جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 179
روشهای مواجهه قرآن کریم با منکران معاد
نویسنده:
شهزاد کاویانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از اصول اعتقادی اسلام، ایمان به معاد و روز رستا خیز و زندگی پس از مرگ است .از لحظه ها ی آ غازین طلوع خورشید پر فروغ اسلام و نزول آیا ت قرآن کریم ، پیا مبر اسلام در ابلاغ رسا لت خود در کنار دعوت به یکتاپرستی و دوری از شرک و کفر ، موضوع آمدن رستاخیز و قطعی بودن جها ن پس از مرگ را نیز برای مردم بیا ن می کرد. توجّه بهمسئله ی معاد همواره در تمام ادیان یان ها و در تمام قرون و اعصار وجود داشته منتها هرکس با تفکراتی گوناگون با این مسئله مهم و سرنوشت ساز روبه رو بوده است . وهم چنین وجود حدود 1500آیه درباره ی معاد در قرآن مجید که قریب به یک سوم از آیات قرآن را تشکیل می دهد. و در جای جای قرآن مجید بعد از موضوع ایمان به خدا ، ایمان به جهان دیگر آمده و تقریبا ًدر 30 آیه این دو موضوع را قرین هم قرار داده است . بنا براین آیات معادخود به چند دسته مختلف تقسیم می شوند: یک دسته از آیات جواب منکران رستا خیز را می دهد، کسانی که اصلاًمعاد را منکر هستند. و دسته دیگر ، شکّا کان هستند که می پرسند ، چگونه بعد از این که مردیم و خاک شدیم دوباره تمام اعضاء و جوارح ما به همان شکل اولیّه ی خود باز خواهد گشت.منکران معاد کسانی هستند که برای ادعای خودهیچ دلیلی ندارند بلکه از سر جهل و عدم آگاهی چنین تفکراتی دارند و در آیات متعدد قرآن این گونه تفکرات با منطق و برهان پاسخ داده شده است قرآن کریم در مقابل کسانی که یکتایی خداوند را منکرند استدلالهای فراوانی آورده است از جمله ، برهان نظم، برهان تغییر و حرکت ، برهان وجوب و امکان ، برهان علت و معلول، و غیره از جمله براهینی است که برای اثبات توحید در قرآن کریم آمده است . دسته دیگر از آیات ، مربوط به نعمت های بهشتی و نهرهای عسل و غیره می باشد و نعمات آن دنیا را مطرح می کند . و دسته ی دیگر از آیات ، دور نمایی از جهنّم ، مظهر قهر الهی و آتش جهنّم و غل و زنجیر ، میزان وعالم برزخ را به تصویر می کشد. پس با این وجود در آیاتی از قرآ ن،مستقیم یا غیر مستقیم مسئله معاد ورستاخیز، محشر، بهشت و جهنم گوشزد شده است .پس می توان نتیجه گیری کرد که بحث معاد و بازگشت دوباره ی تمامی مخلوقات و انسان ها در پیشگاه خداوند در روزی که نه چندان دور و قابل تصّور است به وقوع خواهد پیوست . از این رو با توجّه به نقش اسا سی عقل آدمی الزام می کند که در چند و چون حیا ت اخروی خویش تأ مل نما ید و با استفا ده از منا بعی که در اختیا ر دارد در جو انب مختلف این مسئله به تحقیق بپردازد
چیستی و نقش روح القدس در آموزه‌های انجیل، قرآن و روایات
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اگرچه ما انسان‌‌ها در عالم ملک زندگی می‌کنیم و بیشترین مواجهه را با فرشیان داریم، ولی در کنار همین زندگی محسوس دنیوی به موجودات ماوراءالطبیعه نیز معتقدیم. یکی از این موجودات که همه ادیان آسمانی به گونه‌ای بر وجود آن تأکید کرده‌اند، روح‌القدس است. از آنجا که خداوند بعنوان محور مشترک همه ادیان آسمانی در متون مقدس، این حقیقت الهی را به بشر معرفی نموده است، می‌توان گفت که برخلاف اختلافات ظاهری موجود، همه ادیان آسمانی باید از حقیقت واحدی سخن گفته باشند. لذا در این تحقیق سعی شده است با بهره گیری از منابع دینی و با تجزیه و تحلیل داده‌های مطالعاتی، به معرفی روح القدس در دو دین اسلام ومسیحیت پرداخته و کارکردهای آن را با توجه به آیات انجیل، قرآن و روایات اسلامی تبیین شود و سپس اشتراکات و افتراقات موجود در کارکردهای آن را مورد بررسی قرارگیرد. در باور غالب مسیحیان روح القدس در کنار خدا و مسیح مقام خدایی دارد و ضلع سوم از اضلاع تثلیث را تشکیل می‌دهد. این روح نقش مهمی را در برابر عیسی7 ایفا می‌کند و بعد از عروج مسیح نیز رهبری جامعه دینداران را برعهده دارد و برای دارنده خود برکات بسیار دارد. در قرآن کریم نیز در موارد متعددی کلمه «روح» و «روح القدس» بکار برده شده است. هرچند بسیاری از مفسرین بخصوص مفسرین اهل سنت، روح القدس را جبرئیل دانسته‌اند. امّا با نگاهى عمیق‌تر به آنچه در روایات آمده، مى‌توان استنباط کرد که گزارش‌هاى متون دینى، مستلزم تشخّص براى روح القدس نیست؛ بلکه روح القدس، به مثابه یک حقیقت فراگیر و نیرویى قدسى و الهى است که از حضرت حق صادر مى‌شود و در هرکس و هر جایى که خداوند متعال اراده فرماید، قرار مى‌گیرد و جریان مى‌یابد.
مبناشناختی جاهلیت از دیدگاه قرآن و انطباق آن با جاهلیت مدرن
نویسنده:
خداوردی عبدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
امروزه علیرغم پیشرفتهای علمدر شناسایی خواص ماده که موجب پیشرفت تکنولوژی و تسلط بشر بر طبیعت در قرون جدید شده، هنوز جاهلیت به شکل‌های مختلف ادامه دارد. این تحقیق در پی آن است که بر اساس تعالیم الهی، مبانی اصلی جاهلیتدر دوره‌های مختلف را مورد بررسی قرار دهد و علل حیرت و سرگشتگی انسان و دوری او از اهداف اصلی خود را مشخص نمایدبا انطباق دوره های مختلف معلوم می شود که جاهلیت دوره خاصی نیست که تمام شده باشد، بلکه هر جامعه که معیار های جاهلیت در آن مشاهده می گردد مصداق جامعه جاهلی است. در قرآن کریم نیز نمونه های زیادی از آن ذکر شده که پیامبران الهی برای اصلاح آن در دو زمینه عقیده و شریعت که شامل تمام جنبه های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی و غیره است فرستاده شده اند.در این تحقیق به ابعاد مهم جاهلیت نیز پرداخته شده است که شامل انحراف در عقیده مخصوصاً توحید بصورت ظن جاهلی نسبت به خدا و عدم شناخت واقعی او است و انحراف در روابط اجتماعی که پایه آن حمیت جاهلی و انحراف در اخلاق که نمونه آن تبرج جاهلی است و انحراف در شریعت که بصورت حکم جاهلی در قرآن مطرح شده است.و نتیجه گرفته شده است که جاهلیت از ریشه جهل به معنی جهلی است که شامل تمام رذیلت هااز کفر و نفاق، شر و ظلم و کذب و شک و هوی و خود خواهی، کبر، حمیت، تبرج، و شقاوت و ....می باشد که در مقابل عقلی که در آن تمام فضیلت ها جمع شده است،می باشد که در حدیث جنود عقل و جهل بدان اشاره شده است و علم در مقابل جهل فقط یکی از این فضیلت ها می باشد.
اسلوب تاکید در قرآن (5 جزء اول)
نویسنده:
اسحق اصغری سراسکانرود
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده:قرآن کتاب الهی و کلام حق تعالی ، بزرگترین معجزه ی جاودانه ی اخرین پیام آور الهی ، عصاره و چکیده ی همه کتابهای آسمانی است . یگانه کتابی که می تواند همه خواسته های جوامع بشری را در همه ابعاد عبادی، تربیتی، اخلاقی، فرهنگی، هنری، سیاسی، اقتصادی، قضایی و علمی به بهترین شکل برآورده سازد و انسان را به سوی عالی ترین مراتب رشد و کمال انسانیرهنمون شود. برای رسیدن به این امور مهم، برترین و زیباترین روش های حکیمانه را به کار برده است.از جمله این روش ها زینت بخشیدن کلام با تأکید می باشدکه آدمی را به سمت و سوی برنامه های انسان ساز سوق می دهد.این روش در تعلیم و تربیت بسیار موثر و خصوصاً در مورد افراد جاهل و لجوج بسیار راه گشاست .به همین خاطر است که می بینیم بیشتر آیات قرآن دارای تأکید می باشند.اسلوب تاکید از جمله اسلوب های مهم بکار رفته درقرآن و زبان عربی می باشد بدلیل اینکه نقش بسیار مهمی در تفسیر و تاویل آیات قرآنی دارد به همین خاطر «تأکید» و کاربرد آن در قرآن از جمله مباحث علوم قرآنی است که مفسران و علمای علم بلاغتبدان پرداخته اند.با جستجو در منابع علمی وابسته به زبان عربی و با تکیه بر شواهد قرآنی این نتیجه به دست می آید که اسلوب تاکید در متن قرآن کریم به شیوه های گوناگون به کار رفته است. چرا که تاکید در قرآن گاه با حروف تاکید ذکر شده و گاه به صورت افزودن حروف در ساختمان کلمه و گاه به صورت تاکید لفظی ومعنوی (تکرار ) ،گاه تأکید با اسلوب سوگند و شیوه های بلاغی ظهور پیدا می کند.پایان نامه حاضر اسلوب تأکید را در کلام عربی با شواهد قرآنی تا آنجا که بضاعت و توان فهم و بیان آن باشد مورد بررسی قرار می دهد.کلمات کلیدی :تاکید، حروف تاکید، تاکید لفظی، تاکید معنوی، قرآن
وحی، الهام، کشف در فلسفه و کلام اسلامی
نویسنده:
طاهره تورانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از نظر فلاسفه و متکلمین اسلامی وحی، حاصل ارتباط نبی با عوالم برتر از عالم ماده از طریق قوه مخیله و عاقله اوست. این ارتباط اگرچه برای همه‌ی انسان‌ها میسر است، اما نفس نبی به دلیل طهارت و نورانیت ویژه و بخصوص به دلیل برخورداری از قوه حدس، از چنان قابلیتی برخوردار است که می‌تواند با مبادی وجودی و موثر در عالم ماده (نفوس فلکی، عقل فعال، عقول طولی و عرضی) به سرعت و قوت تمام ارتباط برقرار کرده و از حقایق غیبی و معارف الهیه برای هدایت بشر برخوردار شود.الهام نوعی افاضه‌ی الهی است که بیان‌گر علم لدنی امامان و اولیای الهی است. کشف نیز عبارت است از اطلاع معانی غیبیه و امور حقیقیه، که در ورای حجاب بشری و عالم شهادت واقع است.وحی، الهام و کشف دارای اقسامی هستند و نیز هر کدام دارای علت فاعلی و قابلی می‌باشند. آنچه از طریق وحی، الهام و کشف به دست می‌آوریم از نوع علم حضوری است.
علم خداوند به جزئیات در کلام شیعه و آثار آن
نویسنده:
مجید عطایی جنتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
علم یکی از صفات ذاتی خداوند می باشد و اعتقاد به آن از مسلمات دین اسلام محسوب می شود و در آیات و روایات این صفت به طور فراوان مورد توجه قرار گرفته است.یکی از مباحث مهم در علم خداوند ،علم او به جزئیات می باشد .اعتقاد و باور به صفت علم خداوند آثار فراوانی دارد از جمله اینکه موجب می شود انسان نسبت به برخی کارها و حرکات قبیح که از چشم دیگران پنهان است و در خلوت انجام می دهد پرهیز نماید حتی اعتقاد قلبی به چنین صفتی سبب می شود که هرگز ارتکاب کارهای زشت به ذهن انسان خطور نکند تا چه رسد به اینکه آن را انجام دهد.در این نوشتار، در ابتدا ضمن اثبات علم خداوند به جزئیات از طریق عقل و نقل، به تبیین و تحلیل این علم می پردازیم،و در ادامه شبهات وارد شده بر علم خداوند به جزئیات را مورد بررسی قرار می دهیم ودر پایان بر اساس آیات و روایات آثار توجه به این علم در زندگی انسان را تبیین می نماییم هدف این نوشتار ،اثبات و تحلیل علم خداوند به جزئیات و تبیین آثار آن می باشد.کلید واژه: علم خداوند،علم به جزئیات،کلام شیعه،آثار علم خداوند
جایگاه عقل در مکتب تفکیک
نویسنده:
ام‌البنین حیدری‌امین
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در طول تاریخ در میان اندیشمندان، عقل به عنوان ابزاری انکارناپذیر برای شناخت هستی و حقایق آن مطرح بوده و هست اما در کم و کیف شناخت و حد و توان آن اختلاف نظر وجود داشته است، این مهم در خصوص مشربهای فکری مسلمانان نیز صدق می کند،‌ اندیشمندان علم کلام، فلسفه، عرفان و … دیدگاههای خاصی درباره عقل و توان معرفتی آن دارند.در سده اخیر نظریات جدیدی در میان متکلمیندر خصوص ابزار معرفت و راههای دست یابی به آن ظهور کرده اند که هر یک به نحوی ذهن محققین و اندیشمندان حوزه و دانشگاه را بخود مشغول داشته است که از جمله آنها مکتب تفکیک است. از دیدگاه این مکتب عقل به معنای موجود نوری مجرد خارجی و قائم به ذات است که عامل شناخت می باشد. و انسان که ذاتاً‌ و با قطع نظر از نور عقل،‌ مظلم الذات است، به خواست پروردگار،و با بهره مندی از آن نور، ذات خود و سایر معلومات را مشاهده و کشف نموده و با فقدان آن نور در حالاتی مانند خواب و نسیان، مجدداً‌ به جهل ذاتی خود برمی گردد. از نگاه مکتب تفکیک،‌ علوم حصولی ذاتاً اموری ظلمانی اند و همانند دیگر اشیای ظلمانی،‌ توسط نور عقل و علم حقیقی آشکار می گردند. لذا به نظر اصحاب این مکتب، فراگیری علوم بشری، نه تنها بر علم انسان نمی افزاید بلکه مانع رسیدن به معرفت حقیقی می شود، و صرفاً‌ ذهن را از ظلمات،‌آکنده می سازد.بر این اساس شرط رسیدن به فهم صحیح و معرفت ناب دینی، چنگ زدن به متون وحیانی، و دوری از تأویل و تطبیق آن بر معارف بشری است و برای این کار باید ذهن را از علوم بشری پاک نمود. اینان ریشه و سابقه چنین اعتقادی را به صدر اسلام مستند می سازند. اما با بررسی عقاید آنان می توان دریافت که اگر چه استناد آنان صرفاً‌ به متون وحیانی است ولی با استدلال از همان متون می توان درصدد پاسخ به شبهات و رد بعضی از عقاید و استدلالهای آنان برآمد.
بررسی نقش نمایندگان برجسته کلام امامیه و اشاعره در تحول کلام در قرن ششم و هفتم
نویسنده:
نیلوفر اسداللهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
تبیین نقش متفکّران در تحوّل کلام به لحاظ نظری و عملی اهمیّت به سزایی دارد. با توجّه به جایگاه ویژه‌ی اصول عقاید و تحوّلات صورت گرفته در آن در میان مکاتب مختلف کلامی در جهان اسلام در این پژوهش به بررسی این موضوع از دیدگاه ابوحامد غزالی و عبدالکریم شهرستانی و فخر رازی به عنوان نمایندگان برجسته‌ی اشاعره و خواجه نصیر الدّین طوسی به عنوان برجسته ترین نماینده‌ی امامیّه پرداخته می‌شود. از آن‌جا که در قرن ششم و هفتم اصول عقاید دچار تحوّلی عظیم گشته بود تعیین جایگاه این تحوّل منوط به بررسی آراء این متکلّمان در زمینه توحید و عدل خداوند و امامت و نبّوت و معاد است. و چون پایداری هر دینی در گرو دفاع متکلّم از دین است و ثابت شدن تحوّل در علم کلام باعث پایداری دین می‌شود بنابراین نظرات جدید خواجه نصیرطوسی در هریک از این اصول عقاید به عنوان نوآوری‌های علم کلام و تحوّل درکلام امامیّه در این پژوهش مورد توجّه واقع شده است؛ زیرا براساس آن نظریّات، خط بطلانی بر روی برخی اصول عقاید اشاعره کشیده می‌گردد و این اصول به شکل جدیدی مطرح و تبیین می‌شود و این از شاهکارهای قرن ششم و هفتم محسوب می‌شود. در این پایان‌نامه با مقایسه‌ی دیدگاه این چهار متکلّم و بررسی موارد اختلافی آن‌ها چگونگی تحوّل علم کلام در مبحث توحید خداوند در زمینه‌ی صفات، ذات، افعال باری‌تعالی، امامت، نبّوت و عصمت انبیاء و معاد جسمانی و روحانی به اثبات می‌رسد و سیر کمال آن معیّن می‌گردد.
بررسی روش تفسیری شریف مرتضی (در امالی)
نویسنده:
محمدرضا موسوی شلحه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از کتاب های منسوب به شریف مرتضی رحمه الله (م436ق) امالی وی با عنوان غررالفوائد و دررالقلائد بوده که در آن آیاتی از قرآن را تحلیل نموده و سعی داشته تا گره از مشکلات محققان نسبت به آن‌ها بگشاید . در این بازه چند روش تفسیری رابسیار هنرمندانه و زیبا به کار برده است که عمدتا حول محور ادبیات می چرخند.از جمله روش های ایشان روش قرآن به قرآن است، یعنی وی کوشیده تا با آیات قرآن مشکل آیات دیگررا حل نماید ، گرچه بیشتر آیات قرآن را به عنوان شاهد برای تفسیر و تحلیل خود آورده است و علت این مساله این است که شخص پرسشگر ملحد بوده و قرآن را به عنوان کتاب آسمانی نمی پذیرد.از جمله روش های ایشان در تفسیر روش روایی است . وی از روایت های معصومین علیهم السلام استفاده نکرده است وبر خلاف دیگر شیعیان از روایت های صحابه و تابعین ونظرات آنان و دیگر دانشمندان سنی و شیعه بهره برده است . ایشان بیشتر به متن روایت توجه داشته و هرگاه متن روایتی با تفسیر آیه سازگار بود آن را رد نکرده است ، ولی به یک تفسیر پایبند نبوده و همه ی وجه های قابل پذیرش را دارای امکان صحت دانسته ودر مواردی نیز روایت-هایی را نقد و رد نموده است.روش دیگر ایشان روش عقلی است که حوزه ی کلام نیز در آن می گنجد . گرچه ایشان هیچ گاه از روش عقلی صرف و خالص استفاده نکرده ولی از آن جا که تفسیر ایشان بیشتر مبتنی بر عقل است حتی وجوه روایی و لغوی را پس از بررسی عقلی پذیرفته است.از آن جا که تبحر شریف مرتضی رحمه الله در علوم ادبی بسیار بوده است ، پررنگ ترین وجهه ی تفسیر ایشان وجهه ادبی آن است و تقریبا هیچ آیه ای را بدون بحث ادبی رها نکرده است.
فلسفه آفرینش انسان از دیدگاه فلسفه و کلام اسلامی و آیات و روایات
نویسنده:
حمیده مصباح
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فلسفه آفرینش انسان، به این معنا که انسان برای چه هدف و کمالی آفریده شده‌است، اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین مسأله‌ای است که ذهن انسان را به خود مشغول ساخته است. پژوهشی که در پیش رو دارید، در پی تبیین این موضوع می‌باشد. هدف و مقصود ما در این پایان نامه، ارائه تبیینی شایسته و آرامش بخش برای نسل کنونی می‌باشد؛ چرا که اگر آدمی بداند برای چه هدف و منظوری آفریده شده‌است و راه رسیدن به آن هدف را بیابد و برای رسیدن به آن تلاش کند، زندگی او معنای حقیقی خود را خواهد یافت و آدمی سعادتمند خواهد شد.روش تحقیق در این پایان نامه، کتابخانه‌ای و استفاده از اینترنت می‌باشد. با مراجعه به کتب اصلی فلاسفه و متکلمین و سپس با مراجعه به تفاسیر و کتب روایی، در پی تبیین عقلی و نقلی این مسئله خواهیم بود و به این نتیجه خواهیم رسید که تنافی‌ای میان نتیجه اخذ شده از منابع عقلی و منابع نقلی نمی‌باشد و درهر دو دسته از منابع، به نتیجه واحدی می‌رسیم.
  • تعداد رکورد ها : 179