جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 32
پیامدهای فلسفی یگانه‌انگاری در اندیشه ابن‌عربی و اسپینوزا
نویسنده:
هادی وکیلی، پدرام پورمهران
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
یگانه‌انگاشتن خدا و جهان در بنیاد اندیشه ابن‌عربی و اسپینوزا قرار دارد. ابن‌عربی با رویکردی عرفانی بدان می‌پردازد و نظریه وحدت وجود را مطرح می‌کند که طبق آن یگانه وجود حقیقی خداوند است و جهان چیزی جز تجلیات، اطوار، و شئون ذات حق تعالی نیست. اسپینوزا با رویکردی عقل‌گرایانه و فلسفی، به تحلیل نظریه وحدت جوهر می‌پردازد و بر این نظر است که خدا یگانه جوهر هستی است و جهان چیزی جز حالات برآمده از صفات او نیست. این جستار، پیرامون یگانه‌انگاری خدا و جهان، به بررسی و تحلیل مسائلی چون صفات خدا، مراتب هستی، و ضرورت فراگیر آن در اندیشه ابن‌عربی و اسپینوزا می‌پردازد تا پیامدهای فلسفی آن را نشان دهد.
صفحات :
از صفحه 113 تا 129
رحمت از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
عبدالرضا مظاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رحمت بر دو نوع است: رحمت عام (رحمت امتنان) که همه موجودات را از آن حیث که وجود دارند فرا می گیرد؛ چه خیر باشد چه شر و چه، چه طاعت باشند و چه معصیت؛ رحمت خاص (رحمت وجوب) که خداوند بر خود واجب نموده و بر کاینات بر طبق اعیان ثابته شان و بر انسان، علاوه بر آن بر طبق اعمالش عطا می کند. قلب انسان کامل هر چند که با رحمت ایجاد شده ولی چون همه اسما و صفات الهی را در خود متجلی می سازد، فراگیرتر از رحمت است و رحمت بر غضب، پیشی دارد و نهایتا شامل اهل جهنم نیز خواهد شد، به این دلایل؛ اولا: غضب، عارضی ارواح است نه ذاتی و عارشی از بین خواهد رفت و ثانیا: برای وفای به وعید، مرجحی جز معصیت نیست که آن هم توسط خداوند، طبق آیات (نتجاوز عن سیئاتهم ... ان الله یغفر الذنوب جمیعا) بخشیده خواهد شد. پس باطل عذاب، رحمت است؛ چنانچه عذاب قوم یونس، رحمت را بر آنان برگرداند.
صفحات :
از صفحه 95 تا 113
بررسی تحلیلی اصل علیت بر مبنای وحدت شخصی وجود در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمد سعیدی مهر، سعیده شهیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریه وحدت شخصی وجود ـ به عنوان رأی اخیر ملاصدرا در ساحت وجودشناختی ـ بر بسیاری از مباحث فلسفه متعارف تأثیر بنیادین داشته است. این دیدگاه که طبق آن وجود حقیقی مختص به وجود حق تعالی است و ممکنات صرفا ظهور، نمود، شأن و وصف آن به شمار می‌روند، نافی یکی از مهم‌ترین مبادی حکمت، یعنی اصل تحقق کثرت به حساب می‌آید. ملاصدرا که در دیدگاه تشکیک وجود، تحقق کثرت در عین وحدت را پذیرفته بود، بر تفسیر بسیاری از اصول فلسفی از جمله اصل علیت توان‌مند بود. با تغییر نظریه وجودشناختی وی و پذیرش دیدگاه وحدت شخصی وجود، امکان تبیین اصل علیت معهود فلسفی وجود نداشت و ملاصدرا ناچار شد در تبیین رابطه وجود حق با ظهورات و نمودهای آن به طرح نظریه تجلی که مولود عرفان اسلامی است، بپردازد. طبق این نظریه، وجود حق به واسطه وجود منبسط که به نحو تفصیلی دربرگیرنده همه ممکنات است، در مجالی و مظاهر مختلفی نمایان شده است.ملاصدرا با تغییر دیدگاه وجودشناختی، اصل علیت را به نظریه تجلی بازگرداند.این نظریه را می‌توان رویکردی عرفانی به اصل علیت تلقی کرد.
صفحات :
از صفحه 72 تا 87
بررسی مقایسه‌ای چگونگی پیدایش عالم در آراء افلوطین و ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه سلیمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مهمترین مسائلی که هنگام دقت فلسفی، ذهن انسان با آن روبرو می‌شود، این مسأله است که موجودات کثیر چگونه از مبدأ هستی پدید آمده‌اند و کیفیت تکوین عالم توسط خداوند به چه صورت است؟ در این مقاله سعی شده با پی‌گیری روند تاریخی این مسأله (البته به‌طور خلاصه) به دیدگاه مشخص و معینی که به تفصیل به بیان کیفیت پیدایش عالم می‌پردازد (یعنی نظریه «فیضان») برسیم. بنیانگذار این دیدگاه افلوطین است. او اولین کسی است که نحوه فیضان هستی از مبدأ اول را بحث می‌کند و اساس جهان‌شناسی خود را نیز بر همین مسأله بنیان می‌گذارد و بدین ترتیب از طریق کتاب «اثولوجیا» (که خلاصه‌ای از انئادهای افلوطین است) تأثیر به سزایی بر تفکر فیلسوفان اسلامی می‌گذارد. اوج تأثیر این دیدگاه را در حکمت متعالیه می‌توان مشاهده کرد. صدرا بر اساس اصول فکری خود و اصطلاحات خاص حکمت متعالیه، توانست ابداع فیضی را تحلیل نموده و ضمن ارائه طرح کلی از عوالم هستی به نظریه «وحدت وجود» در فلسفه خود برسد.
صفحات :
از صفحه 54 تا 85
نظام‌واره تجلّی در مکتب عرفانی ابن عربی
نویسنده:
احمد فاضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تحلیل عالم به معنای ماسوی الله، پس از وحدت وجود، از اساسی ­ترین مسائل عرفان نظری است. این نوشتار ضمن برشماری مقدمات لابدی بحث، تجلّی را به منزله نظامی که متصدی تبیین و تحلیل کثرات است، بررسی می‌کند. ویژگی این مقاله، اتقان انتساب مدعیات به اهل عرفان و به خصوص نحله محیی‌الدینی است، این ویژگی از آن­جا مهم می‌نماید که در برخی از یادداشت‌های محققان، بعضی تصورات غیر واقعی، به گونه جازمانه به شیخ اکبر نسبت داده می‌شود. تنها راه پیش­گیری از این آسیب پژوهشی در همه حوزه‌ها از جمله عرفان نظری، التزام به طرح دقیق نظرات مورد تحقیق است، به گونه ای که آشکارکننده عبارات اهل عرفان باشد. از این رو، روش نویسنده، توجه دو چندان به ذکر راوی­ گونه کلمات شیخ اکبر و شارحان وی، آمیخته به تحلیل آنهاست.
صفحات :
از صفحه 163 تا 185
چیستی عشق الاهی و کارکرد آن در قوس صعود و نزول از دیدگاه ابن‌عربی
نویسنده:
قاسم کاکایی، منصوره رحمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عشق از دیدگاه ابن‌عربی، عارف بزرگ اسلامی، از اسرار الاهی است و همچنان‌که قلم تاب نوشتن از عشق را ندارد، حد و تعریف منطقی هم قادر به تحلیل چیستی عشق نیستند. هر کس عشق را تعریف کند در واقع آن را نشناخته است. کسی می‌تواند عشق را بیابد که جرعه‌ای از این جام نوشیده باشد. نزد ابن‌عربی مقام عشق بس شریف است، چرا‌که اصل و اساس هستی و انگیزه‌ی تجلیات جمال مطلق و گوهر هستی انسان، کامل‌ترین آینه‌دار جمال ربوبی، جز عشق نیست. پرده‌ی مستوری پری‌روی عالم را عشق کنار زد و او خود را در قالب تجلیات به نمایش گذاشت و از آن‌جا که از جمیل جز جمال نخیزد، کل هستی معشوق ذات حق است. اول عاشق خود اوست و از سویی معشوق حقیقی نیز جز او نیست و همگان به جذبه‌ی عشق به سوی او روان‌اند. در این مقاله، برآنیم که به تفصیل این مطالب بپردازیم.
صفحات :
از صفحه 69 تا 84
انسان کامل به روایت ابن عربی
نویسنده:
غلامرضا اعوانی، اصغر دادبه، حسن بادنج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نظریه انسان کامل در عرفان اسلامی برگرفته از متن اسلام (قرآن و سنت) است و تاریخی به بلندای تاریخ ادیان بالاعم و تاریخ اسلام بالاخص دارد. پس از توحید و معرفه اله، هیچ موضوعی به قدر و منزلت انسان شناسی مدنظر ادیان الاهی نبوده است، چراکه انسان کامل مظهر اتم و جلوه اعظم توحید است. در میان ادیان الاهی، اسلام و در میان اندیشمندان اسلامی، عارفان و حکیمان الاهی بیش از همه و در میان ایشان، ابن عربی بیش از دیگران به این مهم عنایت ورزیده است. برای نمونه، آیاتی چون «سنریهم آیاتنا فی الآفاق و فی أنفسهم حتی یتبن لهم انه الحق» (فصلت/53)، «فی الارض آیات للموقنین و فی أنفسکم أفلا تبصرون» (ذاریات/21) و احادیثی چون «من عرف نفسه فقد عرف ربه» (5، صص: 11،20،55)، «اعرفکم بنفسه أعرفکم بربه» (4، ص: 438)، شواهدی بر این مدعا هستند. مقاله حاضر پژوهشی است در این راستا.
صفحات :
از صفحه 135 تا 160
بررسی و نقد کثرت گرایی دینی به روایت سید حسین نصر
نویسنده:
محمد محمدرضایی، کریم طاهرزاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
پژوهش حاضر، به بررسی و نقد کثرت گرایی دینی در فلسفه دین سید حسین نصر می پردازد. در این تحقیق، ابتدا رابطه سنت، دین و حکمت خالده از نگاه نصر بررسی شده و سپس مبانی کثرت گرایی دینی در فلسفه دین وی بررسی و تبیین می گردد. «قائل شدن به مبدا واحد برای تمام ادیان»، «تمایز میان ظاهر و باطن در عالم و در دین»، «قائل شدن به وحدت باطنی و کثرت ظاهری در عالم هستی و در دین»، «تفکیک حقیقت به حقیقت مطلق و حقیقت نسبی» و «وجود عناصر متشابه در ادیان مختلف»، مبانی و دلایلی است که نصر برای حقانیت ادیان گوناگون، و قائل شدن به کثرت گرایی دینی، در آثار مختلف خود به آن ها استشهاد کرده است. در این تحقیق، سعی بر آن بوده است که این مبانی، تبیین شده و مورد بررسی قرار گیرند. پس از آن، رویکرد کثرت گرایانه نصر نقد شده و اشکالاتی نیز درباره آن مطرح شده است.
صفحات :
از صفحه 127 تا 150
عرفان دیونوسیوس: سلب گرایی و استعلاء
نویسنده:
معصومه کبیری طامه، بهزاد سالکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
آثار نویسنده سوری که نام دیونوسیوس آرئوپاگوسی (نوکیش آتنی، ح 500 م) را بر خویش داشت، بیش از هر راهب شرقی دیگر تاثیری مستقیم بر غرب لاتینی گذاشت. مکتوبات او بسیار غیرمتعارف و تقریبا به سبک دعا، و آکنده از نوواژه هاست. بسیاری او را خالق «الهیات عرفانی» می دانند و بر این باورند که وی توانسته است به گونه ای موفقیت آمیز حقیقت ایمان مسیحی را از طریق مفاهیم فلسفه نوافلاطونی تعلیم دهد. وی در ارائه نظریه هایی درباره ماهیت خداوند، تفوق گوهر الهی بر سلب و ایجاب، استعلاء مطلق و وحدانیت خداوند، تجلی ذات اقدس الهی در مخلوقات، خداگونگی و اتحاد با خداوند پیشگام بوده است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 68
تحلیل رویکرد ابن عربی و ملاصدرا از مساله تجلی حق در انسان
نویسنده:
منیره سیدمظهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن عربی و ملاصدرا روح انسان را مظهر تجلی خداوند می دانند چرا که روح انسان از جهات ذات و صفات و افعال منعکس کننده خالق خود می باشد. به عقیده ایشان وجود انسان با کل عالم انطباق دارد، از این رو وجود انسان راعالم صغیر که منطبق با عالم کبیر است دانسته اند، همچنان که گاهی با تعبیر دیگر، انسان را عالم کبیر و جهان را عالم صغیر می دانند. صدور اعمال خارق العاده در روح انسان یکی از عقاید مهمی است که ایشان با اهتمام وافری پیرامون آن سخن گفته اند و با استفاده از همین حقیقت به تفسیر و توجیه معجزه اشیاء پرداخته اند.
صفحات :
از صفحه 63 تا 85
  • تعداد رکورد ها : 32