جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: با توجه به یافته های علمی اخیر که نشان می دهد جهان ما بخشی از چند جهان است ، للند هارپر استدلال می کند که ما باید ایده خدای فعال در خداباوری یهودی-مسیحی را کنار بگذاریم. این تغییر منجر به گزارش منسجم تر ، منسجم و در نهایت بهتر از آنچه در حال حاضر توسط سنت توحیدی یهودی-مسیحی ارائه می شود ، می شود.

از موضوعاتی که در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) قابل توجه است، وحدت اسلامی است، از آنجایی که این مفهوم می تواند مورد بازخوانی، قرائت و تفسیر خاصی قرار گیرد و در هر گفتمان خاص، معنایی خاص به خود داشته باشد، لذا مهم تر از هر چیز ماهیت آن در زبان و اندیشه اندیشمند و نظریه پرداز مدافع آن است اما درک چیستی و ماهیت هر امری پیش از هر چیز به ویژگی های معرفتی، هستی شناسانه و ارزشی وابسته است که بدان معنا می دهد. فرضیه اساسی ما در این پژوهش بررسی دیدگاه گفتمانی درباره ماهیت وحدت و همبستگی از دیدگاه حضرت امام خمینی است. و سوال اصلی ما در این نوشتار این است که وحدتی که امام آن را به عنوان یک واجب الهی، امر مقدس و ضرورتی عقلی و شرعی نام می برد؛ دارای چه ویژگی های عقلی و نظری یا ارزشی و جهان شناسانه ای است؟ چرا که ویژگی های هر چیز در کل بیان کننده چیستی حقیقی آن است. بدین معنی که واقعیت وجودی آن را می سازند و شکل می دهند. مهم ترین صفات و خصایل وحدت اسلامی با توجه به آثار و اندیشه امام خمینی (ره) عبارتند از: توحیدباوری و اعتصام به حبل اله، مصلحت باوری عمومی و توجه به منافع عامه انسان های مسلمان، مکتب باوری یا توجه به مصلحت اسلام و شریعت، وحدت باوری یا تاکید بر اهمیت و جایگاه همبستگی اسلام و... که در اندیشه امام از جایگاه خاصی برخوردار می باشند.

ریچارد داوکینز، زیست شناس معاصر انگلیسی، بر اساس استدلالی با عنوان «استدلال سادگی» بر این باور است که قوانین بنیادین فیزیک در آغاز پیدایش این جهان و به دنبال آن، پیدایش موجودات پیچیده زنده به ویژه انسان طی فرآیند تکامل تدریجی، به صورتی تصادفی و بدون نیاز به وجود خداوند، پدید آمده اند. به نظر وی، قوانین بنیادین فیزیک ساده اند، بنابراین پیدایش تصادفی و بی دلیل قوانین بنیادین، تبیینی است ساده ولی فرض وجود خالقی که قادر به طرح جهانی با چنین پیچیدگی های بسیار گسترده باشد، نظریه ای است بسیار پیچیده. در مقابل، کیث وارد فیلسوف برجسته انگلیسی و برخی فیلسوفان خداباور دیگر مانند ریچارد سوئین برن و آلوین پلانتینگا، با تفکیک میان سادگی موجود در علم و سادگی نظریه خداباورانه از طریق تقسیم مفهوم «سادگی» به دو قسم «سادگی انحصاری» و «سادگی شمولی»، از سادگی فراگیر و جهان شمول نظریه خداباورانه دفاع می کند. از دیدگاه او وجود خداوند فرآیند تکامل و قوانین بنیادین طبیعت را در یک نظام جامع و جهان شمول وحدت و انسجام می بخشد و از این رو از کفایت تبیینی برخوردار است، در حالی که دیدگاه تصادف گرایانه داوکینز فاقد کفایت تبیین است و از عهده تبیین جامع و دقیق قوانین بنیادین فیزیک و فرآیند تکامل بر نمی آید. از دیدگاه کیث وارد «استدلال سادگی» داوکینز در واقع «مغالطه سادگی» است. این مقاله می کوشد قوت دیدگاه خداباورانه را نسبت به دیدگاه ماتریالیستی ریچارد داوکینز و بدین ترتیب نادرستی «استدلال سادگی» او را نشان دهد.

یکی از پرسش‏های مهم انسان خردمند از خود و دیگران این است که چه چیزی سبب تعالی و پیشرفت او در عرصه‏های مختلف زندگی می‏شود؟ و چه عواملی در پیشرفت انسان‏های بزرگ تاریخ دخالت داشته است؟ تا اونیز با به کار بستن تجربیات انسان‏های موفق به درجاتی از کمال و تعالی دست یابد؟ پرسش هایی از این قبیل در طول تاریخ بشر ذهن او را به خود مشغول داشته، تا جایی که دانشمندان بسیاری برای پاسخگویی به این پرسش، دست به کار تألیف و تحقیق شدند و هر کدام بنا به سلیقه خود با به جا گذاشتن آثاری راه‏های زیادی را فراروی انسان نهاده‏اند. اما بهترین پاسخ‏ها به این پرسش در ادیان الهی و سخنان حاملان وحی آسمانی یافت می‏شود. در این مقاله سعی شده است با استفاده از نهج البلاغه که آیینه‏ای از فروغ اندیشه‏های والای امام علی(ع) می‏باشد، راهکارهای مفیدی را فراروی انسان‏های جویای کمال قرار دهد؛ چنان‏که در مقاله دوم )آسیب‏شناسی کرامت انسان( سعی شده است چالش‏هایی را که فراروی کرامت انسان قرار دارد بررسی نموده و معرفی نماید. بدان امید که خواننده گرامی با استفاده از فرهنگ انسان‏ساز اسلام و سخنان ارزنده امام علی(ع) گام‏های مفیدی به سوی کرامت و تعالی انسانی بردارند.

معناداری زندگی، نسبت‌یابی اختیار خلاق آدمی با جهت اصیل حیات، یعنی خدای سبحان و به طور معیّن، اسماء فعل به مثاب? اوصاف مطلوب و خواستنیِ زیستِ از سرِ اختیار، است که در شخصیّت‌های الگویی یعنی حضرات اولیای‌الهی تبلور می‌یابد. در فصل مشترک تحلیل، انسان با رسیدن به الگوی رشد و هدفدارسازی تمامیّت زندگی خویش به چرایی‌ها و مبتنی بر این چرایی‌ها، به چگونگی‌های آن خودآگاه شده و تمامی عرصه‌ها و از جمله دشوارترین برهه‌های زندگی را در متن این هدفداری و جهت‌داریِ هماهنگ هستی و زندگی، راهبری می‌کند. معنادرمانی دارای دو سطح است:1-در سطح آسیب‌شناختی، طبیعت و درمان «روان‌نژندی‌ها» مورد توجّه است. 2ـ و در سطح کمال‌گرایی، عبور از سطح «هنجاریِ» متعارف به سوی زندگیِ برتر و آرمان رشد است. به درستی چگونه می‌توان از سطح روان‌نژندی حیات به سطح برینِ آن راه سپرد؟ پژوهش حاضر در راستای نظریه‌پردازی معنای زندگی بر مدار اصل جهت‌داری به سوی جهت برترین حیات، یعنی اصل«عبودیّت» در ادب تفسیریِ سوره حمد و به مدد سوره‌های منتخبی از قرآن‌کریم، به تبیین تفسیری این دو لای? تحلیلی نظریه معنا‌د‌اری زندگی، پرداخته است. در سطح آسیب‌شناسی یعنی تحلیل بحران معنا، فراز آغازین سوره عصر و سور? مسد و در سطح کمال‌نگری فرازی از سوره حمد و نیز فراز پایانی سوره عصر و سوره‌های انشراح و معوّذتین، مستند تحلیل بوده است.

لودویگ فوئرباخ و فردریش نیچه از فیلسوفان آلمانی هستند که در قرن نوزدهم زیسته‌اند. هر دو در دوران جوانی یزدان‌شناسی آموخته و از همان ابتدا دلمشغول مسائل یزدان‌شناسی و در رأس آن، مساله خدا بوده‌اند. آن‌ها خود در ابتدا از معتقدان به‌ مسیحیت بوده‌‌اند اما پس از مدتی از عقیده خود برگشته و به نقد دین، مسیحیت و خدا پرداخته‌اند. در بدو امر به نظر می‌رسد نگاه فوئرباخ و نیچه در مسائل انسان، دین و خدا بسیار به یکدیگر نزدیک است، اما با نگاهی عمیق‌تر درمی‌یابیم که در اساس و اهداف تفاوت‌های مهمی دارند. در باب دین هر دو دین‌گریزند و نه دین‌ستیز، اما در نیچه معنویتی مشاهده می‌شود که در فوئرباخ وجود ندارد. همچنین چون مسیحیت را درنظر گیریم نیچه برخلاف فوئرباخ، یک مسیحی‌ستیز واقعی است که حتی دیگر ادیان را در مقایسه با مسیحیت قابل ستایش می‌داند، در صورتی که فوئرباخ مسیحیت را برترین و کامل‌ترین دین در نظر می‌گیرد. در مورد مساله خدا نیز چنین است. هرچند هر دو می‌کوشند تا با مطرح کردن فرافکنی و خطا به عنوان خاستگاه‌های تصور خدا، ثابت کنند خدایی که افراد بدان قائلند، خدایی آفریده ذهن خود آن‌هاست، اما نیچه برخلاف فوئرباخ به این حد بسنده نمی‌کند و بی‌ارزشی تمام ارزش‌ها، و ایده‌های نوینِ اراده به قدرت و بازارزش‌گذاری ارزش‌ها را مطرح می‌کند. همچنین نیچه برخلاف فوئرباخ به هیچ‌وجه در طلب آن نیست که انسان را جانشین خدا کند و می‌توان گفت فوئرباخ در نظر وی در دسته واپسین انسان‌ها قرار می‌گیرد که نزد وی منفورترینند. همچنین هرچند نیچه خبر مرگ خدا را اعلام می‌کند، اما برخلاف بی‌خدایی فوئرباخ، بی‌خدایی او استعاری است و به هیچ‌وجه الحادی تعصب‌آمیز نیست. حتی از وجهی دیگر احوال بی‌قرار نیچه نشان از آن دارد که خوشحالی او از شنیدن خبر مرگ خدا، نه از روی اندیشه‌های الحادی، بلکه به سبب هموار شدن راه برای ساختن انسانی دیگر، و چه بسا خدایی نوین است.

داوکینز به عنوان زیست شناسی تکامل گرا درباره موضوعات مختلفی غیر از زیست شناسی اظهار نظر کرده که اخلاق ازجمله آنهاست. وی در آرای خاص خود در زمینه اخلاق از دانش هایی چون زیست شناسی اجتماعی، روان شناسی تکاملی و ژنتیک بهره می برد. مهم ترین وجه نظریه پردازی داوکینز نفی تمایز اخلاقی انسان از حیوانات است. دغدغه او برای پرداختن به موضوع اخلاق ناشی از انگیزه نفی کارکرد های اخلاقی دین است. افزون براین، از آنجا که نبودِ قدرت تبیین کنندگی نظریه تکامل درخصوص اخلاقی بودن انسان، به عنوان یکی از نقایص این نظریه مطرح شده، داوکینز می کوشد این اشکال را به گونه ای برطرف نماید. مقاله حاضر این تلاش داوکینز را گزارش و تحلیل می کند.