جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 723
بررسی کرامت و کارکردهای آن در متون متقدم صوفیه
نویسنده:
موسوی سیدجلال
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
در متون صوفیه، به بسیاری از پدیده ها و حالات در راه رسیدن سالک به مقصد نهایی طریقت، یعنی حقیقت، به چشم حجاب نگریسته شده است. در این مقاله، نوع تلقی از خوارق عادات صوفیه در این متون بررسی و تحلیل شده است. این پژوهش نشان می دهد که سه نگرش یا رویکرد به خوارق عادات وجود دارد: رویکرد شریعت مدارانه، رویکرد عرفانی و رویکردی که اغلب از دید ناظر بیرونی در پی استنباط، کشف و توضیح هر چه بیشتر کرامت و کارکردهای گوناگون آن است. رویکرد اول به دنبال هماهنگی کرامات با معجزه است و کارکردی همچون کارکرد معجزه، یعنی تایید رسالت برای آن قائل است. در نگرش دوم، غالبا کرامت حجاب راه انگاشته شده و سالک از آن برحذر داشته شده است. صاحبان رویکرد سوم، عمدتا تلقی مثبت از این پدیده دارند و به دور از آرمانگرایی، با توجه به واقعیت احوال صوفیه، به توجیه کرامت و توصیف کارکردهای آن پرداخته اند.
صفحات :
از صفحه 291 تا 318
مشخصات اثر
بررسی آراء و احوال و آثار عرفانی فیض کاشانی
نویسنده:
علی اکبری چناری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
چکیده :
ملا محسن فیض کاشانی (1007- 1091ه.ق) محدّث، مفسر، فقیه، اصولی و عارف امامیه در سده یازدهم هجری است که آثار ارزشمندی در هر یک از این علوم به جای نهاده است. نوشته ی حاضر به بررسی زندگی، آراء و آثار این عارف بزرگ پرداخته و مشتمل بر چهار بخش است. در بخش اول به شرح حال و معرفی آثار عرفانی و صوفیانه فیض؛ بخش دوم: جایگاه ملا محسن در تاریخ تصوف؛ بخش سوم: آراء و عقاید او در عرفان نظری و در بخش چهارم آداب و اخلاق صوفیانه از منظر فیض و غزالی اشاره شده است. در این رساله به نگرش ملا محسن به تصوف، در زمانی که ارزش و کارایی آن از بین رفته، بررسی انتساب وی به سلاسل صوفیه، تأثیر پذیری اش از ملاصدرا، غزالی، ابن عربی و شارحانش، بویژه جامی، چگونگی جمع بین عقل، عرفان و قرآن،بررسی تفاوت ها و شباهت های بین فیض و غزالی با تکیه بر مقایسه‌ی المحجه البیضاء و احیاءعلوم االدین، پرداخته شدهاست.
مشخصات اثر
بـــررسی عــرفـان در آثـار عــلامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
مائده شاکری‌راد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
عرفان اصیل اسلامی عرفانی است که مستقیماً و مستقلاً از متن قرآن کریم و سنّت و سیره پیامبر اعظم6و عترت طاهره‌اش:استنباط، اصطیاد، استخراج و تبیین شده باشد. بدون تردید آموزه‌های وحیانی پاسخ‌گوی همه نیازهای انسان از جمله نیاز معنوی و برآورنده انتظار آدمی در همه ساحت‌های وجودی‌اش از جمله ساحت سلوکی و عرفانی‌ می‌باشد، لکن مردان خدایی چون علامه طباطبایی می‌طلبد که هم قرآن شناس و هم عترت‌ شناس‌اند تا بتوانند عرفان حقیقی را از منبع زلال وحی شکار کنند. پایان‌نامه پیش روی درصدد است تا عرفان ناب اسلامی را بر محور اندیشه‌های علامه طباطبایی به‌خصوص رساله گران‌سنگ، وزین، قیّم و غنیّ رساله‌الولایه فراروی دانش پژوهان و مشتاقان معرفت شهودی و تشنگان وادی سیر و سلوک قرآنی قرار دهد. ما در این تحقیق به یک پرسش بنیادین یعنی آیا قرآن و سنت حاوی و حامل معارف معنوی و دانش عرفانی و بینش سلوکی هستند یا نه؟ و آیا انسان می‌تواند به ملکوتِ عالم و عالمِ ملکوت راه پیدا کرده صاحب مقام ولایت شود؟ پاسخ داده‌ایم. در این تحقیق بر اساس دیدگاه علامه، معانی و مبانی عرفان و چگونگی راه‌یابی انسان به مقام ولایت (مقام قرب، فناء و لقاء الهی) را به‌خصوص معرفت نفس،‌ مراقبت نفس، محاسبت نفس، ریاضت و مجاهدت مشروع و معقول، عبودیت و اخلاص، شریعت حقه محمدیه6و عنصر امامت و ولایت تبیین نموده‌ایم. آن‌چه ملاک و الگوی ما در این تحقیق شد فصول مختلف رساله‌الولایه علامه طباطبایی بوده است، اگرچه از تفسیر المیزان و کتب و رسائل دیگر علامه و شاگردان مکتب او در تبیین و تشریح نظریه علامه درخصوص عرفان و ولایت بهره‌های وافی و کافی را برده‌ایم. دست‌آورد مهم و مبنایی پایان‌نامه این است که انسان صاحب ایمان و عمل صالح که در صراط مستقیم عبودیت و اخلاص گام نهاده است توانمندی لازم و ظرفیت ممکن را بر محور طریق نفس و شریعت الهی جهت راه‌یابی بـه مقـام ولایت یا قـرب الهی دارد. پس 1- راه‌یـابی به عالـم ملکوت ممکن است نه محال. 2- طریق نفس طریق اصلی و کلیدی در این راه‌یابی است. 3- عوامل بنیادین این راه‌یابی ایمان و عمل صالح یا عبودیت و اخلاص است. 4- ورود به عالم ملکوت و میل به مقام ولایت در عرفان ناب اسلامی جنسیت گرایانه و طبقاتی و صنفی نیست، لذا زن و مرد در این مسیر مساویند.
مشخصات اثر
معرفت از دیدگاه عین القضات
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
عین القضات معرفت را دانشی می داند که از سوی خداوند بر دل عارفان تقوی پیشه و در طوری ورای عقل افاضه می شود. با وجود این، عقل و علوم مکتسب توسط آن، برای آدمی و به عنوان مقدمه ای در قابلیت یافتن برای دریافت معرفت ضرورت دارند. از نظر وی ارتباط عقل با طور ورای عقل مانند ارتباط نفس و بدن است و از این رو عقلِ غیرعارفان که به طور ورای عقل متصل نیست، با خودبینی و خودرایی رو به فساد می رود، همچنان که بدن بدون نفس، فاسد می شود. با عقل است که علوم ظاهری کسب می شود، علومی که تنها در این دنیا مفید است. اما چشم باطنی موجب حصول معرفت می شود، معرفتی که خود، موجب سعادت اخروی انسان است. از نظر عین القضات معرفت به نفس، موجب سعادت می شود. معرفت نفس با حس و عقل، به دست نمی آید، بلکه به بصیرت احتیاج دارد، زیرا بصیرت وسیله کسب معرفت حقیقی، یعنی معرفت به خداوند است، که آن هم از طریقِ معرفت نفس به دست می آید. البته مقصود از معرفت نفس، معرفت دل است که حقیقت آدمی است.
صفحات :
از صفحه 85 تا 112
مشخصات اثر
تصرفات مولانا در حکایات صوفیه
نویسنده:
ناصر نیکوبخت, سعید بزرگ بیگدلی ,حسن حیدرزاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
حکایات صوفیه بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهد. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها ترغیب و تعلیم صوفیه در سیر و سلوک است. مولانا نیز در آثار خود توجه زیادی به قصه و حکایات صوفیه دارد، به گونه ای که در همه آثار او، این حکایات دیده می شود. در آثار او، حکایت صوفیه از نظر کمیت تنوع زیادی دارند و برخی از آنها کوتاه و برخی طولانی هستند. مولانا در روایت برخی حکایات به روایت مآخذ پای بند است، اما در بیشتر موارد در روایات پیشینیان دخل و تصرف می کند. وی گاهی زمان و مکان و گاهی شخصیت های حکایت را تغییر می دهد و با افزودن توصیف، گفت و گو، شخصیت و ...، پیرنگ داستان کوتاه را توسعه داده بر جذابیت آن می افزاید. این مقاله کوشیده است با نشان دادن مهم ترین تصرفات مولانا در حکایات صوفیه، هدف او از این تغییر و تصرفات را بیان کند.
صفحات :
از صفحه 193 تا 222
مشخصات اثر
سیر آفاق در مشرب متصوفه
نویسنده:
لیلا هاشمیان , میثم احمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
تصوف، افزون بر تثبیت گفتمانی فراگیر در جامعه، رفتارهای اجتماعی خاصی را با خود به همراه داشت. یکی از این رفتارها سفر بود که نقش و کارکرد مهمی در میان صوفیان پیدا کرده بود. سفر که از آن با اصطلاح سیر آفاق (در مقابل سیر انفس) یاد می شود، در پندار نهان گرایان مسلمان و در نگاه نخست، بر گرفته از قرآن وحدیث بود که با انگیزه هایی مانند تبلیغ، زیارت، کسب علم، ریاضت و ... انجام می شد.در بینشی ژرف تر، ساختار کهن و اساطیری این آیین و جنبه نمادین و کهن الگویی آن آشکار می گردد. همچنین جنبه های سیاسی این سفرها نیز از موارد قابل توجه است که گاهی حتی زمینه بروز انقلاب ها و برخی جریان های اجتماعی را فراهم نموده است.مقاله پیش رو، تلاشی است برای نمایاندن وجوه گوناگون سیر آفاق در میان صوفیان و تبیین و توضیح انواع سفرها.
صفحات :
از صفحه 165 تا 190
مشخصات اثر
بررسی سرّ در عرفان اسلامی
نویسنده:
الهام رضوانی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر، با هدف بررسی سرّ در عرفان اسلامی تدوین شده است. هدف سالک در سلوک، وصال به حق و شناخت به حقایق و پدیده‌هایی است که عقل بشر از فهم آن عاجز بوده و تنها به مدد ریاضت و خلوت‌گزینی است که به این مهم دست می‌یابد. عارف بالله، در سلوک خود به اسراری آگاه می‌شود که اغیار را بدان راه نیست. «سرّ»، ودیعه‌ای است نهاده در دل، که باید از نااهلان و نامحرمان نهان داشته شود. این واژه، در متون عرفانی تعابیر گوناگونی یافته است؛ در جایی به معنای درجه‌ای از مقامات عرفانی، در جای دیگر به معنای سرّقدر است و در جای دیگر، به عنوان راز، باطن و امر پوشیده دانسته شده است
مشخصات اثر
مشترکات مضامین عرفانی نهج‌البلاغه و مثنوی
نویسنده:
محمد زمان لاله زاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مفاهیم عرفانی از جایگاه و اهمّیّت ویژه ای برخوردار بوده ، نزدصاحب نظران ، دارای ارزش و اعتبار خاصّی می باشند ؛ چرا که مقامات عرفانی مانند طلب ، عشق، معرفت ،‌ استغنا ، توحید ، حیرت ، فنا و ... که خمیر مایه و شاکله ی اصلی رساله راتشکیل داده اند روابط و وظایف انسان را با نفس خویش و خدای خویش بیان می دارند وتوانسته اند نردبان تقرّب به ذات اقدس الهی جهت سالکان طریق گردند.یکی از منابع اصلی که قادر بوده انسان را به کمال ومعرفت الی الله واصل نماید کتاب گران مایه ی نهج البلاغه بوده که به زعم اولیا و وارستگان، سرتاسر این کتاب بی نظیر ، عرفان مطلق و آزادی و رهایی از غیر و عدم وابستگی به دنیا و نیز عشق محض به پروردگار خالق یکتاست .هم چنین ، مثنوی معنوی مولانا ، صحیفه ی نوری است برخاسته و نشأت گرفته از قلبی منوّرکه بیت بیت آن سرشار از اصطلاحات و مفاهیم و راز و رمز های عرفانی است که مشابهت ها و مشترکات بسیار زیادی را در زمینه ی عرفان می توان در نهج البلاغه ومثنوی معنوی مشاهده و درک و فهم نمود . به عنوان نمونه یکی از موضوعات ارزشمند و مشترک موجود در این دو اثر وزین الهی و آسمانی ، نکات و مباحث معرفتی بوده که در هر دو اثر به آن ها التفات گردیده است .پس از تفحّص و مطالعه در نهج البلاغه و مثنوی معنوی ،به این نتیجه واصل گردیده که اکثرقریب به اتّفاق مفاهیم و فضایل عرفانی موجود در کتاب مثنوی مولانا جلال الدّین، برگرفته و مقتبس ازنهج البلاغه حضرت علی(ع) بوده و وجود مفاهیم معرفتی مورد نظر و دل خواه او در این کتاب، مشوّقی راغب گردیده تا مولانا توجّه ویژه و مستمری به این یادگار جاوید آسمانی داشته باشد .
مشخصات اثر
فرهنگ توصیفی آثار صوفیه (از ابتدا تا قرن پنجم ه.ق.)
نویسنده:
عفت عدل‌پیوست
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ادبیات عرفانی از ارزشمندترین انواع ادبی است و در ادبیات ما آثار ارزنده‌ی بسیاری از این حوزه برجا مانده است. در این میان کتاب شناسی‌ها و فرهنگ آثار‌ها می تواند راهنمای مفیدی برای عرفان پژوهان باشد. در این مجموعه به تدوین فرهنگی پرداخته می شود که ضمن جمع‌آوری و دسته‌بندی آثار صوفیه به توصیف اجمالی از هر اثر نیز می پردازد. این کتب در دسته‌هایی چون: کتب تعلیمی، تذکره، تفسیر، شطحیات، کتب تمثیلی، دعا و مناجات و اخوانیات قرار می‌گیرند. محدوده کار در این رساله از ابتدا تا قرن پنجم هجری است و روش کار بدین صورت است که ابتدا با بررسی تذکره‌ها و کتب عرفانی، فهرستی از کتاب‌های عرفانی موجود و کتاب-هایی که هنوز به دست ما نرسیده است وفقط نامی از آنها در کتاب‌ها ذکر شده تهیه، سپس بر اساس موضوع دسته‌بندی شده‌اند هم چنین کتاب‌ها بر اساس نام الفبایی شده و توصیفی اجمالی از هر اثر به عمل آمده است.در پایان نمایه‌هایی به پژوهش اضافه شده مشتمل بر نمایه الفبایی نام کتاب‌ها، نمایه الفبایی نام مولفان و نمایه موضوعی کتاب‌ها که این نمایه‌ها امکان استفاده بهتر و آسان‌تر از پژوهش را برای مراجعین فراهم می‌نماید.
مشخصات اثر
تحلیل کیفیت بازتاب شاهنامه‌ی فردوسی در برجسته‌ترین متون منظوم عرفانی فارسی از قرن ششم تا پایان قرن هفتم
نویسنده:
اسماعیل ملک‌زاده بیرمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شاهنامه در جهان‌بيني فكري ايراني، جايگاهي رفيع و انكارناشدني دارد؛اثريكه تاثير آن نه تنها در آثار حماسي كاملاً مشهود و آشكار است، بلکه تاثيري شگرف و انكارناپذير در متون غيرحماسي، بالاخص آثار عرفاني، دارد و از اين روست كه عدّه‌اي، شاهنامه را آبشخور عرفان نيز دانسته‌اند. لذا الهام‌بخشي شاهنامه در تداعي معاني عرفاني و رمزي، غالب عرفاي ايراني را بر آن داشتهتا در موقعيت‌هاي خاص از اشعار فردوسي و انديشه‌هاي او در پردازش مطالب خود استفاده كنند، یکی از تفاوت‌های آثار عرفانی فارسی با آثار عرفانی غیرایرانی‌، ‌حضور مداوم‌‌ روح حماسی و ملّی در آناست که در لایه‌های ناخودآگاه شاعران و نویسندگان عارف ایرانی وجود دارد.اين عرفا، در آثار منظوم خود به شاهنامه و سراينده‌ي آن، پهلوانان، شخصيّت‌ها و نمادهاي آن توجه داشته‌ و اين رويكرد آنها،گاه با نگاهي مثبت و همراه با ديده‌ي احترام بوده است و گاه نيز، رويكردي سلبي و با ديده‌ي حقارت. در اين پژوهش به شيوه‌اي توصيفي- تحليلي مبتني بر منطق بينامتني، سعي شده است ميزان تأثيرپذيري عرفاي برجسته‌ي قرون ششم و هفتم از شاهنامه بررسي و واكاوي شود. بنا بر نتايج اين پژوهش شاهنامه با وجود دو نوع گرايش ايجابي و سلبي بيشترين پردازش رمزي مفاهيم عرفاني و صوفيانه در اشعار شاعران عارف يا صوفي داشته است؛ زيرا ماهيّت تقابلي و دوبعدي خير و شر در شاهنامه، بهترين بستر براي طرح تقابلي انسان و نفس و يا انسان و اهريمن است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 723