جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 36
بررسى مفهوم دين در رويكرد سنت گرايى و دلالت هاى آن در حوزه تربيت دينى
نویسنده:
بابك شمشيرى، شيما نقيبى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
امروزه يكى از نحله هاى فكرى كه به سوى دين و معنويت گرايش پيدا كرده اند، رويكرد سنت گرايى مى باشد. سنت گرايان، يكى از خصايص عمده فرهنگى عصر جديد تجدد را «بحران معنوى» مى دانند كه حاصل از دست رفتن منابع سنتى آن يعنى دين است. اين نوشتار، به روش تحليلى ـ استنتاجى سعى دارد پس از بررسى مفهوم دين در رويكرد سنت گرايى و رابطه دين با سنت، دلالت هاى تربيتى آن در حوزه تربيت دينى مورد توجه قرار گيرد. بدين صورت، كه ابتدا با استفاده از منابع معتبر، به استخراج آراء و انديشه هاى سنت گرايان در خصوص دين پرداخته، سپس با نگاه تركيبى به اين آراء، نسبت به تلخيص و با هم نگرى آنها اقدام نموده و مفاهيم مختص فرايند تربيت دينى پردازش شده است. از مهم ترين يافته هاى پژوهش اين است كه به اعتقاد سنت گرايان، دين قابليت نفوذ بر همه ابعاد زندگى بشر را دارد. آنها بر دفاع عقلانى از دين تأكيد مى كنند و تضعيف دين دارى را نتيجه مستقيم تجددگرايى مى دانند. بر اين اساس، معتقدند كه بهترين راه براى مواجهه با اين چالش، شناخت عميق و هوشمندانه دنياى متجدد بر مبناى نگرش عقلانى است و قرآن و حديث، سرچشمه هاى توأمان سنت اسلامى اند و تعاليم اين دو منبع لايزال، كليد هدايت، قرب الهى و سعادت هر دو جهان است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 116
خداشناسی و انسان شناسی در حکمت خالده با تکیه بر دیدگاه های شوان و دکتر نصر
نویسنده:
زهرا طالبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
چکیده :
چکیده: سنت¬گرایی که به عنوان جریانی معاصر در مقابل مدرنیسم قرار می¬گیرد معتقد به وجود یک سنت زنده، پویا و ازلی است که هرگز هم از بین نمی¬رود، واحد است و در قالب¬های گوناگون متجلی می¬شود. علاوه¬براین وسیله¬ی رسیدن انسان به خدا نیز هست. این معنای از سنت بسیار متفاوت است با سنت به معنای متعارف آن یعنی آداب، رسوم و عادت. سنت-گرایان بخصوص شوان معتقدند که در قلب تمام سنن حکمت خالده¬ وجود دارد. برخلاف نظر او که حکمت خالده را با مابعدالطبیعه مترادف و مابعدالطبیعه را علم به حقیقة¬الحقایقی می¬داند که تنها از طریق تعقل قابل حصول است نه از راه عقل جزیی، حکمت خالده از نظر نصر "حاوی" مابعدالطبیعه یا علم قدسی¬ است که به شناخت مبدأ کلی اهتمام می-ورزد.حکمت خالده شامل مبانی مابعدالطبیعی یا وجودشناسی، انسان¬شناسی، اخلاق و خداشناسی است. پیروان حکمت خالده را می¬توان منادیان خداشناسی توحیدی در جهان معاصر غرب دانست. دیدگاه آنان نقاط مشترک فراوانی با دیدگاه فیلسوفان و به¬ویژه عارفان مشرق زمین دارد چنان¬که می¬توان مدعی شد که مهم¬ترین مسائل حکمت خالده با رئوس مسائل عرفان اسلامی مشترک ¬است. مهمترین صفات الهی در نظر آنان عدم تناهی، اطلاق و خیریت است که راهگشای مسائل فراوانی است که انسان متجدد در زمینه¬ی خداشناسی با آنها روبروست مسائلی از قبیل خیر و شر و جبر و اختیار که بیش از هرچیز او را به خود مشغول کرده است. در این دیدگاه به تناسب مراتب مختلف وجودی می¬توان از انواع جبر واختیار سخن گفت،گاهی در مرتبه¬ی الهی و قلمرو امر مطلق و گاهی در مرتبه¬ی ¬بشری و قلمرو نسبیت و به اعتقاد نصر انسان تنها در اتصال با این مرتبه که قلمرو جبر و نیز اختیار محض است،کاملاً مختار و نیز مجبور خواهد بود. در بیان او، علاوه بر این جبر که وجه دیگر اختیار کامل است جبر دیگری نیز وجود دارد که به میزان فاصله¬ی انسان از امر مطلق برای او حاصل می¬شود، به معنای استقلال از اراده¬ی الهی است و آن جبر جسمی-روانی است. به اعتقاد سنت¬گرایان راه¬های مختلف وصول به ذات قدسی خداوند از خودشناسی شروع می¬شود. این مسأله به قدری دارای اهمیت است که شوان اصولاً مابعدالطبیعه را چیزی جز خودشناسی نمی¬داند و حدیث "من عرف نفسه فقد عرف ربه" را به¬عنوان شاهدی بر این مدعا بیان می¬کند و از انواع خودها در مسیر شناخت حق سخن می¬گوید.از این رو با شناخت خود می¬توانیم به شناخت خودِ مطلق نائل شویم. هرچند شوان و نصر هر دو این حدیث را بیان می¬کنند اما دیدگاهشان کمی متفاوت به¬نظر می¬رسد موضوع رساله¬ی حاضر، بررسی برخی از مهم¬ترین مبانی خداشناسی و انسان¬شناسی حکمت خالده است با محوریت آراء شوان به عنوان تکمیل¬کننده¬ی طریق سنت¬گرایی و دکتر نصر به عنوان شارح آثار او و وجوه اختلاف و شباهت¬ دیدگاه-های این دو فیلسوف معاصر، تا با بدست آوردن چارچوبی برای شناخت سنت اصیل، پویا و جهان¬شمول، جایگاه حکمت خالده در اندیشه¬های فلسفی معاصر روشن شود. کلیدواژه¬ها: سنت، حکمت خالده، انسان، خدا، نصر، شوان.
حکمت خالده و وحدت متعالی ادیان؛ نقد اندیشه سیدحسین نصر
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله، درصدد نقد و بررسی اندیشه سیدحسین نصر در زمینه پارادایم «وحدت متعالی ادیان» در حکمت خالده است. دیدگاه نخبه‌گرا و سنّتی مبتنی بر حکمت خالده، بر آن است که معرفت، امری مقدّس و برآمده از عقل شهودی می‌باشد. از این نگاه بر خلاف فلسفه متکی بر عقل استدلالی که سرشتی غیرمتکثره و وحدانی دارد، دین بسان وسیله‌ای است که انسان را به خدا پیوند می‌دهد. حال آنکه سنّت، محتوای دین را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌سازد. در این منظر، ادیان دارای باطن یکسانی بوده، اختلاف ظاهری آنها، در نهایت به ظرفیت‌های مختلف بشری و سرانجام تجلّیات گوناگون حق، برمی‌گردد. دست‌کاری آدمیان نیز اگرچه در سایه دین اسلام با سهولت بیشتری تأمین می‌شود، اما تمامی ادیان به مثابه راه‌های پرفراز و نشیبی‌اند که سرانجام انسان را به قلّه سعادت و کامیابی می‌رسانند که در نتیجه، نفس در یک مرتبه بهجت‌آمیز وارد بهشت ابدی می‌شود. در این مقال، مؤلفه‌هایی همچون ترس، محبت و معرفت و یا تأکید بر سعادت و فضیلت مطرح که جملگی مبیّن این وحدت باطنی و مابعدالطبیعی میان ادیان است.
نقد سنت بر سنت نماها
نویسنده:
فروزان راسخی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
امروزه با گروه‌های زیادی مواجهیم که دم از معنویت می‌زنند و به رغم تنوع و تکثری که دارند همگی به نوعی فلسفه جاودانه قایلند که اصول و مبانی آن در طی اعصار دستخوش تغییر و تحول نمی‌شود. این گروه‌ها در عین اعتقاد به این سنت جاودانه از فرهنگ غربی متجدد انتقاد می‌کنند و نقاط ضعف جدی‌ای را برای آن برمی‌شمرند، از جمله این انتقادات می‌توان به نقد گرایش‌های دوگانه انگارانه و تقلیل گرایانه فرهنگ غربی متجدد اشاره کرد که موجب نفی ایمان و بها دادن افراطی به عقل استدلال‌گر شده است و این دو عامل، بحران معنوی جهان کنونی را به بار آورده است. اما در میان این جریانات معنویت گرا‌، جریان سنت گرایی در عین اعتقاد به سنت جاودانه و نقد فرهنگ غربی متجدد شیوه نقد گروه‌های مدعی معنویت را زیر سؤال می‌برد و آن را برخاسته از همان فرهنگ غربی می‌شمارد. در نهایت مهم‌ترین نقطه ضعف جریان‌های معنویت گرا در جهان معاصر از نظر سنت گرایان شیوه التقاطی آن‌هاست که منجر به جدایی این جریان‌ها از ادیان الهی و ظهور دین‌های جدید برساخته بشر شده است. در این مقاله ابتدا با معرفی جریان‌های مدعی معنویت در جهان معاصر خصایص اصلی آن‌ها را برشمرده‌ایم. پس از آن، نقد این جریان‌ها بر فرهنگ غربی متجدد مورد بررسی قرار گرفته و در پایان نقد سنت گرایان بر این شیوه نقد مطرح شده است. به ویژه معیارهای اصالت و معنویت گرایی راستین توسط سنت گرایان مورد تأکید قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 66
سنت و سنت گرایی از دیدگاه فریتیوف شوان و دکتر سید حسین نصر
نویسنده:
مهدی امامی جمعه، زهرا طالبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سنت گرایی که به عنوان جریانی معاصر در مقابل مدرنیسم قرار می گیرد، به وجود یک سنت زنده، پویا و ازلی معتقد است که هرگز از بین نمی رود، واحد است و در قالب های گوناگون متجلی می شود. این معنای از سنت با سنت به معنای متعارف؛ یعنی آداب، رسوم و عادت بسیار متفاوت است. در این دیدگاه سنت وسیله رسیدن انسان به خدا و شامل مبانی مابعدالطبیعه یا وجودشناسی، انسان شناسی، اخلاق و خداشناسی است. در قلب تمام سنن، حکمت خالده وجود دارد؛ بر خلاف نظر شوان که حکمت خالده را با مابعدالطبیعه مترادف و مابعدالطبیعه را علم به حقیقه الحقایقی می داند که تنها از طریق تعقل قابل حصول است، نه از راه عقل جزیی. حکمت خالده از نظر نصر «حاوی» مابعدالطبیعه یا علم قدسی ای است که به شناخت مبدا کلی اهتمام می ورزد. او برخلاف نظر هاکسلی که کاربرد اصطلاح حکمت خالده را برای نخستین بار از سوی لایب نیتز می داند، معتقد است که این اصطلاح را برای نخستین بار آگوستینو استیوکو در دوره رنسانس به کار برده و در اندیشه اسلامی عنوان اثری است از ابن مسکویه. بنابراین، با استناد به این گفته نصر و با توجه به دوره حیات ابن مسکویه و نیز آگوستینو استیوکو، دقیق تر به نظر می رسد اگر کاربرد این اصطلاح را برای نخستین بار از سوی این حکیم مسلمان بدانیم. آنچه از نظر خواننده می گذرد، مروری است بر برخی از مهمترین مبانی سنت گرایان و پیروان حکمت خالده با محوریت آراء شوان به عنوان تکمیل کننده طریق سنت گرایی و دکتر نصر به عنوان شارح آثار او و وجوه اختلاف و شباهت دیدگاه های این دو فیلسوف معاصر، تا با به دست آوردن چارچوبی برای شناخت سنت اصیل، پویا و جهان شمول، جایگاه حکمت خالده در اندیشه های فلسفی معاصر روشن شود.
صفحات :
از صفحه 37 تا 56
تبیین تطبیقی مبانی فلسفی رویکرد سنت گرایانه سید حسین نصر و رویکرد نوگرایانه نصر حامد ابوزید در آسیب شناسی تربیت دینی
نویسنده:
حسن باقری نیا
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش بررسی تطبیقی قابلیت‌های دو رویکرد جدید در حوزه آسیب شناسی تربیت دینی می‌باشد. برای دست‌یابی به این هدف از روش تحلیل و تفسیر انتقادی مفاهیم و نیز قیاس عملی و الگوی فرانکنا بهره گرفته شد. یافته‌های حاصل از این پژوهش نشان داد که هر دو رویکرد سنت گرا و نوگرا با وجود تفاوت‌هایی که در مبانی فلسفی با یکدیگر دارند، با کثرت گرایی و مدارا همراه هستند. سنت گرایی نصر بر گوهر ادیان و وجه عرفانی و زیبایی شناختی آنها تکیه می‌کند و قائل به وحدت متعالیه ادیان است و بر پشتوانه متافیزیکی اخلاق در تربیت دینی تاکید ویژه‌ای دارد. نوگرایی ابوزید نیز بر تأویل و درک فحوای نصوص دینی و جدایی دین و معرفت دینی تکیه می‌کند. از این رو، با انحصارگرایی در فهم دین سازگاری ندارد و تا حد ممکن تفسیر از دین را هرچه معقول‌تر و مقبول‌تر می‌نماید. تربیت دینی سنت گرای نصر به خودشناسی و تربیت اراده‏ و خواسته‏ ها و نیز هیجان‌ها و عواطف می‌پردازد. در حالی که رویکرد نوگرایانه ابوزید به تربیت توانایی‌های ذهنی در جهت روشنگری، آزادی و عدالت و برابری انسان‌ها می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 104 تا 122
رویکردها به تکثر ادیان
نویسنده:
ولی الله عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : نهاد نمايندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
صفحات :
از صفحه 115 تا 158
مقایسه دیدگاه جان هیک و سید حسین نصر در باب کثرت گرایی دینی
نویسنده:
محمد محمدرضایی، طاهر کریم زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
پلورالیسم دینی به دنبال راهی برای اثبات حقانیت ادیان گوناگون و رستگاری پیروان آنهاست. جان هیک به عنوان بزرگترین حامی این تفکر، با بهره گیری از معرفت شناسی کانت، ادعا می کند که پیروان ادیان مختلف، به حقیقت فی نفسه دسترسی ندارند و فقط نمودی از امر مطلق را دریافت می کنند. او قلمرو معرفت شناسی کانت را از تجربه های حسی فراتر دانسته، آن را شامل تجربه های دینی نیز می داند. از دیدگاه هیک، در واقع هسته اولیه تمام ادیان، تجربه های دینی آنهاست و این فرهنگ ها و ادراکات گوناگون است که در ارایه تفسیر این تجربه دخالت کرده، تفسیرهای متکثر از آن ارایه می دهد. هیک با مبنا قرار دادن معرفت شناسی کانت، هم دچار تهافتها و نقدهای وارده بر کانت شده و هم علاوه بر آن رویکرد وی نقدهای بسیاری را در باب شناخت واقعیت غایی، متحمل گردیده است. سید حسین نصر نیز به عنوان یک مسلمان سنت گرا از کثرت گرایی دینی حمایت می کند. او با استفاده ار مبانیی که عمدتا متاثر از عرفای اسلامی است، به دفاع از این دیدگاه می پردازد؛ ولی نقدهایی نیز بر وی وارد است. در مقام مقایسه، اعتقاد به حقانیت ادیان و رستگاری پیروان آنها، بزرگترین وجه تشابه و استفاده هیک از مبانی تجربه گرایانه و قایل بودن وی به انسانی بودن آموزه ها و تفاوتهای ادیان و لزوم جرح و تعدیل آنها و در مقابل، الهی و آسمانی دانستن تمام آموزه های ادیان مختلف و جایز ندانستن دستکاری آنها از منظر نصر، بارزترین وجه اختلاف این دو متفکر در باب کثرت ادیان به شمار می آید.
صفحات :
از صفحه 19 تا 40
سنت گرایی و تکثرگرایی دینی
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
سنت گرایی مکتبی نوپا و مربوط به سدۀ بیستم است که در نزاع بین سنت و مدرنیته، که در عصر روشنگری به وجود آمد یا به اوج خود رسید، جانب سنت را می گیرد. باورهای این مکتب از قبیل حکمت جاویدان، که در دل هر سنت قرار دارد، سبب باور به حقانیت همۀ سنت های ریشه دار و در نتیجه، حقانیت و نجات بخشی همۀ سنت های بزرگ دینی، یعنی تکثرگرایی دینی، شده است. این نوشتار به بیان و بررسی مبانی تکثرگرایانۀ این مکتب می پردازد. مسئله مقاله این است که اساسی ترین باور سنت گرایی (که موجب پذیرش تکثرگرایی دینی شده) یعنی اعتبار و تقدس همۀ سنت های تاریخی، مخدوش است.
صفحات :
از صفحه 715 تا 740
رابطه انسان شناسی و خداشناسی در حکمت خالده با محوریت آرای شوان و سید حسین نصر
نویسنده:
زهرا طالبی، مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
در قلب تمام سنت­ها، حکمت خالده­ وجود دارد که شامل مبانی مابعدالطبیعی، انسان­ شناسی، اخلاق و خداشناسی است. راه­های مختلف وصول به ذات قدسی خداوند از خودشناسی شروع می­ شود؛ چنان­که حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربه» شاهدی بر این مدعاست. در این مسئله بین شوان (تکمیل ­کننده سنت­ گرایی) و نصر (شارح آثار او) دو اختلاف اساسی وجود دارد؛ از یک سو نصر تأکید می­ کند که هرکس خود را شناخت، پروردگار خود را می­ شناسد؛ اما در اندیشه شوان هرچند وجود ناب و حقیقی پدیدارها و از جمله حقیقت انسان، خداوند را نیز به ظهور می ­رساند، اما این خداشناسی است که مبنا قرار می­ گیرد و انسان را در درجه دوم اهمیت قرار می­ دهد. با همه این توصیفات، اختلاف میان شوان و نصر جدی است و شاید نتوان به ­آسانی آن را رفع کرد. از سوی دیگر شوان اساساً به مسئله «ولایت» - چنان­که نصر قائل است - اعتقادی ندارد، اما به الهام افراد قدیس (علاوه ­بر پیامبران) قائل است.
صفحات :
از صفحه 69 تا 91
  • تعداد رکورد ها : 36