جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1060
روش برداشت علمی از قرآن
نویسنده:
محمدعلی رضایی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
مباحث مربوط به قرآن و علوم تجربى سابقه اى هزار ساله دارد، که گاهى تحت عنوان استخراج علوم از قرآن، تفسیر علمى قرآن یا روش برداشت علمى از خوانده مى شود و در طول تاریخ تفسیر با فراز و نشیب هایى مورد توجه مفسران و دانشمندان اسلامى و حتى غیر مسلمانان بوده است. این مسأله از طرفى به تفسیر و از طرف دیگر به اعجاز علمى قرآن و از طرف سوم به علوم تجربى مرتبط است از این رو مباحث بین رشته اى و پایه اى براى مباحث بین رشته اى دیگر مثل قرآن و علوم سیاسى، قرآن و اقتصاد، قرآن و علوم اجتماعى، قرآن و کیهان شناسى و... به شمار مى آید. این روش در طول تاریخ موافقان و مخالفان بسیارى پیدا کرده است و گاهى به افراط و تفریط کشیده شده است که در این مقاله از شیوه معتدل یعنى استخدام علوم در فهم قرآن و شیوه هاى جدید آن یعنى نظریه پردازى هاى علمى براساس آیات علمى قرآن به ویژه در حوزه علوم انسانى در راستاى جهت دهى به علوم انسانى دفاع مى شود و شیوه هاى دیگر مثل استخراج همه علوم تجربى از قرآن یا تحمیل نظریه هاى علمى بر قرآن نقد مى گردد.
صفحات :
از صفحه 90 تا 127
بررسی نظریه کلامی فخر رازی و علامه طباطبایی دربارة رؤیت خدا
نویسنده:
رضا مودب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله مباحث کلامی، رویت خداوند متعال، به ویژه در روز قیامت می‌باشد که امامیه، اشاعره و معتزله در خصوص آن دچار اختلاف نظر هستند؛ امامیه بر عدم جواز رؤیت و در مقابل اشاعره، بر جواز رؤیت خداوند در روز قیامت معتقدند؛ از جمله دلائل هر یک از آنها استدلال بر آیه « لاتدرکه الابصار » است. در این مقاله دیدگاه کلامی هر یک بررسی شده و ضمن بیان نظر علامه طباطبایی، مفسر بزرگ معاصر امامیه در خصوص عدم رؤیت، به نقد دیدگاه فخر رازی از مفسران بزرگ اشاعره پرداخته شده و بیان شده که رؤیت بصری خداوند ملازم با جسمانیت و جهت و حیّز دار بودن خداوند است و منافات با مبانی واجب الوجود و تجرد ذات دارد.
صفحات :
از صفحه 65 تا 77
پارادوکس دروغگو و راه حل شمس الدین محمد خفری
نویسنده:
احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خفری از فیلسوفان نام آور دوره فلسفی شیراز و وارث هر دو مدرسه رقیب جلالیه و صدریه، دو رساله مهم در پارادوکس دروغگو دارد. این معما که نزد منطق دانان مسلمان به نام شبهه جذر اصم معروف است از موضوع های بحث انگیز در دوره فلسفی شیراز می باشد. خفری در تک نگاری کوتاه نوشت، عبرة الفضلاء، به تحلیل و نقد دیدگاه استاد آن روزگار خود، دوانی می پردازد و سپس بدون تقریر دقیق معما، سه راه حل ارایه می کند. وی رساله مفصل خویش به نام حیرة الفضلاء را مطابق با ساختار نهایة الکلام دوانی نظام می دهد: مقدمه ای در ارایه چهار تقریر از معما، مقصد نخست در گزارش و نقد آرای دانشمندان سلف و مقصد دوم در ارایه پنج راه حل مؤلف. اگر چه دو رساله در دو زمان مختلف نوشته شده است اما خفری رساله دوم را در تکمیل رساله اول و ناظر به آن پرداخته است. خفری در حل معمای جذر اصم تأملات فرامنطقی فراوانی دارد: وی معمای جذر اصم را پارادوکس نما می انگارد و در حل آن راه حل های مختلف ارایه می نماید. اگر چه بنیان همه راه حل های خفری در هر دو رساله مبتنی بر انتخاب شق کاذب بودن "کل کلامی کاذب" و رفع اجتماع یا ارتفاع نقیضین بر اساس تمایز حیثیات، به ویژه دو گونه صدق و کذب است اما تشتت آرای یک فیلسوف در حل این معما خود معمای قابل تاملی است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 44
مطالعه انتقادی تقسیمات سعادت در فلسفه اسلامی
نویسنده:
سید عبدالرحیم حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سعادت و غايت مطلوب انسان از نگاه فيلسوفان مسلمان قابل انقسام به بخش های مختلف بوده و معنايی منحصر به يك امر ومصداق واحد نيست؛ ازاين رو، از جهات و ابعاد گوناگون و به اعتبارات و حيثيات متعدد به تقسيم آن پرداخته اند. اين نوشتار می كوشد بنيادی ترين تقسيمات مطرح در زمينه سعادت و غايت كمال آدمی در فلسفه اسلامی را از حيث روش های كاربسته شده در اين تقسيمات، محتوا، جامعيت و مانعيت بررسی و نقادی نمايد. براساس مطالعه و تحقيق انجام شده درجوانب مختلف موضوع و كلمات و تعبيرات حكيمان فردی و » ،« حسی و عقلی » چنين برمی آيد كه مهمترين اين تقسيمات، يعنی تقسيم سعادت به و نيز تقسيم به اعتبار معتقدات از جهاتی چند جای « دنيوی و اخروی » و « انسی و عقلی » ،« جمعی ترديد و انتقاد دارند؛ زيرا براساس برخی آرا سعادت حسی حاصل از ادراكات حسی از يكسو نفی گرديده و از ديگرسو، با وجود جزم به سعادت فطری، تنها قسيم سعادت عقلی دانسته شده است، اما سعادت انسی مورد تأكيد ازجانب بعضی فيلسوفان بدون سعادت عقلی تحقق ندارد در واقع از مراتب آن به شمار می آيد و سعادت جمعی برغم جايگاه آن در نيل به سعادت فردی مورد اهتمام چندان واقع نشده و نيز زوايای سعادت اخروی آنگونه كه متوقع از مباحث حكمی است، مورد عنايت و روشنگری قرار نگرفته و اين نكات ضرورت نگاه مجدد و انتقادی در اين زمينه را ايجاب می نمايند
صفحات :
از صفحه 107 تا 124
فلسفه تکفل روزیها از جانب خداوند در قرآن
نویسنده:
مهدی عبداللهی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
بی گمان يكی از مهمترين نيازهای آدمی، نياز به رزق و روزی است؛ ازاين رو، ادامه زندگی بشر، منهای برآورده شدنِ اين نيازش امكان پذير به نظر نمی رسد. بنابراين، خدای سبحان كه به همه چيز آگاه است، روزی رسانی را عهده دار گرديده و در قـرآن كـريم تضـمين روزی هـا را وعـده داده است؛ همين وعده الهی سبب شده تا برخی آن را حق واجبی ازآنِ خودشـان بـر عهـده خداونـد تلقی نمايند! تأمل در چنين نگرشی، بطلان آن را از آن جهت اعلام می دارد كه مفهـوم واجـب و وجوب تنها درمورد عناصری صادق خواهد بود كه نفوذ زيان در وجودشان قابـل تصـور بـوده و مجازاتشان ممكن باشد؛ در حالی كه وجود خداوند از چنين كاستی ها و ضـعف هـايی مبرّاسـت؛ انديشه بيشتر در فلسفه صدور اين وعده، عبـث ناپـذيری و هـدفدار بـودنِ آن را_ همچـون سـاير افعال باری تعالی_ به اثبات رسانده و مفهومی توحيدی را ازآن به دست می دهد.
صفحات :
از صفحه 159 تا 176
دین، شریعت و مصلحت
نویسنده:
ابوالقاسم علی دوست
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
نصوص معتبر دينی و عقل سليم بر هدفدار بودن خداوند در فرستادن پيامبران و فروفرستادن كتب آسمانی و تشريع مقررات دلالت دارند. انگيزه و ثمره اين سه كار، چيزی جز تأمين سعادت العالی لا يفعل شيئا » و مصلحت مخاطبان و مكلفان نيست. هدفدار بودن خداوند را نبايد با قانون منافی دانست. مقاله حاضر به گفت و گو از رابطه مصلحت با بعث رسل، انزال كتب « لأجل السافل و تشريع مقررات می پردازد و از مورد اخير، يعنی رابطه مصلحت و شريعت و به تبع، رابطه مصلحت و فقه با تفصيل بيشتر گفت وگو می كند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 40
قرآن و مرجعیت علمی اهل بیت در تاویل
نویسنده:
حسین ردایی کلارستاقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از آنجاكه اعلميت و به ويژه برخورداری از علم لدنی يكی از مؤلّفه های ركنی در اثبات نبوت نبی يا امامت امام است، از اين رو اثبات علم به تأويل برای اهل بيت از آيات قرآن كريم، تـأثير به سزايی در ضرورت مرجعيت علمی اهل بيت به خصوص نزد اهل سنت دارد؛ چرا كه بيشتر علمای اهل سنّت اعتقادی به مرجعیت اهل بيت ندارنـد؛ هرچنـد فـضيلت علمـی اينـان نـزد بسياری از رجال علمی و سياسی آنان مورد اتفاق است و بر همـين اسـاس برخـی از بزرگـان اهـل سنّت نهايت مستفاد از روايات نبوی در فضايل علمی اهل بيت و به ويژه اميرالمـؤمنين را مرجعیـت علمی آنان دانستند، نه مرجعیت سياسی. ولی علمای شيعه بر مرجعيت علمی اهل بيت و علـم آنان به تأويل آيات قرآن اذعان دارند . هرچند نزد برخی از آنان دلالـت آيـات قـرآن بـر مطلـب مذكور تمام نيست، ولی دلالت روايات برآن قطعی است . در نوشتار پيشرو، درصـدديم دلالـت آيات قرآن و به خصوص آيه«والراسخون فی العلم» برعلم بهیتأويل اهل بيت را اثبات نموده وبه ادله و شبهات كسانی كه دلالت آيه مذكوربرمدعا را نپذيرفته اند، پاسخ دهيم.
صفحات :
از صفحه 125 تا 144
نفی رؤیت بصری، و اثبات درک قلبی خدا در کلام امام علی (ع)
نویسنده:
صمد عبداللهی عابد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
انسان براساس فطرت خویش همیشه در پی رسیدن به خدای خویش است و نتیجۀ ‌‌این جست‌وجوها گاه به انحراف در شناخت معبود خود منجر شده است و او آن را همانند موجودات جسمانی تلقی کرده است که اعضای جسمانی دارد و قابل رؤیت است. در قرآن کریم، رؤیت خدا با چشم سر محال دانسته شده است و معصومین‌ (ع) در جهت تبیین آن، بیاناتی فرموده‌‌اند که سخنان حضرت امیر (ع) درمیان آنها درخشش خاصی دارد. علی (ع) در برخی از فرموده‌های خود، درک خدا را با حواس منتفی دانسته است، چه از طریق چشم باشد و چه با حواس دیگر. گاه نیز به مصداق اعلای درک اشاره کرده و رؤیت بصری خدا را محال دانسته‌اند ولی گفته‌اند که ندیدن خدا نمی‌تواند دلیلی بر انکارش باشد. حضرت امیر (ع) در مجموعه‌ای از بیانات خود، علاوه بر رد امکان رؤیت بصری، رؤیت و درک قلبی را هم که مقصود از آن، رسیدن به کنه ذات باری‌تعالی است، منتفی اما درک قلبی او با حقایق ایمان، برهان و دلیل و علم و قدرتش را گاه ممکن دانسته‌اند؛ که تفاوت این دو دیدگاه اخیر در این است که در اولی درک ذات خدا منتفی و در دومی درک باری‌تعالی با آثار و صفاتش ممکن دانسته شده است.
صفحات :
از صفحه 60 تا 80
تبیین رویکرد سلبی فخر رازی به زبان دینی با تأکید بر مبانی آن
نویسنده:
معصومه سالاری راد , رضا اکبری , محمدحسین مهدوی نژاد , علیرضا اژدر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن فلسفه دین ایران,
چکیده :
از میان سه طریق سنتی مورد ادعای استیور در باب زبان دینی، رویکرد فخر رازی به زبان دینی را می توان در حیطه طریق سلبی جای داد؛ زیرا دیدگاه وی در زمینه اثبات و شناخت ذات خداوند و معناشناسی برخی از اسما، اوصاف و افعال الهی بر روش سلبی متکی است. از آن جا که یکی از لوازم رویکرد سلبی به زبان دینی، بیان ناپذیری آن است این مسئله در رویکرد رازی آن جا نمایان می شود که در حیطه خداشناسی و معناشناسی برخی اسما و اوصاف الهی از قبیل اسم جلاله الله، اسمای مضمر، اسم قدوس، رؤیت خداوند، سمع و بصر و برخی از افعال الهی، بر روش عرفانی و شیوه قرآن تأکید می کند و از معرفت شهودی سخن می گوید. لذا در این قلمرو عقل انسان قادر به شناخت برخی از علوم و اسرار الهی نیست؛ حتی اگر از طریق مجاهده و مکاشفه نیز ادراک حاصل شود زبان قادر به بیان و توصیف این اسرار و احوال نیست. در این مقاله سعی می شود تا مواضع فخر رازی در این زمینه با تأکید بر مبانی زبان شناختی و معرفت شناختی آن تحلیل و تبیین شود.
صفحات :
از صفحه 57 تا 76
مناظرة فخر الدين الرازي في بلاد ما وراء النهر
نویسنده:
فتح الله خليف
نوع منبع :
کتاب , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: دار الشروق,
  • تعداد رکورد ها : 1060