جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 453
نقدی بر ترجمه فارسی قرآن‌کریم حدّادعادل از منظر ترجمه مفهومی
نویسنده:
محمدحسن امرایی، یحیی معروف
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
چکیده :
پس از ترجمه قرآن‌کریم، نقد و بررسی روش­های ترجمه نیز، محور توجه ترجمه­پردازان، به‌ویژه در نیم قرن اخیر قرار گرفت. این اهتمام جدی به روش­های مختلف ترجمه، حاکی از نگرش مثبت زبان­شناسان و ترجمه­پژوهان برای رسیدن به ترجمه­ای کامل، وفادار و مطلوب است. غلامعلی حدّادعادل، از جمله­ مترجمان قرآن است که نوع ترجمه­ خود را «مفهوم به مفهوم» خوانده است؛ امّا با تأمل در ساختار و محتوای این ترجمه، چنین دریافت می­شود که وی، نه تنها به متن اصلی مقیّد و متعهّد است، بلکه به زبان مقصد و ساختارهاى آن نیز، تا سر حد امکان، توجّه داشته است. هدف این مقاله، ارائه­ شواهد و نمونه­هایی برجسته در نقد نظریه­ مفهومی ایشان است تا نشان ­دهد که این ترجمه، علاوه بر رویه­ معنایی مفهومی، در بسیاری موارد، ترجمه­ای تحت‌اللفظی، وفادار و امین است. از مهم­ترین نتایج این مقاله این است که ترجمه یاد شده، علاوه بر اعتماد به نثر فاخر فارسی و سلاست آن، حسب اعتقاد مترجم به روش ترجمه­ مفهومی، غالباً با ساختارها و مختصات زبان مبدأ (قرآن) نیز معادل و مطابق است. در این ترجمه شاخص­های بسیاری یافت می­شود که خلاف روش مفهومی است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 32
تحلیل و ارزیابی رمزگشایی علامه طباطبایی از مسئله طینت
نویسنده:
مهدی ذاکری، محمد حسین منتظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
دسته‌ای از اخبار در میراث حدیثی شیعه‏، تفاوت آدمیان در آفرینش را مطرح می‌کند و از پیوند ایمان و کفر، با طینت آدمیان سخن می‌گوید. ظاهر این روایات، دال بر سعادت و شقاوت ذاتی انسان و نفی اختیار آدمی در رقم زدن عاقبت خویش و در نتیجه گرایش به جبر است. بسیاری از محدثان و اندیشمندان امامیه، به تبیین مفاد این روایات و حل اشکالات آنهاپرداخته ­اند. علامه طباطبایی با طرح الگویی جامع، بر اساس مبانی حکمت صدرایی به تحلیل محتوایی این احادیث پرداخته است. وی با حمل طین بر ماده زمینی‌ای که بدن انسان را می‌سازد و سپس نفس انسان از آن برمی‌خیزد؛ تاثیر آن را بر سعادت و شقاوت انسان در حد اقتضا دانسته و مستلزم جبر نمی‌داند. این مقاله ضمن بیان تحلیل علامه، مبانی آن را تبیین می کند و در نهایت راه حل ارائه‌ شده در دیدگاه علامه برای اشکالات را ارزیابی می‌کند.
صفحات :
از صفحه 207 تا 240
ایمان دینی و تاثیر آن در زندگی بر اساس نظر علامه طباطبایی با تاکید بر نگرش نقدی بر مفهوم ایمان در دیدگاه متکلمان اسلامی
نویسنده:
فردوس حاجیان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ایمان دینی در اسلام از جایگاه ویژه ای برخوردار است و محور فضایل محسوب می گردد. دانشمندان مسلمان آن را با عبارتهایی مانند تصدیق قلبی، اقرار زبانی، عمل و معرفت تعریف و توصیف نموده اند علامه طباطبایی ایمان را به عنوان تصدیق به یگانگی خدا و پیامبرانش و همچنین تصدیق به روز جزا و بازگشت به سوی خدا و تصدیق هر حکمی که پیامبران الهی آورده اند همراه با پیروی عملی، تعریف می کند و آن را قابل زیادت و نقصان می داند. در این مقاله تلاش شده است تا دیدگاه علامه طباطبایی در خصوص ایمان دینی بر اساس تفسیر المیزان تحلیل و بررسی شود و تاثر آن در زندگی دنیایی و سعادت ابدی تبیین گردد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 13
تحلیل هستی شناختی نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی ره
نویسنده:
فاطمه سلگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی رحمه الله که یکی از اندیشه های کانونی و محوری ایشان است همواره به عنوان نظریه ای معرفت شناختی تحلیل و بررسی شده است، اما نگاهی جامع به آثار علامه طباطبایی (ره) جهت واکاوی موارد استفاده و بهره برداری از این نظریه توسط ایشان، نشان می دهد که علامه به این نظریه نگاه وجود شناختی نیز داشته اند. از این زاویه، نشئۀ دنیا، نشئۀ اعتباریات است که مابین دو نشئۀ بدء و عود (قوس نزول و قوس صعود) قرار گرفته است و همچنان که نسبت زندگی دنیا به عوالم قبل و بعد از آن، نسبت ظاهر به باطن است؛ به همین ترتیب نسبت اعتباریات به حقایق هم نسبت ظاهر به باطن خواهد بود. از نظر علامه طباطبایی (ره) محصور و محدود شدن انسان به معانی وهمی و پنداری ظاهر حیات دنیا همان گرفتار شدن وی در خدعۀ اعتباریات و غفلت از حقیقت باطنی واقعی آنها خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 55 تا 68
جایگاه معصومین(ع) در تبیین قرآن
نویسنده:
زینب کیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
همراهی قرآن با مبیِّن، از جمله مباحث کلامی- قرآنی است. قرآن کتاب هدایت است؛ اما بهره مند شدن از آن، مستلزم این است که خداوند در کنار کتاب هدایت خویش، مبیِّنی را قرار دهد که به تبیین قرآن بپردازد. تبیین در لغت، به معنای آشکار کردن و توضیح دادن و در اصطلاح، از اهداف ارسال رسل و جزء وظایف ایشان است. قرآن، بیّن بالذات است؛ ولی به حسب ظاهر، دارای برخی اجمالات است که نیاز به تبیین دارد. اساس نظریه همراهی قرآن و مبیّن، مطابق عقل و سیره عقلا بوده و آیات و روایات بر آن صحّه می گذارند؛ چرا که رتبه معناداری، مربوط به ظواهر آیات قرآنی است و ظواهر قرآن، پیش از فحص از قرائن و بیان معصومین(ع)، فاقد حجّیت می باشد. حقّ بیان کلام الهی برای خداوند محفوظ بوده و چون اعجاز قرآن، منحصر به فصاحت و بلاغت آن نبوده، بلکه برخورداری از معانی و مفاهیم ژرف، از ابعاد اعجاز قرآن است؛ لذا تنها راه عقلانی برای اطلاع یافتن از آن حقایق، تبیین پیامبر(ص) است. هم چنین قرآن کریم و روایاتی متعدد در راستای شأن تبیینی پیامبر اکرم(ص)، ائمه اطهار(ع) را با تعابیری؛ چون «راسخان»، «حاملان» و «صاحبان علم»، وارثان این شأن عظیم معرفی می نماید.
آشنایی زدایی در جزء بیست و نهم و سی ام قرآن کریم
نویسنده:
مریم باجلان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از ابزارهای مهم برای دریافت میزان ادبیت یک متن، کشف انسجام میان ساختار و محتوا و همچنین تأثیر چنین مسأله‌ای بر انبساط نفس و انفعال احساسات درونی و باطنی انسان است. چگونگی انتخاب و چیدمان واژگان، فرایندی را به وجود می آورد که صورتگرایان به آن برجسته‌سازی می‌گویند. این فرایند به ما نشان می‌دهد که چگونه برخی متون با اینکه از همان عناصری تشکیل شده‌اند که سایر تولیدات زبانی از آنها به وجود آمده، دارای ویژگی‌هایی هستند که آنها را متمایز و برجسته می‌سازد.این پژوهشکه با روش توصیفی- تحلیلی به نگارش درآمده است، تلاش می‌کند با ارائه شواهدی از آیات شریفه قرآن کریم در جزء بیست‌و‌نه و سی، زیبایی‌های نحوی و بلاغی قرآن و تأثیر و ارتباط تنگاتنگ آن‌ها با محتوا را بررسی کند تا از این طریق، جنبه‌هایی از اعجاز قرآن را بشناسد و بشناساند بدین منظور، دو جزء آخر قرآن را در دو حیطه قاعده‌کاهی و قاعده‌افزایی بررسی کرده است.بر اساس نتایج، هنجارگریزی معنایی ارتباط تنگاتنگی با علم بیان و صنایع ادبی به کار رفته در آن دارد. استعاره و تشبیه در قرآن از بسامد بالایی برخوردار می‌باشند و قرآن کریم با آفرینش تشبیهات و استعاره‌های نو و بدیع سطح بلاغتش را افزوده است. دو نوع مرسل و عقلی مجاز نیز از صنایع پرکاربرد در قرآن می‌باشد و نقش مهمی در برجسته‌سازی در کلام الهی ایفا می‌کند. هنجارگریزی نحوی نیز از سه مولفه برخوردار می‌باشد: تقدیم و تأخیر، حذف و التفات. تقدیم لفظ بر عامل، بیشتر با انگیزه‌هایی همچون اختصاص، تأکید و گاه نیز برای رعایت فواصل صورت می‌پذیرد. حذف چه از نوع اختصاری و چه از نوع اقتصاری، علاوه بر آهنگین کردن کلام، با معنی ارتباط تنگاتنگی دارد. التفات نیز بعنوان یک هنجارگریزی نحوی، با دوری از استمرار یکنواخت و ملال‌آورکلام و ایجاد حساسیت در خواننده، از سهم به سزایی در برجسته‌‌‌‌‌‌سازی کلام برخوردار می‌باشد. در حوزۀ قاعده‌افزایی در سطح آوایی نیز، تکرار واکه‌ها و همخوان‌ها در قرآن، با مضمون آیات هماهنگ بوده و معنای ثانویه‌ای را القا نموده و درک هرچه بیشتر آن معانی را موجب می‌گردد.
اسم نکره و زیبایی شناسی کاربرد آن در قرآن کریم (جزء بیست و یکم تا سی‌ام) با تکیه بر دو تفسیر کشّاف و مجمع البیان فی تفسیر القرآن
نویسنده:
مریم معصومی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهیکی از جنبه‌های آشکار قرآن کریم اعجاز بلاغی است که از ابتدای نزول قرآن، همواره مد نظر دانشمندان و مفسران بوده است. علم معانی به عنوان یکی از علوم بلاغی می‌تواند در درک اعجاز بلاغی و یا بیانی این کتاب آسمانی راهگشا باشد. از سوی دیگر یکی از جلوه‌های علم بلاغت این است که متکلم، سخنش را مطابق با مقتضای حال مخاطب برمی‌گزیند و کلام خود را بر اساس ویژگی‌های روحی و فکری مخاطب ارائه می‌دهد، در همین راستا توجه به معرفه یا نکره آوردن کلمات، بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا فهم اغراض بلاغی و ادبی نهفته در «اسم نکره» و برطرف کردن ابهام موجود در آن، کمک شایانی به مفسران و مترجمان در دریافت بهتر پیام بسیاری از آیات قرآن کریم می‌نماید. پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن بررسی اغراض زیبایی‌شناسی «اسم نکره» در منابع بلاغی، این اغراض را در سه موضع، «مسندالیه»، «اسم مجرور به حرف جر»، و «مفعول به» در ده جزء آخر قرآن کریم با تکیه بر دو تفسیر ادبی کشّاف و مجمع البیان مورد بررسی قرار دهد. یافته‌های این پژوهش گویای این مطلب است که اعتماد و توجه به سیاق کلام در دریافت مفاهیم و معانی نهفته در اسم نکره نقش مهمی را ایفا می‌کند. با بررسی شواهد فراوان از آیات این بخش، روشن شد که متأسفانه بسیاری از مفسّران و مترجمان، این مهم را با وجود اهمیت فراوان آن در فهم بهتر آیات ذی ربط، کم‌تر مورد بررسی قرار داده‌اند. بر اساس پژوهش حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است، مشخّص گردید که «مسندٌ‏الیه»، «اسم مجرور به حرف جر» و «مفعول‌به» نکره درده جزء پایانی، در اغراض گوناگونی از قبیل: تعظیم، تحقیر، تفخیم، بیان نوع، استغراق جنس، إفراد، تکثیر، تقلیل و ... به کار رفته‌اند ولی بیشترین استعمال آن در این بخش از قرآن کریم، برای بیان تعظیم، تکثیر، بیان نوع، و سپس استغراق جنس بوده‌است. به طور قطع کاربرد اسم‌های نکره در قرآن کریم و مطالعه‌ی راهبردی آن، سهم بسزایی در فهم دقیق آیات و نکات ظریف تفسیری دارد. کلمات کلیدی: قرآن کریم، اعجاز بلاغی، زیبایی‌شناسی اسم نکره، کشّاف، مجمع البیان.
تحلیل محتوایی اخلاق ناصری از منظر قرآن کریم
نویسنده:
ام البنین مظفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با توجه به تحولات اجتماعی، سیاسی و علمی در دنیای جدید و ظهور مکاتب اخلاقی ، فلسفی، اجتماعی و...، همچنین رشد روزافزون علوم، به ویژه در عرصه انسانی، نگاه های پرسش آمیزی به سوی قرآن دوخته شده است.گاهی تکیه اصلی یک اثر اخلاقی بر دین و مذهب است و گاهی از این مرحله گذر می کند و به عرفان می رسد و در جایی دیگر بیان غیر مستقیم فضایل اخلاقی در قالب تمثیل ها و داستان ها جلوه گر می شود، شیوه استدلالیو منطقی همچون مطالب فلسفی، در بیان مضامین اخلاقی نیز مورد توجه بسیاری از معلمان اخلاق از جمله خواجه نصیر در اخلاق ناصری است.موضوع این پایان نامه تأثیرپذیری خواجه در اخلاق ناصری از قرآن می باشد . از یافته های پژوهش این است که؛ خواجه نصیر، انسان را با همه ابعاد روحانی و جسمانی به نیکی شناخته و برای اخلاق و تربیت و رساندن او به کمال در اثر خود، راهکارهای مناسب با عقل و شرع ارائه کرده است. و تلاش شده ضمن تحقیق در آیات و الفاظ قرآن کریم و بهره مندی از متون تفاسیر قرآن و کتاب اخلاق ناصری، مواردی را که به نظر می رسد متضمن معانی قابل انطباق بر مفاهیم اخلاقی در قرآن و اخلاق ناصری است احصاء نماید.این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است ،که به روش«تحلیل محتوا»(توصیفی –تحلیلی) انجام شده وگردآوری اطلاعات به روش «کتابخانه ای» است.
نقد و بررسی نگاه تاریخی - حسی مستشرقان به قرآن
نویسنده:
بتول اسفندیار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مقصود از « نگاه تاریخی ـ حسی مستشرقان به قرآن»، نوع نگاه معرفت‌شناسانه‌ای است که بر اساس مبانی معرفتی جهان غرب شکل گرفته است که بر مبنای آن، آنچه به آزمون و خطا در آید، دست‌یافتنی و البته علمی است و تاریخ‌مندی و تاریخ‌پذیری نشانه و مولفه‌ای از حسی و تجربی بودن آن پدیده به حساب می‌آید. به این قرار، با سیطره یافتن این نوع نگاه معرفتی سکولار در غرب و گشایش باب شکاکیت، تمامی ساحات هستی در این راستا بازتعریف و بازفهمی خواهد شد. در این میان، شرق‌شناسی نوین هم سر بر آورد و با تن دادن به این تغییر معرفتی، مطالعات شرق‌شناسانه نیز در مسیر حاضر پی ریزی گردید و با پیش فرض قرار دادن مبانی حس‌گرایانه به کنکاش در حوزه اسلام و قرآن کریم ورود یافت. به این ترتیب، تاریخ قرآن متأثر از اصالت تاریخی و تاریخ‌گرایی قرن نوزدهم به نگارش در آمد، به گونه‌ای که فهم، تنها در سایه تاریخ دست‌یافتنی تلقی شد. این همه در حالی است که معرفت توحیدی با تعریفی متفاوت از اصل معرفت و با ارائه ابزارهای دست‌یابی به معرفت، در تعارضی آشکار با مبانی معرفتی غرب مدرن می‌ایستد.تحقیق حاضر، با بیان تشریح مبانی معرفتی حاکم بر جهان غرب و ارائه تصویری از معرفت توحیدی، بر آن است تا مطالعات شرق‌شناسان را بکاود و انگیزه نگارش تاریخ قرآن از سوی غربیان را به نقد بنشیند.
ترجمه و نقد کتاب "القرآن و الشعر"
نوشته‌ی دکتر دلال عباس
نویسنده:
سیدیوسف نجات‌نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حضور دین مقدس اسلام در شبه جزیره ی عرب، نه تنها بر رفتار و کردار مردم عرب، و پس از فتوحات بر سراسر جهان تأثیر شگرفی داشت، که حتی بارزترین ویژگی عرب ها؛ یعنی خطابه و شعر را تحت الشعاع خود قرار داد. به سخن دیگر، نزول قرآن کریم در آن زمان و سامان، بر تمامی ابعاد مردم عرب و غیر عرب، تحول آفرین بود و خطابه های سهمگین و چکامه های بلند و بلیغ شاعران عرب، در آستان نثر رسا و اسلوب و شیوه ی گویای کلام مبین الهی کرنش کردند. زبان و بیان قرآن، حتی بر پیامبر اکرم، ائمه ی اطهار، خلفا و سایر مسلماناناثرگذار بود و در سبک بیان و بکارگیری ایماژها و نمادها، طرحی نو افکند. کتاب "القرآن والشعر"، به قلم خانم دکتر دلال عباس، پس از توصیف فضای عصر جاهلی، در فصل های پنجگانه ی کتاب، ما را با تاثیر شگفت قرآن / اسلام بر زندگی دینی، اجتماعی و سیاسی و دست آخر، نگرش و اندیشه ی آن دوره آشنا می کند. بدین سان که قرآن به مثابه یک متن، چه تحولاتی در زبان و واژگانو دیدگاه شاعران عرب داشته است. مولف محترم با روش تحلیلی وعلمی تأثیر قرآن بر شعر و نقش بی بدیل شعر بر روان و جان و زبان عرب ها را به تصویر می کشد و سپس با ارائه ی ادله ی ارزشمند و منابع موثق، وجود قرآن را باعث بالندگی نثر و کم فروغی شعله ی شعر می انگارد. از مهم ترین نتایج بدست آمده، تغییر درون مایه ی شعر، نثر و خطابه به محتوا و درون مایه ی اسلامی و دینی می باشد. همین کارکرد و تاثیر مثبت را روایات و احادیث پیامبر اعظم و پس از ایشان، خلفا؛ به ویژه حضرت علی بن أبی طالب (ع)، بر ساختار و بافت متون عربی نهاد.
  • تعداد رکورد ها : 453