جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1096
رساله نجات (اصول عقايد علامه مجلسي)
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامي طهور,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
دیدگاه های کلامی علامه مجلسی
نویسنده:
منصوره نجفی کانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آرای کلامی علامه شهیر «محمدباقرمجلسی ره» بدیع، ابتکاری و در عین حال قابل اعتماد است. وی کتاب خداوند را یگانه کانون علم حق می‌داند و در باب تأویل احادیث و آیات قرآن، تنها توضیح سازگار با بیانات امامان(ع) را می‌پذیرد. احادیثی بسیار از کسانی را که به غلو مشهورند، به دلیل سطوح مختلف روایات، می‌پذیرد. وی از آن نقل گراهاست که از تحمیل تفکرات عقلی بر آیات و روایات به شدت انتقاد کرده است اگر چه مطلق عقل گرایی هیچ مخالفتی نداشته و در مقابل اخباریان از اجتهاد و استنباط دفاع کرده است. وی بر این باور است که اصل وجود خدا به دلیل فطری بودن و وضوح و روشنی آن نیازی به اثبات ندارد. هفت برهان در توحید الهی اقامه می‌کند و در پایان، ادله نقلی را معتبر می‌داند و استدلال به آن را در این زمینه دارای اشکال نمی بیند. با دقت بالای خود براهین توحید صفاتی را در شرح روایتی از امام رضا(ع)، نقل می‌نماید. او همچنین، هشت نظریه در تبیین امر بین امرین از علمای امامیه بیان و اشکالات هر هشت نظریه را بیان نموده و در پایان نظر خود او بر این است که امر بین امرین آن است که برای هدایت‌ها و عدم توفیق خداوند متعال بر طاعات و معاصی بندگان تأثیری وجود دارد اگر چه آنرا به حد اجبار و اضطرار نمی رساند. وی فرستادن انبیا را مقتضای حکمت الهی می‌داند و مهم ترین دلایل عصمت انبیاء را ادله سمعی و روایات می‌داند. ایشان نیاز به رهبر و مقتدای عالِم و عادل جهت هدایت بندگان به راه راست و رفع شبهات را اصلی ترین دلیل لزوم امامت می‌داند و از سه راه اعلمیت، عصمت و هاشمی بودن، امامت ائمه اطهار(ع)، را ثابت می‌نماید. ایشان معاد جسمانی را از ضروریات دین و مورد اتفاق همه ادیان از جمله یهود و نصارا می‌داند. علامه مجلسی، برای اثبات رجعت به حدود هشت آیه از قرآن در حق الیقین اشاره می‌کند و مسأله رجعت را در روایات، متواتر معنوی می‌داند.
روش‌شناسی علامه مجلسی در نقد متن حدیث
نویسنده:
مهدی پرتوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نگاهی گذرا به سیر تاریخی تألیف منابع و جوامع حدیثی و بررسی رویکرد شرح نویسی از سوی مصنفین منابع حدیثی به خوبی نشان می دهد که علامه مجلسی (ره) فقدان منبعی فراگیر در حدیث به ویژه روایات فقهی را دریافته و نیاز مبرم تبیین ابهامات و رفع مشکل و حل غوامض روایات را پاسخ مناسبداده است. این پژوهش به منظور آشنایی با مبانی اندیشه-های حدیثی علامه مجلسی و روش های وی در فهم حدیث در کتاب مرآه العقول انجام یافته و بر آن است تا از راه کاوش در آثار مجلسی به ویژه مرآه العقول ویژگی ها و روش های فقه الحدیثی وی را ارائه دهد. مواد تحقیق در این پژوهش از کتب و آثار علامه مجلسی و نیز کتاب های پیرامون آن فراهم آمده است. نگارنده در این رساله کوشیده تا پس از مروری اجمالی بر زندگی نامه علامه مجلسی ضرورت فقه الحدیث، مبانی و روش های فقه الحدیثی این محدث بزرگوار را بررسی و شناختی از مولف و آراء و اندیشه‌هایش ارائه دهد. بارزترین ویژگی‌ها و وروش‌های فهم حدیث در مرآه العقول عبارتند از: استناد به قرآن در اثبات معنای حدیث، تبیین حدیث با توجه به احادیث دیگر، بهره‌گیری از ادبیات عرب و به کار گیری قواعد زبان و توجه به بلاغت آن، نقد و فهم حدیث با توجه به گزارش‌های تاریخی و بهره گیری از دانش‌های زمان.
بررسی انسان در برزخ از دیدگاه ملاصدرا و علامه محمد باقر مجلسی
نویسنده:
صفیه طلوع خراسانیان محبوب
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مباحث مهم مورد بحث فیلسوفان و عالمان دینی، عوالم پس از مرگ بویژه عالم برزخ است. مساله عالم برزخ به‌عنوان عالمی ورای ماده، همواره مورد توجه مردم بوده و به همین جهت در روایات ائمه معصومین (علیهم السلام) به آن زیاد پرداخته شده است. فیلسوفان اسلامی نیز در مباحث معاد، به بحث از عالمی واسطه میان دنیا و قیامت پرداخته‌اند.در این پژوهش به طرح دیدگاه‌های صدرالمتالهین و علامه مجلسی در رابطه با عالم برزخ و انسان برزخی پرداخته شده است. در ابتدا دیدگاه کلی هر کدام از این دو دانشمند درباره عالم برزخ طرح شده و در ادامه به بررسی و شناخت عالم برزخ و عالم قبر و اوصاف و ویژگی‌های آن و سپس به بررسی انسان برزخی و کیفیت وجود و زندگی او در این عالم از نظر صدرالمتالهین و علامه مجلسی پرداخته شده است. در نهایت نیز به مقایسه دیدگاه‌های فیلسوفانه صدرالمتالهین و روایات معصومین (علیهم السلام) که علامه مجلسی در کتب خود آورده پرداخته شده و میزان تطابق دیدگاه‌های این فیلسوف بزرگ با روایات ائمه معصومین (علیهم السلام) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصله نشان دادند که دیدگاه صدرالمتالهین جز در موارد معدودی بسیار مطابق با روایات معصومین(علیهم السلام) می باشد. ملاصدرا زندگی برزخی و ثواب و عقاب آنرا، نتیجه اعمال فرد در طول حیات دنیوی می‌داند، عالم برزخ را در مرتبه بالاتر و مشرف بر عالم دنیا می‌داند و به تجسم اعمال در برزخ معتقدست، همانگونه که روایات نیز به این موارد اشاره دارند. اما جایگاه شکوفا شدن استعدادها و تکامل را فقط حیات دنیوی می داند در حالی که طبق روایات تکامل و تنزل برخی افراد در برزخ نیز ادامه پیدا می کند.
چرایی و چگونگی عذاب اخروی: بررسی دیدگاه علامه مجلسی و علامه طباطبایی
نویسنده:
محمد مهدی مشکاتی، روح الله فاطمی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در پاسخ به پرسش از چرایی و چگونگی عذاب اخروی با دو رویکرد مواجهیم؛ رویکرد نخست، ارتباط میان کیفر و عذاب اخروی را همانند ارتباط جرم و جریمه دنیوی، اعتباری دانسته، خداوند را به عنوان عذاب‌کننده خارجی جاعل و خالق عذاب می‌شمارد؛ رویکرد دوم ارتباط کیفر و عذاب را حقیقی و تکوینی دانسته، ناظر به مفاد نظریه تجسم اعمال می‌داند و عذاب اخروی را صورت و تجسم گناه فرد گنهکار می‌شمارد. مجلسی از مدافعان دیدگاه نخست و طباطبایی از مدافعان دیدگاه دوم است. در این مقاله دیدگاه این دو اندیشمند را در این خصوص بررسی می‌کنیم.
صفحات :
از صفحه 83 تا 107
رویکرد کلامی علامه مجلسی؛ اخباری‌گری یا اخبارگرایی؟
نویسنده:
نعیمه پورمحمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
روش اندیشه کلامی علامه محمدباقر مجلسی از جهت انحصار منبع معرفت کلامی در روایات به روش اخباریان نزدیک است. اما آیا می‌توان او را همچون محمدامین استرآبادی و ابن ابی‌الجمهور احسایی متکلم اخباری به شمار آورد؟ لازمه پاسخ به این پرسش بررسی نقش عقل در آثار اوست. عقل به منزلة ابزار معرفت در اندیشه مجلسی حضور چشم‌گیری دارد. وی هم در مرحلة تحقیق حدیث از عقل استفاده صوری می‌کند و هم در شرح و کشف معنای حدیث از عقل بهرة روشی می‌برد. این در حالی است که کلام اخباری حتی در سطح ابزار کسب معرفت یا فرآیند تولید علم دینی به عقل بهای چندانی نمی‌دهد. کلام علامه مجلسی از این جهت شباهت ویژه‌ای با کلام شیخ صدوق دارد. او کلام روایی مدرسه قم در قرن سوم و چهارم را در قرن یازدهم در مدرسه اصفهان احیا کرده است و بیش از آنکه متکلمی اخباری باشد متکلمی روایی یا بنا به نام‌گذاری این مقاله متکلمی اخبارگرا است.
صفحات :
از صفحه 125 تا 147
معرفی کتاب بحار الانوار علامه مجلسی
نوع منبع :
مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قائمیه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
بررسی حد و معیار غلو و تقصیر از دیدگاه شیخ مفید و علامه مجلسی
نویسنده:
فروغ رحیم پور، فرزانه شهبازی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقاله حاضر در صدد است به بررسی حد و معیار غلو و تقصیر از نگاه مفید و مجلسی بپردازد. هر دو متکلم موارد مشابهی را به عنوان معیار غلو مطرح کرده اند از جمله اعتقاد به الوهیت معصومین و نبوت امامان، اعتقاد به حلول و اتحاد ذات خداوند با معصومان، یا اعتقاد به اینکه با وجود معرفت امامان، انجام تکالیف شرعی لازم نیست. معیار مشترک تفویض نیز این است که معصومان علیهم السلام (به طور مستقل وهم عرض با خداوند) متصف به صفاتی چون خالقیت، رازقیت و زنده کردن و میراندن شوند. اختلاف نظر این دو در تعیین حد و معیار غلو و تقصیر در مسائلی نظیر علم امام، عصمت از گناه صغیره یا سهو، خلقت متقدم چهارده معصوم، کرامات یا فضایل خارق العاده، شأن و جایگاه ایشان در هستی و امثال آن نمودار می شود است ودامنه این اختلاف باعث می گردد که غالی و مقصر در نظر هریک متفاوت باشد. توجه به این تفاوت ها از آن رو حائز اهمیت است که از نظر فقهی، غالی کافر شمرده می شود و لوازم کفر بر او مترتب می گردد لذا جا دارد که اولا در تعیین حد و ملاکی که عدول از آن غلو (یا تقصیر) شمرده می شود به امور متفق علیه نزدیک و نزدیک تر شد و ثانیاً در کافر خواندن غالیان، به آرایی از این دست که می گوید غلو تنها اگر به انکار (آگاهانه و عمدی) الوهیت و توحید و نبوت منجر شود، موجب کفر خواهد بود توجه نموده، در مسائل اختلافی و جدلی الطرفین و در امور فرعی و جزئی، مطابق حدود و ملاک های شخصی یا حداقلی، افراد را به غلو و تقصیر متهم نکرد.
بررسی تطبیقی آیات و روایات تجرد نفس از دیدگاه علامه مجلسی و صدرالمتألهین
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، عالمه علامی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
مسئله تجرد نفس به دليل پيوند تنگاتنگ با ديگر مسائل مطرح در حـوزه اسـلام، در زمـره مباحثی است كه همواره مورد توجه عالمان مسلمان بـوده اسـت. علامـه مجلسـی بـه دليـل آنكه ادله عقلی را در اين زمينه مخدوش و غير قابل اعتنا می شمارد، گـاه تنهـا بـا تكيـه بـر ظواهر روايات به جسمانيت نفس معتقد است؛ گرچه در مواردی توقـف نمـوده، تجـرد را نيز محتمل می داند. در مقابل، ملاصدرا با عنايت به ادله متعدد عقلـی و نيـز شـواهد نقلـی، نفس را موجودی مجرد می داند. با توجه به اينكه هر دو انديشمند، در اثبات ديدگاه خـود درباره تجرد نفس، به آيات و روايات اشاره كرده اند، در اين پژوهش تلاش كرده ايم ادله نقلی آنان را در اين زمينه واكاوی كنيم. مطالعه آثار اين دو دانشمند و نيز بررسی آيـات و روايات مربوط به نفس، اين فرضيه را تقويت می سازد كه ديدگاه ملاصدرا مبنی بـر تأييـد تجرد نفس با ادله نقلی، از پشتوانه منطقی واستواری برخوردار است.
صفحات :
از صفحه 105 تا 136
بررسی آراء و تاملات فلسفی علامه مجلسی ره در ذات و صفات باریتعالی
نویسنده:
علی قنواتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اهمیت مسأله ذات و صفات باریتعالی و ترابط میان آنها به گونه ای است که می توان گفت جزو اولین و اساسی ترین مباحث کلامی و فلسفی دنیای اسلام به شمار می رود و معرکه آرای مخالفان و موافقان است. بدون تردید دیدگاه های افراطی و تفریطی در این خصوص پیامدهای زیان باری برای جوامع علمی در پی داشته است.علامه مجلسی ره نیز به عنوانی محدثی عقل گرا، دارای دیدگاه های خاص خود در این زمینه بوده است.گرچه علامه مجلسی به عنوان محدثی فیلسوف شهرت ندارد ولی بررسی تاملات فلسفی و عقلانی ایشان در موضوع مورد پژوهش حکایت از آن دارد که ایشان در کنار تاکید مطلق شان بر نصوص ، از فلاسفه هم عصر و یا حتی فلاسفه قبل از خود تاثیرپذیری داشته است.لیکن تاکید ایشان بر مبنا قرار دادن نصوص در کلیه مباحث عقلی سبب شده است که در اقامه براهین همان شیوه نصوص را برگزیند تا ادبیات خاص فلاسفه را.در معناشناسی ذات ، وجودشناسی آن (ادله اثبات وجود خدا)و معرفت شناسی (امکان شناخت، حدود شناخت و قلمرو تفکر در ذات و .... ) و معناشناسی صفات ، وجودشناسی آن (اقسام صفات و )و معرفت شناسی صفات(امکان ، حدود و ابزار شناخت) استوار همانند یک فیلسوف و نه محدث ورود کرد و حسب برداشت خود از نصوص منقول عینیت ذات و صفات الهی را نتیجه گرفت. گرچه علامه مجلسی به مخالفت با فلسفه مشهور استلکن با بررسی آثار ایشان (و در این پژوهش در باب توحید و خداشناسی و خاصه باب ذات و صفات باری تعالی)این نکته هویدا می گردد که مراد ایشان اولا نوع فلاسفه نبوده استو ثانیا مختص به همان مقطع زمانی بوده است که بازار ترجمه آثار فلسفی غیراسلامی بسیار شایع شده بوده است. و ایشان به عنوان پاسدار مکتب، در مقابل آن موج عظیم جبهه گیری شدیدی کردند تا جاییکه فلاسفه را حتی ملحد هم خوانده است.کلید واژه ها:ذات خداوند، صفات خداوند، علامه مجلسی ، عینیت ذات و صفات، تاملات فلسفی
  • تعداد رکورد ها : 1096