جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 174
مطهری و اخلاق باور
نویسنده:
مجید ملایوسفی، احمد اله یاری، مریم اسکندری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اصطلاح «اخلاق باور» برای اولین بار در مقاله معروف کلیفورد، با همین عنوان، به سال 1876 به کار رفت. طبق بیان کلیفورد، که بعدها به قاعده یا اصل کلیفورد مشهور شد، «همیشه، همه جا، و برای هرکس خطاست که بر اساس قرائن ناکافی به چیزی معتقد شود». از زمانی که کلیفورد این بحث را مطرح کرده است، تاکنون، مورد مناقشات فراوانی بوده است؛ مساله اصلی که در پس همه این مناقشات مطرح بوده است این است که آیا اصولا باورهای آدمی در اختیار انسان اند، تا مشمول ارزش گذاری های اخلاقی شوند، یا این که باید آن ها را، همچون بسیاری از حالات روانی، غیر ارادی و انفعالی و در نتیجه، معاف از ارزش گذاری های اخلاقی دانست. عده ای بر این باورند که باورهای ما غیر ارادی اند و در اختیار ما نیستند. درمقابل، عده دیگری به تاثیر اراده بر باور یا اراده گروی اعتقادی معتقدند. این نوع از اراده گروی، بسته به میزان تاثیر اراده بر باور، به دو قسم کلی قابل تقسیم است: اراده گروی مستقیم و اراده گروی غیر مستقیم. اراده گروی اعتقادی (هر دو نوع مستقیم و غیر مستقیم آن) از حیث دیگری، به اراده گروی توصیفی و اراده گروی هنجاری تقسیم می شود. در اراده گروی هنجاری سخن از نوعی وظیفه گرایی معرفتی در باب باورهاست که مستلزم اخلاق باور است. درواقع، زمانی می توان از اخلاق باور سخن گفت که به چیزی به نام وظیفه گرایی معرفتی قائل باشیم. مطهری تعقل و تفکر را افعالی نفسانی می داند که در دست اراده و انتخاب مستقیم انسان قرار دارند. از نظر وی، میان «عقیده» و «تفکر» تمایز وجود دارد. او عقیده مبتنی بر فرایند معقول و عقلانی را تفکر می نامد و آن را موجد معرفت می داند. توجه به فرایند شکل گیری معرفت از منظر مطهری به خوبی نشان می دهد که وی به مساله توجیه باورها و قائل شدن به نوعی وظیفه گرایی معرفتی توجه خاص داشته است. بر این اساس، مطهری توصیه هایی را در نحوه کسب معرفت بیان می دارد که می توان آن ها را ذیل اخلاق باور گنجاند. از جمله این توصیه ها می توان به این موارد اشاره کرد: تاثیرناپذیری از قضاوت دیگران، پیروی نکردن از اکثریت، پرهیز از خوش باوری، استماع قول مخالف، تفکیک باور از صاحب باور، و اجتناب از جمود و تعصب.
صفحات :
از صفحه 119 تا 140
دلالت ضمنی معرفت شناسی اصلاح شده آلوین پلانتینگا بر بنیادگرایی دینی
نویسنده:
جلال پیکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آلوین پلانیتنگا از مهم ترین چهره های معرفت شناسی اصلاح شده است. مطابق دیدگاه وی، باورهای دینی نیز همچون باورهای حاصل از ادراک حسی، پایه به شمار می آیند؛ درنتیجه، نیازی به توجیه ندارند. اما این دیدگاه لوازمی دارد، ازجمله اینکه می تواند به بنیادگرایی دینی منجر شود. زیرا نظریه پلانتینگا هیچ معیاری درباب محتوای باورهای پایه تعیین نمی کند و شروطی که برای مشروعیت آن تعیین می کند، امکان داخل شدن باورهای بنیادگرایانه را نیز فراهم می سازد. بنابراین، درحالی که غربیان عموماً مسلمانان را مروج بنیادگرایی دینی معرفی می کنند، در این مقاله نشان داده شده است که معرفت شناسی اصلاح شده، که برآمده از مسیحیت است، می تواند توجیه کنندة بنیادگرایی دینی باشد. بنابراین، جهت اجتناب از اتهام جا بازکردن برای بنیادگرایی دینی، لازم است که معرفت شناسی دینی همچنان جانب قرینه گرایی را فرو نگذارد.
بررسی نظریه تکامل از دیدگاه آلوین پلانتینگا
نویسنده:
اعظم عبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
آلوین پلانتینگا از فیلسوفان پرنفوذ دین و صاحب رأی معاصر است که در سنت فلسفه تحلیلی پرورش یافته و یکی از بنیان گذاران «معرفت شناسی اصلاح شده» خوانده می شود.پلانتینگا در زمینه رابطه علم و دین، با پذیرش الگوی مکملیت و تعامل مستقیم علم و دین، نظریه جالب و قابل تأمل «علم آگوستینی» را پیشنهاد نموده است.در این مقاله ما به بررسی نظریه تکامل از دیدگاه پرفسور پلانتینگا پرداخته ایم. پلانتینگا با مردود دانستن نظر متخصصانی که معتقدند نظریه تکامل با توجه به شواهد تجربی قطعی است، معتقد است هر چند بخش هایی از تکامل زیست شناختی داروینی ضعیف است، اما این نظریه از نظر معرفت شناختی ممکن است و احتمال پیشینی این نظریه بر اساس طبیعت گرایی بالا و براساس خداباوری مسیحی و شواهد تجربی پایین است.پلانتینگا معتقد است نظریه تکامل فی نفسه با نظم ناسازگار نیست، گرچه ترکیب این نظریه با طبیعت گرایی چنین نتیجه ای را در بر دارد. او مدعی است یک دلالت تضمینی بیان تکامل و طبیعت گرایی وجود دارد. بنابراین طبیعت گرایانی که برای ارائه تبیین کارآمد به داروینسیم نیاز دارند، تلاش می کنند تکامل را تنها نظریه علمی قابل قبول وانمود کنند و این در حالی است که پیوند میان تکامل و طبیعت گرایی خود متناقض بوده و غیرعقلانی است.به نظر پلانتینگا، خداباور سنتی ممکن است بعضی از اشکال تکامل را تأیید کند، اما آن شکلی را می پذیرد که به وسیله خدا راهنمایی و هماهنگ شده است.
بررسی انتقادی دیدگاه دیوید لوئیس در باب جهان‌های ممکن با تاکید بر آراء الوین پلانتینگا
نویسنده:
علی دلبری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
گفتمان جهان های ممکن شامل جملاتی است ک ضمنا یا صریحا دربررگیرنده عبارت جهان ممکن باشند این گفتمان یکی از پویاترین و جدی ترین مباحثات حال حاضر محافل فلسفی محسوب می شود دلیل عمده چنین اقبال و توجهی در اهمیت این مبحث در حل و توجیه مسائل دیرپای فلسفی است. در کلی ترین تقسیم بندی می توان فلاسفه صاحب نظر در این حوزه را دو گروه اصلی قرار داد در یک طرف لوئیس به تنهایی قرار دارد که سخنگوی واقع گرایی موجهاتی ایت و در طرف دیگر تقریبا تمامی فلاسفه ای که به نوعی تجردگرایی معتقدند واقع گرایی موجهاتی بر این نظراست که جهان های ممکن دیگر و اشیا‏‎ء‎‏ واقع در آن همان عینیتی را دارند که جهان ما و اشیا‏‎ء‎‏ واقع در آن از آن عینیت برخوردارند در حالی که سایر فلاسفه چنین شانیتی را برای این جهان ها قائل نیستند تئوری همتایی نظریه ای است که هرچند می تواند مستقل از واقع گرایی موجهاتی ارزیابی شود ولی عملا همبستگی زیادی بین مبانی آن و واقع گرایی موجهاتی وجود دارد بدون اخذ تئوری همتایی دفاع از واقع گرایی موجهاتی اگر نگوییم غیرممکن که لااقل بسیار مشکل خواهد بود. در نقطه لوئیس پلانتینگا از معروفترین منتقدین واقع گرایی موجهاتی محسوب می شود دفاع او از بالفعل گرایی نیز در همین راستا است بالفعل گرایی نظریه ای که بر مبنای آن امور امکانی از حیث وجودی برخوردار نیستند بالفعل بالفعل گرایی پلانتینگا به رغم ظاهر موجه و معقول خود خالی از اشکال نیست اتخاذ چنین موضعی بخصوص ما را در شناسائی بعد هستی شناسانه وجوه ضرورت و امکان با مشکل جدی روبرو می سازد این در حالی است که لااقل چنین مشکلی را نمی توان در امکان گرایی مشاهده کرد هرچند نمی توان از نقطه ضعف اساسی امکان گرایی که هستی شناسی فربه آن است براحتی گذشت لوئیس علیرغم اذعان به چنین مشکلی حاضر است عواقب آن را بصورت کامل بپذیرد چون معتقد است فواید فلسفی آن بیش از هزینه های است که پرداخت می شود در حالی که پلانتینگا و سایر تجردگرایان که صرفا به وجود انتزاعی جهانهای ممکن باور دارند آن را نمی پذیرند و اغلب هم معتقدند که رویکرد آنها از از پس سایر وظایف محوله نیز بر می آید البته این دعا محل چون و چراست.
الهیات طبیعی و نقد آن از سوی الهیات اصلاح شده (با تأکید بر آراء الوین پلانتینگا)
نویسنده:
دلبر شجاع
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در میان فیلسوفان مغرب زمین تعلق به دیرپایی نسبت به مباحث خداشناسی وجود داشته است. معقولیت اعتقاد به خدا، مساله ای است که الهیات طبیعی و الهیات اصلاح شده با رهیافت های مختلف به آن پرداخته ، با حفظ میانی معرفت شناختی خود به بحث گذاشته اند. نوشتار حاضر در یک مدخل و پنج فصل:‌1. الهیات طبیعی ، 2. مبانی معرفت شناختی الهیات طبیعی، 3.الهیات اصلاح شده، 4. نقد و ارزیابی الهیات اصلاح شده، 5. نتیجه گیری کلی سامان یافته است.
تبیین دیدگاه الوین پلانتینگا و استخراج دلالتهای آن در تربیت دینی
نویسنده:
فاطمه فعله قهرودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهتوجیه و عقلانیت باور دینی یکی از مباحث مهم معرفت شناسی دینی است که امروزه در فلسفه دین جایگاه خاصی دارد. در پاسخ به موجه سازی باور دینی رویکردهای مختلفی اتخاذ شده است که معرفت شناسی اصلاح شده یکی از آنهاست و در چند سال اخیر از سوی فیلسوفان مشهوری مانند آلوین پلانتینگا، نیکولاس ولترستورف و. . . مطرح شده است. نوشتار حاضر بر آن است که با توجه به مهمترین نمایندگان این مکتب (پلانتینگا و ولترستورف) ادعاهای برخی از دیدگاههای پلانتینگا را به تصویر بکشد. سوالات پژوهش حاضر ابتدا به بررسی مفهوم تربیت دینی از نظر پلانتینگا می‌پردازد و در سوال دوم به اصول ودلالت های تربیتی دیدگاه وی می‌پردازد و در نهایت به نقد دیدگاه الوین پلانتینگا و استخراج دلالتهای آن در تربیت دینی می‌پردازد. روش پژوهش رویکرد تحلیل محتوای کیفی است. برای پاسخگویی به سوال اول از روش تحلیل مفهومی، برای پاسخگویی به سوال دوم از روش استنتاجی قیاس و برای پاسخگویی به سوال سوم نیز از روش نقد درونی ونقد بیرونی استفاده شد. نتایج نشان داد که پلانیتنگا در در تعریف تربیت دینی ادعا می‌کند که اگر ما به ذهن دیگران و عاقل بودن و عقلانیت آنان اعتقاد داریم پس باید به وجود خدا هم قائل باشیم. از اینجا بود که مباحثی نظیر توجیه عقلانی باور به خدا و جریانی به نام فلسفه دین و پرداختن به پدیده‌ای به نام خدا آغاز می‌شود و جریان فلسفه به سمت عقلانیت پیش می‌رود. و اصول و دلالت‌های تربیت دین یاز نظر پلانیتنگا «اصل پایه‌ای بودن باور به خدا با توجه به مساله تضمین در تربیت دینی، اصل هماهنگی باور به خدا با ساختار طبیعی انسان، اصل فقدان تلازم باور اعتقادی به خدا با تجربه دینی در تربیت دینی، اصل اثر معصیت بر معرفت به خدا، اصل گرایش فطری به خدا، اصل عدم نیازبه عقلانیت در پذیرش دین و باور دینی» بنابراین در نگاه عقل و دین دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد و این دیدگاه ها می‌توانند در اتخاذ رویکرد تربیتی ما نقش به‌سزایی ایفا نمایند. کلید واژه‌ها: دیدگاه‌های پلانتینگا در مفهوم تربت دینی، تربیت دینی، دلالت های تربیت دینی
بررسی تنوع دینی از دیدگاه علامه طباطبایی و آلوین پلانتینگا
نویسنده:
پریسا فیضی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بی تردید، یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین، مسئله تنوّع دینی است.دیدگاه های مختلفی در بحث تنوّع دینی از سوی فیلسوفان مطرح شده است. بسیاری از دانشمندان و صاحب نظران حوزه دین در صدد ارائه دیدگاهی موجّه و قابل قبول نسبت به این مسئله هستند. پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه نظریّه آلوین پلانتینگا، فیلسوف دین مسیحی و علّامه طباطبایی مفسّر بزرگ قرآن و حکیم متألّه مسلمان پیرامون تنوّع دینی می پردازد. علّامه طباطبایی با ارائه یک دیدگاه جامع و شمول گرایانه، بر این اعتقاد است که همه ادیان بر حق بوده و نجات بخش هستند، اما دین اسلام به عنوان خاتم سایر ادیان، کاملترین ادیان محسوب می شود. ایشان اختلاف موجود بین ادیان را نه ذاتی و اصولی، بلکه ظاهری می داند، در حالیکه آلوین پلانتینگا، با نگرشی انحصارگرایانه در مورد تنوّع دینی، حقّانیّت و نجات را منحصر در دین مسیح و آموزه ها و تعالیم آن می داند و مسیحیّت را دینی موجّه،تلقّّی می کند. در مقایسه این دو دیدگاه، نگرش علّامه طباطبایی متقن تر به نظر می رسد. زیرا ایشان نجات و حقّانیّت را منحصر در یک دین خاص نمی کند. دلیل علّامه برای منحصر نکردن حقانیّت این است که همه ادیان از حیث حقیقت مطلق دارای وحدت هستند، بنابراین هریک از آنها به میزانی از آن بهره مند می باشند. همچنین نجات و رحمت الهی را نیز مخصوص یک گروه یا فرقه نمی داند، مهمترین دلیل ایشان این استکه هدایت الهی ایجاب می کند، تمام انسان ها به سعادتی در خور خویش، برسند. بی شک لازمه وسیع دانستن رحمت خداوند آن است که بیشتر انسان ها را اهل نجات بدانیم ، نه اینکه تنها قائل به نجات عدّه ای خاص باشیم.
دیدگاه آلوین پلانتینگا در مسأله تعارض  دین ،علم و طبیعت گرایی
نویسنده:
روح انگیز جلوخانی نیارکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسأله تعارض علم و دین از دیرباز تاکنون ـ بخصوص از هنگام زایش نو در علم ـ طیف وسیعی از متألهان و دانشمندان را به بحث و کنکاش در زوایای نهان و آشکار خود وا داشته است. روایت‌ها و خوانش‌های مختلفی از این مسأله ارائه شده که یکی از تفاسیر موجود، متعلق به آلوین پلانتینگا فیلسوف دین تحلیلی مشرب آمریکایی است. به اعتقاد ایشان، علم و دین تعارض سطحی و توافق عمیقی دارند و در عین حال، بین علم و طبیعت‌گرایی توافق سطحی و تعارض عمیقی وجود دارد. وی به‌منظور اثبات مدعایش، افزون بر نقد طبیعت‌گرایی(متافیزیکی و روش‌شناختی) در جستجوی روش‌شناسی علمی است که به نوعی علم دینی، موسوم به علم آگوستینی می‌انجامد. هدف رساله حاضر ارزیابی تحلیلی ـ انتقادی مبانی، پیش‌فرض‌ها و ادله خاص پلانتینگا در اثبات مدعیات خویش است.
نقد پلنتینگا بر تکامل‌باوری داوکینز
نویسنده:
علی صادقی؛ مرتضی فتحی‌زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
پس از آنکه در قرن هفدهم میلادی مدعای تعارض علم جدید و دین، در بستر مناقشات میان احکام نجوم جدید و آموزه­ های کتاب مقدس مسیحی، شکل گرفت، داروینیسمِ سربرآورده در قرن 19 جبهه جدیدی گشود و بر آتش تعارض در بستر مناقشه میان آفرینش­گرایی، به منزله یکی از آموزه­ های اصلی کتاب مقدس مسیحی، و تکامل گرایی زیست شناختی دامن زد و مدعی شد که این آموزه دینی استحکام و اتقان علمی ندارد. ریچارد داوکینز، به عنوان یکی از مدافعان پر سر و صدای داروینیسم، نیروهای کور طبیعی را برای توضیح پیدایش انسان کافی دانست و به بی­ نیازی از خدا حکم کرد. پلنتینگا، ضمن کوشش برای صورت­بندی تکامل­ باوری، دو مدعای اصلی تکامل­ باوری، یعنی "تصادفی" بودن تکامل و همچنین مدعای منشأ مشترک، را به چالش می گیرد و تاکید می کند که نتایج مورد نظر تکامل­ باوران به طور خاص، و مدعیان تعارض علم و دین به طور عام، نه بر علم، بلکه بر پایه ترکیبی از علم و طبیعت­ گرایی متافیزیکی استوار است . او افزوده طبیعت ­گرایی متافیزیکی به علم را نه پذیرفتنی می­ داند و نه ذاتی تبیین­های علمی، بلکه علم جدید را با باورهای دینی سازگارتر می پندارد.
صفحات :
از صفحه 43 تا 60
بررسی نظریه دادباوری شرور طبیعی از منظر بروس رایشنباخ
نویسنده:
عبدالرسول کشفی, آرزو مشایخی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
وجود شرور در جهان، در تعارضی ظاهری با سه صفت علم مطلق، قدرت مطلق و خیرخواهی محض خداوند است. به بیان دیگر، مجموعه مرکب از چهار گزاره زیر، مجموعه ای به ظاهر ناسازگار را شکل می دهد: 1- خداوند عالم مطلق است. 2- خداوند قادر مطلق است. 3- خداوند خیرخواه محض است. 4- شر وجود دارد. این تعارض، به «مساله شر» معروف است که بر مبنای آن، گروهی از خداناباوران، با تکیه بر واقعیت شرور، به انکار وجود خداوند می پردازند. مساله شر دو گونه تقریر دارد: «مساله منطقی» و «مساله قرینه ای». مساله منطقی شر به بررسی سازگاری یا عدم سازگاری گزاره های چهارگانه؛ و مساله قرینه ای شر به ارزیابی احتمال صدق گزاره «خدا هست» با توجه به میزان، شدت و تنوع شرور در عالم می پردازد. خداباوران، این مساله را در دو سطح پاسخ گفته اند: سطح «دفاع» که در آن با دلایل گوناگون، وجود تعارض را در مجموعه فوق نفی می کنند؛ و سطح «دادباوری» که در آن، به توجیه شرور در عالم می پردازند. شرور موجود در جهان، به دو دسته «شرور اخلاقی» و «شرور طبیعی» تقسیم می شوند. در این مقاله، نظریه دادباوری «قوانین طبیعی» بروس رایشنباخ در باب شرور طبیعی مورد بررسی قرار می گیرد و نقاط قوت آن نسبت به نظریه های رقیب نشان داده می شود.
صفحات :
از صفحه 111 تا 131
  • تعداد رکورد ها : 174