جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 20
بررسی تطبیقی مرصادالعبادنجم الدین رازی 
و  اللمع فی التصوف ابونصرسراج
نویسنده:
فاطمه جواد زاده باروق
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:این مطالعه تطبیقی درصدداست تارابطه انسان باخدا،آفرینش، وجایگاه پیامبر(ص)وقرآن کریم ،احوال ومقامات،وسلوک وتزکیه وزهد وعشق را،ازدیدگاه نجم رازی (654ه.ق) وابونصرسرّاج(378ه.ق)مقایسه نموده وشباهت هاوتفاوت های دیدگاه آنها،راموردتجزیه وتحلیل قراردهد.روش تحقیق ومطالعه دراین پژوهش تطبیقی،فیش برداری وجمع آوری مطالب به روش اسنادی وکتابخانه ای است.بررسی محقق دراین حوزه مبین این مهم است که می توان درآراءواندیشه های نجم رازی وابونصرسراج،نقاط تشابه واشتراکات فراوانی رایافت والبته برخی موضوعات درکتاب مرصادالعبادبطور مفصل بیان شده است،درحالی که درکتاب اللمع فی التصوف،اشاره ای به آن نگردیده وبلعکس.قرآن وکلام وسیرت پیامبر(ص) درهردودیدگاه نجم رازی وابونصرسراج جایگاهی ویژه داردوهردوبرتقدم خودشناسی برخداشناسی تاکیددارند.درپژوهش پیش رو به برخی موضوعاتی که صرفا درکتاب مرصادالعباد به آنها اشاره گردیده است،بطورمجزا پرداخته شده است،ازجمله آنها میتوان به موضوع آفرینش اشاره نمود.همچنین برخی موضوعات که درکتاب اللمع فی التصوف بطور مفصل به آنها پرداخته شده امادرمرصادالعباد بطورپراکنده ،وگاه به اختصار ،اشاره گردیده وگاه هیچ اشاره ای نشده است،مانند مقامات واحوال،نیز تاحدامکان موردبررسی قرارگرفته است.درپایان تحقیق محرز گردید،آراءواندیشه های این دواندیشمند گرانمایه،دارای شباهت بسیارزیادی به یکدیگرمی باشدوتنها می توان تفاوت رادرنثر شورانگیز مرصادالعباد،که حتی درادبیات سالهای بعداز او نیز کم نظیراست،باادبیات بسیارفصیح وروان اللمع که به نظرمی رسد مولف تعمدا به گونه ای نگاشته است که برای عموم افرادقابل درک وفهم باشد،یافت.
قبض و بسط نظریه مثل افلاطونی در مکاتب پس از آن
نویسنده:
مجتبی جعفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چه چیزی محقق وامی‌دارد؟ هر گاه شخصی برای سوال خود پاسخی نداشته باشد و یا پاسخی که یافته با دانسته‌های پیشین او تناقض داشته باشد. شروع به تحقیق می‌کند. آنچه در این رساله گرد آمده نیز به همین دلایل بوده است . به سوالهای زیر دقت کنید: مثل افلاطونی چیست ؟ چرا افلاطون نظریه مثل را طرح کرد؟ چه کسانی باعث شدند افلاطون نظریه مثل را مطرح کند؟ چه تحولاتی در نظریه مثل افلاطونی ایجاد شده است ؟ چه کسانی این نظریه را پذیرفته‌اند؟ و چه کسانی آن را رد کرده‌اند؟ علت رد و پذیرش آنان چه بوده است ؟ در دنیای اسلامی چه نگرشهایی به مثل وجود داشته است ؟ نگرش مکاتب اشراق، مشا، عرفان و مخصوصا ملاصدرا در این مورد چیست و آیا می‌توان آنها را به هم نزدیک کرد؟ در نگرشهای غربیان و قرون وسطی چه دیدگاه‌هائی به آن وجود داشته است ؟ دیدگاه شرق و غرب در مورد مثل چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند؟ مثل چه نقشی در معرفت‌شناسی و چه نقشی در هستی‌شناسی دارد؟ آیا اعتقاد به مثل، اعتقادی عقلانی است یا دریافتی شهودی؟ اگر عقلانی است چه براهینی بر وجود آن اقامه شده و اگر شهودی است چه کسانی مدعی شهود مثل شده‌اند؟ حذف مثل از عالم تفکر چه نقصی به آن وارد می‌کند؟ ایا در مکاتب دیگر نیز حقایقی همچون مثل افلاطونی وجود دارد؟ یک مسلمان چگونه می‌تواند به مثل اعتقاد داشته باشد؟ آیا چنین اعتقادی با اعتقاداتی دینی او ناسازگار نیست ؟ اصلا آیا به طور کلی فلسفه با دین سازگار است تا نتیجه بگیریم پس مثل هم که یک مساله فلسفی است با دین متلائم است ؟ آیا می‌توان گفت مثل افلاطونی همان ملائکه هستند؟ اینها سوالهایی است که برای گرد آوردنده این مجموعه مطرح بوده و در صدد یافتن پاسخ آنها برآمده و در حد توان خود برای آنها پاسخ یافته است . به همین خاطر این مجموعه در چهار بخش گردآوری شد. بخش اول این مجموعه کلیاتی است جهت شناختن اندیشه افلاطون. بخش دوم بررسی حقیقت مثل در مکاتب مسلمانان است اعم از فلسفه مشا، اشراق و ملاصدرا و نظریات عرفا. بخش سوم مقایسه‌ای است میان نگرش فلسفه غرب و شرق به مثل مخصوصا با تکیه بر این نکته بر این نکته که در جهان غرب مثل افلاطونی بیشتر از لحاظ معرفت‌شناسی بررسی شده و در دنیای اسلام از لحاظ هستی‌شناسی. در بخش چهارم به این نکته پرداخته شده که آیا در دین اسلام حقایقی وجود دارد که بتوان آنها را چهره دینی - الهی مثل دانست ؟ مطالبی که در این نوشته بیشتر مورد توجه قرار گرفته عبارتند از اهمیت مثل در فلسفه صدرائی و تعدیل اصلاح بخشهای غیراستدلالی آن که در این مورد از نظریات علامه محمدحسین طباطبائی استفاده شده است . مطلب دیگری که مورد نظر نگارنده بوده بررسی صفات متشابه مثل با ملائکه است که در این زمنیه هفت خصوصیت مشترک میان مثل و ملائکه یافته‌ایم.
اومانیسم و اسلام
نویسنده:
سمیه محمدی سرخ بوزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در عرصه‌ی اندیشه بحث رویارویی مکاتببشری و الهی از جمله مسائل مهم می‌باشد در این راستا پژوهش ذیل سعی دارد به بیان کیفیت ارتباط اومانیسم با اسلام که هردو پیروان بسیاری دارند، بپردازد و اصول همگن و ناهمگن آن‌ها را بررسی نماید. از جمله مباحث مهم این دو رویکرد بررسی موقعیت انسان و توانایی‌هایش از جمله عقل است. اومانیسم سکولار که قسیم اومانیسم دینی و دین اومانیستی است این تأکید را تا حد حذف خدا و جایگزینی انسان به جای او پیش می‌برد. مسلم است که اسلام انسان‌محوری بدان معنا را نمی‌پذیرد چون اسلام دینی توحیدی است که در رأس آن خدامحوری است اما شأن انسان را تا مقام جانشینی خداوند بالا می‌برد که در عین حال فرع وجود خدا است. اسلام معتقد به کرامت ذاتی و اکتسابی انسان است. هر دو بینش بر لزوم به‌کارگیری توانایی‌های انسان و بهره‌برداری از دنیا و مواهبش تأکید وافر دارند، تفاوتشان تنها به شدت و ضعف انواع گرایش‌های آن‌ها است. بنابراین رابطه‌ی آن‌ها عموم و?خصوص من‌وجه است.
معناداری گزاره های دینی (نقد و بررسی ملاک تحقیق پذیری)
نویسنده:
محسن نقدعلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پیش فرض معناداری نزد گذشتگان یکی معنادار بودن مفردات و دیگری رعایت نکات و قواعد نحوی و دستوی است، ولی امروزه یکی از مسائل عمده در معرفت شناسی دینی اثبات معناداری گزاره های دینی است و معنادار بودن و بی معنایی این گزاره ها به سرنوشت و سعادت بشر گره خورده است. در واقع در کلام سنتی تعیین صدق و کذب گزاره های دینی محل اصلی مناقشه بود و هیچکس در اصل معناداری گزاره های دینی تردید روا نمی داشت، اما با پیدایش مکتب پوزیتیویسم منطقی عده ای از فلاسفه تحلیل مشرب اصل معناداری گزاره های دینی را مورد تردید قرار دادند و با ارائه معیاری به نام اصل تحقیق پذیری مدعی شدند که گزاره های دینی فاقد محتوا و مضمون معرفت بخش اند و بر هیچ امر واقعی دلالت ندارند و از اینرو حکم یا تصدیق به معنای دقیق کلمه به شمار نمی آیند. پوزیتیویسم منطقی به سرعت به مکتبی فراگیر تبدیل شد ولی به همان سرعتی که در ابتدا رشد کرد با مواجه شدن با مشکلات متعدد تقریبا از میان رفت، هر چند تاثیراتی بر نحوه تفکر و استدلال و منطق زبان گذارد. اصلی ترین آموزه آن مکتب یعنی اصل تحقیق پذیری معنا گزاره های متافیزیک، اخلاق و الهیات را مورد هجوم قرار داد. اینها مدعی شدند که این گزاره ها نه تحلیلی اند و نه به لحاظ تجربی تحقیق پذیر پس فاقد معنای شناختاری اند و مضمون معرفت بخش ندارند. البته در این میان پاره ای از فیلسوفان تحلیلی مشرب معیارهای دیگری برای معناداری ارائه دادند، از جمله برخی معیار کم ادعاتر تائید پذیری و برخی نیز معیار ابطال پذیری را به میان آوردند و عده ای نیز نظریات غیر شناختاری و کارکرد گرایانه را در باب گزاره های دینی مطرح نمودند. باید توجه داشت که ملاک تحقیق پذیری و جانشینهای تجربی آن نمی تواند ملاک معناداری گزاره های دینی باشد و برای بررسی معناداری این گزاره ها از ملاک واحدی نمی توان استفاده کرد و اگر چه برخی از گزاره های دینی ناظر به واقع و واجد مضمون معرف بخش اند، ولی این گزاره ها می تواند سمبلیک (نمادی)، تمثیلی و ... باشد.
بررسی تطبیقی مفهوم عدالت از دیدگاه افلاطون و فارابی
نویسنده:
محسن حافظی فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مفهوم عدالت در تاریخ اندیشه سیاسی اهمیتی خاص دارد، چرا که عدالت از جمله مفاهیم بنیادین فلسفه‌های سیاسی قدم و اندیشه سیاسی جدید است . در نوشتار "بررسی تطبیقی مفهوم عدالت از دیدگاه افلاطون و فارابی" این مفهوم در گستره اندیشه دو تن از متفکرین برجسته یعنی افلاطون و فارابی مورد بررسی قرار گرفته است . افلاطون به طور مبسوط مفهوم عدالت را مورد بررسی قرار داده است تا به آنجا که با ارزشترین اثر خود یعنی جمهور را، "گفتگوهایی درباره عدالت " نیز نام داده است . فارابی نیز مجال بحث در این موضوع را رها نکرده و عدالت را از جمله مفاهیم اصلی و اساسی فلسفه خود دانسته است این دو اندیشمند هر دو، مفهوم عدالت را "هماهنگی و تناسب " (Harmony) معنا کرده‌اند و این معنا و مفهوم را چه در هستی و چه در فرد و اجتماع همواره مد نظر داشته‌اند. از این دیدگاه به "عدالت هندسی" تعبیر شده است که در مقابل عدالت عددی قرار می‌گیرد. این از ویژگی‌های فلسفه و سیاسی قدیم است که عدالت را همواره در ارتباط با نظم، تناسب و هماهنگی معنا نموده‌اند. نظمی که در مجموعه افرینش وجود دارد و بنابراین اگر اعتدالی که در نظام آفرینش وجود دارد، توسط رئیس مدینه درک و در اداره مدینه بدان اقتدا شود، می‌توان گفت که عدالت رعایت شده است . جهان هستی بر نظامی معقول استوار است و این برداشتی است که افلاطون و فارابی هر دو بدان توجه داشته‌اند. در بررسی کارکرد مفهوم عدالت در فرد، فارابی و افلاطون دیدگاه‌های اخلاقی خود را مطرح می‌سازند و وقتی کارکرد این مفهوم را در اجتماع بررسی می‌کنند دیدگاه سیاسی خود را بیان می‌کنند. آنچه در خور توجه است ارتباط تنگاتنگ اخلاق و سیاست در اندیشه این دو است . افلاطون نخستین بار تامل درباره سیاست را در منظومه ای از اندیشه فلسفی وارد کرد و در متن آن طرح کرد. این همان منشی است که فارابی نیز بدان اقتدا نموده است ، اما با این تفاوت که موضوع اصلی افلاطون در فلسفه "وجود مدنی انسان و مدینه" است ولی موضوع اصلی در فلسفه فارابی وجود خداست . خدایی که به ماهیات وجود بخشیده است . در تطبیق آراء افلاطون و فارابی پیرامون مفهوم عدالت به تفصیل به این موضوع پرداخته شده است .
بررسی و نقد روایات تحریف در کتاب فصل‌الخطاب
نویسنده:
محسن بیات
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
برای دفاع از حدیث شیعه و قرآن لازم است روایات تحریف بررسی و نقد شوند. محدث نوری روایات منسوب به شیعه را در بخشی از کتاب فصل‌الخطاب جمع‌آوری کرد و بدین ترتیب زمینه تحقیق در روایات تحریف کاملا" مهیا شد. نگاه به منابع اصلی که محل تجمع این روایات هستند نشانگر ضعف ریشه‌ای این روایات است . از جملهء این منابع تفسیر قمی است که طی تحقیق حاصل شد که مولف این تفسیر نه علی‌بن‌ابراهیم است و نه به ادعای شاگردانش عباس‌بن‌محمد، بلکه مولف علی‌بن‌حاتم قزوینی است . اصلی‌ترین منبع این روایات کتاب قراءات از احمدبن‌محمد سیاری است که تمام اهل رجال او را تضعیف کرده‌اند. بررسی اسناد روایات تحریف ادعای بزرگانی چون امام خمینی(ره) در مورد این روایات را اثبات می‌کند. آیه‌الله بروجردی اکثر این روایات را جعلی معرفی می‌کند. تحقیق حاضر در فصل دوم کاملا" این ادعا را ثابت می‌کند. پس از تصحیح اسناد با روشهای مختلف ، قرار دادن آنها در کنار هم با روش جدول‌بندی، حضور متراکم ضعفاء و غلات را در اسناد روایات تحریف نشان میدهد. این باند فرهنگی - سیاسی که هیچگونه اعتقادی به نماز و روزه و قرآن نداشتند خود را به شدت طرفدار ولایت ائمه می‌دانستند، اما موضع‌گیری ائمه(ع) آنها را منزوی کرد ولی آنها در خفا کار خود را می‌کردند. از کارهای پنهان آنان جعل حدیث بود که عملکردشان هم‌اکنون در بخشی از کتاب فصل‌الخطاب جمع است . جعلی بودن اکثر روایات تحریف در بررسی اسناد بدست آمد و بی‌سوادی و جهل قائل به تحریف در نقد آیات ادعایی فهمیده میشود. پژوهش و نقد آیات ادعایی که در متن روایات تحریف مطرح شده‌اند، کاملا" انگیزه‌های جعل حدیث را روشن می‌کند. اکثر این روایات در مورد ولایت علی(ع) ظلم به حق آل‌محمد(ص) و تنفر نسبت به دشمنان آل‌محمد(ص) است . جاعل این روایات نظرات و معتقدات خود را بر آیات قرآن تحمیل میکند و هر جا آیه را نفهمیده، آنرا طبق سلیقه خود تغییر داده‌است . فصل‌الخطاب و افراد مغرض ، نظریه تحریف قرآن را به بزرگان و متفکران شیعه نسبت میدهند که در فصل اول به آن اشاره شده‌است ، اما تصریح صاحب‌نظران مکتب اهل بیت (ع) در عدم تحریف قرآن که در فصل چهارم آمده‌است ، هرگونه تهمتی را رد میکند. علاوه بر آن، گروهی از احادیث معتبر در مقابل روایات تحریف قرار دارند و استدلال به آنها در کنار تواتر قرآن تردیدی باقی نمی‌گذارد که قرآن کنونی همان کتابی است که بر پیامبر(ص) نازل شده و مسلمانان در طی چند قرن آن را دست به دست به ما رساندند. در این مدت اهتمام مسلمانان و بخصوص دانشمندان به قرآن، حفاظی بود تا این کتاب مقدس از دست پلید دشمنان آگاه و دوستان نادان سالم و پاک بماند.
جوهر و عرض نزد ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
محمدمهدی مشکاتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این رساله مشتمل بر یک پیشگفتار و سه فصل می باشد:در پیشگفتار متعرض سیر تاریخی مسئله جوهر و عرض از آغاز تا ارسطو شده ایم. فصل نخست به ابن سینا، فصل دوم به ملاصدرا، و فصل سوم به مقایسه مطالب دو فصل قبلی اختصاص دارد. روند کار چنین است که ابتدا تعریف فلسفه، موضوع آن، کیفیت ارتباط بحث جوهر و عرض با موضوع فلسفه، فلسفی یا منطقی بودن این بحث و اهمیت آن بیان شده است. سپس تعریف جوهر، تقسیمات آن، ویژگی های آن و اطلاقات آن تبیین شده و آنگاه متعرض تعریف عرض، اطلاقات آن و ویژگی های آن شده ایم. در آخر نیز بخشی را به کیفیت رابطه جوهر و عرض اختصاص داده ایم. فصل سوم نیز به بیان وجوه اشتراک و امتیاز آرا طرح شده این دو فیلسوف در این رساله، پرداخته است.
معناداری گزاره های دینی ( نقد و بررسی نظریه ابطال گروی)
نویسنده:
بهمن اکبری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بحث معناداری گزاره های دینی یکی از بحثهای جدی و مناقشه برانگیز در حوزه فلسفه دین و زبان دین است که با دو رویکرد مختلف به چالش کشیده شده است، یعنی رویکرد سنتی و رویکرد جدید، رهیافت فیلسوفان و متکلمان سنتی چه در حوزه اسلامی و چه در حوزه مسیحیت راجع به گزاره های دینی بیشتر بر محور صدق و کذب رقم می خورد و بحث از معناداری آنها یا مفروض گرفته می شد یا اصلا کمتر پیرامون آنها بحث و مناقشه می کردند . از سویی متکلمان سنتی در تبیین معناداری گزاره های دینی و کلامی اساسا مفاهیمی همچون اشتراک لفظی ، اشتراک معنوی ( تشکیکی) تمثیل تنازلی و تمثیل تصاعدی و یا از راه سلب و تنزیه سود جسته ، مفاهیم و گزاره های دینی را توجیه می کردند. اما رهیافت فیلسوفان و متالهان جدید نسبت به گزاره های دینی و معناداری آنها با ملاکهای متفاوتی همچون تحقیق پذیری تجربی و ابطال پذیری تجربی رقم می خورد ، به این معنا که گزاره های دینی از آنجا که در معرض تحقیق و ابطال تجربی قرار نمی گیرند، گزاره های اثبات ناپذیر و ابطال ناپذیرند.بحث ابطال ناپذیری گزاره های دینی از سوی آنتونی فلو مطرح گردید که ماحصل آن، بی معنایی و تهی انگاری و حذف گزاره های دینی از حوزه معرفت بشری به دلیل نبود شواهد تجربی (علمی ) و ابطال ناپذیری تجربی آنها بود.
  • تعداد رکورد ها : 20