جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1252
رسم آرامگاه سازی در جوامع اسلامی (مطالعه موردی: آرامگاه‌های سده‌های 4 تا 6 هجری قمری در ایران)
نویسنده:
یاسر صادقی نقدعلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
رسم آرامگاه سازی در جوامع اسلامی همواره در هاله ای از ابهام قرار داشته است. در حقیقت هدف از ارائه چنین موضوعی به عنوان موضوع پایان نامه بررسی دلایل رشد سنت آرامگاه سازی در جوامع اسلامیو میزان تاثیر پذیری آرامگاه های اسلامی قرن 4 تا 6 هجری قمریایران از آداب و رسوم زرتشتی است. با توجه به مطالعات انجام شده در زمینه دلایل رشد سنت آرامگاه سازی در جوامع اسلامی مشخص شد که اولین گروه مسلمانانکه حضرت محمد را سرمشق خود می دانستند به شدت با هر گونه تظاهر در سوگواری، مرگ و میر و تدفین مخالف بودند. بتدریج و به مرور زمان عوامل متعددی از جمله رشد آئین شیعه باعث رشد و گسترش آرامگاه ها در سرزمین‌های اسلامی شد و بزودی این آرامگاه ها به عنوان سمبل تمایلات سیاسی و مذهبی شیعه بکار افتاد.آرامگاه های اسلامی تحت تأثیر معماری، سنت‌ها و باورهای مناطق مفتوحه از قبیل ایران و بیزانس بود و هر منطقه تاثیرات خاص خود را بر آرامگاهای اسلامی آن منطقه و کل جهان اسلام گذاشته است. با مطالعهآرامگاه های قرن 4 تا 6هجری قمری ایرانو تطبیق معماری و هنر به کار رفته در بناو شیوه تدفین در این آرامگاه ها با اداب و رسوم و عقاید زرتشتی مشخص شد که حدود 73 درصد از آرامگاهای مطالعه شده تحت تاثیر آداب و رسوم و اعقادات زرتشتی بوده است. بنابراین سنت آرامگاه سازی در جوامع اسلامی با تأسی و تأثیرپذیری از فرهنگ آرامگاه سازی جوامع غیر اسلامی در سرزمین های مفتوحه، مرسوم گردید.
بررسی و نقد محتوایی مستندات حدیثی مباحث نفس و معاد در آثار فلسفی ملاصدرا
نویسنده:
جلیل قاسمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
استناد به احادیث به صورت گسترده در کنار آیات قرآن و شرح و تفسیر آنها یکی از جنبه‌های نوآورانه تألیفات صدرالمتالهین شیرازی است. این استنادها در آثار فلسفی ملاصدرا، در مورد آیات کتاب الهی بیشتر و در مورد احادیث تاکنون کمتر مورد توجه و نقد و بررسی قرار گرفته است.از این‌رو این رساله روایات مورد استناد صدرا در دو موضوع نفس و معاد را در دو بخش گردآورده و پس از تبیین دیدگاه‌ها و برداشتهای صدرا از آنها، ابتدا این برداشتها را مورد بررسی قرار داده است و سپس تأثیر مبانی فلسفی صدرا در این برداشتها را مشخص نموده و به این نتیجه منتهی شده است که برداشتهای وی در عمده موضوعات مطرح شده همچون تجرد نفس، بقاء نفس و بیشتر مباحث مربوط به مواقف قیامت مانند قیامت و حشر، صراط، نشر صحائف اعمال، حساب و میزان، عرض اعمال، اعراف و مکان بهشت و دوزخ با عقل و نقل منطبق و در بعضی موضوعات همچون تقدم نفس بر بدن، تجسم اعمال، موضوع خلود کافران در جهنم از نظر انطباق برداشتها با ظاهر احادیث و سایر متون نقلی و مباحث عقلی خالی از ابهام و اشکال نمی‌باشد.
استنادها و شواهد قرآنی در کلام امام رضا (علیه السلام)
نویسنده:
امین باقری نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امام رضا (علیه السلام) در میان اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) بین شیعیان به ویژه ایرانیان جایگاه خاصی دارد و عالم آل محمد (صلی الله علیه و آله) نام گرفته است. حرکت‌های فرهنگی و علمی آن حضرت (علیه السلام) در جهت گسترش مکتب اهل‌بیت (علیهم السلام)بر کسی پوشیده نیست و هرچه که پیرامون شخصیت آن حضرت (علیه السلام) فعالیت علمی و پژوهشی انجام گیرد ارزشمند است. گنجینه باقیمانده از آن حضرت (علیه السلام) پر از گوهرهای ناب و شایسته‌ای است که می‌تواند برای همگان سودمند باشد. بررسی سخنان امام رضا (علیه السلام) از منظر توجه به شواهد قرآنی در کلام آن حضرت (علیه السلام) یکی از این فعالیت-هاست. اینکه آن حضرت (علیه السلام) تا چه حد از شواهد قرآنی به صراحت استفاده نموده است و تا چه حد به شکل غیرصریح محتوای قرآن را در کلام خود گنجانده اند ، مورد توجه این پژوهش می‌باشد. در این پایان‌نامه دو امر بیش از هر چیز مورد تأکید قرار گرفته است ؛یکی ارائه نمایه‌ای اجمالی از سخنان آن حضرت (علیه السلام) و آشکار ساختن استنادات قرآنی صریح و غیرصریح وی در آن نمایه و دیگر شرح و توضیح برخی از این استنادات در حد توان خود. البته باید گفت که استنادات صریح امام رضا (علیه السلام) در بیان اصول دین و استنادات غیرصریح ایشان در شرح فروع دین و اخلاقیات بیشتر است . البته جا دارد که بگوییم برای هر سخنی از آن حضرت (علیه السلام) می‌توان به راحتی اثری از قرآن را یافت.واژگان کلیدی: امام رضا (علیه السلام)، استنادات، قرآن، صریح، غیرصریح.
بررسی فقهی حقوقی حکم اجرای حدود
نویسنده:
عزت‌اله شاهرخی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از مطالعه منابع کیفری اسلام روشن می شود که هدف اسلام از مجازات مجرم و گنه کار زجر دادن و تعذیب او و یا تنها به خاطر تسلی خاطر اولیاء دم و مجنی علیه نیست بلکه غرض تأدیب و تهذیب اخلاق مجرم وحفظ جامعه از مفاسد وشرور اجتماعی و جلوگیری از سقوط در پرتگاههای رذائل اخلاقی است .در قوانین کیفری اسلام علاوه بر روشهای مسالمت آمیز برخورد با جرائم قاعده ای وجود دارد که هدف از آن این است که حتّی المقدور از مجازات مجرمین خودداری گردد. اینقاعده اسلامی از حدیث معروف نبوی« اِدْرَءُ الْحُدودَ بِالشُّبَهاتِ » استخراج می شود. یکی دیگر از مواردی که از اجرای حدود و مجازات در جامعه اسلامی جلوگیری می کند توبه و بازگشت از گناه توسط مجرم است. البته اگر جرم به طریق شرعی و قانونی به اثبات رسد چاره ای جز اجرای حدود الهی و اعمال مجازات نیست زیرا صیانت جامعه و جلوگیری از فساد و تباهی جامعه ایجاب می کند که مجرم کیفر اعمال خلاف و ناهنجار خود را ببیند تا هم خود اصلاح گردد و هم جامعه انسانی از شرور مفاسد و افتادن در ورطه هلاکت سالم بماند و همان طور که از آیات قرآن کریم و روایات اسلامی استنباط می گردد در ثبوت حدّ شکی نیست و تعطیل و تأخیر در اجرای حدود الهی موجب خشم و غضب خداوند می گردد که آثار آن در شقاوت انسان و نابودی جامعه تأثیر فراوان دارد. نا گفته نماند که در مورد چگونگی اجرای حدود و کیفیت آن بین فقها اختلاف نظر وجود دارد ولی این اختلاف مربوط به اجرای حدود در زمان پیامبر(ص) و امام (ع) نیست زیرا همه فقها متفق القول هستند که حدود در زمان معصومین اجرا می شده و بحثی در لزوم و جواز آن نیست ولی اختلاف بر سر این است که آیا اجرای حدود در عصر غیبت امام (ع) جایز است و کما کان حدود در عصر غیبت نیز باید اجرا شود یا در عصر غیبت اجرای حدود جایز نیست و به جای آن باید از مجازات های دیگر مثل تعزیرات استفاده کرد.
تحلیل و بررسی انحصارگرایی ادیان ابراهیمی در حقانیت و نجات و بازتاب‌های تاریخی آن
نویسنده:
علی یوسف زاده آلقو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تعدد ادیان و وقوع نزاع‌ها و کشمکش‌ها میان پیروان آنها به ویژه در اعصار متأخر، از یک سو و گسترش مطالعات پیرامون آموزه‌های ادیان از دیگر سوی، باورمندان به این ادیان را در اتخاذ موضعی موجّه و قابل دفاع در قبال تبیین حقانیت اعتقاد خویش برانگیخته است. اهمیت این موضوع نسبت به دین اسلام با توجه به هجمه های گسترده علیه آن و شکل گیری گروه ها و جریان های منتسب به اسلام که دین اسلام را در قالبی خشن و بی‌منطق به دنیا معرفی می‌کنند؛ انجام تحقیقی فراگیر راجع به موضع ادیان ابراهیمی نسبت به مسئله حقانیت و نجات را بیش از پیش ضروری می‌سازد. در این نوشتار سعی بر آن شده است تا ضمن تبیین مفهوم انحصارگرایی دینی، و با اتکا به مستندات هر یک از ادیان ابراهیمی، نمایی روشن از ادعای آنها ارائه شود، آنگاه با نگرشی تحلیلی ـ تطبیقی، نخست دیدگاه این ادیان نسبت به انحصارگرایی، رابطه میان حقانیت و نجات، عوامل و موانع رستگاری بر بوته نقد و ارزیابی نشانده شود، آنگاه بازتاب‌های تاریخیِ برانگیخته از این باورها و مواضع به وضوح عیان شود تا در برآیند این مباحث، گزارشی از نگرش بایسته، عقلانی و منطبق با فطرت بشری ارائه و گامی هرچند کوتاه در برملا کردن نیات ناصواب دشمنان حق و حقیقت برداشته شود. از نظر اسلام، در هر دوره از تاریخ بشر، یک دین و شریعتِ حق وجود داشته است و در عصر کنونی یگانه دین و شریعت حق، اسلام است. با این حال از نظر اسلام نجات با شرایطی شامل حال پیروان دیگر ادیان نیز می‌شود. در این دین، ایمان و عمل صالح، عامل نجات، و عناد، کفر و گناه به عنوان موانع نجات انسان بوده، میان حقانیت و نجات، رابطه عموم و خصوص من وجه بر قرار می‌باشد. مسیحیت نیز مدعی یگانه بودنش در حقانیت است و نجات را نیز منحصر به مسیحیان می‌داند و پشتوانه انحصارگرایی در آن معرفت و شناخت محل تجلّی فیض خداوند است. فدا، ایمان و فیض الهی از عوامل مهم نجات و گناه و شریعت دو مانع مهم نجات در این دین است. یهودیت، با عقیده‌ی قوم برگزیده، داعیه انحصارگرایی در حقانیت و نجات دارد و خود را یگانه دین حق و پیروانش را تنها افراد رستگار و نجات یافته می‌داند. ایمان، عمل به شریعت موسی(ع) عامل مهم نجات، شیطان و گناه مانع نجات در این است.تحقیق به سامان رسیده در این نوشتار، شایستگی مواضع اسلام بر دیگر ادیان ابراهیمی را در انحصارگرایی اثبات می‌کند و با نگرشی به دور از تعصب و تنگ نظری طیف گسترده‌ای از انسان‌ها را اهل رستگاری معرفی می‌نماید.
بررسی و تحلیل غزوه احزاب در قرآن و روایات
نویسنده:
محمدحسن لایینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحقیق و نگاشتۀ پیش روی شما همانطور که عنوان آن مشّخص می‌باشد مربوط می‌شود به بررسی و تفحص آیاتی از قران شریف که مرتبط با جنگ خندق (غزوۀ احزاب) می‌باشد و در آن سعی شده است حتّی الامکان جنگ خندق از نگاه قرآن مورد کنکاش قرار گیرد؛ و قسمت اصلی دیگر آن نیز به آن دسته از روایات و احادیثی می‌پردازد که از معصوم(علیه السلام) در مورد این غزوه صادر شده است.اهمیّت موضوع را می‌شود به راحتی درک کرد اگر به این مهم توجه شود که خداوند متعال 30 آیه اختصاصاّ در حواشی این غزوۀ مهم و تاریخی که نقطۀ عطف پیروزی‌های لشگر اسلام بر کفر نیز به شمار می‌آید نازل کرده است و کاربرد این موضوع نیز در ابعاد مختلف زندگی روزمرّه و اجتماعی و در نحوۀ تفکرّ و تصمیم گیریهایی مختلف از جمله ابعاد سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و نظامی و... می‌باشد.هدف از اجرای این موضوع همانطور که در مقدّمه نیز آمده است، بررسی جزء به جزء آیات قرآن کریم که در ارتباط با جهاد فی سبیل الله نازل شده می‌باشد، باشد که در دیگر ابعاد نیز به صورت دقیقتر آیات قرآن مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.روش انجام کار نیز به صورت تحقیق کتابخانه ای می‌باشد و نتایج به دست آمده نیز که بعد از بررسی پژوهش مشخّص می‌شود عبارتند از: روش شدن ذهن خواننده از فضای کلّی مدینه بعد از هجرت رسول الله و وضعیت دشوار مسلمانان در آن برهه از زمان و پرداخته شدن به کلّ آیات و احادثی که پیرامون و حول این غزوه حتّی الامکان قابل دستیابی بوده‌اند.
بررسی عوامل پیدایش فهم‌های متعدد از متن قرآن کریم در بستر تاریخی
نویسنده:
سعیده کریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در مود فهم قرآن، نظرات متعددی ارائه شده است. عده ای را عقیده بر آن است که قرآن، کتابی نامفهوم است. گروهی در صدد بیان معانی باطنی قرآن کریم برآمده و دست به تأویلات مخرب و لجام گسیخته زده اند. هدف در این نوشتار شناخت عوامل و زمینه های پیدایش فهم های متعدد در طول تاریخ و یافتن نقاط ضعف و انحرافی از یک سو و بهره گیری از شیوه های معتبر در دانش فهم قرآن است؛ تا از این طریق به رأی معتدل و میانه ای در زمینه ی فهم قرآن دست یافت.اختلاف در فهم قرآن که پس از رحلت پیامبر(ص) آغاز شد، در عصر تابعان رشد و گسترش بیشتری یافت. بحث های کلامی به علت فتح کشورهای جدید و برخورد مسلمانان با فرقه های مختلف اوج گرفت و در زمان خلفا، فلسفه ی یونانی به عربی منتقل شد. از این جهت در عهد عباسیان بحث های عقلی و فلسفی رشد کرد و در همین زمان هم تصوف، ظاهر شد و بعضی از مردم به ریاضت و مجاهدت با نفس روی آوردند. در این میان، گروه سومی از مردم به حدیث روی آوردند و فهم قرآن را منحصر در معصوم(ع) دانستند. این در حالی است که در عصر ما بر اثر توسعه ی علوم و دانش های تجربی، و برخورد با فرهنگ غرب به تفسیر علمی و هرمنوتیکی روی آوردند.در پی این تغییر و تحولات، هر گروهی با گرایش فکری خاص خود به تفسیر قرآن روی آوردند؛ گروهی با روایات، عده ای با مباحث کلامی، برخی با مباحث عقلی و فلسفی و عده ای دیگر با صوفی گری به تفسیر قرآن پرداختند. از این رو عوامل داخلی و خارجی متعددی دست به دست هم دادند و اختلاف در فهم قرآن پدید آمد.بررسی شیوه های گوناگون، در فهم قرآن نشان می‌دهد که بسیاری از مطالب آنان خالی از انحرافات و خطاهای فکری نیست، زیرا در میان آنها تحمیل آرا و افکار، یا تفسیر به رأی نیز به چشم می‌خورد و این خود خطری بزرگ برای دین اسلام و معارف حقیقی قرآن محسوب می‌گردد. اگر چه پیشرفت و گسترش مباحث علمی و دینی را نمی‌توان نادیده گرفت. اگر عوامل اختلاف در فهم قرآن به صورت منسجم جمع بندی شود و از زوایای مختلف و بدون یک جانبه نگری، از سر تعمّق به مسائل، نظری افکنده شود، می‌توان به شیوه ی صحیح فهم قرآن دست یافت. توجه به مباحثی از قبیل تفسیر به رأی، تأویل، معرفت ظاهری، معرفت درونی، باطن و هرمنوتیک نشان می‌دهد که شیوه ی صحیح در فهم قرآن در گرو خود داری از تحمیل پیش فرض ها و آراء در فهم قرآن، جاری نمودن قرآن در همه ی زمان ها و مکان ها و توجه به شأن و منزلت والای اهل بیت پیامبر(ص) می‌باشد.
نقش عقل در کنترل خویشتن از دیدگاه آیات و روایات با رویکرد روانشناختی
نویسنده:
رضوانه صالحی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بی گمان عقل از جایگاه بلند و بنیادی در آموزه‌های وحیانی اسلام برخوردار می‌باشد. به گونه‌ای که از نگاه آموزه‌های دینی، انسانیت انسان به عقل اوست، زیرا انسان عقل است و صورت، پس هرکه از آن رویگردان شود و صورت آدمی با او بماند کامل نیست و هم چون کسی است که روح ندارد. از دیدگاه اسلام عقل به عنوان راهنما وحجت درونی انسان و موهبتی الهی است. عقل به عنوان کنترل کننده‌ای قوی با تشخیص خوب و بد و حق و باطل و صحیح از سقیم، انسان را کنترل و نظارت می‌کند تا در ورطه گناه سقوط ننماید. این کنترل و نظارت در همه ابعاد وجودی و شخصیتی انسان، اعم از بینش، گرایش و کنش می‌باشد آیات و روایات به خوبی نقش و کارکرد عقل را در کنترل «خویشتن» انسان بیان کرده‌اند. با توجه به ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی که در دنیای کنونی بیداد می‌کند می‌توان دریافت که انسانها به دلیل عدم شناخت «خویشتن» و ناتوانی در استفاده از ابزار کنترل کننده وجود خود، به گناه و ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی مبتلا می‌باشند. لذا در این تحقیق سعی شده است با معرفی ابعاد وجودی انسان، خویشتن آدمی به او شناسانده شود و کارکرد عقل در هرجنبه از شخصیت انسان با توجه به آیات و روایات تبیین گردد؛ تا انسان با به کارگیری عقل ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی را کنترل نماید. نگارنده در این پژوهش به این نتیجه رسیده است که در صورتی که انسان به فرمان‌های عقل توجه نماید و عقل خویش را برنفسش حاکم کند و به هوای نفس اجازه ورود به مملکت وجودش را ندهد, راهنمایی‌ها و کنترل‌های عقل به ثمر خواهد نشست وآدمی دارای شخصیتی سالم و تکامل یافته می‌گردد و این همان غایت و هدف خلقت انسان، یعنی انسان کامل شدن می‌باشد
بررسی محتوای نامه امام صادق (ع) در جواب مفضل بن عمر در خصوص مبانی فکری فرقه باطنیه
نویسنده:
علی شیر سلیم فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اهمیت مسأله‌ی ولایت و اعتقادات درست بر کسی پوشیده نیست و بخاطر اهمیت فراوان همین مسأله، خداوند پیامبران را برای هدایت و اصلاح انسان فرستاد و این امر همواره مورد بحث و گفتگو بوده است چرا که همیشه در اثر انحرافات فکری، افراط، بدفهمی و عدم شناخت صحیح اختلافاتی پیش می‌آمد و در نتیجه فرقه‌ای انحرافی را تشکیل می‌دادند یکی از این فرقه‌ها؛ فرقه‌ی باطنیه بود که با تقطیع‌های نادرست از احادیثِ ائمه علیهم السلام، و قائل به باطن بودن برای هر چیز، و افراط در این زمینه و تعدی و تجاوز از حدود الهی به فرقه‌ای مشرک، کافر، دروغگو، متکاسل، متعدی از حدود الهی و گمراه تبدیل شدند بنابراین با توجه به رشد و پیشرفت تکنولوژی و فناوری در عصر ارتباطات و تهاجم‌های فرهنگی که برای مردم امروزی جامعه‌ی اسلامی و خصوصاً نسل جوان با توجه به اینکه پایه‌های اعتقادی سست شده و جوانان به راحتی به هر طرفی گرایش پیدا می‌کنند؛ احساس می‌شد که در این زمینه باید طی تحقیقی به بررسیِ محتوای متن نامه‌ی امام صادق علیه السلام که در جواب مفضل بن عمر در خصوص مبانی فکری فرقه‌ی باطنیه نوشته است؛ پرداخته شود تا هم نقش بنیادین رئیس مذهب تشیع حضرت امام صادق (ع) در آن زمان، برای نگهداری شیعیان در برابر گروه‌های الحادی که در مسیر تخریب عقاید شیعیان کوشش می‌کردند، روشن‌تر شود و هم علاوه بر معرفی معیارهای صحیح و دفاع از موضع ولایت؛ دلایل انحرافباطنیه و بطلان عقاید این فرقه‌ی ضاله؛ توسط امام (ع) آشکارتر شود.
  • تعداد رکورد ها : 1252