسلامی
,
مسایل جدید راهنما شناسی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
ملاصدرا ,
الاشاعره ,
اصالت وجود در حق ,
نسبت ماهیات به حق ,
تحول در افکار جلال الدین دوانی ,
جمع بین نظرات عرفان و اشاعره ,
اشتراک وجود در واجب و ممکن ,
انتساب ماهیات به وجود ,
اشتراک لفظی وجود در واجب و ممکن ,
عدمیت ممکنات ,
انحصار وجود در خداوند ,
اضافه اشراقی عالم به حق ,
تقدم و تاخر ماهیات نسبت به حق ,
معنای موجودیت ممکنات ,
صدور وحدت از کثرت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2345-3761
چکیده :
جلال الدین دوانی بنابر اکثر آثار به جای مانده از او دارای مشربی اشعری بوده است و گرایش به اصالت ماهیت در آثارش فراوان دیده می شود. وی در رسائل و کتابهای خویش با این دیدگاه به تبیین نظریۀ «ذوق التأله» خود پرداخته است و به وحدت وجود در حق و کثرت ماهیات منسوب به حق قائل شده است. او به نوعی سعی دارد، علاوه بر حفظ مواضع اشعری خویش، از دیدگاه عرفا در مسئلۀ «صدور کثیر از واحد» تفسیری اشعری بیان کند. اما وی در طی یک انقلاب درونی و یک مبشرۀ علوی از مواضع پیشین خود دست کشیده است و با نگارش رسالۀ «الزوراء» روی به سوی اهل عرفان و معرفت می گرداند. وی در این رساله وجود را منحصر در حق می داند و صراحتاً اشاره می کند که معلول به اعتبار ذات خود معدوم و بلکه ممتنع است و فقط در نسبت با علت است که موجود خوانده می شود. با تأمل در این رساله روشن می شود که برداشت رایج از نظریۀ ذوق التأله مبنی بر اصالت وجود در حق و اصالت ماهیت در ممکنات، برداشتی بدون توجه به منویات دوانی متأخر (دوانی به روایت الزوراء) است. همچنین، روشن می گردد که مراد وی از نسبت و اضافه، اضافۀ اشراقی است و در واقع معلول عین نسبت و اضافه به علت است. وی صراحتاّ از تجلی دم زده، غیر حق را از شؤون و اطوار حق دانسته است و بیان می دارد که این وجود حق است که در ممکنات به ظهور رسیده است و در نتیجه به اندیشۀ عرفا و علی الخصوص محییالدین ابن عربی نزدیک می شود
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 39
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی حدود و اعتبار عقل نزد ملاصدرا و کانت
نویسنده:
عیسی نجم آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
مقایسه تطبیقی کانت و ملاصدرا
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
مهمترین گرایش فلسفه معرفت شناسی است چرا که لازم است. ابتدا حدود معرفت بشری مشخص شود آنگاه بر اساس نتایج آن به تحقیقات خود ادامه داد. عقل یکی از مباحث معرفت شناسی در حکمت متعالیه و فلسفه کانت است. از نظر ملاصدرا، بر مبنای حرکت جوهری، غایت نفس ما، اتحاد عقل انسانی با عقل استعلایی و فرا تجربی و وصول به مرتبه ای از وجود عقل فعال است. بنابراین تمام مراحل شناخت عقلی در جهت نیل به اتحاد نفس ناطقه انسانی با عقل فعال سیر می کند. در نظر کانت نیز، نقد عقل محض در واقع پژوهشی است درباره توانایی ذاتی عقل برای بسط تعینات موجود از درون خودش، یعنی به نحوی ناب و مستقل از احساس و تجربه. از این حیث کانت درصدد توجیه و تبیین جدیدی از چگونگی شناخت و معرفت آدمی است. از جمله اهداف این تحقیق، بررسی ماهیت، توانایی ها و حدود عقل بشری در اندیشه کانت و ملاصدرا و نیز بررسی تفاوت ها و شباهت های این دو اندیشمند در مسأله فوق می باشد. در مورد نتایج بدست آمده، به طور کلی می توان گفت که اگر چه کانت و ملاصدرا هر دو در اذعان به محدودیت عقل دارای نقاط اشتراکی هستند اما آنچه راه ملاصدرا را از کانت متمایز می گرداند و گستره ی فلسفه او را به ساحاتی متعالی تر می کشاند این است که او با اعتقاد به سلسله مراتب خاص عقل، سطوحی عالی را در این عرصه قائل شده است که در آن سطوح دریافت های عالیتر امکان پذیر است و علاوه بر این، با اعتقاد تام و تمام به وحی و الهام و شهود، سیطره ادراک انسانی بر قلمروی گستره هستی فراتر از ساحت عقل را امکان پذیر می داند.کانت نیز با تفکیک قلمرو پدیدارها از اشیاء فی نفسه، قائل به توانایی ما در اشراف بر پدیدارها و عدم توان قوای ادراکی در احاطه بر اشیاء فی نفسه گردید.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عالم مثال از نظر ملاصدرا
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، صفیه واسعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اعیان ثابته
,
معاد(کلام)
,
نبوت
,
معجزات
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
علامه طباطبایی ,
افلاطون ,
سهروردی ,
سید جلال الدین آشتیانی ,
غلامحسین ابراهیمی دینانی ,
حکمت متعالیه ,
معراج ,
مثال متصل ,
مثال منفصل ,
تجرد ,
قوس نزول و صعود ,
معاد جسمانی ,
هانری کربن ,
تجرد قوه خیال ,
مکاشفات شهودی ,
عالم مثال نزولی ,
عالم مثال صعودی ,
عوالم برزخی ,
مظهریت اشیا ,
اطلاع بر امور غیبی ,
کرامات ,
نشئات عالم ,
هیولا ,
عالم عقول ,
عالم مثال مطلق ,
جواهر عقلی ,
عوالم سه گانه ,
جهان نفس ,
جهان طبیعت ,
معاد روحانی ,
قرآن ,
پیامبر ,
رویا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
یکی از مباحث مهم فلسفهی ملاصدرا اثبات عالم مثال است.مسألهی عالم مثال،از قدیم مورد بحث بوده است که در میان فیلسوفان نامبردار جهان اسلام، حکمای مشاء،به ویژه شیخ الرییس منکر وجود این عالم بودهاند.شیخ اشراق با طرح ادلهی عقلی و با استناد به مکاشفات شهودی خود،کوشیده است وجود این عالم را اثبات کند،هرچند به این علت که خیال را منفصل میداند،در رد اشکالهای وارد بر نظریهاش موفق نبوده است. در این مقاله،بعد از طرح بحث عالم مثال از نظر ملاصدرا و ذکر اموری که با نظریهی عالم مثال نزولی قابل تبیین است،به رابطهی عالم مثال صعودی با تجرد قوهی خیال پرداخته شده،بدین وسیله علاوه بر شناسایی بیشتر عالم مثال نزولی از نظر ملاصدرا،اهمیت تجرد قوهی خیال متصل که از ابتکارات بارز و ارزشمند این فیلسوف مبرز است نیز اثبات شده است؛چرا که با اثبات تجرد این قوه، صدر المتألهین توانست بسیاری از اشکالات موجود در باب معاد جسمانی را مرتفع و عوالم برزخی در قوس صعود را اثبات کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 182
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید