جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1265
بررسی قلندریات در دیوان عطّار نیشابوری
نویسنده:
شیرزاد طایفی,عاطفـه شاهسونــد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
در دیوان غزلیات عطّار نیشابوری، شاعر عارف سده های ششم و هفتم ق، تجلّی دو گونه ی شعری مشهود است: یکی شعر شخصی(فردی) و دیگری شعر اجتماعی. در میان غزلیات عرفانی او نیز، نوعی ""قلندریات"" وجود دارد که ابعاد هنری شاعر را در هر دو نوع شعری به نمایش می­گذارد؛ به عبارت دیگر، عطّار در قلندریات خود به هر دو جنبه ی شعر نظر داشته است؛ یعنی هم از دیدگاه شخصی به آن پرداخته و هم در قالب نقد و اصلاح­گری، بعد اجتماعی به آن بخشیده است.این مقاله در پی آن است، که شعر قلندری عطّار را با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و با نگاهی تحلیلی و از دو دیدگاه شخصی و اجتماعی در زمینه ی ادبیات انتقادی بررسی کرده، بازتاب تجربه ی شخصی عرفانی از یک سو و سیمای اجتماعی عصر عطّار را از سوی دیگر، در قالب نوعی از غزل عرفانی (قلندریات) ارائه دهد؛ به گونه ای که در نهایت می­توان گفت، این نوع غزل در ارتباط با شطحیات عرفانی، منجر به بروز هر دو نوع شطح آگاهانه یا عمدی(سخنان انتقادی بازگو کننده ی دردهای جامعه ی سیاسی و دینی در قالب نفی ریا، تعصب و خشکی عقیده) و شطح ناآگاهانه (سخنان متناقض نمایی که در اثر استغراق در عوالم فنا، ترجمه ی تجربه ی عرفانی شخص است) می گردد. آن بخش از قلندریات که تحول عظیم روحی در خلال تجربه ای ماورایی تصویر می گردد، جلوه گر جنبه ی فردی و ناآگاهانه ی شطح است و نوع دیگر قلندریات، بیانگر نگاه انتقادی عطّار در جهت آسیب شناسی اجتماعی وی و جنبه ی اجتماعی و شطح آگاهانه یا عمدی او است.
مشخصات اثر
ساحت غیبی اهل بیت (علیهم السلام) (بحث تطبیقی فلسفه، عرفان و دین)
نویسنده:
صادق خادمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسأله این نوشته بنیادی، آن است که اهل بیت (علیهـم السلام) علاوه بر ساحت طبیعى و نفسانى داراى ساحت هاى غیبى دیگر و وجه ربى بی واسطه هستند که در مقام فناى ذاتى قرار دارد وهمین امر برترى آنان را سبب گردیده است. وجه خلقى آنان نیز فروکاسته شده ساحت ربى آنان است که در نهایت اعتدال و استوا بوده و از این جهت اشرف پدیده ها مى باشند. جامعیت بحث، پرهیز از افراط و تفریط در تفسیر فضیلت های اهل بیت (ع)، گشودن برخى از پیچیدگیهای نظری پذیرش ساحتهای غیبی اهل بیتو تبیین چارچوب شناختی انقلاب اسلامی ایران که انقلاب نظریه انسان کامل است ونظام مندسازی معنا شناسى متونمعارف از ویژگی های این رساله است. فصل اول به بررسی پیش فرض های اعتقادی در حوزه ساحت غیبی اهل بیت می پردازدو از ان رو ضرورت دارد که معرفت دینی نیازمند تحلیل روشمند متون معارف است. فصل دوم عهده دار بحث از غیبت خلقت نوری است که خود شامل غیب ظلی ، غیب منبسط، غیبروحی ، غیب شبحی و غیب طبیعی است. فصل سوم تحلیل غیب نورانیت ، شامل غیب ولایت اعم از ولایت محبت، شفاعت، کرامت، امامت و مرجعیت دینی و سیاسی ، عصمت و تحلیل عقلی صلوات و زیارت و بررسی غیب دانش ، معراج ، ظهوررجعت و معاد را ارائه می دهد.
مشخصات اثر
مقایسه‎ی توکل از دیدگاه مولانا جلال الدین محمد و محیی الدین ابن عربی
نویسنده:
زهراسادات صاحب
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
توکل در قرآن کریم، سنت و احوال عرفانی جایگاه مهمی دارد. مولانا و ابن‏عربی نیز آن را مد نظر داشته، و در آثار خود به آن پرداخته‎اند. آنها هر دو بر این باورند که توکل اعتماد به خداوند است و با اعتماد بر هر چیز دیگر منافات دارد؛ یعنی متوکل بر خداوند اعتماد می‏کند و بر ابن باور است که کسب و اسباب به خواست خداوند عمل می‏کند. در این تحقیق علاوه بر اینکه جایگاه توکل در بیان هر یک از دو عارف مورد بحث، بطور جداگانه تبیین شده است، در نهایت تشابه و تفاوت آنها مقایسه شده است.
مشخصات اثر
تحقیق در شبهات فلسفی و کلامی بداء
نویسنده:
طاهره عابدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
بررسی تاثیر مکتب نوافلاطونی بر عرفان اسلامی تا پایان قرن ششم
نویسنده:
راحله حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده ندارد.
مشخصات اثر
عقل و دین از دیدگاه غزالی و ملاصدرا
نویسنده:
ظاهر اکبری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
بررسی رابطه عقل و دین یکی از بحثهای دین یکی از بحثهای دیرینه در میان دین پژوهان و فلاسفه بوده است که هر کدام نسبت به سازگاری و ناسازگاری آنها پرداخته و به کارکردهای عقل در رابطه با دین اظهار نظر فرموده اند. در این رساله دیدگاه اختصاصی غزالی و ملاصدرا که هر دو نقش مهمی در این میان داشته اند مطرح شده است. آنچه مطالب این رساله را در برخواهد داشت چهار فصل است. در فصل اول به تاریخچه این بحث در میان اندیشمندان مسلمان و مسیحی پرداخته شده همچنین در این بخش واژه های کلیدی عقل، دین توضیح داده شده و مراد اصلی از واژه مورد نظر در این بحث تبیین گردیده است. در فصل دوم به شرح حال و آراء غزالی در پیوند عقل و دین پرداخته شده و عمده دلایل مخالفت غزالی با فلاسفه مورد پژوهش قرار گرفته است. هرچند غزالی در مخالفت با فلاسفه مشهور گشته ولی خودش لحظه ای از تفکر عقلانی غافل نشده و به هماهنگی عقل و شرع اصرار ورزیده است. غزالی از متکلمان اشعری و فقهای نامدار شافعی است که دیدگاه وی را باید از این دو زاویه مورد بحث و کنکاش قرارداد ایشان عقل را به عنوان مفتاح شریعت می پذیرد و بعد از اثبات شرع به آن توجه و اعتنایی نمی کند. در فصل سوم گزیده زندگانی و آثار ملاصدرا معرفی و دیدگاه او در رابطه با عقل و دین بیان شده است ملاصدرا از حکمای شیعه است که حکمت متعالیه را بنیان نهاده و به تطابق حکمت و شریعت اصرار ورزیده است. در نظام حکمت صدرایی قرآن برهان عرفان موید یکدیگر خوانده شده است. از دیدگاه ملاصدرا هم قبل از شرع و هم بعد از شرع ما نیازمند استدلالهای عقلی و مکاشفات ذوقی هستیم و هیچگاه مکاشفات ذوقی با قوانین برهانی در تضاد و ستیز نخواهد بود. در فصل چهارم میان دیدگاه غزالی و ملاصدرا مقایسه انجام گرفته است. خلق آثار عدیده تاثیر نفوذ افکار آنها بر متأخران اهتمام به کشف و شهود عرفانی پای بندی به استدلالهای عقلی و برهانی تدریس و تحقیقاز جمله امتیازات مشترک این دو دانشمند بزرگ است. اماآنچه حکیم متاله صدرای شیرازی را از حجت الاسلام غزالی امتیاز می بخشد ابتکارات جدید او و بنیانگذاری حکمت متعاله است. او نسبت به حکمای مسلمان و فلاسفه یونان باستان با دید مثبت نگاه می کند برخلاف غزالی که به بیان تهافت آراء آنها پرداخته و برخی از آراء فیلسوفان مسلمان را موجب کفر آنها می داند. غزالی و ملاصدرا برای عقل نقش و جایگاه ویژه ای را در نظر می گیرند. غزالی کاربرد عقل را تا زمان دسترسی به شرع برجسته دیده و پس از آن آنرا کنار می گذارد ولی ملاصدرا هیچگاه عقل را کنار ننهاده بلکه هم قبل از شرع و هم بعد از شرع از آن مدد می گیرد.
مشخصات اثر
بازتاب اندیشه و کلام مشایخ صوفی در مثنوی معنوی
نویسنده:
امیر داورپناه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مثنوی معنوی از آثار بی نظیر عرفانی در ادبیّات فارسی است . افکار و تعالیم دینی یا عرفانی ای که در این شاهکار مطرح می شود در قرآن مجید ، احادیث نبوی ، اندیشه و کلام عالمان دینی و متصوّفۀ مقدّم ، ریشه و سابقه دارد ؛ و سرچشمۀ آنها در مواردی ، کلام و اندیشۀ امیرالمؤمنین علی (ع) ، امام صادق (ع) ، حکیمان و اندیشمندان یونانی و غیرمسلمان است . اگر چه مفاهیم و اندیشه های مولوی به کمک وزن و قافیه و در جامۀ تعبیرهای خاص شاعرانه ، بدیع و اصیل به نظر می رسد ، با کمی دقّت و جستجو می توان ردّ پای افکار و کلام مشایخ صوفی و شاعران عارف را در مثنوی معنوی بازشناخت و اقتباس ها یا اثر پذیری متنوع مولانای بلخی را از آنها تشخیص داد. در این رساله کوشش شده است تا انعکاس آرا و عقاید و سخنان مشایخ در کلام مولانا نشان داده شود و تصرفات فکری و بیانی او در آنها آشکار شود .
مشخصات اثر
تحلیل و بررسی نقش انشاء در آثار فارسی عین القضات همدانی
نویسنده:
معصومه محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
‏ماهیّت فرا زمینی تجربه‌های عرفانی، عارف را دچار وجد و هیجان می‌کند؛ بنابراین عارفان برای تعلیم و بیان تجربیّات خود ‏ناگزیرند از زبان خاصّی استفاده کنند که آن را زبان عرفانی می‌نامند. زبان عرفانی، از دیدگاه‌های مختلف قابل بررسی است و ‏عناصر متعدّدی در شکل‌گیری آن نقش دارد. بلاغت از جمله عناصر موثر زبان عرفانی فارسی است.‏موضوع علم معانی بررسی انواع جمله‌ از جهت معانی ثانوی آن‌ است. این علم، کلام را به خبر و انشاء تقسیم و میزان اثر ‏گذاری آن را بر مخاطبان تعیین می‌کند، از این رو به کمک قواعد و اصول آن می‌توان نقش و تأثیر انواع جمله را در انتقال ‏پیام، بررسی کرد.‏این پژوهش بر آن است که نقش انشاء را در تعلیم اندیشه‌ها و بیان تجربیّات عرفانی، بررسی و تحلیل کند. آثار عین‌القضات ‏همدانی، از مهم‌ترین متون تعلیمی و عرفانی ادبیات فارسی است. جمله‌های انشایی و معانی ثانوی در این متون نقش مهمّی ‏دارد، از این رو آثار این عارف بزرگ، برای تحقیق در این باب برگزیده شد.‏
مشخصات اثر
انعکاس علوم ، آداب و رسوم و باورهای عصر در دیوان انوری
نویسنده:
ندا نبی‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله ی حاضر در چهار فصل تدوین شده است. فصل اول مربوط به کلیات است. این بخش از رساله شامل مقدمه، بیان مسئله، اهداف، ضرورت تحقیق و سوالات است. در فصل دوم نیز به پیشینه ی تحقیق، مبانی نظری و روش اجرایی طرح پرداخته شده است. در این بخش از رساله آثاری که در مورد انوری و اشعار او نگاشته شده معرفی شده است. قسمت مبانی نظری به وضع علوم در قرن ششم، وضع عمومی و اختصاصی شعر در این قرن و نیز معرفی انوری و طرز شاعری او اختصاص دارد. فصل سوم قسمت بحث پایان نامه است که در سه بخش علوم، آداب و رسوم و باورها تدوین شده است. در قسمت علوم به دانش هایی که شاعر در دیوان خود به آنها اشاره کرده و از اصطلاحات آنها برای مضمون آفرینی بهره گرفته است پرداخته شده که در کل سیزده علم در این بخش مورد بررسی قرار گرفته است که به ترتیب عبارتند از: نجوم، طب، فلسفه، موسیقی، علوم ادبی، عرفان، فقه، کلام، علوم قرآنی، منطق، جغرافیا، ریاضیات و علوم غریبه. بخش دوم بحث مربوط به آداب و رسوم رایج عصر است که در سه بخش اجتماعی، درباری و مذهبی تدوین شده است که هر کدام به قسمت های مختلفی تقسیم شده اند. در این بخش سعی شده است تا تمامی نکاتی که به نحوی با فرهنگ و آداب عصر ارتباط داشته و شاعر به آنها اشاره کرده است جمع آوری گردد، مانند: پوشش عصر، مشاغل و حتی خوراکی ها. بخش سوم بحث باورهای عصر را شامل می شود که در دو بخش خرافی و حقیقی تنظیم شده است که باز آنها هم به بخش های دیگری تقسیم شده اند. در قسمت باورهای خرافی به باورهای عصر در حوزه ی جانوران، سیارات و دیگر عقاید پرداخته شده و باورهای حقیقی هم به دو بخش دینی و غیر دینی تقسیم شده اند. فصل چهارم شامل نتیجه گیری، پیشنهادها و فهرست مطالب است که در این بخش نتیجه ی حاصل از بررسی دیوان شاعر به شکلی موجز و مختصر بیان شده است و با یک پیشنهاد و آوردن فهرست منابع پایان نامه به اتمام رسیده است.
مشخصات اثر
بررسی اندیشه‌های کلامی در کشف‌المحجوب هجویری
نویسنده:
عباس فلاح لاله‌زاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم کلام از علومی است که تاریخی به بلندای تاریخ بشریت دارد؛ امّا بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) رونق و گسترش فوق العاده زیادی درعرصه ی سرزمین های اسلامی پیدا کرد؛ این گسترش تا به حدّی سریع پیش رفت که در همان سده های اوّل هجرت، فِرَق و مذاهب گوناگون با اندیشه های متفاوتی پدید آمد. علم کلام از بخشی از اختلافات انسان ها سخن می گوید که منبعث از اصول ایمانی و اعتقادی است و درباره ی اعتقادات دینی به شیوه ی عقلی و نقلی بحث می کند و به تبیین و اثبات عقاید دینی می پردازد؛ از این رهگذر، کمتر اثری از علوم اسلامی و حتّی (ادب فارسی) به وجود آمده که ازعلم کلام و اصطلاحات مهم و بحث انگیز آن مانند: جبر و اختیار، حدوث و قدم صفات الهی و کلام خدا و غیره تأثیر نگرفته باشد؛ بنابراین از آن جا که «کشف المحجوب هجویری» از آثار بسیار مشهور؛ امّا ناشناخته ی ادب فارسی و به اعتباری نخستین اثر صوفیانه، عارفانه به زبان فارسی می باشد که با وجود شهرت جهانی، همچنان برای دوست داران تصوّف وعرفان ناشناخته مانده است؛به همین دلیل لازم و ضروری می نماید تا با بررسی کلام و اندیشه های کلامی در این اثرگرانقدر نقطه های تاریک آن برای مشتاقان عرفان و تصوّف روشن و مبرهن شود؛از جمله مواردی که در این طرح تحقیقاتی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته به ترتیب عبارتند از: بررسی کلام و علم کلام به طور همه جانبه، علل به وجودآمدنعلم کلام، فرقه گرایی و بررسی علل به وجود آمدن آن، تحلیلی بر مهمترین فِرَق و مذاهب کلامی، بررسی تأثیرگذارترین اصطلاحات کلامی که تأثیر زیادی بر اذهان مردم گذاشتند، پیدا کردن نقطه هایی تاریک از زندگی پر فراز و نشیب هجویری، بررسی اندیشه های کلامی در کشف المحجوب و تحلیل و بررسی ارتباط مرموز بین حال و مقام و بعضی اصطلاحات عرفانی با جبر و اختیار.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1265