جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
الهیات و معارف اسلامی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 136
انتظار ما از دین
نویسنده:
جواد ستاری وند
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله مشتمل بر یک مقدمه و چهار بخش تنظیم شده است: بخش اول به کلیات و مباحث مقدماتی می پردازد. فصل اول این بخش به معنای انتظار و تعریف دین می پردازد و تعاریف دینی را در گروههای مختلفی تقسیم کرده و به مشکل عمده تعریف دینی اشاره می کند، فصل دوم ثمرات و فوائد مترتب بر این بحث را می شمارد و رد فصل سوم این بخش به بررسی رویکردهای سنتی و جدید مساله پرداخته و متذکر می شود علیرغم اتخاذ نگرش حق جویانه-سنتی-در قبال نگرش مصلحت جویانه-جدید-می توان ازانتظارات انسان از دین سخن گفت همانگونه که معقول است از انتظارات دین از انسان بحث کرد. و نهایتا فصل اخیر این بخش به روش شناسی بحث مورد نظر، اختصاص یافته بدین شکل که بررسی این مقوله ، آیا یک بحث درون دینی است یا باید با یک بحث برون دینی از مساله بحث کرد؟ اشکالات و نقدهایی که در هر دو جانب صورت گرفته است را مورد بررسی قرار می دهد. بخش دوم این رساله از قلمرو تاثیر انتظارات ما بر فهم دینی سخن میگوید که انتظارات ماتا چه حدودی می تواند درتحدید قلمرو دین نقش داشته باشد؟ فصل اول این بخش برخی از مجاری مه به صورت افراط گونه درتاثیرات فهم دینی ادعا شده را مورد نقد و بررسی قرار می دهد و در فصل دوم به تاثیر مبادی کلامی ، معرفت شناختی و فلسفی بر معرفت دینی صحه گذاشته می شود . و در فصل اخیر این بخش با طرح مباحث هرمنوتیک به بررسی میزان ارتباطی که این مباحث درتاثیر گذاری انتظارات بشر بر فهم دینی می گذارد، و حدود آن را مورد بررسی قرار می دهد . بخش سوم رساله از دو مساله به عنوان مبادی انتظارات ما از دین بحث می کند. در فصل اول با اشاره مختصر به مساله صدف و گوه ردین بر این نکته تاکید شده بر فرض قبول تقسیم صدف و گوهر، انتظارات ما نخواهد توانست شناخت گوهر دین را تعیین کند و در فصل دوم مساله حداقلی و حداکثری بودن دین مطرح می شود، و حداقلی بودن دین مورد نقدهای جدی واقع می شود و بر عدم تعیین انتظارات ما در حداقلی بودن دین اشاره می کند. بخش 1پایانی رساله ، به بررسی نیازهای اساسی ما به دین می پردازد که از این میان از هفت نیاز عمده بحث می کند که دین در پاسخگویی به این خواسته های بی بدیل بشری است: 1-احساس تنهایی. 2-اندیشه تر از مرگ. 3-نیاز به معناداری زندگی. 4-نیاز به امیدی که بتوان با آن رنج زندگی را تحمل کرد. 5-عطش جاودانگی6-پشتوانه بودن دین برای اخلاق7-نیاز به اجرای عدالت
مشخصات اثر
مایه های دینی و عرفانی در شاهنامه فردوسی
نویسنده:
مرتضی گودرزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آنچه در این پایان نامه بدان پرداخته شده است نگرشی دین پزوهانه به شاهنامه است . شاهنامه صحنه نبرد نیکی و پلیدی است و معیار تشخیص طریق صحیح ؛ دین می باشد. نیروی محرکه قهرمانان حماسه ملی و آرامش روحی و صفای درونی چهره های برجسته شاهنامه در نمودهای دینی تبلور می یابد . دین در شاهنامه تنها در گزاره های ثابت دینی خلاصه نمی شود بلکه تجربه دینی در حیات اجتماعی نمود می یابد . منظر دینی شاهنامه در برخورد با ادیان مختلف روشنگرانه و منطقی است وضمن احترام نهادن بر ساحت قدسی ادیان دیگر بر تحریف زدایی دینی تاکید می ورزد . در بخش اسطوره ای شاهنامه با روایات دینی در ادبیات دینی ایرانیان باستان روبرو می شویم؛ در بخش پهلوانی با ارزشهای برجسته آیینی و در بخش تاریخی شاهنامه با مقابله دینی ؛ارزیابی های حکیمانه وبافت شناسی دین در انطباق با زندگی واقعی توده های انسانی مواجه می گردیم. بطور کلی نگاه دینی شاهنامه نگاهی معرفت شناسانه است کهدر پدیدار های دینی معنا می یابد .علاوه بر نگرشهای ناب دینی و رویکردهای خرد مندانه ای که با زیور دین آراسته شده ؛ در شاهنامه می توانیم به گنجینه پر رمز و راز عرفان نیز دست یابیم که همانند بسیاری از جنبه های دیگر شاهنامه بر کردار تاکید دارد. در حقیقت عرفان عملی مورد توجه قرار گرفته است که در این رساله با بر رسی تطبیقی هفت خوان ها ورویدادهای عرفانی دیگربه این درونمایه غنی در حیات بشر پرداخته می شود .
مشخصات اثر
درآمدی بر قصص قرآن
نویسنده:
عباس اشرفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن اصیل‌ترین کتاب هدایت است و داستان‌های این کتاب نیز به همین نحو می‌باشد. اولین بحث پیرامون داستان‌های قرآن باید به واژه قصص و مفردات مشابه آن چون حدیث ، نبا، مثل و اساطیر مطرح گردد تا جایگاه قصص در قرآن مشخص گردد. با اندک تحقیقی به این نتیجه می‌رسیم که واژه‌های حدیث و نبا و مثل در برخی موارد به معنای قصص آمده است ولی اساطیر به معنی اعم از قصص و عقاید خرافی آمده است . در جایگاه و اهمیت قصص همین مقدار کافی است که گفته شود آیات و روایات متعددی این جایگاه را بسیار قوی و بزرگ معرفی می‌کنند. اهداف داستان‌های قرآن بسیار است اما مواردی که قرآن در کار صراحت دارد به قرار زیر است : تثبیت قلب پیامبر و رسالت او (ص)، عبرت‌آموزی، غفلت‌زدایی، بیان اصول دعوت پیامبران، شیوه اندیشیدن، هدایت و رحمت برای مومنان اسوه‌سازی. اما در لابلای آن به منفعت‌هایی نیز اشاره می‌شود که از آن جمله بیان سنت‌های الهی، وحدت دین، روش زندگی، روش‌های تبلیغ، قصه‌گوئی به عنوان یک ابزار تبلیغی و استنباط احکام فقهی را می‌توان نام برد و در همین مقوله باید گفت که قرآن با تاریخ و گزارش تاریخی در شیوه‌های نقل، تفاوت بسیار دارد. داستان‌های قرآن را می‌توان به دو دسته داستان‌های پیامبران و اقوامشان و داستان‌های غیرپیامبران تقسیم کرد که این نوع خود شامل اقوام و اشخاص و ملائکه و جن و جانوران می‌شود. برخی از داستان‌های پیامبران در عهدین آمده است که از آن جمله در عهد قدیم می‌توان به داستان‌های آدم و نوح و ابراهیم و و لوط و یعقوب و یوسف و موسی و هارون اشاره کرد و با نگاهی گذرا مشخص می‌شود که قرآن امتیازات منحصر به فرد را دارد. و نیز در عهد جدید نیز چنین است که داستان‌های مشترک آن با قرآن تفاوت بسیار دارد. قرآن داستان‌ها را با اسلوب خاصی بیان داشته مانند ایجاز و تفصیل و تصریف و تکرار برخی موارد که از امتیازات قرآن در بیان است .
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی عقل و شهود از دیدگاه ملاصدرا و خردگرایان قرن 17(دکارت،لایب نیتس واسپینوزا)
نویسنده:
فاطمه اسدی شریفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
هدف این پایان نامه بررسی راههای شناخت حقیقت است.یکی ازمهم ترین منابع یاراههای معرفت،عقل است.اهمیت عقل به حدی است که،سقراط دراین باره می گوید:زندگی تادر ترازوی خردسنجیده نشود،ارزش زیستن ندارد. دراین نوشتار،بعدازذکرمختصری ازتاریخچ? معرفت شناسی ازقبل ازسقراط تاقرن هفده، دیدگاه سه فیلسوف خردگرای غرب؛ دکارت، اسپینوزاولایب نیتس وسپس فیلسوف اسلامی، ملاصدرابیان شده است.یکی دیگرازراههای مهم شناخت حقایق،شناخت شهودی است.معنای شهود،این است که ماواقعیت هاراچنان که هستند،بدون واسط?مفاهیم وصورذهنی درک کنیم. چنین معرفتی،معرفت حضوری،اشراقی ویامکاشفه ای نیزنامیده می شود. البتّه کاربردشهود،درفلسف?غرب،تاحدودی متفاوت ازفلسف?اسلامی است.دراین نوشتار،علاوه برعقل کاربردواژه شهودونیزنقش آن در معرفت شناسی،درآراءدکارت ودوفیلسوف کارتزین؛ اسپینوزاولایب نیتس وهمچنین ملاصدرا بررسی شده است.درضمنِ بررسی نظرات هریک ازاین فلاسفه،درخصوص عقل وشهودبه نقدوبررسی و مقایسه آراءایشان بایکدیگر پرداخته شده وهمچنین محدودیّتهاونقصهای هریک ازاین دوروش بیان شده است.
مشخصات اثر
متدولوژی اجتهاد فقهی
نویسنده:
مریم گلاب بخش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نوشتار حاضر در پاسخ به این سوال تلاش می کند که اجتهاد چه نوع فرایند ذهنی و فعالیت فکری است و تحت تاثیر چه عواملی قرار گرفته چگونه شکل می پذیرد؟ به تعبیر دیگر درصدد شناختن فقه و اجتهاد به عنوان یک فعالیت ذهنی و یک معرفت دینی است. بدین منظور با استفاده هر آنچه مربوط به این پاسخ است اعم از کتب و مقالات، نظریات . دیدگاههای صاحب نظران در جهت روشن ساختن سه محور اصلی علوم مرتبط با اجتهاد، فرآیند اجتهاد و اختلاف در اجتهاد پس از ذکر کلیاتی در متدولوژی اجتهاد گامهایی برداشته است. در این راستا تبیین رابطه فقه و اجتهاد جایگاه اجتهاد را مشخص کرده در ادامه از متدولوژی اجتهاد و ضرورت و فرایند بحث سخن گفته می شود. سپس از آنجا که اجتهاد یک سلسه عملیات علمی است دانشهای مرتبط با آن و تا حدی چگونگی این ارتباط بررسی می شود تا نوبت به بحث از کیفیت و فرایند اجتهاد برسد و یا تنقیح مبادی، منابع و روشهایی که در اجتهاد به کار گرفته می شوند این مهم تبیین گردد. مرحله آخر بحث از اختلاف در اجتهاد است که ریشه شناسی اختلاف و راههای پیشگیری حل آن را در بردارد.
مشخصات اثر
بررسی و نقد روانشناسی دین از دیدگاه ویلیام جمیز
نویسنده:
مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق روان شناسی دین از دیدگاه ویلیام جیمز، گزارش، تحلیل و نقد شده است و دارای یک مقدمه و پنج فصل و یک خاتمه است. در مقدمه علاوه بر کلیات متعارف، تعریف و تاریخچه روان شناسی دین، زندگینامه،‌مبانی فکری و روش شناسی ویلیام جمیز نیز بررسی شده است.فصل اول با عنوان :چیستی دین و دینداری» با اشاره ای به تعاریف دین به طور کلی، دیدگاه ویلیام جیمز در چیستی دین و دینداری در محورهای تعریف دین، حیات دینی ، کثرت گرایی، گوهر دین، درباره خدا، ویژگیهای رهبران دینی و نفی نگاه مادیگرایانه به دین بازکاوی شده است. در ضمن ملاحظاتی در زمینه های نادیده گرفتن جایگاه دین نهادی و اجتماعی در حیات دینی، عدم توجه به مولفه های شناختی در تعریف دین، استوار کردن حیات دینی بر تجارب استثنایی و نامتعارف، کثرت گرایی دینی، تلقی احساسات به عنوان گوهر دین، نابغه و نابهنجار بودن رهبران دینی وارد شده است. فصل دوم با عنوان «خاستگاه دین و منشا دینداری» اشاره ای به مهمترین نظریه های موجود درباره منشأ دین در سه رویکرد کلی جامعه شناسان، روان شناسان و الهیدانان دارد و سپس دیدگاه جمیز درباره منشا دینداری در محورهای روش داوری معنوی، نفی تبیین مادیرگایی و منشأ جسمانی، منشأ در عواطف انسانی و ضمیر نیمه هشیار آمده و تأکید بیش از حد جمیز بر نقش احساسات و عواطف عمدتا مورد نقد قرار گرفته است.فصل سوم با عنوان «در باب ایمان» اشاره ای به ادبیات علمی در این موضوع در اندیشه اسلامی و الهیات مسیحی شده و سپس دیدگاه ویلیام جیمز بر اساس نظریه «اراده معطوف به باور» بیان شده است. او می گوید در تصمیم گیری برای گزینه های زنده، اضطراری و فوری- فوتی که شواهد عقلی آن ناقص است و گزینش عقلی امکان پذیر نیست، اراده به معنای عام تمایل عاطفی انسان وارد عملمی شود. از آنجا که در ایمان چنین شرایطی موجود است اراده معطوف به باور ایمان را محقق می سازد. ملاحظات متعددی در نقد دیدگاه جمیز وارد شده اما به طور اجمالی با توجه به شواهد عدیده اصل دخالت عواطف در باورها و ایمان مورد تأیید قرار گرفته .فصل چهارم با عنوان «تجربه دینی» طولانی ترین فصل این پایان نامه است. در ابتدا به چیستی تجربه دینی و دیدگاه های عمده در تبیین تجزیه دینی اشاره شده و سپس آراء جیمز در سه بخش چیستی،‌انواع و تبیین تجربه دینی آمده است. ملاحظاتی نیز درباره موضوعهای وصف ناپذیری و ناپایداری تجربه دینی، داروهای روان گردان به عنوان عامل تجربه دینی، گستره محدود تجربه دینی از نگاه جیمز و تقدم احساسات در تبیین تجربه دینی با نگاهی به مباحث تجربه دینی در فلسفه و عرفان اسلامی بیان شده است.فصل پنجم با عنوان «آثار دینداری» است. جیمز ثمرات دینداری را به طور کلی تحت عنوان «قداست» جمع بندی می کند و آنها را با ویژگی های زهد، قوت، قلب، خلوص و مهرورزی توصیف می نماید. آثار دینداری از نگاه جیمز در شش بخش آثار معنوی، اخلاقی، شناختی (معرفتی) عاطفی – هیجانی، بهداشت روانی و انسجام شخصیت دسته بندی شده‌اند و ملاحظاتی در نقد مبنای پراگماتیسم، انحصار آثار دینداری در ابعاد فردی و سنخ شناسی روان شناختی جیمز وارد شده و به طور اجمالی از نگاه کارکردگرایی در غایات عملی حمایت کرده ایم. در خاتمه نیز به جمع بندی نتایج جدید و نکات نسبتا بدیع این پژوهش پرداخته ایم.
مشخصات اثر
معناداری گزاره های دینی ( نقد و بررسی نظریه ابطال گروی)
نویسنده:
بهمن اکبری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بحث معناداری گزاره های دینی یکی از بحثهای جدی و مناقشه برانگیز در حوزه فلسفه دین و زبان دین است که با دو رویکرد مختلف به چالش کشیده شده است، یعنی رویکرد سنتی و رویکرد جدید، رهیافت فیلسوفان و متکلمان سنتی چه در حوزه اسلامی و چه در حوزه مسیحیت راجع به گزاره های دینی بیشتر بر محور صدق و کذب رقم می خورد و بحث از معناداری آنها یا مفروض گرفته می شد یا اصلا کمتر پیرامون آنها بحث و مناقشه می کردند . از سویی متکلمان سنتی در تبیین معناداری گزاره های دینی و کلامی اساسا مفاهیمی همچون اشتراک لفظی ، اشتراک معنوی ( تشکیکی) تمثیل تنازلی و تمثیل تصاعدی و یا از راه سلب و تنزیه سود جسته ، مفاهیم و گزاره های دینی را توجیه می کردند. اما رهیافت فیلسوفان و متالهان جدید نسبت به گزاره های دینی و معناداری آنها با ملاکهای متفاوتی همچون تحقیق پذیری تجربی و ابطال پذیری تجربی رقم می خورد ، به این معنا که گزاره های دینی از آنجا که در معرض تحقیق و ابطال تجربی قرار نمی گیرند، گزاره های اثبات ناپذیر و ابطال ناپذیرند.بحث ابطال ناپذیری گزاره های دینی از سوی آنتونی فلو مطرح گردید که ماحصل آن، بی معنایی و تهی انگاری و حذف گزاره های دینی از حوزه معرفت بشری به دلیل نبود شواهد تجربی (علمی ) و ابطال ناپذیری تجربی آنها بود.
مشخصات اثر
نفقه زوجه از دیدگاه فقهی و حقوقی
نویسنده:
ماه خاطره ناظریان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله در پنج فصل و یک خاتمه تنظیم شده است و در هر فصل مطالب و مباحث به ترتیب از نظر فقه امامیه و مذاهب چهارگانه اهل تسنن و قانون مدنی، بطور مبسوط بیان گردیده است که در این میان عنایت به نظرات و اقوال بزرگان امامیه در همه مباحث ، محور اصلی تحقیق بوده است . برای دستیابی به آراء و نظرات بزرگان شیعه، سعی بر این بوده که از اقوال فقهاء معظم شیعه، چه متقدمین مانند شیخ طوسی، ابن‌براج، ابن‌ادریس و... و چه متاخرین مانند علامه حلی، محقق حلی، شهید ثانی، صاحب جواهر و... و چه فقهاء معاصر مانند آیت‌الله خمینی، آیت‌الله خویی و آیت‌الله اراکی به نحو کافی و وافی استفاده شود. در هر مبحث ، اقوال همه این بزرگان در کنار هم بیان گردیده است تا در ضمن توجه به اتحاد و احیانا اختلاف آراء و عقاید، حکم کلی امامیه از مجموع آنها بدست آید و در عین حال دقت نظر فقهاء در تک‌تک مسائل فقهی و نیز پویایی فقه شیعه، ملاحظه گردد. در بررسی نظرات اهل سنت ، عمدتا از کتاب معتبر "الفقه علی المذاهب الاربعه" استفاده گردیده و در بعضی موارد نیز برای آگاهی از اقوال "شافعی" به کتاب "الام" مراجعه شده است . در مورد بیان مسائل حقوقی مربوط به نفقه زوجه از کتاب "حقوق مدنی" دکتر سیدحسن امامی استفاده شده است . همچنین ترجمه آیات قرآن در پاورقی آورده شده که با بیان یک ترجمه در موارد مشابه، از تکرار آن خودداری شده است و برای این منظور به ترجمه "مهدی الهی‌قمشه‌ای" مراجعه گردیده است .
مشخصات اثر
حضرت یعقوب (ع) از دیدگاه قرآن و عهدین
نویسنده:
درخشنده نجار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این چکیده دیدگاه قرآن و عهدین درباره حضرت یعقوب مطرح شده است . عهدین در طول تاریخ همواره با حوادث و وقایعی روبرو بوده که با بررسی سند و سیر تاریخی آنها به صراحت می‌توان به حق و باطل بودن آنها پی برد. اما قرآن برای همیشه توانسته قداست خویش را حفظ کند. حضرت یعقوب در قرآن کریم با خصوصیات ویژه‌ای که نشان دهنده شخصیت ملکوتی حضرت در احراز مقام نبوت است ، توصیف شده است : از بندگان مخلص و اخیار، دارای ثنای نیکو، بلند مرتبه و در بر پاداشتن احکام الهی و هدایت مردم توانا و مبرا از یهودیت و نصرانیت که همه این صفات بیانگر مقام عصمت حضرت یعقوب می‌باشد، اما تورات منزلت والای او را از یک شخص عادی هم پست‌تر جلوه داده است . قرآن درباره اینکه یعقوب علیه‌السلام چه چیزی را بر خود حرام کرده و علت آن چه بوده، توضیحی نداده است و تورات هم در این باره بیانی ندارد، تنها محرمات بنی اسرائیل را بر شمرده که با بیان قرآن تفاوت دارد. حضرت یعقوب دارای همسران متعددی بوده است و دو خواهر را در یک زمان به نکاح خویش در آورد و هنگام مرگ از فرزندانش بقای توحید را پیمان گرفت و از آنان، تنها حضرت یوسف به پیامبری رسید. حضرت یعقوب با تعیلیم الهی توانست از آینده درخشان او خبر دهد که خداوند او را برخواهد گزید. او سالها در فراق فرزند دلبندش بسر برد و در اثر آن دیدگانش را از دست داد. ولی با صبر و توکل توانست از امتحان الهی سربلند بیرون آید و به کمک همان چیزی که سبب کوری او شده بود بینایی خویش را بدست آورد و از خداوند برای فرزندانش طلب مغفرت نمود و خداوند به خاطر صبر و توکل بی‌نظیرش بار دیگر او و فرزندانش را جمع کرد. مراد از اسباطی که به آنها وحی شده فرزندان با واسطه حضرت یعقوب می‌باشد. تورات به برخی از این مطالب اشاره دارد و گاه نسبت‌های ناروایی به حضرت یعقوب داده است .
مشخصات اثر
بررسی سیر تدوین و تطور تفاسیر فقهی و رجال شناسی مولفین آنها
نویسنده:
نعمت الله سلیمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله، سیر تطور و تفسیر بطور کلی، مورد بحث قرار گرفته است و مسائلی همچون معنی تفسیر و تاویل و فرق بین آن دو، تفسیر در عهد پیامبر(ص) و صحابه و تفاوت صحابه در فهم و درک قرآن، و اثراتی که این اختلاف فهم در تفاسیر بعدی گذاشته است . آنگاه مصادر تفسیر در عصر پیامبر بررسی شده که شامل : قرآن کریم، وجود مبارک پیامبر اکرم(ص)، قوه استنباط و اجتهاد شخصی، و اهل کتاب از یهود و نصاری، است . بحث از مفسرین معروف صحابه اختصاص به : عبدالله‌بن‌عباس ، عبدالله‌بن‌مسعود، علی‌بن‌ابی‌طالب ، وابی‌بن‌کعب دارد که مشخصات و ارزش تفسیر آنان شرح داده شده است . تفسیر در عصر تابعین و منابع و مصادر تفسیر آنان بحث بعدی است که به همراه مدارس تفسیر در عصر تابعین شامل : مدرسه تفسیری مکه، مدینه و عراق و ارزش روایات تفسیری منقول از آنان، بیان شده است . علل پیدایش اختلاف در تفسیر که مهمترین ممیزه آن دورشدن از عترت طاهره(ع) بوده، به همراه علل دیگر تبیین شده‌است . فصل سوم، شامل : تفسیر فقهی از زمان پیامبر(ص) تا پیداش روح تقلید و تعصب مذهبی در تفسیر فقهی، و بحثی پیرامون نخستین مفسران آیات الاحکام و نگاهی به نحوه رجوع صحابه به پیامبر(ص) در مسائل احکام و نحوه برداشت صحابه و تابعین در استنباط احکام قرآنی است . در آغاز پیدایش مذاهب فقهی، هنوز روح تعصب مذهبی و تقلید، رواج چندانی نداشته است . ادوار فقه و تشریع اسلامی و مقتضیات سیاسی اجتماعی هر دوره فقهی و اثر آن در تطور تفسیر بخصوص تفسیر فقهی، بحث بعدی است . آنگاه نحوه ظهور ائمه فقهی مذاهب بزرگ و پیدایش تعصب مذهبی در تفسیر فقهی در بین شاگردان آنان و ادوار فقه شیعه و ظهور ائمه فقهی شیعه و اثرات روایات آنان بر تفاسیر فقهی بیان گردیده است . در فصل چهارم، طبقات مفسرین تفاسیر فقهی در طی چهارده قرن به همراه نام کتاب تفسیرشان و دیدگاههای مذهبی و فرقه‌ای آنان، شامل 48 مورد، بررسی شده است . درآخر فصل چهارم دونمودار هیستوگرام که نشانگر توزیع فراوانی تفاسیر فقهی است ، عرضه شده‌است . در فصل آخر، نمونه‌هایی از تفاسیر فقهی به همراه شرح حال مولف ، معرفی کتاب و روش تفسیری مولف و ذکر نمونه‌ها شامل : دو تفسیر از هریک از مذاهب شیعه امامیه و شافعیه و مالکیه و حنفیه و نیزیک تفسیر معروف از زندیه بررسی شده است .
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 136