جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 3235
بررسی آراء خاص کلامی ابن‌ابی‌الحدید
نویسنده:
غلامحسین احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مطالب رساله در چهار بخش تنظیم شده است بخش اول توحید، بخش دوم، نبوت و بخش سوم امامت و بخش چهارم معاد. و هر بخش مشتمل بر چندفصل و هر فصل دارای چندین مساله است . در بخش اول به اثبات واجب‌الوجود و صفات ثبوتی و سلبی و در پایان به افعال واجب‌الوجود پرداخته شده است . عمده اختلاف و نزاع در فصل عینیت صفات با ذات و افعال خداوند مطرح شده است . در بخش دوم ضرورت بعثت انبیا و عصمت انبیا ذکر شده است و در مساله عصمت بحث گسترده ابن‌ابی‌الحدید در مورد جایزبودن گناهان صغیره‌ای که باعث نفرت نشود، بیان گردیده است . در بخش سوم مسائل مربوط به امامت همچون وجوب امام افضل‌بودن امام و منصوص بودن مطرح شده است و در این فصلها است که مذهب ابن‌ابی‌الحدید آشکار می‌شود و صریحا" بیان می‌کند که تبعیت با ابوبکر بیعت صحیح و شرعی است که شرائط آن عصر آن را اقتضا می‌کرد. با اینکه ابوبکر با خلیفه بلافصل رسول خدا می‌داند اما امیرالمومنین(ع) را افضل صحابه می‌داند و قول معتزله بغداد را پذیرفته است . در پایان این بخش نظر ابن‌ابی‌الحدید در مورد آنانی که با علی(ع) جنگیدند مطرح شده است . او با تبعیت از معتزله آنها را فاسق می‌داند اما معتقد است که عایشه توبه کرده و با حال توبه از دنیا رفته است . در بخش چهارم مسائل مربوط به معاد مطرح گردیده، مسائلی از قبیل بهشت و جهنم، عذاب قبر و صراط و توبه و امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر و در پایان بحث ایمان مطرح شده است .
تقدم کلام شیعه بر معتزله
نویسنده:
حبیب کارکن بیرق، طوبی کرمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
شیعه در طول تاریخ حیات خود، به اخذ اصول خویش از معتزله، متهم شده است. در این مقاله، که به روش توصیفی- تحلیلی، تطبیقی و استنباطی نوشته شده است، با بیان ادله متعددی به رد اتّهام مذکور پرداخته شده است. دلیل شیعه دانستن معتزله و بالعکس، با عنایت موردی به ابن ابی‌الحدید معتزلی، موضوع دیگر این نوشتار است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که چهار عامل مشابهت شیعه و معتزله در برخی اصول، تلمّذ زید بن علی نزد واصل بن عطا، این‌که معتزله خود را شیعه دانسته‌اند، و تقیه شیعه موجب شده است تا برخی شیعه را همان معتزله بدانند. پس از اثبات مغایرت کلام شیعه و معتزله، با استناد به اقوال امیرالمؤمنین(ع) در مسائلی هم‌چون عدل، اختیار، عدم رؤیت خداوند، نفی تشبیه و مستقلات عقلیه -که میان شیعه و معتزله مشترک است - تقدم کلام شیعه بر معتزله به اثبات رسیده است؛ زیرا رئیس معتزله، واصل بن عطا سال‌ها پس از شهادت ایشان متولد شده است.
صفحات :
از صفحه 15 تا 30
لأکون مع الصادقین
نویسنده:
محمد تیجانی سماوی
نوع منبع :
کتاب
وضعیت نشر :
قم: موسسه انصاریان,
چکیده :
«لأكون مع الصّادقين»، اثر سيد محمد تيجانى سماوى، به زبان عربى در زمينه پاسخ‏ گويى به تفاوت انديشه‏ هاى شيعه و اهل سنت مى ‏باشد. «مؤلف مى‏ نويسد: پس از انتشار كتاب «ثم اهديت» از من درخواست شد كه مسائل اختلافى ميان مسلمانان سنّى و شيعى را بيش از پيش توضيح دهم تا پرده‏ ها برداشته شود و براى كسى كه خواهان تحقيق و رسيدن به حقيقت مطلب است هيچ گره و مشكلى نماند، از اين روى اين كتاب را با همان سبك نگاشتم تا پژوهشگران به آسانى و از نزديكترين راه حقيقت را دريابند.» مؤلف بعد از مقدّمه و پيش‏گفتار وارد مباحث اصلى مى‏ شود كه عبارتند از: 1- قرآن نزد اهل سنّت و شيعه‏ 2- سنّت پيامبر از نظر اهل سنّت و شيعه‏ 3- عقايد نزد شيعيان و اهل سنّت: برخى از مهم ‏ترين موارد اختلاف عقايد هر دو مذهب درباره خداى متعال، نبوت، امامت در قرآن و سنت و خلافت آمده است‏. بحث بعدى اختلافى است كه اهل سنّت با شيعه در مساله قضا و قدر دارند كه نظريه هر دو گروه بازگو مى‏ شود، بحث ديگر اختلاف سنى و شيعه در سنت نبوى است كه دو مورد فروع فقهى خمس و تقليد از ديدگاه هر دو به چالش كشيده مى‏ شود. و در بحث آخر اعتراضاتى است كه اهل سنّت بر برخى از عقايد و فروع فقهى شيعه دارند و آن را تقبيح مى ‏كنند، موضوعات عصمت، تعداد و علم امامان، بداء، تقيه، ازدواج موقّت، تحريف قرآن، جمع بين دو نماز، سجده بر خاك، رجعت، غلو و مهدى منتظر (ع).
شیعة هم أهل السنة
نویسنده:
محمد تیجانی سماوی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مرکز الابحاث العقائدیه,
چکیده :
«الشیعۀ هم أهل السنۀ»، اثر محمد تیجانى سماوى، به زبان عربى در جهت مقایسه اعتقادات شیعه و اهل سنت مى باشد. و این پژوهشى است، در زمینه برخى دیدگاه هاى شیعه به عنوان پیروان واقعى سنت پیامبر اسلام (ص) و قرآن و براى همین پیروى واقعى از پیامبر (ص) نام کتاب «الشیعۀ هم اهل السنۀ» گذاشته شد که بعد فرهنگى آن مد نظر است، نه بعد سیاسى و تاریخى آن، زیرا به غیر از این جنبه اهل سنت در موارد متعدد با سنت پیامبر و قرآن مخالفت کرده اند. تیجانى با روش توصیفى تاریخى و با استفاده از آیات و احادیث شیعه و سنى به معرفى و مقایسه دیدگاه هاى این دو مذهب مى پردازد، از مهم ترین آنها ذکر سه حادثه اى که موجب تقسیم مسلمانان به شیعه و سنى شد، راز انتشار مذاهب چهارگانه سنى، حدیث ثقلین نزد شیعه و اهل سنت، منابع تشریع نزد شیعه و اهل سنت، تقلید و مرجعیت نزد هر دو مذهب، خلفاء راشدین نزد شیعه و اهل جماعت، تحریف کیفیت صلاة على محمد و آله نزد اهل سنت؛ بعد از این بخش، ابتداء مخالفت صحابه نظیر ابوبکر، عمر، عثمان، طلحه، زبیر، سعد بن ابى وقاص، عبدالرحمان بن عوف، عائشه، خالد بن ولید ابوهریره و عبداالله بن زبیر با سنت پیامبر اشاره مى شود و سپس عدم مخالفت شیعه با قرآن و سنت پیامبر را به اثبات مى رساند. دکتر تیجانى بعد از این دیدگاه اهل سنت و جماعت و شیعه را نسبت به صحابه بیان مى دارد و در ادامه از اختلاف شیعه و اهل سنت درباره نظام حکومت در اسلام، اهل بیت (ع)، صلوات ناتمام اهل سنت، عصمت پیامبر (ص) و تاثیر آن بر اهل سنت سخن مى راند و در آخر در مورد کتاب «الشیعۀ» و «التصحیح» که نویسنده آن دکتر موسى موسوى است، بحث مى شود که ثابت مى کند تمام عقاید شیعه صحیح است، زیرا همه آنها را از قرآن و سنت نبوى اخذ نموده است.
نگاهی به تاریخ علوم عقلی در سیسیل (صقلیه) در عصر کلبیان (435-336 هـ.ق)
نویسنده:
رمضان صیقل
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
فاطمیان در سال 336 ﻫ.ق خاندان کلبی را به حکومت جزیره صقلیه فرستادند. صقلیه یا همان سیسیل بزرگ ترین جزیره ی دریای مدیترانه است که از زمان حکومت اغلبیان در افریقیه، تحت سلطه مسلمانان درآمد. حکومت کلبیان در این جزیره یک قرن ادامه یافت. دربار آنها محل رفت و آمد عالمان و دانشمندان و شاعران و بَلرم (پالرمو امروزی) پایتخت جزیره، از شهرهای پر رونق مغرب اسلامی بود. بررسی کتاب ها و منابع و مآخذ موجود در تاریخ مغرب اسلامی و تحلیل آنها روشن می سازد که در صقلیه- با وجود اثر پذیری علمی و فرهنگی از شمال آفریقا و به خصوص افریقیه- در کنار توجه به علوم اسلامی نظیر فقه و حدیث و لغت و ... به علوم عقلی نیز پرداخته می شده است. پزشکی، فلسفه، کلام، نجوم، هندسه، حساب و ریاضیات از مهم ترین علوم رایج صقلیه بوده است. رونق این علوم در جزیره صقلیه در کنار تسامح و تساهل موجود در جامعه صقلی روزگار کلبیان، سبب شد دانشمندان و اندیشه ورزان، از سایر بلاد به جزیره قدم گذاشته و به شکوفایی و رونق علمی آن بیافزایند. در مقابل نیز عده ای از اندیشمندان صقلی با مهاجرت به دیگر مناطق جهان اسلام، میراث علمی آن را به این سرزمین ها منتقل نمایند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 87
نگاهی به احوال و اقوال فرقه کلامی کرامیه
نویسنده:
حسین کلباسی اشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
چکیده :
تحقیق در زمینه آراء مکاتب کلامی و فلسفی و پیوند آن با زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی آنها از علائق پژوهندگان حوزه فلسفه و کلام است، بویژه آن‌که این تحقیق متوجه مکاتب و فرق کمتر شناخته شده و غیر مشهور باشد. اگرچه در مورد فرقه کلامی کرامیه نوشته‌ها و گزارش‌های مفصلی موجود نیست، اما مطالعه احوال و عقاید این فرقه و میزان تأثیر و نفوذ آن در میان مردمان عصر، می‌تواند حکایت از شرایط فرهنگی آن زمان و عوامل پدید آورنده چنین اندیشه‌هایی بکند که یقینا خود مقدمه کاوش‌ها و تحقیقات بعدی در این عرصه خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 88 تا 104
قرآن و حجیت «عمل صحابه»
نویسنده:
محمدحسن قدردان قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
علم کلام در جهان اسلام به شاخه های مختلفی منشعب شده است که کلی و مهم ترین شعبه آن تقسم آن به علم کلام امامیه و اهل سنت است که در آموزه های مختلف کلامی با یکدیگر افتراق و قرابت دارند. یکی از علل این اختلاف به اختلاف در منابع بر می گردد. «حجیت عمل صحابه» یکی از منابع کلام اهل سنت است که آن را به عنوان یک منبع معتبر دینی تلقی نموده و اعتبار آن را به آیات متعددی استناد می کنند. کلام امامیه با ادله مختلف اعتبار این منبع را بر نتافته است. در این مقاله بعد از گزارش دیدگاه اشاعره در اعتبار منبع فوق و نقل استدلالشان در استناد به آیات، ضعف استناد آنان از منظر خود آیات روشن خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 94
معرفی معتزلیان معاصر
نویسنده:
سعیده غروی
نوع منبع :
مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
پیدايش علم كلام در تاريخ اسلام به دليل عوامل داخلی و خارجی بوده و همين عوامل همواره باعث پويايی اين علم بوده اند. همراه با ظهور علم كلام به تناسب تعدد آراء و عقايد كلامی، فرقه های متعدد و متكلمين زيادی ظهور كرده اند كه بعضی از آنها به لحاظ ارائه عقايدی خاص و نيز تسلط به مباحث كلامی و توانايی پاسخگويی به شبهات مخالفين، از اهميت ويژه ای برخوردارند. از جمله اين فرقه ها معتزله و از جمله متكلمين برجسته، قاضی عبدالجبار همدانی است. وجه مميزه اين فرقه كلامی روی آوردن به تفسير عقلانی آموزه های دينی، اعتقاد به آزادی اختيار انسان، عقيده به حسن و قبح عقلی و اعتقاد به عينيت ذات و صفات خداوند می باشد . امروزه گروهی از نوانديشان اسلامی، عمدتاً در كشورهای عربی به اين جنبه مهم كار معتزله يعنی رويكرد عقلانی به مبانی دينی توجه كرده و ضمن الگوبرداری از آن سعی در حل مشكلات و معضلاتی دارند كه اسلام در مواجهه با مدرنيته با آنها روبرو شده است. ظهور نومعتزليان همزاد با آراء و انديشه های محمد احمد خلف االله و پيروان او در مصر می باشد. حسن حنفی شاگرد احمد خلف االله، در ميان معتزليان معاصر تنها كسی است كه به جمع آوری و بررسی آراء كلامی به صورت مدون و منسجم پرداخته است. لذا می توان آراء او را بعنوان نماينده معتزله جديد در مقايسه با آراء عبدالجبار همدانی بعنوان نماينده معتزله قديم قرار داد و از اين راستا به چگونگی رابطه اين دو گروه معتزلی پی برد .
صفحات :
از صفحه 122 تا 133
حقیقت ایمان و لوازم آن از منظر علم کلام، قرآن و علی (ع)
نویسنده:
نعمت اله بدخشان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
بررسی حقیقت ایمان و لوازم آن یکی از مباحث مهم مورد اختلاف میان متکلمان اسلامی است. موضوع نوشتار "حقیقت ایمان و لوازم آن از منظر علم کلام، قرآن و علی(ع) است". مطالب مورد بحث در سه عنوان کلی، زیر عنوانهای ایمان و علم (معرفت)، ایمان و اقرار زبانی و ایمان و عمل ارایه شده است. در بخش نخست ارتباط و پیوستگی ایمان و علم به اثبات می رسد و سپس چگونگی علم معتبر در ایمان مورد مداقه و بررسی قرار می گیرد و در ادامه، نظریات گوناگون برخی متفکران غربی و اسلامی بر پایه سه رویکرد متفاوت به ایمان؛ رویکرد عقلی، رویکرد عاطفی و رویکرد عقلی- عاطفی؛ نقد و بررسی می شود و سرانجام رویکرد عقلی- عاطفی به عنوان رویکردی جامعتر و منطبق تر با آیات قرآنی و سخنان علی(ع) مورد تایید قرار می گیرد. در بخش دوم پس از نقد و بررسی نظریات متکلمان اسلامی جنبه طریقی اقرار زبانی و رکن نبودن آن برای ایمان از نظر قرآن و علی (ع) اثبات می شود. در بخش سوم نیز ابتدا آرای متکلمان درباره چگونگی ارتباط ایمان و عمل نقد و بررسی می شود و سپس با استناد به آیات قرآن و سخنان علی(ع): خارج بودن عمل از حوزه مفهومی ایمان اثبات می گردد ولی نقش عمل صالح به عنوان یکی از لوازم مهم ایمان دینی و تامین کننده سعادت بشر مورد تاکید قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 58
إمامة فی أهم الکتب الکلامیة و عقیدة الشیعة الإمامیة
نویسنده:
علی حسینی میلانی
نوع منبع :
کتاب
وضعیت نشر :
قم: الحقائق,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«الإمامة في أهم الكتب الكلامية و عقيدة الشيعة الإمامية»، تأليف سيد على حسينى ميلانى، از عالمان معاصر به بررسى موضوع «امامت» از خلال برخى از مهم ترين آثار كلامى اهل سنت نظير «شرح المواقف» جرجانى، «المواقف» قاضى عضدالدين الايجى، «شرح المقاصد» سعد تفتازانى و غيره پرداخته و ديدگاه شيعه اماميه اثنا عشريه را در اين ‏باره بيان كرده است. مجموعه حاضر حاوى رساله ‏هايى پژوهشى است كه به تحقيق درباره برخى احاديثى كه اهل سنت بدان ‏ها در كتاب هاى خويش بر موضوع امامت مورد نظر خود استناد مى ‏كنند، اختصاص يافته است.
  • تعداد رکورد ها : 3235