جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
روایت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 203
پدیده دگماتیسم دینی- مذهبی و مواجهه با آن از منظر قرآن و روایات
نویسنده:
محمد سلیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پدیده‌ی دگماتیسم دینی-مذهبی به عنوان یکی از آسیب های دینی، دیرزمانی است که از سوی برخی صاحبنظران بویژه در مغرب زمین مطرح می باشد و اساساً به دنبال آن است که ساحت دین را از داشتن منطق عقلانی بی بهره نشان دهد و آموزه های آن را مشتمل بر مجموعه ای از امور جزمی قلمداد کردهو مومنین را نیز -بدلیل اعتقاد راسخ به آن ها- به ناتوانی در بهره گیری از اندیشه و تعقل متهم نماید از این روی در قالب شش فصل با طرح و بررسی این پدیده به آسیب‌شناسی نشر آن در بطن تمدن و جامعه اسلامی و راهکارهای مواجهه با آن از منظر آیاتو روایات پرداخته شده است.در فصل اول با ذکر اهمیت و ضرورت تحقیق به معانی و مفاهیم واژه ی دگم، دگماتیسم و کلمات و مترادفات آن ها اشاراتی شده است. در فصل دوم،علل بروز و نشر جزمیت در حوزه های مختلف، تاریخ پیدایش آن و آثار پدیده دگماتیسم مطرح شده و نهایتاً به وجود ارتباطی منطقی میان فطرت، عقل و وحی پی می بریم. در فصل سوم، آشنایی با برخی تعابیر و مفاهیم رایج از دین و کارکردهای آن مدنظربوده و سیر تاریخی تقابل انسان و دین(با محوریت دین اسلام) مورد توجه قرار گرفته است.در فصل چهارم، موضوع سازش عقل با باورها و حقایق ثابته مطرح شده و وجود قرآن، انبیاء، ائمه و میراث ارزشمند آنان تحت عنوان فقاهت مستمر در تعلیم و تزکیه ی بشر اندیشمند به عنوان امری انکار ناپذیر مورد نظر قرار گرفته است.در فصل پنجم، اوضاع و احوال انسان معاصر و مسلمان امروز بررسی و ضمن بیان برخی فرصت ها و چالش های موجود در این راستا بر ضرورت حرکت و پویایی روز افزوننهادهای دینی تأکیدشده است.در فصل ششم مشخص می شود که ماهیت دگماتیسم دینی- در تعبیر رایج آن- بالکل با جزمیات و آموزه های اصیل اسلامی متفاوت بوده و نتیجه آن که دامان دین مبین اسلام، عاری ازلوث وجود این انگ می باشد.کلید واژه: دگم- دگماتیسم- دگماتیسم دینی-جمود-تحجر-جزمیت- فطرت- عقل- تجدد
مشخصات اثر
تحلیل استشهادات قرآنی و روایات تفسیری امام حسین
نویسنده:
حسین مطهری محب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خداوند قرآن کریم را برای هدایت انسان ‌ها فرستاده است و هدایت انسان‌‌ها فرع بر فهم آیات الهی است. همچنین پیامبر را به عنوان مبیّن قرآن قرار داده است و پیامبر نیز اهل بیترا پس از خود به عنوان مفسر و مبیّن قرآن معرفی نموده است. از آن حضرات روایات بسیاری در تبیین معارف قرآنی بر جای مانده است. در این راستا روایاتی از امام حسین نیز به عنوان یکی از اهل بیت توسط راویان ثبت و ضبط شده است. غیر از روایاتی که به منزله تفسیر معارف قرآنی است، گاه آن حضرت در ضمن سخن یا مکتوبی، به آیه‌ای شریفه استشهاد نموده است و گاه در ضمن سخن و یا در پاسخ به پرسشی، به تفسیر کلام وحی پرداخته است.در این پژوهش، بر اساس روایات و نقل ها از منابع تاریخی، روایی و تفسیری، بخش عمده ای از استشهادات قرآنی و روایات تفسیری امام حسین همراه با تحلیل آنها مورد بررسی قرار گرفته است. آنچه مسلم است، دراستشهاد به آیات یا تفسیر آنها توسط حضرات معصومین هدف یا اهدافی دنبال می شود که در ضمن تحلیل هر مورد، به عنوان دیدگاه و یا دست کم احتمال اشاره شده است. همچنین غیر از تحلیل محتوا به روش تفسیری یا تفسیر مطلق بودن آنها یا تاویل بودن آنها اشاره شده است.این نوشتار گامی کوچک و در این زمینه می باشد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود که در ادامه و گام‌های پسین در راستای استشهادات قرآنی و روایات تفسیری امام حسین و به طور عام اهل بیت باید چندکار انجام پذیرد: 1- بررسی تمامی موارد موجود از استشهادات قرآنی و روایات تفسیری امام حسین و سایر معصومان و احصای آن موارد؛2- بررسی اعتبار یک یک آنها که طبعاً با دو روش بررسی سندی و متنی و محتوایی انجام پذیر است؛3- بررسی و تحلیل محتوایی و شکلی عمیق یک یک آنها که طبعاً جزئی تر و خردتر بودن عناوین را می طلبد، تا هدف تحلیل عمیق به درستی انجام پذیرد.
مشخصات اثر
مقایسه تطبیقی جایگاه عقل در روایات فریقین
نویسنده:
زهره منصوری‌آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عقل به عنوان نیروی اندیشیدن و قوه ای که انسان را از سایر موجودات ممتاز می سازد، مورد قبول همگان است و در آیات و روایات متعددی بر حجیت و اعتبار آن تأکید شده است. با این وجود، در بازتاب این روایات در کتب روایی فریقین تفاوت فاحشی وجود دارد؛ در حالی که کتب روایی شیعه مملو از روایات ناظر بر عقل است، آمار این روایات در کتب روایی اهل سنت بسیار اندک است. مشاهدة این تفاوت ذهن انسان را درگیر چرایی این موضوع می کند. این پژوهش با به کارگیری روش آماری در صحاح شش گانه اهل سنت و مسند احمد بن حنبل از میان کتب روایی اهل سنت و کتاب کافی و 15 جلد اول بحار الانوار از میان منابع روایی شیعی و مطالعه و تحلیل مسائل سیاسی، رجــالی، فرهنگی –اجتماعی و اعتقادی، علل این تفاوت را مورد بــررسی قرار می دهد. بر اساس رهیافت این پژوهش، تعالیم قرآن کریم و آموزه های اهل بیت (ع) عوامل مؤثر بر توجه ویژة محدثان شیعی به روایات ناظر بر عقل و فراوانی این روایـــات در کتب روایی شیعی می باشد و از سوی دیگر، شرایط خاص فرهنگی حاکم بر عصر پیامبر(ص)، اجرای قانونِ ممنوعیت تدوین احادیث در میان اهل سنت، ایجاد قواعد خاص رجالی و گرایش اعتقادی محدثان اهل سنت به اصحاب حدیث، همگی علل کم توجهی محدثان اهل سنت به روایات ناظر بر عقل و اندک بودن این روایات در کتب روایی آنان است.
مشخصات اثر
رابطه و نقش «دعا و تلاش» در سرنوشت انسان از دیدگاه قرآن و روایات
نویسنده:
حمیدرضا آرونی کاشانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دعا از تعالیم عالیه دینی و نعمت‌های ارزشمند الهی است که از سوی خداوند به وسیله رسولانش برای رشد و تعالی بشر به انسان‌ها ارزانی شده است. در قرآن و مکتب اهل بیت(ع) از دعا و مناجات به عنوان یک اصل مهم عبادی یاد شده و آثار و برکات فراوانی برای آن قایل شده‌اند. متأسفانه امروزه به علت عدم شناخت کافی از قدر و منزلت دعا و آثار سازند? آن، این امر مغفول مانده است؛ لذا در این پایان‌نامه به جهت ضرورت بحث، پس از ذکر مقدمات، فصل دوم به «اهمیت دعا و جایگاه آن» اختصاص یافته است. از طرفی مشاهده می‌کنیم که قرآن و روایات در تشویق و تحریض انسان به کار و تلاش در بهره‌مندی از امور مادی و معنوی سفارش‌های فراوانی نموده‌اند و آن را به عنوان یک اصل اساسی معرفی می‌کنند و از تنبلی و کسالت ـ که بنا بر برخی روایات آفت دعاست ـ نهی کرده‌اند. بر همین اساس، فصل سوم پایان‌نامه به «اهمیت و جایگاه سعی و تلاش» اختصاص یافته است.همچنین در بسیاری از اذهان این‌طور تصور شده است که این دو اصل در مقابل یکدیگر قرار دارند به طوری که گمان می‌کنند وقتی به دعا می‌پردازند باید از تلاش کردن دست بردارند و برعکس وقتی که دست به تلاش و کار می‌زنند دیگر نیازی به دعا کردن نیست، در حالی که باید توجه داشت که رعایت این دو اصل توأماً ما را به رشد و کسب فضایل و کمال واقعی می‌رساند. دعا و تلاش، مکمل یکدیگرند که اگر به نیت اطاعت از خدا و ولی خدا انجام پذیرند عبادت محسوب می‌شوند و خواسته‌های دنیوی و اخروی ما را برآورده می‌کنند. بنابراین ضرورت دارد که بدانیم این دو اصل هر دو لازم الرعایه بوده و از نظر اهمیت و جایگاه هم‌تراز یکدیگرند؛ لذا در فصل چهارم پایان‌نامه تحت عنوان «رابطه متقابل دعا و تلاش» به‌طور مخصوص به ارتباط بین این دو موضوع پرداخته شده است؛ گر چه در هر یک از دو فصل پیشین نیز به رابط? صحیح و متعادل بین این دو اصل توجه شده است.
مشخصات اثر
چگونگی عرضه روایات بر قرآن کریم از دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام)
نویسنده:
حامد جوکار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با مطالعه منابع حدیثی شیعه و سنی با ملاکی برای سنجش احادیث و تشخیص سره از ناسره آنها روبرو می‌شویم که بسیار بدان تاکید شده است. این ملاک که عرضه احادیث به قرآن نام دارد از سوی پیامبر(ص) و ائمه شیعه (ع) بارها مورد تاکید قرار گرفته است. به علاوه روایات موجود در این زمینه، با توجه به خصوصیات ذاتی قرآن همچون قطعی الصدور بودن و نیز سیره بزرگان دین و یاران ایشان می‌توان معیار بودن قرآن در سنجش احادیث را اثبات نمود. اما کاربرد این شیوه خود دارای ضوابط و اصولی است که بایست به آنها توجه نمود. توجه به انواع مخالفت احادیث با قرآن، جایگاه بررسی سندی نسبت به نقد قرآنی، تمایز میان دو مقوله عرضه به هنگام تعارض و عرضه مطلق روایات و ... برخی از ضوابط و اصول این فرایند هستند. به علاوه این‌ها توجه و دقت در اعمال این شیوه از سوی بنیان‌گذاران آن مسیر پیش‌روی این‌گونه نقد را برای علاقه‌مندان روشن‌تر می‌کند. در مجموعه‌های روائی شیعه نمونه‌های نسبتاً فراوانی از نقد قرآن محور ائمه(ع) یافت می‌شود که نشان-دهنده شیوه صحیح این فرایند است. گرچه نقد قرآن محور حدیث در میان دانشیان مسلمان جایگاه درخور خویش را هنوز بدست نیاورده اما یکسره به بوته فراموشی نیز سپرده نشده است. ملاحظه نوع عملکرد و چگونگی عرضه احادیث به قرآن توسط دانشمندان راه را برای ادامه این مسیر هموارتر می‌نماید.
مشخصات اثر
ادله توحید ذاتی
نویسنده:
مصطفی ابوطالب‌ دخت‌شورکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
توحید دارای اقسام و مراتبی می‌باشد که مهم‌ترین آنها توحید ذاتی، صفاتی، افعالی و عبادی می‌باشند. در این میان توحید ذاتی، اولین و شاید عالی‌ترین مرتبه از مراتب توحید، و نیز زیربنای تمام مراتب توحید می‌باشد که مراتب دیگر همگی به نوعی از آن مشتق می‌شوند. خود توحید ذات شامل دو مقام می‌باشد: یکی واحدیت ذات یعنی اینکه خدا یکی است و مانند و شبیه و همتا و جایگزین ندارد و در اصطلاح خداوند واحد است، البته وحدت خداوند از سنخ وحدت عددی نیست بلکه او دارای وحدت حقه حقیقیه می‌باشد یعنی خدای تعالی به این معنا واحد است که از جهت وجود طوری است که محدود به حدی نمی‏شود تا بتوان برون از آن حد فرد دومی برایش تصور کرد؛ و دیگری احدیت ذات یعنی اینکه ذات خدا بسیط است و در آن کثرت و ترکیب نیست و در اصطلاح خداوند علاوه بر واحد، احد نیز می‌باشد. هدف این رساله اثبات توحید ذات در هر دو مقام آن و از دیدگاه فلاسفه و متکلمین می‌باشد و البته قبل از پرداختن به این مهم، ظرفیت و کشش ادله اثبات وجود واجب نسبت به اثبات توحید ذات را بررسی می‌کند تا جایگاه بحث و نیز اهمیت و ضرورت آن بیشتر مشخص شود. و بعد از آن به بررسی ادله هر دو مقام توحید ذات از منظر فلاسفه حکمت مشاء و حکمت متعالیه می‌پردازد، تا عقلانیت و حقانیت توحید ذاتی را مبرهن سازد و در ضمن از مقایسه ادله مشائین با ادله حکمت متعالیه، سیر تکاملی فلسفه اسلامی بخصوص در مسئله توحید ذات و نیز تطورات معنای توحید حتی المقدور نشان داده شود. و در پایان نمونه‌هایی از ادله توحید در آیات و روایات بیان می‌شود تا غنای دین مبین اسلام و نیز میزان تأثیرگذاری آن بر فلاسفه مسلمان مشخص شود.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی اراده و مشیت الهی در حکمت متعالیه و آیات و روایات
نویسنده:
سمیه چشک
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از صفات الهی، مرید بودن خدای متعال است. در اثبات صفت اراده برای حق تعالی هم آیات و روایات و هم استدلال‌های عقلی موید این مطلب است. در قرآن کریم آیات بسیاری بر مرید بودن خداوند دلالت می کند. از جمله: فرمان او چنین است که هرگاه چیزی را اراده کند به آن می‌گوید باش و آن موجود می‌شود. دلیل اتصاف خداوند به اراده این است که خداوند به همه ممکنات علم دارد و قدرت وی به گونه‌ای یکسان به همه تعلق می‌گیرد، با این حال برخی ممکنات ایجاد می‌شوند و برخی ایجاد نمی‌شوند و به بیانی دیگر بعضی ممکنات در زمانی خاص ایجاد می‌شوند نه پیش از آن و نه پس از آن و این در حالی است که در هر یک از زمان‌ها، ایجاد آن امکان پذیر بوده است. بنابراین باید صفتی غیر از علم و قدرت باشد که مرجح و مخصص وجود ممکنات در زمانی خاص باشد و آن چیزی جز اراده نیست. صفت اراده و مشیت الهی از صفاتی است که بحث‌های زیادی را برانگیخته است. از جمله این مسائل این است که آیا صفت اراده و مشیت از صفات ذات الهی است و یا از صفات فعل است. اکثر فیلسوفان حکمت متعالیه برآنند که اراده و مشیت الهی همان علم به نظام اصلح است. چون اراده را به علم برمی‌گردانند، بنابراین اراده حق تعالی را از صفات ذاتی پروردگار می دانند. اما علامه طباطبایی در برخی از بیاناتشان اراده خدا را از صفات فعلی می‌داند. در مقابل متون دینی و آیات و روایات اراده الهی را به علم برنمی‌گردانند و برآنند که اراده غیر از علم است. از بحث‌های دیگری که مترتب بر بحث اراده و مشیت الهی است بحث قضا و قدر، جبر و اختیار و بداء می باشد.
مشخصات اثر
صفات و ویژگیهای مثبت و منفی اهل کتاب از منظر قرآن و روایات
نویسنده:
قربانعلی میرزایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع این تحقیق معرفی صفات و ویژگیهای مثبت و منفی اهل کتاب از منظر قرآن و روایات اسلامی می باشد و هدف از آن بررسی و تحلیل آن ویژگیها در جهت استفاده از صفات مثبت آنان برای رسیدن به نکات مشترک و تعاملات فرهنگی، علمی، سیاسی و اقتصادی با کشورهائی که از اهل کتابند و نیز شناخت صفات منفی آنان برای دورماندن از دشمنی و تعرض آنان به اسلام و مسلمانان می باشد.در این تحقیق که از روش توصیفی استفاده شده است تفاسیر ذیل آیات «اهل کتاب» و همچنین روایات مربوط به این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به بررسی تفاسیر معتبر نقلی و روائی و دیگر تفاسیر و روایات می توان چنین نتیجه گرفت که اهل کتاب (یهود و نصارا) دارای صفات و ویژگیهای منفی فکری و اعتقادی، روحی و اخلاقی، سیاسی و اجتماعی و اقتصادی هستند که از این ویژگیهای منفی همواره در عصر رسول گرامی اسلام (ص) و در عصر حاضر برعلیه اسلام و مسلمین استفاده کرده اند تا از این طریق ضمن کتمان حقانیت پیامبر اکرم (ص) و دین مبین اسلام، از حقانیت آئین خود و منسوخ نشدن آن دفاع نماید. ولی قرآن کریم همواره اهل کتاب را به پذیرش اسلام فرا می خواند و مسلمان شدن آنها را به خیر و صلاح خود آنان می داند «... وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْکِتَابِ لَکَانَ خَیْرًا لَّهُم مِّنْهُمُ الْمُوْمِنُونَ وَأَکْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ»(سوره آل عمران/3، آیه 110) و سرانجام قرآن فرجام اهل کتاب را چنین توصیف می نماید که: صالحان آنان سرانجام اهل نجات بوده (بقره/2، 62 – مائده/5، 69) و به عذاب الهی گرفتار نخواهند شد. اما از صریح آیات دیگر کیفر اخروی کفرپیشگان آنان به دست می آید (بینه/98، 6).
مشخصات اثر
بررسی محتوایی روایات شخصیت حضرت مهدی علیه السلام با تأکید بر منابع روایی تا قرن پنجم
نویسنده:
سمیرا سادات روحانیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحقیقی که به انجام رسید پژوهشی بود پیرامون بررسی محتواِیی روایاتی که در باره‌ی شخصیت حضرت مهدی علیه‌السلام صادر شده است. در فصل اول به بیان کلیات پرداختیم و واژگان کلیدی روایات، شخصیت و مباحث مرتبط با مهدویت را از نظر گذراندیم. در این فصل جایگاه امام نسبت به جهان هستی را مانند نسبت قلب به جسم انسان برشمردیم که اگر لحظه‌ای از حرکت باز بایستد وجود مادی انسان از حرکت باز ایستاده است. ارتباط «ولی» و «قطب جهان» با ممکنات دارای چنین تناسبی است که به اذن و اراده‌ی خدای تعالی صورت گرفته است و خلقت به سوی ممکن اشرف در حرکت است تا به موجود کامل‌تر بپیوندد. وجود چهارده معصوم علیهم‌السلام مقصد اصلی خلقت هستند و تقدیر پرودگار در این است که فیوض عام و خاص توسط این وجودها به سایرین برسد و آنان مجرای فیض باشند و توسط حضرات علیهم‌السلام ایصال برکات صورت بگیرد.
مشخصات اثر
نقد و بررسی روایات مربوط به مواجهه‌ی امام صادق (ع) با منصور عباسی
نویسنده:
زهرا سرباز
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آنجا که شناخت سیره ی معصومان(ع) به عنوان الگوهای زندگی فردی و اجتماعی و تجسم عینی مکتب ، همواره یک ضرورت است، از دیر زمان، عالمان و محققان در این عرصه گام هایی فراپیش نهاده و ساحت های زندگی امامان اهل بیت را با رویکردهای مختلف مورد بررسی قرار داده اند.در این میان، حیات اجتماعی و سیاسی امام صادق(ع) یکی از عرصه های قابل تأمل است و تحلیل مستنداتحدیثی و تاریخی که از نحوه ی مواجهه ی آن حضرت با منصور عباسی حکایت دارند، در ترسیم چهره ی سیاسی حضرتش بسی کارآمد است.این پژوهش تعداد بیست و یک روایت را از جنبه ی فقه الحدیثی در سه فصل مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه دست یافته است که هر چند صفحه های مربوط به این مواجهه در آغاز متفاوت و احیانا متضاد جلوه می کند، اما نرمش های حکیمانه ی امام در پاره ای موارد، به فرض صحت، با عناصری چون تقیه قابل تفسیر بوده و در مجموع، رفتار امام تابع اصولی چون تبیین حقایق مکتب، دفاع از ارزش ها ی مهمی چون ظلم ستیزی و مبارزه با کجروی و انحراف می باشد
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 203