جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 561
جبر و اختیار در فرایند عقل‏گرایی اعتدالی حافظ شیرازی
نویسنده:
احمد رضا شاهرخی، حسن احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از موضوعاتی که همواره ذهن حافظ پژوهان را به خود مشغول کرده است، دیدگاه خواجه در موضوع جبر و اختیار است. جماعت قابل اعتنایی مدعی‏اند که خواجه در اعتقادات بسان قاطبه‏ی اهالی فارس در آن روزگار، و از مذهب جبر پیروی می‏کند. برخی او را اشعری میانه، عده ای او را اختیاراندیش و جماعت کم‏شماری نیز صاحب نگاه امر بین الأمرینی می‏شناسند. در این پژوهش، همت آن است که با روش توصیفی و تحلیلی و استخراج مبانی فکری خواجه در حوزه‏ی هستی‏شناسی، انسان‏شناسی و فرجام‏شناسی و با بهره‏برداری از مفاهیم و قرائن و مصرّحات موجود در شعر خواجه، دیدگاه او را در موضوع جبر و اختیار، فراچنگ آوریم. فرجام پژوهش پیش‏رو، موضع خواجه را در مسأله‏ی جبر و اختیار، موافق مشرب امامیه می‏داند و بر نگاه «امر بین الامرینی» و عقل‏گرایی اعتدالی او تأکید می‏ورزد.
صفحات :
از صفحه 105 تا 137
انتساب هدایت و اضلال به خدا در قرآن از دیدگاه علاّمه طباطبائی و فخر رازی
نویسنده:
محمد شعبانپور؛ طیبه یزدان مدد
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علاّمه طباطبائی هدایت را به دو قِسم هدایت اوّلی و هدایت ثانی تقسیم می‌کند. وی هدایت اوّل را به انسان و هدایت دوم را به خدا منتسب نموده است و با تبیینی که درباره هر یک انجام می‌دهد، هیچ یک از آنها را خارج از اراده الهی قلمداد نمی‌کند و در عین حال، نقش اختیار انسان را در هر یک به‌وضوح نمایان می‌نماید. در باب اضلال الهی نیز باید گفت که وی اضلال منتسب به خداوند را اضلال مجازاتی دانسته است و به شیوه‌ای آن را به خدا نسبت می‌دهد که در عین حال که اراده خداوند در آن وجود دارد، نقش اختیار بشر نیز در آن غیرقابل انکار است. فخر رازی نیز با استفاده از دلائل عقلی و نقلی، هدایت و اضلال الهی را تنها مستند به خداوند کرده است و فعل او معرّفی می‌کند، بدون اینکه در این میان، نقشی برای اختیار انسان قائل شود.
صفحات :
از صفحه 99 تا 120
استخراج المرام من استقصاء الإفحام للعلم الحجة آیة الله السید حامد حسین اللکهنوی، بحوث و ردود المجلد 1
نویسنده:
علي حسیني میلاني
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , خلاصه اثر
وضعیت نشر :
قم: الحقائق,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب استخراج المرام من استقصاء الإفحام تالیف آيت الله سید علی میلانی حفظه الله تعالی، تلخیص مطالب کتاب «استقصاء الإفحام» تالیف آية الله مجاهد و محقّق عظیم المنزلة شیعه سيّد میر حامد حسین نیشابوری لکهنوي ملقّب به صاحب عبقات الأنوار است. حضرت آيت الله سید علی حسینی میلانی حفظه الله تعالی می فرمایند: «کتاب استقصاء الإفحام را از ابتدا تا انتها مطالعه کردم، این کتاب را در بحث و تحقیق و متانت، قوت و دقت هم چون کتاب عبقات الأنوار یافتم هرچند شهرت عبقات را نیافته است». این کتاب در چهار باب و ملحقات و خاتمه تنظیم شده است. باب اول در جلد اول: مسائل اعتقادية. باب دوم و باب سوم در جلد دوم: تفسیر و مفسّرین و صحاح ستّه و اصحاب آنها. باب چهارم در جلد سوم: ائمه مذاهب اربعه.
جبر و الإختيار
نویسنده:
محمدتقي جعفري؛ مترجم: حسين واسطي
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: المرکز العالمی للدراسات الاسلامیة,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «جبر و اختیار» از جمله آثار نوشته شده در مورد بحث جبر و اختیار به قلم مرحوم استاد محمدتقی جعفری می‌باشد. از آنجا که این بحث در علوم گوناگونی از جمله فلسفه، کلام و مباحث انسان شناسی مورد دقت و بررسی قرار می‌گیرد، کتابهای زیادی در این زمینه نوشته شده‌اند و هریک از زوایای مختلف به موضوع نگاه کرده‌اند. استاد محمد تقی جعفری خواسته نگاه جامعی به موضوع جبر و اختیار داشته باشد. همین ویژگی آن را از سایر کتب نوشته شده در این زمینه متمایز ساخته است. این کتاب سه فصل اصلی دارد. در فصل اول مسأله جبر و آزادی از جنبه علمی‌ خالص مورد بررسی قرار گرفته و بیشتر به فلسفه‌های غربی، یافته‌های روانشناسی و انسان شناسی پرداخته شده است. این فصل از کتاب، که حجم عمده‌ای از کتاب را به خود اختصاص داده، به نقل نظر مکاتب گوناگون جهان در مورد مسئله جبر و اختیار پرداخته است. در فصل دوم، نویسنده، مسأله را از بعد فلسفی بررسی کرده و به تحلیل نظریات مختلف در این باب پرداخته است. این فصل از کتاب بیشتر به نقل نظریات‌ اندیشندان اسلامی ‌اختصاص دارد. فصل سوم که بخش کوچکی از کتاب را شامل می‌شود، به بررسی چند مسأله مرتبط با جبر و اختیار پرداخته و تعارض آنها را با اختیار انسان و سنتهای ثابت الهی در جهان، بررسی و تحلیل می‌کند.
بررسی دیدگاه میبدی پیرامون شیطان در دو نوبت شرعی و عرفانی کشف الاسرار
نویسنده:
محمد بهنام فر , نیره پاکمهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در کشف­الاسرار آیات قرآن از منظر دو رویکرد شرعی و عرفانی تفسیر شده است. نویسنده این تفسیر با درنظر گرفتن اینکه دو حوزه مختلف شرع و عرفان دیدگاه­هایی متفاوت و گاه متضاد نسبت به یک پدیده دارند، به‌طور ناخودآگاه در هر یک از این دو حوزه فکری تحت تأثیر جهان­بینی­های پذیرفته شده همان حوزه واقع گشته و آیات، مسائل و پدیده­های مشترک قرآنی با ورود به هر رویکرد در راستای دیدگاه­های آن، مورد تفسیر و تحلیل قرار گرفته است. نمونه­ای از این رویکردهای دوگانه، در نگرش نویسنده نسبت به پدیده شیطان مشاهده می‌شود. ازاین‌رو این مقاله بر آن است تا با بررسی صورت­بندی گفتمانی میبدی در دو نوبت شرعی و عرفانی کشف ‌الاسرار، دوگانگی رویکرد نویسنده نسبت به شیطان و جهان‌بینی­های هم‌راستا با هر حوزه فکری در این اثر نسبت به این پدیده را مورد کاوش قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 28
نقد تبیین حکما از مسئله اختیار در اندیشه ملا محمدطاهر قمی
نویسنده:
محمدهادی ملازاده، محمدمهدی کرباسچی، فهیمه جعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نگارندگان، نقد ملامحمد طاهر قمی (متوفی 1098 قمری) از تبیین حکما در مسئله اختیار را بر اساس آثار او، به ویژه کتاب چاپ نشدة ""بهجة الدارین فی الأمر بین الأمرین"" توضیح داده اند. در این گفتار، چند قاعدة فلسفی، از جمله قاعدة ""الشیء ما لم یجب لم یوجد""، شبهة ترجیح بلا مرجّح و شبهة تخلف معلول از علّت تامّه تبیین فلسفی شده و نقد آن در پی، آمده است.
صفحات :
از صفحه 56 تا 77
تحلیل رابطۀ دین و اخلاق از نگاه ابن‌تیمیه و آدامز
نویسنده:
علیرضا ارام، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسئلۀ‌ این پژوهش، تحلیل و مقایسۀ نسبت دین و اخلاق از نگاه ابن‌تیمیه و رابرت آدامز است. در مسیر دریافت پاسخ، موضع این دو متفکر را در چهار بخش به تفصیل بررسی کرده‌ایم. حاصل مقایسه این است که از نگاه ابن‌تیمیه، اخلاق در تمام ساحت‌های چهارگانۀ وجودی، معرفتی، معنایی، و هنجاری به دین وابسته است. اما آدامز، در عین وابسته انگاشتن اخلاق به دین در دو ساحت وجودی و هنجاری، در بحث از نسبت معرفتی و معنایی، به تمایز و استقلال اخلاق از دین متمایل می‌شود. با این همه در مقام ریشه‌شناسی و نقد نگرش آنان باید گفت: اولاً شباهت مبنایی نگرش این دو چشمگیرتر از تفاوت بیانی آن‌ها است. ثانیاً چالش پیش روی آنان در این نقیصه برجسته می‌شود که هیچ‌کدام پاسخ مناسبی را برای تبیین رابطۀ دین و اخلاق تدارک ندیده و فرآیند تعامل اخلاقی خدا و خلق را به روشنی ترسیم نکرده‌اند.
صفحات :
از صفحه 1 تا 16
بررسی و تحلیل اخبار طینت
نویسنده:
سعید عزیزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
میراث حدیثی شیعه مشتمل بر یک سلسله اخباری است که بر دوگانگی آدمیان در آفرینش دلالت دارند و از پیوند ایمان و کفر با طینت انسان سخن می‌گویند. این اخبار در جوامع روایی شیعه بابی را به خود اختصاص داده‌اند. قدمت و سابقه بحث پیرامون طینت به زمان تالیف جوامع روایی شیعه باز می‌گردد. محدثینی همچون مرحوم برقی(م247ق)، صفار(م290ق)، کلینی(م329ق) و مفسرینی همچون فرات کوفی(م307ق) و عیاشی (م320ق) اخبار این باب را نقل کرده‌اند. از آنجا که شیعه از یک سو قائل به حسن و قبح عقلی است و بر اراده و اختیار انسان پافشاری می‌کند و از سوی دیگر با احادیث طینت که به ظاهر حکایت از جبر دارد مواجه می‌باشد؛ لذا محدثین، متکلمان و فلاسفه این احادیث را به چالش کشیده‌اند. برخی از آن‌ها معتقدند این احادیث از اساس مردودند؛ زیرا دارای ضعف سندی و محتوایی هستند. عده‌ای دیگر معتقدند احادیث طینت را باید حمل بر تقیه کرد. دسته‌ای دیگر قائلند که این احادیث هیچ‌گونه ضعف سندی و محتوایی ندارند و در صدد توجیه و تفسیر این احادیث برآمده‌اند. با بررسی و تحلیل دیدگاه‌های مذکور به این نتیجه می‌رسیم که احادیث طینت نه تنها اخبار واحدی نیستند، بلکه مستفیض یا در حد متواتر معنوی‌اند. این احادیث دلالت بر جبر و تبعیض ندارند، بلکه حاکی از این هستند که از یک سو اختلاف در ماده آفرینش امری طبیعی و لازمه نظام خلقت است و از سوی دیگر اختلاف در طینت به نحوی نیست که اختیار را از انسان سلب کند، بلکه تاثیر آن در حد اقتضاء است.
بررسی عقاید کلامی در آثار ناصرخسرو
نویسنده:
فاطمه کوپا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
روح , ناصر خسرو , ثواب و عقاب , علوم انسانی , حدوث و قدم , فرشتگان , خیر و شر , خداشناسی (کلام) , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , جبر و اختیار(کلام) , رؤیت , امامت , تکلیف (افعال الهی) , توبه , حسن و قبح , شفاعت , معاد(کلام) , نبوت , امر به معروف و نهی از منکر , بهشت , جهنم , کفر , لطف , ایمان (فرجام شناسی) , قضا و قدر , شیطان , قرآن , الهیات(کلام جدید) , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , معاد(فلسفه) , جهنم , بهشت , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , عَدلٌ , قرآن , امر به معروف و نهی از منکر , کفر , کفر , امر به معروف و نهی از منکر , توحید(اخلاق اسلامی) , خداشناسی , کفر , علم کلام , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , ایمان , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی
چکیده :
در این رساله عقاید کلامی در آثار ناصرخسرو مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارگرفته است . روش کار به این صورت بوده است که پس از پرداختن به شرح زندگی و احوال و سبک سخن‌سرایی و مذهب حکیم تاریخچه‌ای مختصر در مورد علم کلام و چگونگی پیدایش آن مورد بحث قرار گرفته است تا خواننده آمادگی لازم را برای ورود به بحث پیدا کند، سپس درباره مذهب اسمعیلیه که طریقه و مشرب حکیم بوده، بحث شده است ، پس از آن هر کدام از مباحث کلامی بصورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است و سپس به نظر برخی از فرق اشاره شد و در پایان هر مبحث عقیده حکیم درباره آن مسئله خاص بیان شده است . حسن این روش آن است که خواننده ابتدا با مباحث کلامی و نظر فرق مختلف کلامی و اختلاف اندیشه‌ها آشنا میشود وسپس عقیده و نظر حکیم مورد بحث قرار می‌گیرند تا طرز تفکر وی کاملا معلوم و آشکار شود و فهم مسائل کلامی او در مباحثش سهل و آسان گردد.
  • تعداد رکورد ها : 561