جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 860
ملاک مسلمانی بین فرق اسلامی (شیعه، معتزله، اشاعره، ماتریدیه) و آیات و روایات
نویسنده:
فاطمه وکیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این نوشتار به بررسی ملاک مسلمانی بین چهار فرقه اسلامی (شیعه، معتزله، اشاعره، ماتریدی) و آیات و روایات پرداخته است.هدف رسیدن به این نکته است که، ملاک مسلمانی بین همه‌ی فرق اسلامی از ابتدا تا به حال چیزی جز شهادتین نیست.این موضوع شامل چهار فصل است: ابتدا کلیاتی درباره‌ی امت و فرقه و تفاوت این دو، و نیز شرح مختصری از فرق بیان شده است.سپس دیدگاه چهار فرقه درباره‌ی اسلام بیان شده که نظر آنها در مجموع چیزی جز شهادتین نیست. نیز عوامل خروج از اسلام مطرح شده است که چیزی جز انکار شهادتین یا هر آنچه منجر به انکار این دو شود، نیست.در ادامه با بررسی در آیات و روایات انواع اسلام را شناسایی و شرایط لازم برای اسلام بیان شده است. سپس فرق بین ایمان و اسلام پرداخته شده است. در پایان جمع بندی و نتیجه‌ی هر فصل بیان شده است.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مسأله بداء در مدرسه کوفه و بغداد
نویسنده:
یوسف مکتوبیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بداء یکی از مهمترین آموزه‌‌های اعتقادی دین اسلام است تا جائی که در برخی از روایات، به عنوان شرط بعثت انبیاء معرفی شده است. اختلاف فراوانی که در باره ماهیت این مسأله بین متکلمان است، تعریف آن را بسیار دشوار می‌سازد. متکلمان مدرسه کوفه که مستقیماً از نعمت مصاحبت با منبع وحی برخوردار بوده، دیدگاهی متناسب با دیدگاه معصومین? داشته اند و برآن بودند که نسخ همان بداء است. اما متفکرین مدرسه بغداد به علت فاصله زمانی با عصر حضور و نیز به واسطه حاکمیت تفکرات معتزله، با تأویل آیات و روایات به باور‌ بداء به معنی ظهور و اظهار از طرف خداوند و همسانی بداء با نسخ گرویدند به‌ طوری که در مورد تساوی بداء با نسخ میان اندیشمندان امامیه در بغداد و معتزله تفاوتی به چشم نمی‌خورد و هر دو برای وقوع نسخ و بداء شروط چهارگانه‌ای را بیان می‌نمایند. پژوهش حاضر بر آن است تا با رویکردی تاریخی به بررسی تطبیقی بین این دو دیدگاه پرداخته و با استفاده از کتب آنان و روایاتی که نقل نموده‌اند به بیان اندیشه آنان بپردازد. نویسنده بر آن است تا بدین طریق، ماهیت بداء را از دیدگاه معصومین معرفی کند و با مقایسه نظرات متکلمان شیعه با متکلمان معتزلی به میزان تأثیر حرکت اعتزال بر کلام شیعه پی ببرد.
مشخصات اثر
بررسی و نقد کتاب التوحید ماتریدی
نویسنده:
عبدالریوف مصباح
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش تحت عنوان "بررسی و نقد کتاب "التوحید" ماتریدی نگارش یافته است سوالی که برای نگارنده مطرح بوده این است که اندیشه کلامی ماتریدی چه تفاوتها و اشتراکات با تفکر کلامی شیعه امامیه دارد؟ برای دستیابی به پاسخ صحیح برای این پرسش و آشنایی با جایگاه و شخصیت علمی ماتریدی، ابعاد مختلف زندگی وی مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است، از جمله: 1- زندگی و شخصیت ماتریدی، وضعیت جامعه اسلامی و بستر فرهنگی و علمی که شخصیت او در آن شکل گرفته و رشد و نمو یافته است. 2- تاثیرپذیری ماتریدی از ابوحنیفه و مکتب عقلی معتزله در حوزه اندیشه دینی، تآثیر ماتریدی بر اندیشه های کلامی متکلمان متآخر و معرفی کتاب "التوحید" که نظریات کلامی او در آن ترسیم یافته است. 3- بررسی آراء کلامی ماتریدی، که سعی شده است با نگاه تطبیقی و مقایسه ای با اندیشه کلامی شیعه امامیه بدان نگریسته شود و مورد نقد قرار گیرد. ماهیت تحقیق به گونه ای بوده است که به صورت اجمالی اندیشه کلامی معتزله واشاعره نیز مورد کاوش قرار بگیرد، در فرآیند تحقیق علاوه بر آثار ماتریدی از آثار مهم اندیشمندان و متفکران اسلامی اعم از ماتریدیه، امامیه، اشاعره و معتزله در حوزه دینی و اعتقادی مورد بهره برداری قرار گرفته است. دست آورد و حاصلی که در سیر پژوهش بدان دست یافته ایم عبارتند از: 1- مکتب کلامی ماتریدی، یک مکتب تنزیهی بوده گرچه چالشهایی نیز در آن به چشم می خورد. 2- این مکتب کلامی مبتنی بر عقل و وحی بوده که نقش عقل در آن پر رنگ تر به چشم می خورد. 3- مکتب فوق در اهم مسائل کلامی با اندیشه کلامی شیعه امامیه، اشتراکات قابل توجهی دارد که نمی توان از آن چشم پوشی کرد.
مشخصات اثر
شفاعت از دیدگاه فرق مختلف اسلامی (معتزله، اشاعره، وهابیت و شیعه)
نویسنده:
سعیده دربان جعفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با توجه به دریافت معنای شفاعت مبنی بر وساطت انبیاء و اولیای الهی به اذن خدا برای نجات گناهکارانی که در عین گناهکار بودن رابطه ایمانی خود را با اولیاء خدا قطع نکرده اند و با بررسی آراء بزرگان فرق مختلف اسلامی بویژه کنکاش در اعتقادات فرقه ضالّه وهابیت که با شبهه افکنی و متهم ساختن مسلمانان به شرک ، آنهم به واسطه اعتقادشان به اموری همچون توسل ، شفاعت، تبرک و زیارت قبور مطهر پیامبر(ص) و سایر اولیاء ( علیهم السلام )، دانسته می شود که در مورد اصل اعتقاد به شفاعت در بین همه فرق اسلامی اتفاق نظر وجود دارد و حتی وهابیها نیز طلب شفاعت در دنیا و در حال حیات پیامبر (ص) و یا سایر شافعان را مجاز می دانند و آنچه که مورد انکار آنان است ، درخواست شفاعت از شافعان در دنیا و پس از مرگشان می باشد ، آنهم بطور مستقیم از خود آنها ،چرا که معتقدند که طلب شفاعت ،(که از جمله افعالی است که تنها خداوند قادر بر انجام آن است )، از غیر خدا عین شرک است و اعتقاد به الوهیت غیر را به دنبال خواهد داشت که البته تمامی استدلالهای آنها در این رابطه واهی و بی اساس است . همچنین محدثان اشاعره و امامیه ضمن اتفاق نظر در مورد امکان شفاعت ، آن را برای مسلمانان اهل کبیره می دانند که باعث رفع عقاب آنها می شود ، اما معتزله معتقدند شفاعت برای ازدیاد ثواب مومنانی است که مستحق بهشت هستند نه مرتکبان کبیره.نهایتأ شیعیان با استناد به روایات و آیات قرآنی و بهره گیری از دلایل عقلی، معتقدند که پذیرفتن اصل شفاعت در دنیا و پس از مرگ شافعان مأذون از جانب خدا هیچ ارتباطی با شرک نداشته و عین توحید است و پیراستن این مسئله از شبهات و اعتقاد به آن آثار مهم اجتماعی و تربیتی به همراه خواهد داشت
مشخصات اثر
بررسی جریانات موثر در شکل‌گیری مناهج مختلف تفسیری در عهد صادقین (ع)
نویسنده:
علی صفری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دوره صادقین (ع) از جمله دورانی است که عوامل زیادی، چون غلو، جعلحدیث، برخورد مسلمانان با آرا وافکار مختلف، نشر اسراییلیات، نهضت تألیف وترجمه معارف یونان باستان و نقل وانتقال حکومت ها به همراه کشمکش‌های درونی آنها واهداف سیاسی حکومتها، جریاناتی را در جامعه دینی واسلامی‌آن زمان درخارج از تفکرشیعی مانند: خوارج، مرجئه، معتزله، ودر درون تفکر شیعی مانند: غلات وزیدیه، ایجاد کرد،که هر یک از جریانات فوق برای اثبات خویش و خروج از بن‌بست‌های فکری و عقیدتی، به قرآن که سرچشمه معارف الهی و مرز مشترک اعتقادی همه جریانات بود، رجوع می‌کردند، و منهج تفسیری خاصی را در پیش می‌گرفتند.در پژوهش حاضر آنچه مورد اهتمام است، جریانهای‌ موثر برمناهج تفسیر قرآن در عهد صادقین (ع) می‌باشد. تلاش، بر آن است، با کنار هم قرار دادن گوشه‌هایی از تاریخ این تحولات و سیر جریانها و بیان مصادیق و مستنداتی از تفسیر و تأویل هر یک از جریانهای مذکور منهج تفسیری در عهد صادقین (ع) مورد بررسی قرار گیرد.
مشخصات اثر
تصحیح انتقادی، تحقیق و ترجمه بخش‌هایی از الفرق ابومحمد یمنی
نویسنده:
زهرا گلکار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
الفرق نوشتة ابومحمد یمنی، در قرن ششم هجری بوده است که در دوران دو دولت اسماعیلی مذهب صلیحیون و بنی‌زریع می‌زیسته و از اهل سنت بوده است. این کتاب هر چند شامل بخش‌های گوناگونی در ارتباط با فرق اسلامی و اندیشه‌های آنها است، می-توان گفت در میان کتب مرتبط با فرق، در معرفی عقاید اسماعیلیه اطلاعات بسیاری در اختیار خواننده قرار می‌دهد و از این بابت از جایگاه مهمی برخوردار است. رسالة حاضر تصحیح، تحقیق و ترجمة فصل‌های مقدمه، خوارج، معتزله، مرجئه و بخشی با عنوان بیان عقیدة ایمان می‌باشد. در یک نگاه کلی و در مقایسة این فصول با سایر کتب ملل و نحل، این کتاب از یک دید جانبدارانه و در فضایی موافق عصر مؤلف نوشته شده است.
مشخصات اثر
تاثیر فلسفه اسلامی بر فلسفه غرب بروایت ژیل
نویسنده:
غلامرضا مدبرعزیزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مطالب مورد بحث و بررسی در این رساله عبارت است از : فلسفه اسلامی - ت درباره کتاب اثولوجیا - وجه تسمیه معتزله - فهرست اهم عقاید معتزله - توضیح درباره ابوالحسن اشعری - کندی و فارابی - ابن سینا - ابن رشد .
مشخصات اثر
تحلیل تطبیقی خداشناسی کندی با آراء متکلمان معتزلی
نویسنده:
اتابک رزمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به گواهی تاریخ، نهضت ترجمه آثار فلسفی یونان و اسکندریه در جهان اسلام، باعث رونق گرفتن روش عقلی در شناخت مسائل مختلف علمی شد. این روش در دو شاخه مختلف، یکی کلامی و دیگری فلسفی، در قرون دوم و سوم هجری رشد کرد و با حمایت دستگاه خلافت عباسی و ظهور اندیشمندان مختلف به حیات خود ادامه داد و به شکوفایی رسید. کندی نماینده روش فلسفی و معتزله نماینده روش کلامی در این دوره می باشند. از این رو برخی از محققین بر این باورند که ارتباط کندی و معتزله با دستگاه حکومت و رفت و آمد آنها به دربار و تشکیل جلسات بحث و مناظره از سوی خلفاء، زمینه ساز تبادل آراء و افکار دو گروه بوده است. بر این اساس به نظر می رسد که کندی و معتزله هم عصر وی در مسائل مختلف کلامی و فلسفی از هم تاثیر پذیرفته باشند. بحث از ذات، صفات و افعال خدا از جمله مسائل مهمی است که کندی و معتزله به آن پرداخته اند. تحقیق حاضر در صدد بررسی و مقایسه آراء خداشناسی این دو گروه می باشد. کندی همچون متکلمان معتزلی از برهان حدوث برای اثبات وجود خدا استفاده می کند و توحید و عدل الهی را که از اصول اساسی معتزله است از مهمترین صفات خدا می شناسد. علاوه بر این از نظر او جهان هستی که فعل خداوند متعال است حادث زمانی بوده و هدفمند آفریده شده است. و اینها همه بیانگر شباهت دیدگاههای او به طرز تفکر اعتزالی می باشد. حال با وجود این شباهت ها آیا می توان کندی را یک متفکر معتزلی نامید یا اینکه او یک فیلسوف مشّائی بوده و با آنها اختلاف نظر اساسی دارد؟ با تحلیل شباهت ها و تفاوت های آراء دو گروه و مقایسه آنها با هم می توان به این سوالات پاسخ داد.
مشخصات اثر
بررسی خلقت در قرآن از نگاه مفسران معتزله، اشاعره، امامیه
نویسنده:
محمود قاسمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهموضوع خلقت یکی از مباحث مهم قرآنی است که آیات بسیاری در رابطه با آن نازل شده است. در اولین آیه قرآن از اولین سوره‌ای که بر پیامبر نازل گردید، بحث خلقت مطرحشده است. «أقرا باسم ربّکِ الذی خلق».(علق / 1) اولوا الالباب یعنی صاحبان خرد و اندیشه عمیق و صحیح، تنها کسانی هستند که از طریق تفکر عمیق در خلقت جهان پی به خالق قادر حکیم متعال می‌برند، چراکه همه مخلوقات نشانه‌ها و آیات خدا هستند و حیثیتی جز نشانه بودن ندارند، یعنی از هیچ جهتی استقلال ندارند و تنها وجود رابط هستند ولاغیر. نشانه‌بودن مخلوقات برای پروردگار تکوینی است نه اعتباری و دائمی و ذاتی است نه مقطعی و عَرَضی. در این نوشته پس از بیان کلیات، ابتدا معنای خلقت و تفاوت آن با الفاظ هم‌خانواده آن مانند: جعل، إنشاء، ابداع و اختراع، جهت دست یابی به حقیقت معنای خلقت بیان می‌گردد. در فصل سوم مباحث حدوث و قدم آفرینش از نگاه مادیون، متکلمین فرق اسلامی و توجیه اختلاف نظر فلاسفه با متون روایی مطرح می‌شود. تبیین چگونگی خلقت با بیان خلقت دفعی در مبدعات و خلقت تدریجی در جسمانیات و حکمت تدریجی بودن خلقت عالم طبیعی در فصل چهارم بیان می‌گردد. در فصل پنجم بحث عالم خلق و عالم امر و فرق میان آن دو و توضیح عبارت قرآنی (کن‌فیکون) طرح شده است. فصل ششم به بحث عمومیت خلقت که بحثی جنجالی میان فرق اسلامی از جمله معتزله و اشاعره و امامیه است و طرح آیات مربوطه و بیان نظر نهایی صحیح امامیه با پاسخ به شبهات، اختصاص یافته است. در فصل هفتم اموری که با خلقت تلازم دارند از جمله حُسن،ربوبیت و تدبیر مطرح و مستدل می‌گردد. در فصل هشتم، هدف خلقت و هدفمندی آفرینش با بیان آیات مربوطه و نظرات متفاوت مفسران (معتزله، اشاعرهو امامیه) و نظر نهایی صحیح بیان می‌شود.کلمات کلیدی: خلقت، حدوث و قدم، عالم خلق و عالم امر، معتزله، اشاعره، امامیه
مشخصات اثر
بررسی خاستگاه و علل اختلاف متکلمان مسلمان (معتزله، اشاعره، اهل حدیث و شیعه) درباره کلام خدا تا پایان سده چهارم
نویسنده:
طاهره زارع بنادکوکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از پرمخاطره ترین مسائل در تاریخ اندیشه های کلامی مسئله کلام خداوند است. متکلمان مسلمان، نخست تحت تاثیر آیات قرآن و احادیث پیامبر و سپس در مواجهه با اندیشه های مسیحی درباره تثلیث و فلسفه یونان، مسئله صفات را عرضه کردند. پس از آن برمبنای تلقی های متفاوت از صفات الهی، اختلافات و مشاجراتی درباره متکلم بودن خدا بوجود آمد. به اعتقاد معتزله، کلام از صفات فعل خدا و حادث و مخلوق در محل است. معتزله تحت تاثیر آموزه های یهودی و اندیشه های فیلو اسکندرانی، قرآن را کلامِ مخلوقِ خدا می دانند که در هوا یا جای دیگر آفریده شده است؛ و معتقدند آنچه امروز در دست بشر است تنها حکایتی از کلام اصلی خداست. درمقابل، اهل حدیث و حنابله کلام را صفتی قائم بذاتِ خدا و قدیم تلقی می کنند. به اعتقاد حنابله بین الدَفتَین همان کلام غیرمخلوق خدا است. ابن کُلاب نیز کلام الهی را از صفات ذات تلقی می کند اما اشاره می کند که این کلام هرگز در دسترس بشر قرار نگرفته و حروف و کلمات عربی یا عبری تنها رسم این کلامِ ازلی اند. در این میان اشاعره تحت تاثیر اندیشه های حنبلی و کُلابی نظریه جدیدی ارائه می دهند. به اعتقاد اشاعره کلام خداوند حروف و اصوات نیست بلکه معنا و حقیقتی است که در ذات خداست و کلام نفسی نام دارد. قرآن و سایر کتب وحیانی وجودِ لفظیِ آن حقیقت واحداند. بنابراین کلام خدا غیرمخلوق و قدیم است. بر مبنای نظریه اشاعره قرآن حکایت لفظیِ کلام نفسی و حقیقی خداست.با توجه به دیدگاه های متکلمان مسلمان درباره کلام خدا می توان گفت در طول تاریخ این مسئله دغدغه بسیاری از متفکران بوده و در مواجهه با مسائل فرهنگی، اجتماعی و گاه سیاسی، صورت های متفاوتی به خود گرفته؛ اما ماهیت و حقیقت آن همچنان در پرده ابهام است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 860